Hariharibada Karana be Bada Neganai
BEMA dala ia kehoa oi ese harihari gauna ta be pavapava ta dekenai oi henia, dahaka do oi henia? Dahaka do ia vara bema tanobada ai ia be taga bona aonega bada pavapavana? Ia do ia hamoalea harihari gauna ta oi laloa diba, a? Lagani 3,000 gunanai, Sieba ena kwini be unai bamona pavapava ta—Israela ena pavapava Solomona—ia vadivadi henia totona ia hegaegae lalonai unai henanadai ia laloa.
Baibel ese ita ia hadibaia, iena harihari gaudia be, golo kilogram 4000 “bona [balsam oela], bona davana bada nadi momo herea.” Hari inai negai, golo sibona ena davana be U.S. dola 40,000,000 bamona. Balsam oela, bonana namo bona gorere hanamoa oelana, idia laloa be dava bada gauna golo ida ia hegeregere. Ena be unai kwini ese Solomona dekenai ia henia oela ena bada be Baibel ese ia gwauraia lasi, to ita ia hadibaia iena harihari gauna ese harihari gaudia ibounai ia hereaia.—1 King Taudia 10:10.
Ia hedinarai Sieba ena kwini be taga bona hariharibada hahinena. Ma danu, ena hariharibada karana ena davana ia abia. Baibel ia gwau, “King Solomona ese Sieba ena kwini ia ura gaudia ibounai ia henia. King Solomona ena harihari gaudia ese kwini [ia mailaia] gaudia idia hereaia momokani.” (2 Sivarai 9:12) Momokani, reana lohia taudia edia kastom be ta ta dekenai harihari gaudia do idia henia; to, Baibel ese ia hahedinaraia goevagoeva Solomona be ‘hariharibada’ tauna. (1 King Taudia 10:13) Solomona ia gwau: “Oiemu moni do oi henia bada noho, vadaeni do oi noho namo. Taunimanima haida do oi durua, vadaeni haida ese oi do idia durua.”—Aonega Herevadia 11:25.
Momokani, Sieba ena kwini be nega bada ia henia bona ia hekwarahi bada Solomona ia vadivadi henia totona. Sieba be hari inai negai Republic of Yemen ena gabu dekenai ia noho; unai dainai kwini bona ena kamelo momo be Ierusalema dekenai idia lao totona idia raka dalana be kilomita 1,600 ia hanaia. Iesu ia hereva bamona, “ia be tanobada ena dokona dekena amo . . . ia mai.” Dahaka dainai Sieba ena kwini ia hekwarahi bada? Badina badana be “Solomona ena aonega hereva . . . kamonaia totona.”—Luka 11:31.
King Taudia Ginigunana 10:1, 2 ia gwau Sieba ena kwini ia lao “henanadai aukadia dekenai Solomona ena laloa do ia tahua totona. . . . Kwini ese iena henanadai ibounai ia nanadaia.” Solomona be edena bamona ia haere? “Solomona ese henanadai ibounai dekenai ia haere henia, idia ta be auka lasi ia dekenai.”—1 King Taudia 10:3.
Kwini be ia itaia bona kamonai gaudia dekenai ia hoa bada, bena mai manau ida ia haere, ia gwau: “Oiemu hesiai taudia laki, ani? Idia be nega ibounai oiemu vairana dekenai idia gini, bona oiemu aonega hereva idia kamonai noho, ani?” (1 King Taudia 10:4-8) Ia gwau lasi Solomona ena hesiai taudia be idia moale badina be kohu momo bogaraginai idia noho dainai—ena be unai be momokani. To, Solomona ena hesiai taudia be hahenamo idia abia badina idia be hanaihanai Dirava ese Solomona dekenai ia henia aonegana idia kamonai henia diba. Sieba ena kwini be haheitalai namona hari inai negai Iehova ena taunimanima dekenai, idia be Havaraia Tauna bona ena natuna, Iesu Keriso, edia aonega idia moalelaia diba taudia!
Danu ita laloa be namo gauna ma ta be kwini ena hereva Solomona dekenai, ia gwau: “Lohiabada, oiemu Dirava ita hanamoa be namo!” (1 King Taudia 10:9) Ia ese Iehova ena heduru Solomona ena aonega bona ena noho namo dekenai ia itaia. Unai be guna Iehova ese Israela taudia dekenai ia gwauraia gwauhamatana hegeregerena. Ia gwau, ‘Lauegu taravatu do umui badinaia namonamo, badina be emui aonega, bona emui laloa goada be bese idauidau dekenai do ia hedinarai. Bona inai taravatu ibounai do idia kamonai neganai do idia gwau, “momokani inai bese badana be aonega bona laloa goada besena!” ’—Deuteronomi 4:5-7.
Aonega Henia Tauna Dekenai Idia Mai
Hari inai negai, taunimanima milioni momo be Iehova ena orea dekenai idia mai danu, badina idia itaia “Dirava ena Israela” be ‘aonega bona lalo-parara taudia,’ idia vara negana amo lasi, to Dirava ena taravatu goevadia bona ena hakaua herevadia ese idia hakaudia dainai. (Galatia 6:16) Vanegai lagani haida lalodiai, bapatiso taudia edia namba ese ia hahedinaraia lagani ta ta ai hahediba taudia matamatadia handred tausen momo be lauma Israela taudia dekenai idia gwau: ‘Mani emui kara, umui danu do ita lao, badina be ai be ai kamonai vadaeni, Dirava be umui dekenai ia noho.’ (Sekaraia 8:23) Iehova ese ena hesiai taudia totona ia karaia lauma aniani ena aria idia itaia neganai, unai hahediba taudia matamatadia idia hoa momokani! Edia tomadiho gunadia dekenai unai bamona idia itaia lasi.—Isaia 25:6.
Henia Tauna Badana Dekenai Idia Henia
Gau momo idia abia dainai, idia moalelaia taudia idia laloa Iehova Dirava, Pavapava bona Henia Tauna badana, dekenai dahaka do idia henia diba. Baibel ese ia hahedinaraia Iehova dekenai ita henia diba gauna hereadaena be “hahenamo herevadia boubouna.” (Heberu 13:15, NW ) Dahaka dainai? Badina unai boubou gauna be taunimanima hamauria gaukarana ia durua, inai nega dokona ai unai be Iehova ese ia laloa bada gauna. (Esekiela 18:23) Danu, ta ese ena goada bona nega ia henia gorere taudia, lalo-metau taudia, bona ma haida durua totona be Dirava ese ia abia dae boubou gauna ta.—1 Tesalonika 5:14; Heberu 13:16; Iamesi 1:27.
Kontribusen monina ena heduru be bada. Idia amo Baibel, bona Baibel bukadia idia karaia, bona Keristani taudia idia hebou diba gabudia idia haginia. (Heberu 10:24, 25) Kontribusen amo heduru monina idia abia, idia vara kava diba dika idauidau bona tuari amo dika idia davaria taudia durua totona.
Henia karana dekenai, Dirava ena hereva ese hakaua herevadia namodia haida ia gwauraia. Hegeregere, ita ia hadibaia Keristani taudia idia henia gauna be, ta ese ia gwauraia hidi vadaeni gauna lasi, to idia henia diba gauna idia henia, mai edia ura bada bona kudouna ena moale ida. (2 Korinto 9:7) Haida be momo idia henia diba; ma haida, Iesu ena nega ai ia noho vabu ogogamina bamona taudia, be reana sisina sibona idia henia diba. (Luka 21:2-4) Iehova—tanobada bona guba ena Biaguna—ese iena ladana dainai mai edia ura namona ida idia henia harihari gaudia bona boubou gaudia ibounai ia laloa bada be hoa gauna, ani?—Heberu 6:10.
Mai moale ida idia henia totona, Iehova ena taunimanima dekenai dabu gaudia idauidau bona unai dabu gaudia idia durua diba daladia namodia idia hadibaia noho. Bena Iehova ena lauma helaga ese mai edia kudouna ibounai ida idia ura henia taudia ia hasiahua edia heduru idia henia totona. Idaunegai Israela dekenai unai dala idia badinaia palai dubu bona gabeai dubu helaga idia haginia totona. (Esodo 25:2; 35:5, 21, 29; 36:5-7; 39:32; 1 Sivarai 29:1-19) Aposetolo taudia edia nega ai, unai dala tamona ese Keristani taudia ia durua Basileia ena sivarai namona be bese idauidau dekenai idia harorolaia diba totona bona hitolo negana ai Israela dekenai idia noho tadikaka idia durua totona.—1 Korinto 16:2-4; 2 Korinto 8:4, 15; Kolose 1:23.
Hari inai negai danu, Iehova ese ena taunimanima ia hanamoa vadaeni, bona tanobada ai idia karaia haroro gaukara bona hadibaia gaukara badana idia hagugurua totona mai anina bada gaudia ia henia karana amo, do ia hanamodia noho.—Mataio 24:14; 28:19, 20.
Hari mai Anina Bada Gaudia be Dahaka?
Guna Iehova ena Witness taudia edia gaukara idia koua gavamani momo ese vanegai lagani lalodiai edia gaukara idia rejista. Unai dainai, unai tano momo ai pablisa taudia edia namba ia tubu daekau momokani. Ita diba, Baibel bona Baibel bukadia momo herea idia ura abia.
Kingdom Hall momo danu idia ura abia. Harihari tanobada hegegemadai Kingdom Hall matamatadia 9,000 bamona idia haginia be namo. Bema dina ta ta ai, Kingdom Hall ta idia haginia, anina be lagani 24 do ita hekwarahi bena hari ita ura abia gaudia do ita abia diba! Harihari, dina ta ta ai, kongregesen matamatadia 7 bamona idia haginia, idia momo be moni ia hegeregere lasi gabudia dekenai. To danu, unai gabu momo ai davana bada rumadia idia haginia be anina lasi. Gabu haida dekenai, edia ura ia hagugurua bona taunimanima dekenai ia be toana namona Kingdom Hall ta be dola 6,000 sibona amo idia haginia diba.
Aposetolo edia nega ai, Keristani taudia haida be moni dekenai idia hegeregere momokani to ma haida be lasi, unai dainai Paulo ia gwau: “Harihari umui be mai emui gau, to idia be ogogami, unai dainai idia umui durua be namo. Badina be sedira kerukeru vanegai umui be ogogami, vadaeni unai neganai idia ese umui do idia durua. Inai dala dekenai ibounai ta ta be hegeregere do idia noho.” (2 Korinto 8:14) Hari inai negai, unai bamona “durua” karana idia karaia dainai moni idia henia, bona tanobada ena kahana momo ai idia ura abia Baibel, Baibel bukadia, Kingdom Hall, heduru monina, bona ma gau haida idia abia diba. Unai bamona henia karana be hahenamo ta—henia tauna bona abia tauna dekenai!—Kara 20:35.
Society ese hariharibada taudia amo ia abia revarevadia ese idia hahedinaraia, inai magasin idia duahia taudia momo idia ura heduru idia henia to idia diba lasi edena dala ai heduru do idia henia diba. Ai diba inai hereva lalonai ia noho mauana ese edia henanadai do ia haerelaia.
Solomona ena lohia negana mai hairaina lalonai, iena sivarai idia kamonai henia “tanobada ibounai edia king taudia” be ia idia vadivadi henia. To, Baibel ese lohia tamona sibona ia gwauraia—Sieba ena kwini. (2 Sivarai 9:23) Boubou gauna namona ta ia karaia! To hahenamo bada ia abia—ia bada herea dainai ena vadivadi dokonai, ia “laga-tuna bona hoa bada.”—2 Sivarai 9:4, Today’s English Version.
Vaira negana ai, Iehova, Pavapava bona Henia Tauna badana, ese Ia totona boubou idia henia taudia totona gau momo, Solomona ese ia karaia diba lasi gaudia, be do ia karaia. Unai dainai, idia be do idia “laga-tuna bona hoa bada,” badina Iehova ese ena hahemaoro dinana badana mai garina amo do ia hamauridia sibona lasi to unai murinai ia ese ‘ena imana do ia kehoa bena mauri gaudia ibounai edia ura do ia hagugurua.’—Salamo 145:16, NW.
[Box on page 22]
Haida ese Henia Karana Idia Hahedinaraia Daladia
TANOBADA IBOUNAI GAUKARANA DURUA KONTRIBUSEN MONINA
MOMO ese edia moni idia atoa hegaegae, maua ta ladana “Society Ena Tanobada Ibounai Gaukarana Durua Monina—Mataio 24:14” lalonai do idia udaia totona. Hua ta ta iboudiai, kongregesen ese unai moni be Society ena hedikota Brooklyn New York dekenai, eiava ena brens opesi ta dekenai idia siaia.
Taunimanima ese kontribusen idia siaia diba International Bible Students Association of Papua New Guinea Inc., Box 636, Boroko NCD 111 dekenai. Mai dava bada herahera gaudia eiava dava bada gaudia idaudia danu idia henia diba. Revareva ta ida idia siaia be namo, unai revareva ai idia gwau idia be harihari gaudia.
KONTRIBUSEN MONINA MAI TARAVATUNA
Taunimanima ese Watch Tower Society dekenai moni idia henia diba, trust fund ai do ia naria totona, to bema nega ta henia tauna ia dabu bona ia ura ena moni ia abia lou, do idia henia lou diba. Bema oi ura ma hereva haida oi diba, namona be ai gwauraia vadaeni adres dekenai revareva oi torea.
PALANILAIA HENIA GAUDIA
Kontribusen moni bona mai taravatu kontribusen sibona lasi, to dala ma haida idia noho Basileia ena gaukara tanobada hegegemadai ai durua totona. Idia haida be inai:
Insurens: Bema ta ese life insurens ia hoia o moni be retirement fund ta ai ia atoa, Watch Tower Society ena ladana ia torea diba, bena ia mase neganai eiava ia buruka neganai unai moni do idia abia.
Banika Akaun: Ta ena banika ena taravatu hegeregerena, dala ia karaia diba Watch Tower Society ese ena moni do idia gaukaralaia ia do mauri lalonai, eiava ia mase neganai do idia henia Society dekenai.
Share Monina: Ta ena share monina be Watch Tower Society ia harihari henia diba, eiava dala ia karaia diba unai share be idia edia, to atoa kau monina be ia ese do ia abia.
Tano Bona Ruma: Bema ta be mai ena ruma o tano, ia hoihoilaia diba gauna, Watch Tower Society dekenai ia henia diba harihari gauna bamona, eiava do ia noholaia diba ela bona ia mase bena Society ese do ia abia. Bema ta ia ura unai bamona ia karaia, namona be Society ia hadibaia guna.
Will Bona Trust Gaudia: Bema ta ena ura be ia mase neganai Watch Tower Society ese ena tano, ruma, kohu, o moni do idia abia, loea dekenai ia lao be namo, will pepana, mase murinai kohu haria gwaumaoro pepana ai, iena ura do ia torea. Eiava bema ena moni be trust fund ai ia noho, ia ese Society ena ladana be trust agreement pepana ai ia torea diba, unai moni do idia abia totona. Tano haida ai, bema ta ese ena trust monina be tomadiho oreana ta ia henia, takisi moni haida do ia henia lasi.
[Pictures on page 23]
Iehova ena Witness taudia edia gaukara idauidau be sibodia edia ura hegeregerena moni idia henia karana amo idia durua