‘Mai Eda Ura Bada ida Kara Namodia Ita Karaia’!
“Keriso ese sibona ia henia, vadaeni ita be taravatu utua karadia idauidau amo ia ruhaia, bona ita ia hagoevaia iena taunimanima ai ita lao totona, vadaeni mai eda ura bada ida kara namodia do ita karaia.”—TITO 2:14, NW.
1. Nisan 10, 33 C.E. ai, Iesu be Ierusalema ena dubu helaga dekenai dahaka ia karaia?
NEGA be Nisan 10, 33 C.E., Pasova ariana be dina haida murinai do idia karaia. Ierusalema ai dubu helaga be aria totona idia mai taudia ese idia hahonua. To Iesu ia lao neganai, dahaka ia karaia? Evanelia bukadia idia torea taudia, Mataio, Mareko bona Luka ese idia hahedinaraia, Iesu be nega iharuana unuseniai hoihoi taudia ia lulua. Moni idia senisia taudia edia pata ia bubua bona manu idia hoihoilaia taudia edia helai gaudia ia giroa. (Mat. 21:12; Mar. 11:15; Luka 19:45) Lagani toi gunanai Iesu be mai ena ura bada ida unai bamona ia karaia bona hari ia karaia lou.—Ioa. 2:13-17.
2, 3. Edena dala ai ita diba Iesu be dubu helaga sibona ia hagoevaia lasi?
2 Mataio ena sivarai ese ia hahedinaraia Iesu be dubu helaga ia hagoevaia sibona lasi. To danu, mai ena ura bada ida ia dekenai idia lao matakepulu bona aena dika taudia ia hanamoa. (Mat. 21:14) Luka be Iesu ese ia karaia gaukara ma haida ia gwauraia. Ia gwau: “Dina ibounai Dubu Helaga lalonai Iesu ese ia hadibaia.” (Luka 19:47; 20:1) Iesu be mai ena ura bada ida haroro gaukara ia karaia.
3 Gabeai, aposetolo Paulo be Tito ia tore henia bona Iesu ia herevalaia neganai, ia gwau: “Keriso ese sibona ia henia, vadaeni ita be taravatu utua karadia idauidau amo ia ruhaia, bona ita ia hagoevaia iena taunimanima ai ita lao totona, vadaeni mai eda ura bada ida kara namodia do ita karaia.” (Tito 2:14, NW ) Hari inai negai, edena dala ai ‘mai eda ura bada ida kara namodia ita karaia’? Edena dala ai Iuda ena king edia haheitalai namodia ese ita idia hagoadaia?
Mai Ura Bada ida Ita Haroro Bona Hahediba
4, 5. Edena dala ai Iuda ena king foa ese idia hahedinaraia idia be mai edia ura bada ida kara namodia idia karaia?
4 Asa, Iehosapata, Hesekaia bona Iosaia be mai edia ura bada ida Iuda dekenai kaivakuku tomadiho henia karana idia kokia. Asa ese “idau dirava edia boubou patadia bona ataiai idia noho tomadiho gabudia ia kokia ore, bona nadi dekenai idia karaia du helagadia ia hamakohia, bona kaivakuku ia utua bona hadikaia.” (2 Siv. 14:3) Iehosapata be Iehova tomadiho henia gabuna ia ura henia bada dainai, “ataiai idia noho tomadiho gabudia, bona hahine dirava Asera ena kaivakuku ibounai ia kokia Iuda dekena amo.”—2 Siv. 17:6; 19:3.a
5 Hesekaia ese Ierusalema ai dina seven Pasova ariana karaia totona dala ia hegaegaelaia. “Vadaeni Israela taudia ibounai be Iuda ena hanua ibounai dekenai idia lao, dirava koikoi edia nadi du idia hamakohia maragimaragi, Asera ena hahine dirava ena kaivakuku idia utua diho, bona ataiai idia noho tomadiho gabudia bona boubou patadia idia hadikaia ore. Unai bamona idia karaia danu Iuda tano orena, bona Beniamina tano ibounai dekenai, bona Eparaima tano dekenai, bona Manase tano dekenai danu.” (2 Siv. 31:1) Iosaia ena mauri lagani be 8 neganai, ia be king ai ia lao. Baibel ia gwau: “Iosaia ena king lagani namba 8 lalonai, ia be do mero neganai, ia ese iena sene tauna king Davida ena Dirava ia tahua hamatamaia. Iena lohia lagani namba 12 lalonai Iosaia ese Iuda bona Ierusalema dekenai idia noho ataiai tomadiho gabudia, Asera ena au badadia bona kaivakuku, bona auri dekenai idia karaia dirava edia laulaudia ibounai ia hadikaia hamatamaia.” (2 Siv. 34:3) Unai dainai, unai king foa be mai edia ura bada ida kara namodia idia karaia.
6. Iseda haroro gaukara be dahaka ida ita hahegeregerea diba, bona dahaka dainai?
6 Unai hegeregerena, hari ita be taunimanima ita durua tomadiho koikoi edia hahediba herevadia bona kaivakuku tomadiho henia karadia idia rakatania totona. Iseda ruma-ta-ruma-ta haroro gaukarana ai taunimanima idauidau ita davaria. (1 Tim. 2:4) Asia kekeni matamata ta ia laloatao, iena sinana be nega momo ruma lalonai idia noho kaivakuku idauidau ia tomadiho henia. Unai kekeni ia laloparara kaivakuku idauidau be Dirava momokanina idia laulaulaia lasi, unai dainai Dirava momokanina ia diba totona ia be nega momo ia guriguri. Iduara dekenai pidipidi regena ia kamonai bona ia kehoa neganai, Iehova ena Witnes taihu rua idia gini bona idia ura ia idia durua Dirava momokanina ena ladana, Iehova, ia diba totona. Bona hari ia moale badina ia diba Iehova ia ura lasi kaivakuku ita tomadiho henia! Hari ia be mai ena ura bada ida haroro gaukara ia karaia, bona ma haida dekenai Dirava ena ladana bona ena ura ia hadibaia.—Sal. 83:18; 115:4-8; 1 Ioa. 5:21.
7. Edena dala ai Iehosapata ena nega ai idia noho hahediba taudia edia kara ita tohotohoa diba?
7 Ruma-ta-ruma-ta haroro gaukara ita karaia neganai, iseda teritori ita karaia namonamo, a? Iehosapata ena lohia lagani ihatoina ai, ia be lohia taudia faiv, Levi taudia nain, bona hahelaga taudia rua totona hereva ia siaia. Bona ia hamaorodia tano iboudiai do idia lao bona taunimanima dekenai Iehova ena taravatu idia hadibaia. Edia gaukara idia karaia namonamo dainai, kahirakahira idia noho besedia ese Iehova idia gari henia danu. (2 Sivarai 17:9, 10 duahia.) Dina bona nega idauidau ai ruma-ta-ruma-ta haroro gaukara ita karaia neganai, ita ese ruma taudia idauidau ita haroro henia diba.
8. Taunimanima idauidau ita haroro henia totona, dahaka ita karaia be namo?
8 Hari inai negai, Dirava ena hesiai taudia momo be mai edia ura bada ida edia noho gabudia idia rakatania bona pablisa be momo lasi gabudiai idia haroro. Oi be unai bamona oi karaia diba, a? Reana ita haida be gabu ma ta ita lao diba lasi, to eda gabu dekenai idia noho gado ma ta idia herevalaia taudia ita haroro henidia diba. Ron ena teritori ai tano idauidau taudia idia noho dainai, ena mauri lagani be 81 neganai ia be gado idauidau 32 edia hanamoa hereva ia dibaia! Ia ese Africa tauna ta mai ena hahine ia davaria bona edia gado, Yoruba, ai hanamoa hereva ia gwauraia. Ron idia nanadaia bema ia be Africa dekenai ia lao vadaeni. Ron ia gwau, lasi neganai, idia gwau: ‘To, edena bamona emai gado oi diba?’ Unai ese dala ia kehoa idia ia haroro henia totona. Idia be magasin haida idia abia bona Ron dekenai edia adres idia henia, bena Ron ese unai adres be unai gabu ena kongrigeisen tadikaka ta dekenai ia henia, Baibel stadi idia hamatamaia totona.
9. Dahaka dainai haroro gaukara lalonai Baibel ita duahia be mai anina bada? Ekspiriens ta gwauraia.
9 Iehosapata ese ia siaia hadibaia taudia be “Lohiabada ena Taravatu Buka” idia abia danu. Tanobada hegegemadai, ita be Baibel amo taunimanima ita hadibaia, badina ia be Dirava ena Hereva. Taunimanima dekenai Baibel ita duahia bona taunimanima be unai hereva idia itaia bona kamonai neganai, ita hahedinaraia Baibel be mai anina bada. Ruma hahinena ta ese Witnes hahine, Linda, ia hamaoroa, ‘Lau be oi ida do lau herevahereva lasi badina egu tau be stroke gorere ia abia bona lau be ia lau naria noho.’ Ruma hahine be mai tai danu ia gwau: “Lau diba lasi lau be dahaka kerere lau karaia dainai Dirava ese inai hisihisi ia havaraia.” Linda ia gwau: “Ia namo oi dekenai hagoadaia herevana ta lau herevalaia, a?” Bena Iamesi 1:13 ia duahia bona ia gwau: “Ita bona eda lalokau taudia ese idia abia hisihisi idauidau be Dirava ese ia havaraia lasi.” Unai hahine be unai hereva ia moalelaia dainai, Linda ia rosia. Linda ia gwau: “Lau be ia lau hagoadaia totona Baibel lau gaukaralaia. Nega haida Baibel amo ita duahia siri haida be ruma tauna ese guna ia kamonai lasi.” Unai ese dala ia kehoa Baibel idia stadilaia totona.
Matamata Taudia be mai Edia Ura Bada ida Hesiai Gaukara Idia Karaia
10. Edena dala ai Iosaia be Keristani matamata taudia dekenai haheitalai namona ia hahedinaraia?
10 Iosaia ena haheitalai ita laloa, ia be mero maragi negana ai tomadiho momokani ia ura henia bada, bona ena mauri lagani be 20 bamona neganai, Iuda dekenai kaivakuku tomadiho henia karana ia kokia. (2 Sivarai 34:1-3 duahia.) Hari inai negai, matamata taudia momo be mai edia ura bada ida Basileia harorolaia gaukarana idia goadalaia danu.
11-13. Mai edia ura bada ida Iehova idia hesiai henia matamata taudia amo dahaka ita dibaia?
11 England ai ia noho kekenina, Hannah, ena mauri lagani be 13 bona sikuli dekenai French gado ia dibaia noho lalonai, ia kamonai French gado grup ta be ena taoni kahirakahira idia hamatamaia. Hannah ena tamana ese ia bamoa unai grup edia hebou dekenai idia lao totona. Hari Hannah ena mauri lagani be 18, bona ia be mai ena ura bada ida regula painia gaukara ia karaia bona French gado ai ia haroro. Oi danu be gado ma ta oi dibaia bona ma haida oi durua Iehova idia diba totona, a?
12 Rachel ese inai vidio, Pursue Goals That Honor God ia moalelaia bada. Lagani 1995 ai, ia be Iehova ia hesiai henia matamaia negana ia herevalaia, ia gwau: “Lau laloa lau be hereva momokani lau abia dae vaitani.” Ma ia gwau: “Unai vidio lau itaia murinai, lau laloparara lagani momo lalonai lau be mai egu ura bada ida Iehova lau hesiai henia lasi. Namona be lau hekwarahi hereva momokani lau abia dae vaitani bona lau gaukara goada sibona egu stadi bona haroro gaukara lau hanamoa totona.” Dahaka ia vara? Hari Rachel ia mamia ia be mai ena ura bada ida Iehova ia hesiai henia noho. Ia gwau: “Egu hetura karana Iehova ida ia goada. Mai egu lalona ibounai ida guriguri lau gwauraia, sibona egu stadi lau karaia namonamo bona lau moalelaia, bona Baibel lalonai idia noho sivarai lau ura henidia bada. Unai dainai, hari haroro gaukara lau ura henia bada bona lau moale badina lau itaia Iehova ena hereva ese ma haida ia durua.”
13 Luke be mero matamata ta bona Young People Ask—What Will I Do With My Life? vidio ese ia hagoadaia. Unai vidio ia itaia murinai, ia gwau: “Egu mauri lalonai lau karaia gaudia do lau laloa namonamo.” Ma ia gwau: “Guna, haida ese lau idia doria sikuli badana lau lao totona, unai amo moni gaukara namona do lau abia, bona unai murinai Keristani hesiai gaukara do lau abia hidi. Unai bamona hereva ese lau idia durua lasi Iehova ena hesiai gaukara lau karaia totona.” Memero kekeni e, namona be Hannah ena haheitalai hegeregerena, sikuli dekenai umui abia dibana umui gaukaralaia emui haroro gaukara umui habadaia totona. Namona be Rachel ena haheitalai umui tohotohoa, bona mai emui ura bada ida Dirava idia hanamoa tahua gaudia umui atoa guna. Danu, Luke ena haheitalai umui tohotohoa bona matamata taudia momo ia hamorua gaudia umui dadaraia be namo.
Mai Eda Ura Bada ida Hakaua Daladia Ita Badinaia
14. Iehova be edena bamona tomadiho ia abia dae? Bona dahaka dainai kara goeva ita karaia noho be mai ena hekwarahi?
14 Iehova ese ena taunimanima edia tomadiho dalana ia abia dae totona, namona be idia goeva. Isaia ia gwau: “Dubu Helaga ena kohu umui huaia noho taudia e, Babulonia dekena amo do umui raka siri momokani! Miro gauna ta do umui dogoatao lasi. Do umui helaga noho, bona unai gabu do umui rakatania.” (Isa. 52:11) Isaia ese inai hereva ia do torea lasi neganai, lagani momo gunanai King Asa be ia gaukara goada Iuda dekenai matabodaga karadia ia haorea totona. (1 King Taudia 15:11-13 duahia.) Lagani handred mai kahana murinai, aposetolo Paulo ese Tito ia hamaoroa Iesu be sibona ena mauri ia henia iena murinai idia raka taudia ‘ia hagoevaia iena taunimanima ai idia lao totona, vadaeni mai edia ura bada ida kara namodia idia karaia.’ (Tito 2:14, NW ) Hari inai negai, taunimanima momo idia ura matabodaga karadia sibona idia karaia, unai dainai Keristani matamata taudia idia hekwarahi kara goeva idia badinaia totona. Hegeregere, Dirava ena hesiai taudia—matamata bona buruka taudia—be idia hekwarahi TV, muvini piksa, bona Internet ai idia halasia ponografi laulaudia idia dadaraia totona.
15. Dahaka ese ita ia durua diba matabodaga karadia ita inai henia totona?
15 Mai eda ura bada ida Dirava ena hakaua herevadia ita badinaia karana ese ita ia durua kara dika ita inai henia totona. (Sal. 97:10; Roma 12:9) Namona be ponografi laulaudia ita inai henia momokani, unai amo Keristani tauna ta ena hereva bamona “iena siahu ese ita do ia veria lasi.” Tau ta be magneti ese ia dogoatao auri rua ia hapararaia totona, namona be magneti ena goada ia hanaia gauna ta do ia gaukaralaia. Unai hegeregerena, namona be ita hekwarahi bada unai amo ponografi laulaudia edia siahu ita dadaraia totona. Bona ponografi ese ita dekenai do ia havaraia dika ita lalopararalaia neganai, unai ese ita do ia durua ita inai henia totona. Tadikaka ta be ia gaukara goada Internet dekenai ponografi laulaudia ia itaia karana ia rakatania totona. Ena kompiuta be ena ruma taudia ese idia itaia diba gabuna ta dekenai ia atoa. Bona danu, sibona ena lalona ia hadaia mai ena ura bada ida kara goeva do ia karaia. Danu kara ma ta ia karaia: Ia be ena lalona ia hadaia ena adavana be ena badinai do ia helai negadia sibona ai, ia ese Internet dekenai ena bisinesi gaukara haida do ia karaia.
Kara Namo Ita Karaia Ena Hahenamo
16, 17. Haida ese iseda Keristani kara namodia idia itaia dainai dahaka idia laloa? Ekspiriens ta gwauraia.
16 Iehova idia tomadiho henia matamata taudia be kara namodia idia karaia dainai, taunimanima momo ese idia hanamodia bada! (1 Petero 2:12 duahia.) Tau ta be London Betele ai dina tamona lalonai printa masini ia hanamoa totona ia gaukara murinai, ena lalohadai Iehova ena Witnes taudia dekenai ia haidaua. Iena adavana, Witnes taudia ida Baibel ia stadilaia, be ia itaia ena tau ena kara ia idau. Guna, unai tauna ia ura lasi Witnes taudia be iena ruma dekenai idia lao. To Betele amo ia giroa murinai, tadikaka taihu ese idia kara namo henia dainai, idia ia hanamoa bada. Ia gwau, ta be hereva mirodia ia gwauraia lasi. Bona idia ibounai be mai haheauka bona maino ida idia gaukara. Ia be tadikaka bona taihu matamatadia ia hanamoa bada badina ia itaia idia be mai edia ura bada ida edia gaukara idia karaia bona davana idia abia lasi. Edia nega bona goada bada idia henia sivarai namona halasia bukadia idia printaia totona.
17 Unai hegeregerena, edia ruma bese naria totona moni gaukara idia karaia tadikaka taihu be edia gaukara idia karaia namonamo. (Kol. 3:23, 24) Unai bamona idia karaia dainai, nega momo edia bosi ese edia kara namodia idia laloa bada bona idia hadokodia lasi.
18. Edena dala ai ita be ‘mai eda ura bada ida kara namodia ita karaia’?
18 Iehova ita abidadama henia, Iena hakaua herevadia ita badinaia, bona eda hebou rumadia ita naria namonamo karana amo ita hahedinaraia, ita be Iehova ena ruma ita ura henia bada. Danu, ita ura Basileia harorolaia bona hahediba taudia halaoa gaukarana ita karaia goadagoada. Herevana ita be matamata o buruka, to ita hekwarahi eda kara bona eda tomadiho ia goeva neganai, hahenamo momo do ita davaria. Bona ma haida do idia itaia ita be ‘mai eda ura bada ida kara namodia ita karaia.’—Tito 2:14, NW.
[Footnote]
a Reana, Asa be kaivakuku tomadiho henia boubou patadia ia kokia, to Iehova idia tomadiho henia boubou patadia ia kokia lasi. Eiava, reana Asa ena lohia laganidia edia dokona ai unai boubou patadia idia haginia lou bena iena natuna, Iehosapata ese ia kokia.—1 Kin. 15:14; 2 Siv. 15:17.
Baibel ai idia noho sivarai bona hari idia vara ekspiriens amo, dahaka oi dibaia
• edena dala ai mai emu ura bada ida haroro bona hahediba gaukara oi karaia diba?
• edena dala ai Keristani matamata taudia be ‘mai edia ura bada ida kara namodia idia karaia’ diba?
• edena dala ai matabodaga karadia ita inai henia diba?
[Picture on page 13]
Emu haroro gaukara ai Baibel oi gaukaralaia momo, a?
[Picture on page 15]
Sikuli ai gado ma ta oi dibaia karana ese oi do ia durua emu haroro gaukara oi habadaia totona