Iehova Gari Henia Tauna Ia Moale!
“Lohiabada dekenai ia gari tauna be namo [“be ia moale,” NW ].”—SALAMO 112:1.
1, 2. Dirava gari henia karana ese dahaka namo ia havaraia?
MOALE ita davaria haraga be auka. Bema ita ese abia hidi maorodia ita karaia, kara maoromaoro ita badinaia, bona kara dika ita dadaraia, moale korikorina do ita davaria. Iseda Havaraia Tauna, Iehova be mauri namona ita moalelaia ena dala ita dekenai ia hadibaia totona, iena Hereva, Baibel ia henia. Iehova ena hakaua dalana ita tahua bona ita badinaia neganai, ita be Dirava ita gari henia bona moale korikorina do ita davaria diba.—Salamo 23:1; Aonega Herevadia 14:26.
2 Inai stadi lalonai, ita be Baibel ese ia gwauraia taudia bona hari inai negai idia noho taudia haida edia haheitalai do ita herevalaia. Do ita itaia edena bamona Dirava gari henia karana ese ita ia durua kara dika ita dadaraia bona ita ia hagoadaia kara maoromaoro ita badinaia totona. Bona, Dirava gari henia karana ese moale ia havaraia diba, badina ita ia durua kara kerere ita hamaoromaoroa totona, Davida ia karaia hegeregerena. Bona danu, tama sina ese Dirava gari henia karana be dava bada ahuna ta bamona edia natudia dekenai idia henia diba. Momokani, Dirava ena Hereva ese ita ia hagoadaia, ia gwau: “Lohiabada dekenai ia gari tauna be ia moale.”—Salamo 112:1, NW.
Idia Haboioa Moalena Idia Davaria Lou
3. Dahaka ese Davida ia durua ia goada lou totona?
3 Vanegai wiki ena stadi lalonai, ita itaia nega idauidau toi ai Davida be Dirava ia gari henia lasi bona kara dika ia karaia. To, sisiba ia abia bona ia helalo-kerehai karana ese ia hahedinaraia, ia be Dirava ia gari henia tauna momokani. Davida be Dirava ia gari henia bona ia matauraia dainai, unai ese ia durua ena kara dika ia gwauraia hedinarai, ena mauri dala ia hamaoromaoroa, bona Iehova ia tura henia lou. Ena be Davida ia kerere dainai, ia sibona bona ma haida dekenai lalohisihisi ia havaraia, to ia helalo-kerehai momokani dainai, Iehova ese ia durua bona ia hanamoa noho. Davida ena haheitalai ese hari inai negai kara dika dainai idia moru Keristani taudia ia hagoadaia diba.
4. Dirava gari henia karana ese edena bamona Sonja ia durua moale ia davaria lou totona?
4 Mani Sonja ena sivarai oi laloa.a Ena be Sonja be ful-taim hesiai gaukara ia karaia, to hebamo dikadia dainai Dirava ese ia moalelaia lasi karadia ia karaia bena Keristani kongrigeisen amo idia atoa siri. Sonja ia laloparara ia karaia karana be maoro lasi neganai, ia hekwarahi bada iena hetura karana Iehova ida ia hanamoa lou totona. Gabeai, kongrigeisen lalonai ia idia abia-vareai-lou. Ena be unai hekwakwanai idia vara, to Sonja be Iehova hesiai henia urana ia laloaboio lasi. Daudau lasi murinai, ia be ful-taim painia gaukara lalonai ia vareai lou. Gabeai, Sonja be Keristani elda tauna namona ta ia adavaia, bona hari kongrigeisen lalonai Iehova idia hesiai henia hebou. Ena be Sonja ia lalohisihisi badina nega sisina lalonai Keristani dalana ia rakatania, to ia moale badina Dirava gari henia karana ese ia durua kongrigeisen dekenai ia giroa lou totona.
Hisihisi Ita Abia to Kara Dika Ita Dadaraia
5, 6. Nega rua Davida ese Saulo ia hamasea lasi ena badina oi gwauraia.
5 Bema matamanai Dirava gari henia karana ese ita ia durua kara dika ita dadaraia totona, unai be namo herea. Davida dekenai unai ia vara. Nega ta, Davida bona ena tatau 3,000 be kohua lalonai idia hunia noho lalonai, Saulo be unai kohua lalonai ia vareai. Davida ena tatau ese Davida idia doria Saulo do ia alaia mase totona. Idia gwau Iehova ese Davida ena dala ia kehoa unai. Mai regerege lasi ida, Davida ia rau lao bona Saulo ena dabua sisina ia utua. Davida be Dirava ia gari henia dainai, ena be Saulo ena dabua sisina sibona ia utua, to ena lalomamina ia dika. Vadaeni, iena tatau dekenai ia gwau: “King hadikaia totona Lohiabada ese maoro ia henia lasi lau dekenai, badina ia be Lohiabada ese ia abia hidi tauna. Lohiabada ese ia makaia tauna be lau hadikaia diba lasi.”b—1 Samuela 24:1-7.
6 Hanuaboi ta ai, Saulo bona ena tuari taudia be kamepa idia karaia bona “mahuta metau herea be Lohiabada ese idia ibounai edia latanai ia atoa.” Davida bona ena taihuna ena natuna Abisai be kamepa huanai idia raka vareai bona Saulo badinai idia gini. Abisai ia ura Saulo ia alaia mase. To Davida ese Abisai ia koua bona ia gwau: “Bema tau ta ese Saulo ia hadikaia, Lohiabada ese unai tau do ia hadikaia momokani.”—1 Samuela 26:9, 12.
7. Dahaka dainai Davida be Saulo ia hamasea lasi?
7 Dahaka dainai unai nega rua ai, Davida ese Saulo ia hamasea lasi? Badina Davida be Iehova ia gari henia bada. Ia ese Dirava ia gari henia dainai, herevana hisihisi do ia abia, to ia ura lasi Saulo dekenai kara dika do ia karaia. (Heberu 11:25) Ia diba momokani Iehova ese Iena taunimanima ia naria bona ia do ia naria danu. Davida ia diba Dirava ia kamonai henia bona ia abidadama henia neganai, moale bona hahenamo bada do ia abia, to bema Dirava ia kamonai henia lasi, Dirava ese do ia lalonamo henia lasi. (Salamo 65:4) Davida ia diba Dirava ese Saulo do ia kokia bona Davida be king ai do ia halaoa ena gwauhamata be Dirava ese nega korikori ai do ia hagugurua.—1 Samuela 26:10.
Dirava Gari Henia Karana ese Moale Ia Havaraia
8. Davida be hahetoho ia davaria neganai, ena haheitalai ese edena bamona ita ia durua?
8 Ita be Keristani taudia dainai, ita diba haida ese ita do idia kirikirilaia, dagedage henia, bona hahetoho ma haida do ita davaria. (Mataio 24:9; 2 Petero 3:3) Bona nega haida, ita bona iseda tadikaka huanai hekwakwanai do ia vara danu. To, ita diba Iehova be gau ibounai ia itaia diba, iseda guriguri ia kamonai, bona nega korikorina ai bona iena ura hegeregerena ai, hekwakwanai ibounai do ia hamaoromaoroa. (Roma 12:17-21; Heberu 4:16) Unai dainai, namona be iseda inai taudia ita gari henidia lasi, to Dirava do ita gari henia bona ia dekenai ita abidadama, ita ia hamauria totona. Davida hegeregerena, ena be hisihisi ita davaria, to kara maoromaoro taravatudia ita utua lasi eiava kerere ena davana ita henia lasi. Dokonai, moale do ita davaria. To, edena bamona ita moale diba?
9. Dagedage lalonai Dirava gari henia karana ese moale ia havaraia ena haheitalai ta mani oi gwauraia.
9 Africa dekenai nega daudau ia noho misinari tadikaka ta ese inai sivarai ia gwauraia: “Sina ta bona ena natuna kekeni edia haheitalai lau laloa. Edia Keristani gini siri karana dainai, idia ura lasi politikol pati edia kadi idia hoia. Tatau momo ese idia botadia dikadika bena edia ruma dekenai idia siaia lao. Dala ai idia raka lao neganai, sina ese natuna kekeni ia hagoadaia badina kekeni be ia vara gauna ia lalopararalaia lasi bona ia taitai noho. Unai nega ai, idia ruaosi be idia moale lasi, to edia lalomamina be ia goeva. Gabeai, idia moale badina Dirava idia badinaia. Bema idia ese unai kadi idia hoia neganai, unai tatau be mai moale ida do idia boiboi badabada. Bena, loliwota be kekeni bona sinana do idia henia bona mai mavaru ida kekeni bona sinana be edia ruma dekenai do idia hakaudia lao. To, unai kekeni bona ena sinana idia diba bema Iehova ena taravatu idia utua, do idia lalohisihisi bada herea.” To Dirava idia gari henia dainai, idia lalohisihisi lasi.
10, 11. Hahine ta be Dirava ia gari henia dainai dahaka namo ia davaria?
10 Ita be mauri ita matauraia dainai hahetoho ita davaria neganai, Dirava ita gari henia karana ese moale do ia havaraia danu. Mary be natuna ihatoina do ia abia neganai, doketa tauna ese ia hamaoroa namona be bogana lalonai ia noho natuna do ia hamasea. Unai doketa ia gwau: “Oiemu tauanina be ia goada lasi. Nega ta oi be dika bada do oi davaria diba bona hora 24 lalonai oi mase diba. Bena beibi do ia mase danu. Herevana dahaka ia vara, to emu beibi be do ia namo lasi.” Mary be Iehova ena Witnes taudia ida Baibel ia stadilaia noho, to ia do bapatiso lasi. Mary ia gwau: “To, egu lalona lau hadaia vadaeni Iehova do lau hesiai henia, bona herevana dahaka do ia vara, lau ura Dirava do lau badinaia noho.”—Esodo 21:22, 23.
11 Mary be mai ena bogana neganai, ia do stadi noho bona ena ruma bese ia naria danu. Mary ia mara neganai, ia gwau: “Egu natuna ginigunadia rua lau havaraia neganai, lau hekwarahi bada lasi. Hari lau hekwarahi bada, to dika badana ta lau davaria lasi.” Mary ese Dirava ia gari henia dainai ena lalomamina be ia goeva, bona daudau lasi murinai bapatiso ia abia. Unai beibi ia tubu daekau neganai, ia danu be Iehova gari henia karana ia dibaia, bona hari ia be Iehova ena Witnes taudia edia brens opesi ta dekenai ia gaukara noho.
‘Lohiabada amo Goada Oi Abia’
12. Dirava gari henia karana ese edena dala ai Davida ia hagoadaia?
12 Dirava gari henia karana ese Davida ia durua kara dika ia dadaraia totona. Bona danu nega dikadia ai, unai gari karana ese ia hagoadaia mai aonega ida abia hidi maorodia ia karaia totona. Lagani ta bona hua 4 ai, Davida bona iena tatau be Saulo amo idia komu loaloa bona Sikilaga, Pilistia ena hanua ta dekenai idia noho. (1 Samuela 27:5-7) Nega ta Davida bona ena tatau idia noho lasi neganai, Amaleka taudia ese edia hanua idia gabua bona edia hahine, natudia, bona mamoe idia henaoa. Davida bona ena tatau be edia hanua dekenai idia giroa lou bona ia vara gauna idia itaia neganai, idia taitai bada. Gabeai, Davida ena tatau idia badu bona idia gwau Davida be nadi amo do idia hodoa. Ena be hekwakwanai ia davaria, to Davida ia lalomanoka lasi. (Aonega Herevadia 24:10) Davida be Dirava ia gari henia dainai, Iehova ena heduru ia tahua bona “Lohiabada dekena amo goada ia davaria.” Dirava ena heduru amo, Davida bona iena tatau ese Amaleka taudia idia hamasea bona edia gau ibounai idia abia lou.—1 Samuela 30:1-20.
13, 14. Dirava gari henia karana ese edena dala ai Kristina ia durua abia hidi maorona ia karaia totona?
13 Hari danu, Dirava ena hesiai taudia be hekwakwanai idia davaria, to namona be Iehova idia abidadama henia bona mai boga auka ida dala maorona idia badinaia. Kristina ena sivarai mani oi laloa. Ia maragi neganai, Kristina be Iehova ena Witnes taudia ida Baibel ia stadilaia. To ia ura piano ia gadaralaia dainai, miusiki sikuli dekenai ia lao. To, ia laloa haroro gaukara ia karaia be maoro lasi, bona ia ura lasi bapatiso ia abia murinai Keristani maduna do ia huaia. Kristina ese Dirava ena Hereva ia stadilaia noho lalonai, ia mamia Baibel be mai ena siahu. Ia be Iehova gari henia karana ia dibaia, bona ia laloparara Iehova ia ura iena hesiai taudia ese edia kudouna, lauma, lalona, bona goada ibounai ida Iehova do idia lalokau henia. (Mareko 12:30) Unai ese ia doria Iehova dekenai gwauhamata ia karaia bena ia bapatiso.
14 Kristina ese Iehova ia noia do ia durua Keristani taihu goadana ai ia lao totona. Kristina ia gwau: “Lau diba bema piano gadaralaia hahinena ai lau lao, anina be do lau loaloa momo bona lagani ta ta lalonai nega idauidau 400 lalonai taunimanima hutuma vairanai piano do lau gadaralaia. Unai dainai egu lalona lau hadaia, tisa gaukara do lau karaia, unai amo moni dalanai lau hegeregere bona ful-taim haroro gaukara lau karaia diba.” Unai nega lalonai danu, Kristina ena ladana be sediual dekenai ia noho, ladana bada miusiki rumana ai piano ia gadaralaia totona. Kristina ia gwau: “Unai be egu nega ginigunana piano lau gadaralaia bona unai murinai lau karaia lou lasi.” Hari, Kristina be Keristani elda tauna ta ia adavaia. Bona idia ruaosi be Iehova ena Witnes taudia edia brens opesi ta dekenai idia gaukara hebou. Ia moale badina Iehova ese goada ia henia abia hidi maorona ia karaia totona, bona hari ia be ena nega bona goada ia gaukaralaia diba Iehova ia hesiai henia totona.
Davana Bada Ahuna Ta
15. Davida ia ura ena natudia dekenai dahaka do ia henia, bona edena dala ai ia karaia?
15 Davida ia gwau: “Memero bona kekeni e, umui mai, lau dekenai do umui kamonai. Lohiabada dekenai do umui gari dalana do lau hadibaia.” (Salamo 34:11) Davida be tama ta dainai, ia ura ena natudia dekenai davana bada ahuna ta ia henia—unai be Iehova gari henia karana. Davida be Iehova ia laulaulaia, iena hereva bona kara amo ia hahedinaraia, Iehova be Tamana ta bamona iena tanobada natudia ia lalokau henia, edia dika ia gwauatao bona ia naridia. Iehova ia naria lasi ela bona ena taunimanima be ena taravatu idia utua bena idia ia panisia. Lasi. Davida ia gwau: “Edena tauna ese, sibona ena kerere karadia ia diba?” Bena, unai siri amo Davida ia hahedinaraia Iehova be iseda kerere ia tahua hanaihanai lasi, ia gwau: “Mani emu kara lauegu kara dika, hunia gaudia, do oi gwauatao.” Davida ia diba bema ia hekwarahi kara namodia ia karaia totona, iena hereva bona lalohadai be Iehova ese do ia abia dae.—Salamo 19:12, 14.
16, 17. Tama sina be edena dala ai natudia dekenai Iehova gari henia karana idia hadibaia diba?
16 Davida be haheitalai namona tama sina dekenai. Ralph be ena tadina mero ida Iehova ena Witnes taudia edia brens opesi ta dekenai idia gaukara, bona ia gwau: “Emai tama sina ese ai idia naria namonamo dainai, hereva momokani lalonai ai bada be moale gauna. Ai maragi neganai, tama sina ida kongrigeisen gaukaradia idia herevalaia bona idia bona ai be hereva momokani ai ura henia bada. Ai idia hadibaia, Iehova hesiai henia gaukarana lalonai gau namodia ai karaia diba. Oibe, lagani momo lalodiai emai ruma bese be Basileia harorolaia taudia momo lasi tanona dekenai ai noho, bona kongrigeisen matamatadia ai haginia.
17 “Emai tama sina be taravatu aukadia momo idia atoa lasi, to ai be dala maorona dekenai ai raka noho ena badina be, emai tama sina idia abia dae momokani Iehova be ia mauri noho bona Ia be mai ena hebogahisi bada. Idia ese Iehova idia lalokau henia bona gari henia bada dainai, idia ura Iehova idia dibaia namonamo bona idia hamoalea. Emai tama sina edia haheitalai namona amo unai ai dibaia. Ai kerere neganai, emai tama sina be ai idia panisia kava lasi bona idia gwau lasi, Iehova be ai ia ura henia lasi. Lasi, to nega momo, ai ida idia helai bona ai idia sisiba henia sibona, bona nega haida Mama be mai matana ranu ida ai ia hereva henia, ia ura ena hereva ai lalopararalaia. Unai ese ai ia durua. Emai tama sina edia hereva bona kara amo ai dibaia gauna be, Iehova gari henia karana be kara hereadaena, bona ai be Iehova ena Witnes taudia ai ai lao be metau gauna lasi to moale gauna.”—1 Ioane 5:3.
18. Dirava ita gari henia neganai, dahaka namo do ita davaria?
18 “Davida ena hereva dokodia be inai: . . . Taunimanima ia biagua namonamo king tauna, bema ia ese taunimanima ia biagua mai maoromaoro danu, Dirava ena hereva hegeregere neganai [“Dirava ia gari henia,” NW ], ia be idia dekenai ia diaridiari noho, daba ia rere bamona.” (2 Samuela 23:1, 3, 4) Davida ena gabu ia abia natuna mero, Solomona, be unai hereva ia lalopararalaia, badina ia ese Iehova ia noia ‘aonega do ia henia’ bona do ia durua “namo bona dika edia idau” ia diba totona. (1 King Taudia 3:9) Solomona ia laloparara Iehova gari henia karana be aonega bona moale dalana. Gabeai, Hadibaia Tauna bukana ena hereva dokona ai inai ia torea: “Egu hereva ibounai oi kamonai vadaeni, to egu hadibaia hereva dokona, sisiba badana be inai: Dirava do oi gari henia, bona iena oda do oi badinaia, badina be taunimanima edia gaukara korikori be unai sibona. Dirava ese iseda kara ibounai do ia kota henia, kara namodia bona kara dikadia, hunia dekenai ita karaia gaudia danu.” (Hadibaia Tauna 12:13, 14) Unai sisiba ita badinaia neganai, ‘Lohiabada do ita gari henia bona do ita manau’ dainai, aonega bona moale sibona do ita davaria lasi, to “kohu, bona matauraia bona mauri do ita davaria” danu.—Aonega Herevadia 22:4.
19. Dahaka ese ita do ia durua Iehova “gari henia karana” ita lalopararalaia totona?
19 Baibel ese ia gwauraia taudia bona inai negai idia noho taudia edia haheitalai amo ita itaia, Iehova ena hesiai taudia momokanidia edia mauri lalonai Dirava gari henia karana maorona be namo bada ia havaraia. Unai bamona gari karana ese ita ia durua iseda guba Tamana ia inai henia karadia ita dadaraia sibona lasi, to danu ita ia hagoadaia iseda inai taudia dekenai do ita gari lasi, bona hahetoho bona hekwakwanai ita haheaukalaia totona. Unai dainai, ita—matamata bona buruka taudia—ese Dirava ena Hereva stadilaia karana ita goadalaia be namo, ita dibaia gaudia ita lalodia dobu, bona hanaihanai mai iseda lalona ibounai ida do ita guriguri bona Iehova kahirakahira dekenai do ita lao. Unai ita karaia neganai, ‘Dirava do ita dibaia’ sibona lasi, to Iehova “gari henia karana” do ita diba danu.—Aonega Herevadia 2:1-5.
[Footnotes]
a Ladana ai haidaua.
b Reana, unai hekwakwanai dainai Davida ese Salamo 57 bona 142 ia torea.
Anina Oi Gwauraia Diba, A?
Dirava gari henia karana be edena dala ai
• kara dika dainai ia moru tauna ia durua ia goada lou totona?
• hahetoho bona dagedage negadiai moale ia havaraia diba?
• ita ia hagoadaia Dirava ena ura ita karaia totona?
• tama sina ese natudia dekenai idia henia diba dava bada ahuna ta?
[Picture on page 28]
Davida be Iehova ia gari henia dainai, King Saulo ia hamasea lasi
[Pictures on page 31]
Dirava gari henia karana be tama sina ese edia natudia dekenai idia henia diba dava bada ahuna ta