Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w04 5/1 rau 19-24
  • Matamata Taudia E, Vaira Negana Totona Umui Hegaegae Noho, A?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Matamata Taudia E, Vaira Negana Totona Umui Hegaegae Noho, A?
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2004
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Emui Matamata Negana Moalelaia
  • “Dirava Dekenai Do Umui Raka Kahirakahira Lao”
  • Abia Hidi Namona Oi Karaia
  • Lauma Gaudia Oi Laloa Bada
  • Oi Do Matamata Lalonai Abia Hidi Maorodia Oi Karaia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2014
  • Emu Matamata Negana ai Oi Kwalimu
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2001
  • Memero Kekeni e, Iehova Ena Kudouna Umui Hamoalea
    Iseda Basileia Gaukara—1993
  • Uhau bona Ulato Iehova ena Kudouna Idia Hamoalea
    1987 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2004
w04 5/1 rau 19-24

Matamata Taudia E, Vaira Negana Totona Umui Hegaegae Noho, A?

“Lau ese egu lalohadai umui totona lau diba, . . . idia be maino lalohadai, dika lalohadaidia lasi, umui dekenai vaira negana bona helaro lau henia totona.”​​—⁠IEREMIA 29:​11, NW.

1, 2. Edena dala idauidau ai matamata negana ita laloa diba?

TAUNIMANIMA badadia momo idia laloa mauri lalonai matamata negana be nega namo hereana. Idia be edia matamata negana ena goada idia laloatao. Unai negai edia maduna be momo lasi, moale karadia momo idia karaia bona edia vairanai ia noho maurina dekenai gau momo idia karaia diba.

2 Umui matamata taudia reana emui lalohadai be idau. Reana matamata negana ai hemami bona tauanina ena toana ia idau noho dainai umui lalo-hekwarahi. Sikuli dekenai, reana bamodia edia lalo-ani karana umui davaria. Reana umui hekwarahi bada, drag ania karana, kekero muramura inua karana, bona matabodaga karadia umui dadaraia totona. Danu, umui momo be emui gini siri karana eiava abidadama idia tohoa gaudia ma haida dainai hahetoho umui davaria. Oibe, matamata negana be nega aukana ta. To, ia be dala idauidau idia kehoa noho negana. Henanadai be, Edena bamona unai dala idauidau do oi gaukaralaia?

Emui Matamata Negana Moalelaia

3. Solomona ese matamata taudia dekenai dahaka sisiba ia henia?

3 Taunimanima badadia ese oi idia hamaoroa diba matamata negana be ia noho daudau lasi, bona idia hereva maoro. Lagani haida sibona murinai, emu matamata negana do ia ore. Unai dainai, emu matamata negana oi moalelaia! Unai be King Solomona ena hereva bamona, ia gwau: “Uhau tauna e, oiemu eregabe dinadia lalonai do oi moale. Oiemu eregabe dinadia lalonai oiemu kudouna ese oi do ia hamoalea. Oiemu ura gauna do oi karaia, oiemu kudouna ena ura danu.” To, Solomona ese matamata taudia ia sisiba henia: “Laloa hekwarahi oiemu kudouna dekena amo do oi atoa siri, bona hisihisi be oiemu tauanina dekena amo do oi abia siri.” Ma ia gwau: “Uhau bona eregabe negadia be idia daudau [“anina,” Buka Helağa] lasi.”​—⁠Hadibaia Tauna 11:​9, 10.

4, 5. Dahaka dainai matamata taudia be vaira negana totona idia hegaegae be aonega karana? Haheitalai gwauraia.

4 Solomona ena hereva ena anina oi lalo-pararalaia, a? Haheitalai ta be inai, mani oi laloa matamata tauna ta ese dava bada harihari gauna ta, reana moni bada, ia abia. Edena bamona do ia gaukaralaia? Sibona ia hamoalea totona unai moni ibounai ia gaukaralaia diba​—⁠Iesu ena haheitalai lalonai ia boio merona ia karaia bamona. (Luka 15:​11-23) To moni ia ore neganai, dahaka do ia karaia? Reana ia gaukaralaia namonamo lasi dainai do ia sori bada! To, bema vaira negana ia hegaegaelaia totona unai moni ia gaukaralaia, reana mai aonega ida ia haboua. Gabeai, ia haboua monina amo namo ia davaria neganai, oi laloa ia matamata neganai sibona hamoalea totona moni ibounai ia gaukaralaia lasi dainai do ia lalohisihisi, a? Lasi momokani, ani!

5 Namona be emu matamata laganidia be Dirava amo oi abia harihari gauna ta bamona oi laloa, bona momokani idia be unai bamona. Edena bamona do oi gaukaralaia? Nega namodia sibona oi laloa to vaira negana oi laloa lasi neganai, sibona hamoalea totona emu goada ibounai oi haorea diba. To, bema unai bamona oi karaia, oiemu “uhau bona eregabe negadia” be momokani “anina lasi” gauna ai do ia lao. Oibe, namona be oi matamata neganai vaira negana totona oi hegaegae!

6. (a) Edena sisiba Solomona ese ia henia be matamata taudia ia hakaua diba? (b) Iehova ia ura dahaka ia karaia matamata taudia totona, bona unai amo matamata tauna ta ese edena dala amo namo ia abia diba?

6 Solomona ese hakaua herevana ta ia gwauraia, unai ese oi do ia durua emu matamata negana lalonai namo bada oi davaria totona. Ia gwau: “Oi be eregabe neganai, ia ese oi ia karaia Dirava do oi laloa.” (Hadibaia Tauna 12:⁠1) Unai be kwalimu ena ki​—⁠Iehova oi kamonai henia bona ena ura oi karaia. Iehova ese idaunegai Israela taudia totona ia ura karaia gauna idia ia hadibaia, ia gwau: “Lau ese egu lalohadai umui totona lau diba, . . . idia be maino lalohadai, dika lalohadaidia lasi, umui dekenai vaira negana bona helaro lau henia totona.” (Ieremia 29:​11, NW ) Iehova ia ura oi dekenai “vaira negana bona helaro” ia henia danu. Bema emu kara, lalohadai bona oi abia hidi gaudia dekenai ia oi laloa, unai vaira negana do ia namo bona unai helaro do ia guguru.​—⁠Apokalupo 7:​16, 17; 21:​3, 4.

“Dirava Dekenai Do Umui Raka Kahirakahira Lao”

7, 8. Edena dala ai matamata tauna ta be Dirava kahirakahira ia lao diba?

7 Iamesi ese ita ia hagoadaia Iehova ita laloa totona, ia gwau: “Dirava dekenai do umui raka kahirakahira lao, vadaeni ia ese umui dekenai do ia raka kahirakahira mai.” (Iamesi 4:⁠8) Iehova be Havaraia Tauna bona guba dekenai ia noho Siahu Bada Lohiana dainai, ia sibona ita tomadiho henia bona hanamoa be maoro. (Apokalupo 4:11) To, bema ia kahirakahira ita lao, ia be ita kahirakahira do ia mai. Unai bamona lalokau dalanai ita ia laloa karana ese emu kudouna ia hamarerea, a?​—⁠Mataio 22:⁠37.

8 Dala idauidau ai Iehova kahirakahira ita lao. Hegeregere, aposetolo Paulo ia gwau: “Umui guriguri goada, do umui hesiku lasi. Umui guriguri neganai, umui gwauraia gauna do umui laloa namonamo, bona Dirava do umui tanikiu henia.” (Kolose 4:⁠2) Anina be, guriguri karana oi goadalaia. Namo lasi oi laloa emu tamana eiava kongregesen lalonai Keristani tauna ta ese ia henia gurigurina murinai amen oi gwauraia sibona be hegeregere. Nega ta Iehova dekenai emu kudouna lalonai idia noho gaudia, emu lalohadai, emu gari gaudia, oi davaria hekwakwanai ibounai oi gwauraia, a? Hemarai dainai taunimanima ta dekenai oi gwauraia diba lasi gaudia be nega ta Iehova dekenai oi gwauraia, a? Mai momokani bona kudouna ibounai ida oi gwauraia guriguridia ese lalo-maino ia mailaia. (Filipi 4:​6, 7) Oi idia durua Iehova kahirakahira oi lao bena oi mamia ia be oi kahirakahira ia mai.

9. Edena dala ai matamata tauna ta ese Iehova ia kamonai henia diba?

9 Iehova kahirakahira ita lao dalana ma ta be Dirava ena lauma amo idia torea herevana lalonai ia hedinarai, ia gwau: “Bema oi ura bada diba do oi abia, bona sisiba oi kamonai henia noho neganai, oi ese dina ta aonega do oi davaria.” (Aonega Herevadia 19:20) Oibe, bema Iehova oi kamonai henia, unai be vaira negana totona oi hegaegae noho. Edena dala ai oi hahedinaraia diba Iehova oi kamonai henia? Keristani heboudia dekenai oi lao hanaihanai bona program ena kahana idauidau oi kamonai. Danu, ruma bese ena Baibel stadi lalonai oi noho karana amo ‘emu tamana bona sinana oi matauraia.’ (Efeso 6:​1, 2; Heberu 10:​24, 25) Unai be namo. To, oi ese “nega” oi atoa, hebou totona oi hegaegae, Baibel oi duahia hanaihanai, bona diba ma haida oi tahua totona, a? ‘Aonega tauna’ bamona do oi raka totona, oi duahia gaudia oi badinaia toho, a? (Efeso 5:​15-17; Salamo 1:​1-3) Bema unai bamona oi karaia, oi be Iehova kahirakahira oi lao noho.

10, 11. Matamata taudia ese Iehova idia kamonai henia neganai, dahaka hahenamo idia abia?

10 Aonega Herevadia bukana ena hamatamaia herevadia ai, Dirava ena lauma amo unai buka ia torea tauna ese unai buka ena hereva ena anina ia gwauraia hedinarai. Ia gwau, “do idia durua, vadaeni aonega bona sisiba namona do umui diba, bona laloa dobu hereva edia anina do umui diba. . . . Umui be mai emui aonega danu do umui noho. Vadaeni do umui laloa maoromaoro, bona do umui koikoi lasi, ma taunimanima ibounai dekenai, mai maka tamona danu, kara namodia do umui karaia. . . . Diba maragi taudia dekenai aonega idia henia diba, bona eregabe taudia dekenai, diba bona laloa goada idia henia diba.” (Aonega Herevadia 1:​1-4) Unai dainai, Aonega Herevadia​—⁠bona Baibel buka ibounai​—⁠edia hereva oi duahia bona badinaia neganai, kara maoromaoro bona laloa maoromaoro karadia do oi habadaia, bona Iehova kahirakahira oi lao dainai do ia moale. (Salamo 15:​1-5) Kota maoromaoro, aonega, diba, bona laloa maoromaoro karadia oi habadaia neganai, gau idauidau oi abia hidi namonamo diba.

11 Matamata tauna ta be ia hegeregere unai dala ai aonega do ia hahedinaraia totona, a? Oibe, badina Keristani matamata taudia momo be unai bamona idia karaia. Unai dainai, taunimanima ese idia matauraidia bona ‘ta ese anina lasi gaudia ia gwauraia lasi.’ (1 Timoteo 4:12) Unai bamona matamata taudia edia tama sina idia moale be mai badina, bona Iehova ia gwau idia ese ia idia hamoalea. (Aonega Herevadia 27:11) Ena be idia matamata, to idia diba momokani idia dekenai inai hereva helagana be mai anina bada: “Mai ena kerere lasi tauna do oi laloa. Kara maoromaoro tauna do oi itaia noho. Unai bamona tauna be mai maino danu do ia noho.”​—⁠Salamo 37:⁠37.

Abia Hidi Namona Oi Karaia

12. Matamata taudia ese idia abia hidi mai anina bada gauna ta be dahaka, bona dahaka dainai unai abia hidi ese ia havaraia gauna be do ia noho daudau?

12 Matamata negana be abia hidi momo karaia negana, idia haida be ia noho daudau dika ia havaraia diba. Hari oi abia hidi gaudia haida ese emu gabeai maurina do ia haidaua. Mai aonega ida abia hidi oi karaia dainai, emu mauri lalonai do oi moale bona do oi kwalimu. Abia hidi kererena ese emu mauri ibounai ia hadikaia diba. Oi abia hidi gaudia rua dekenai ia momokani dalana mani oi laloa. Gau ginigunana be: Daidia oi abia hidi oi idia bamoa totona? Dahaka dainai unai be mai anina bada? Dirava ena lauma amo idia torea aonega herevana ta ia gwau: “Aonega tauna danu ia raka hebou noho tauna, be do ia aonega, to kavakava taudia danu oi turana karaia neganai, dika do oi davaria.” (Aonega Herevadia 13:20) Oibe, ita be ita bamoa taudia​—⁠aonega taudia eiava kavakava taudia​—⁠bamona do ita lao. Edena oi ura?

13, 14. (a) Taunimanima sibona lasi to dahaka danu be hebamo dikadia bamona? (b) Matamata taudia ese edena kara kererena idia dadaraia be namo?

13 Bamodia oi laloa neganai, reana taunimanima ida hebamo karana oi laloa. Unai be maoro, to unai sibona lasi. Televisen oi raraia, miusiki oi kamonai, buka ta oi duahia, muvini piksa dekenai oi lao, eiava Internet dekenai gau haida oi tahua neganai, idia danu be bamodia bamona. Bema dagedage bona matabodaga uradia idia hagugurua, drag ania, inuinu kekero, eiava Baibel ena hakaua herevadia idia hadikaia karadia ma haida dekenai lalona idia veria, “kavakava taudia” oi bamoa unai, badina edia kara amo idia hahedinaraia Iehova be ia noho lasi bamona.​—⁠Salamo 14:⁠1.

14 Reana oi laloa, Keristani heboudia dekenai oi lao bona kongregesen ida oi gaukara dainai, oiemu goada ia hegeregere dagedage muvini piksa do oi itaia eiava miusiki namona mai ena hereva dikadia oi kamonai totona. Reana oi laloa bema matabodaga laulaudia Internet ena Web sait ta dekenai oi itaia sisina, dika ta do oi davaria lasi. Aposetolo Paulo ia gwau emu lalohadai be kerere! Ia gwau: “Kara dika taudia danu umui turana karaia neganai, idia ese emui kara namona do idia hadikaia.” (1 Korinto 15:33) Madi, Keristani matamata taudia namodia momo be hebamo dikadia ese edia kara namodia idia hadikaia. Unai dainai, emu lalona oi hadaia, unai bamona hebamo dikadia oi dadaraia totona. Bema unai bamona oi karaia, Paulo ena sisiba do oi badinaia, ia gwau: “Inai tanobada taudia edia kara bamona do umui karaia lasi, to Dirava ese emui lalona do ia hagiroa, . . . Do umui diba edena kara be namo, edena kara Dirava ia ura henia, bona edena kara be goeva momokani.”​—⁠Roma 12:⁠2.

15. Matamata taudia ese do idia karaia abia hidi iharuana be dahaka, bona dahaka tohoa gaudia idia davaria diba?

15 Abia hidi iharuana be inai. Nega do ia ginidae sikuli oi haorea murinai do oi karaia gauna oi abia hidi totona. Bema emu tano dekenai moni gaukara be momo lasi, reana oi abia diba gaukara namona oi abia haraga karana ese oi ia tohoa diba. Bema taga tanona ta dekenai oi noho, reana oi abia hidi diba moni gaukara be momo, bona idia haida ese emu lalona idia veria goada. Emu tisa eiava tama sina be emu namo idia laloa dainai, reana emu lalona idia veria diba moni gaukara namona ta oi abia totona, eiava kohu momo oi haboua totona. To, unai gaukara totona oi sikuli negana ese reana Iehova oi hesiai henia diba negana ia hamaragia.

16, 17. Matamata tauna ta ese moni gaukara ia laloa maoromaoro totona siri idauidau ese ia do idia durua dalana oi hahedinaraia.

16 Abia hidi ta oi do karaia lasi neganai, namona be Baibel ena sisiba oi tahua guna. Baibel ese ita ia hagoadaia mauri durua gaudia totona do ita gaukara, unai amo ita hahedinaraia ita be mai eda maduna sibona ita naria totona. (2 Tesalonika 3:​10-12) To, gau ma haida oi laloa danu. Oi ai hagoadaia, henunai idia noho siri idauidau oi duahia bona oi laloa edena bamona matamata tauna ta do ia durua moni gaukara ia abia neganai, ia laloa namonamo totona: Aonega Herevadia 30:​8, 9; Hadibaia Tauna 7:​11, 12; Mataio 6:33; 1 Korinto 7:31; 1 Timoteo 6:​9, 10. Unai siri ibounai oi duahia murinai, Iehova ena lalohadai unai gauna dekenai oi itaia, a?

17 Namo lasi moni gaukara be mai anina bada gauna ai ita halaoa bona unai ese iseda hesiai gaukara Iehova dekenai ia koua. Bema haisikuli oi haorea murinai moni gaukara oi abia diba, unai be namo. Bema haisikuli murinai oi ura diba ma haida oi abia, unai be emu tama sina ida oi herevalaia be namo. To, namona be “gau namodia”​—⁠lauma gaudia unai​—⁠oi laloaboio lasi. (Filipi 1:​9, 10) Ieremia ena toretore tauna, Baruku, ese ia karaia kerere oi karaia lasi. Iena hesiai gaukara ena namo ia laloaboio bona ‘gau namo herea ia sibona totona ia tahua.’ (Ieremia 45:⁠5) Nega sisina lalonai, ia laloaboio inai tanobada ena “gau namo herea” ta lasi ese Iehova kahirakahira ia do ia abia lao eiava Ierusalema idia hadikaia ore neganai do ia hamauria. Hari danu be unai bamona.

Lauma Gaudia Oi Laloa Bada

18, 19. (a) Emu dekena taudia momo be dahaka dika idia davaria, bona edena bamona idia oi laloa be namo? (b) Dahaka dainai taunimanima momo be idia laloa lasi lauma dalanai idia hitolo?

18 Nius lalonai hitolo bada tanodia dekenai idia noho natudia edia laulau oi itaia, a? Bema oi itaia vadaeni, reana oi hebogahisi bada. Emu dekena taudia dekenai unai bamona hebogahisi mamina oi hahedinaraia, a? Dahaka dainai idia dekenai oi hebogahisi be namo? Badina idia momo be idia hitolo danu. Idia davaria hitolo be Amosa ese ia perovetalaia, ia gwau: “Nega be ia mai noho, lau ese emui tano dekenai hitolo do lau havaraia. Taunimanima be do idia hitolo, to paraoa totona lasi. Idia be do idia ranu mase, to ranu totona lasi. Do idia hitolo bona ranu mase gauna be Lohiabada ena hereva totona. Lau inai, Lohiabada Dirava lau hereva vadaeni.”​—⁠Amosa 8:⁠11.

19 Momokani, lauma dalanai idia hitolo taudia momo be idia diba lasi “lauma gaudia idia tahua be namo.” (Mataio 5:​3, NW ) Momo be idia laloa lasi lauma dalanai idia hitolo. Reana haida idia laloa idia be idia hitolo lasi. To bema unai bamona idia laloa, unai ena badina be idia ese anina lasi “tanobada ena aonega,” unai be tanobada ena lalohadai kohu laloa bada karana, saiens herevadia, kara maoromaoro, bona unai bamona gaudia ma haida dekenai, sibodia idia ubua. Haida idia laloa hari inai nega ena “aonega” dainai Baibel ena hadibaia herevadia be anina lasi. To, “tanobada taudia ese sibona edia aonega dekena amo Dirava idia davaria diba lasi.” Tanobada ena aonega ese oi do ia durua lasi, Dirava kahirakahira oi lao totona. Ia be “kavakava, Dirava ena vairana dekenai.”​—⁠1 Korinto 1:​20, 21; 3:⁠19.

20. Dahaka dainai Iehova idia tomadiho henia lasi taudia ita tohotohoa be aonega karana lasi?

20 Unai hitolo bada natudia edia laulau oi itaia neganai, oi ura idia bamona oi noho, a? Lasi momokani! To, Keristani ruma bese lalonai idia noho matamata taudia haida idia ura lauma dalanai idia hitolo dekena taudia bamona idia noho. Reana unai bamona matamata taudia idia laloa tanobada ena matamata taudia edia maduna be momo lasi, bona mauri idia moalelaia. Idia laloaboio unai matamata taudia be Iehova amo idia daudau. (Efeso 4:​17, 18) Danu, lauma dalanai hitolo karana ena dika idia laloaboio. Unai dika haida be kekeni matamata idia rogorogo kava bona matabodaga, kuku ania, inuinu kekero, bona drag ania kava karadia ese tauanina bona lalona ai dika idia havaraia. Lauma dalanai hitolo karana ese gwau-edeede, helaro lasi, bona mauri lalonai daradara ia havaraia.

21. Edena dala ai Iehova idia tomadiho henia lasi taudia edia lalohadai kereredia ita dadaraia diba?

21 Unai dainai, sikuli dekenai Iehova idia tomadiho henia lasi taudia ida oi noho neganai, edia lalohadai ese emu lalohadai idia biagua lasi be namo. (2 Korinto 4:18) Haida ese lauma gaudia be hemataurai dalanai do idia herevalaia lasi. Danu, nius halasia oreadia ese hehuni dalanai sihari kava, inuinu kekero, bona hereva dikadia idia hahedinaraia, unai amo idia gwau unai be vaia taunimanima edia kara. Unai oi dadaraia. ‘Abidadama bona laloa maoromaoro idia dogoatao auka’ taudia oi bamoa noho. ‘Nega ibounai Lohiabada ena gaukara oi karaia goadagoada.’ (1 Timoteo 1:19; 1 Korinto 15:58) Kingdom Hall bona haroro gaukara dekenai oi bisi bada. Sikuli laganidia lalonai, nega ta ta heduru painia gaukara oi karaia. Unai dala amo lauma dalanai emu lalona oi hagoadaia, bena emu laloa maoromaoro karana do oi haboioa lasi.​—⁠2 Timoteo 4:⁠5.

22, 23. (a) Dahaka dainai nega momo Keristani tauna matamatana ese ia abia hidi gaudia dainai ma haida idia daradara? (b) Matamata taudia idia hagoadaia dahaka idia karaia totona?

22 Lauma dalanai gau idauidau oi laloa dainai, reana oi abia hidi gaudia haida dainai ma haida do idia daradara. Hegeregere, Keristani matamata tauna ta be miusiki gadaralaia tauna namona bona sikuli dekenai ia stadilaia gaudia ibounai lalonai maka namodia ia abia. To sikuli ia haorea murinai, iena tamana ia bamoa iena uindo hagoevaia bisinesi dekenai, unai amo ia ura henia ful-taim haroro gaukarana, eiava painia gaukarana, ia karaia diba. Ena tisa taudia ese ena abia hidi ena badina idia lalo-pararalaia diba lasi, to bema Iehova kahirakahira oi lao vadaeni, ai diba momokani ena badina oi lalo-pararalaia.

23 Emu matamata negana ena gau namodia oi gaukaralaia dalana oi lalohadailaia neganai, ‘emu badina namona oi abia hegaegae, vaira dinadia totona, unai amo mauri korikori do oi abia momokani.’ (1 Timoteo 6:​19, NW ) Emu lalona oi hadaia emu matamata negana ai​—⁠bona emu mauri ibounai lalonai​—⁠“oi ia karaia Dirava oi laloa” totona. Unai dala tamona ai emu vaira negana totona oi hegaegae namonamo, unai vaira negana do ia doko diba lasi.

Emu Lalohadai be Dahaka?

• Edena sisiba, Dirava ena lauma amo idia torea gauna, ese matamata taudia be vaira negana totona idia hegaegae noho lalonai do ia durua?

• Edena dala haida ai matamata tauna be ‘Dirava kahirakahira ia lao’ diba?

• Matamata tauna ena vaira negana do ia haidaua abia hidi gaudia haida be dahaka?

[Pictures on page 21]

Emu matamata negana ena goada ibounai be sibona emu tahua gaudia dekenai oi gaukaralaia, a?

[Picture on page 22, 23]

Keristani matamata taudia mai edia aonega ese lauma gaudia idia laloa namonamo

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia