Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w92 10/15 rau 4-7
  • Ruma Bese Ena Lalohisihisi—Iseda Nega Ena Toana

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Ruma Bese Ena Lalohisihisi—Iseda Nega Ena Toana
  • 1992 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Moni bona Gaukara
  • Headava Ia Hamanokaia Gauna
  • Memero Kekeni Idia Hadikaia Gaudia
  • Ruma Bese Edia Lalohisihisi Ena Badina
  • Idia Goada Ruma Besedia
  • Ruma Bese Ena Moale Havaraia Dalana Ia Noho, A?
    Ruma Bese Ena Moale Havaraia Dalana
  • Ruma Bese Lalonai Dirava Ena Maino Umui Tahua
    1997 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Oi Hamomokania Emu Ruma Bese ese Mauri Hanaihanai Do Ia Abia
    Ruma Bese Ena Moale Havaraia Dalana
  • Ruma Bese ena Mauri Namona
    Mauri Hanaihanai Paradaiso Lalonai
Ma Haida Itaia
1992 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w92 10/15 rau 4-7

Ruma Bese Ena Lalohisihisi—Iseda Nega Ena Toana

RUMA bese ena lalohisihisi​—taunimanima momo idia laloa unai ese ia hahedinaraia vaia headava dekenai bona tama sina idia atoa taravatudia be anina lasi hari. Ma haida idia laloa politikol kara, bisinesi karadia, bona taunimanima edia gaukara hebou karadia idia idau dainai unai hekwakwanai ia vara. Ma haida idia laloa saiens ese gau momo idia havaraia dainai unai hekwakwanai ia vara. To, hari inai negai, ruma bese lalonai idia vara hekwakwanai edia badina be ma gau ta. Mani emu kara Bible ena hereva 2 Timoteo 3:​1-4 dekenai oi laloa:

“Namona be oi diba, nega dokonai metau dikadia momo do idia vara. Badina taunimanima ese idia edia ura sibona do idia tahua, moni do idia mataganigani henia, do idia hekokoroku bona heagi. Do idia hereva dika, edia tamana bona sinana do idia kamonai henia lasi, tanikiu henia kara do idia diba lasi, helaga karadia do idia negea. Idia be lalokau do idia diba lasi, do idia bogahisihisi lasi, haida edia ladana do idia hadikaia kava, do idia lebulebu, do idia dagedage, kara namodia do idia ura henia lasi. Edia turana do idia samania henia, do idia kara kava. Do idia gwau idia be tau badadia momokani, vadaeni lebulebu karadia idauidau do idia ura henia bada, to Dirava do idia ura henia maragi.”

Unai hereva ese hari inai nega lalonai idia vara hekwakwanaidia edia badina idia hahedinaraia, ani? Peroveta herevadia idia gwau tanobada dokona lalonai kara haida do idia vara, bona hari inai negai unai kara ta be ruma bese lalonai hekwakwanai idia vara. Bona lagani 1914 ai unai hisihisi negana ia matamaia hamomokania daladia idia noho.a Unai lagani dekena amo ia mai hari, lauma ta ladana Satana Diabolo ena siahu taunimanima dekenai be bada herea.​—Mataio 4:​8-10; 1 Ioane 5:19.

Lagani 1914 ena nega amo ia mai hari Satana be tanobada kahirakahira dekenai idia guia noho, unai dainai “ia badu, badina ia diba iena nega be ia kwadogi sibona.” (Apokalupo 12:​7-12) Satana be Dirava ia inai henia, unai Dirava be “iena bese taudia ibounai guba dekenai bona tanobada dekenai be ia dekena amo edia ladana idia abia,” unai dainai ruma bese lalonai hekwakwanai idia vara be hoa gauna ta lasi, ani? (Efeso 3:15) Satana ia goada karaia taunimanima iboudiai be Dirava dekena amo ia veridia totona. Bona ia gaukaralaia dala badana be ruma bese lalonai hekwakwanai ia havaraia, ani?

Sibodia idia gwauraia aonega taudia edia diba hereva idauidaudia be hegeregere lasi ruma bese taudia dekena amo unai lauma ena inai henia karana koua totona. To, Bible ese Satana ia herevalaia neganai, ia gwau: “Iena koikoi ita diba vadaeni.” (2 Korinto 2:11) Iena kara ita diba neganai, unai ese ita ia durua iena koikoi karadia ita dadaraia totona.

Moni bona Gaukara

Moni be ia hegeregere lasi karana be Satana ena tuari kohu badana ta taunimanima ia hadikaia totona. Hari, “nega dokonai metau dikadia momo” idia vara, eiava Revised Standard Version Bible ese 2 Timoteo 3:​1 ia hahanaia hegeregerena, “lalo-hekwarahi ena nega.” Idia tubu idia lao tanodia lalodiai idia vara hekwakwanaidia haida be inai: moni gaukara lasi, gaukara davana ia maragi, bona mauri durua gaudia haida idia abia lasi dainai ruma bese edia mauri be idia auka. Ena be United States be taga bada tanona, to moni ia hegeregere lasi dainai taunimanima momo idia hekwarahi bada. United States dekenai taunimanima idia henanadai henidia neganai, ia hedinarai moni ia hegeregere lasi be ruma bese idia hepapahuahulaia gauna badana ta. Buka ta ladana Secrets of Strong Families ia hahedinaraia “nega, lalohadai, [bona] goada” idia negea moni gaukara ena maduna huaia totona, bona unai be taunimanima edia “inai gauna ta” badina headava maduna huaia ena nega ia ania.

Dala ma ta be lasi dainai, hahine momo herea be moni gaukara idia karaia. Toretore tauna Vance Packard, ia gwau: “Harihari, America dekenai moni gaukara ta idia karaia bona mai edia natudia hahine 100 100 amo 40 40 edia natudia be lagani 3 idia do abia lasi.” Natudia maragidia naria bona moni gaukara nega tamona karaia be gaukara metau bada herea momokani​—unai be tama sina bona natudia ia hagoadaia lasi karana. Packard ma ia gwau United States lalonai natudia naridia gabudia be hegeregere lasi dainai, “hari inai nega lalonai natudia milion momo be edia maragi negadia lalonai ta ese ia naridia namonamo lasi.”​—Our Endangered Children.

Moni gaukara gabudiai nega momo ruma bese ena lalo-tamona ia hadikaia. Gaukara taudia momo be edia gaukara turadia danu idia heudahanai. Ena be idia kwalimu diba lasi, to ma haida be moni gaukara ena dagi badana idia tahua, unai dainai edia ruma bese idia lalodia bada lasi. (Kohelete 4:​4 itaia danu.) Tau ta be ena kampani ena kohu ia hoihoilaia bona ia gaukara momo dainai, ena hahine ia gwau “lau be mai egu adavana to lau sibona ese emai natudia lau naridia.”

Headava Ia Hamanokaia Gauna

Headava danu ia dika ia lao. Buka ta ladana The Intimate Environment ia gwau: “Gunaguna, tau bona hahine idia headava neganai, taunimanima idia laloa do idia parara lasi, to bema idia ta ese headava ia hadikaia kara dikana ta ia karaia​—hegeregere ia heudahanai, ia dagedage mai hisihisi danu, bona ena hahine ia naria namonamo lasi neganai, do idia parara diba. To harihari, taunimanima momo idia laloa idia headava neganai sibodia edia moale davaria dalana sibona idia hagugurua.” Oibe, idia laloa idia headava neganai unai ese lalohisihisi, lalo-hesiku, eiava sibona idia noho lalohisihisina do ia haoredia​—idia laloa lasi idia headava neganai idia ese gwauhamata ta idia karaia, ma ta dekenai, ela bona edia mauri ibounai lalonai. Harihari, taunimanima idia ura headava dekena amo gau ta do idia abia, dahaka do idia henia idia laloa lasi. (Kara 20:35 itaia danu.) “Headava lalonai idia tahua gaudia idia idau” dainai, headava ena lalo-tamona karana ia hamanokaia bada herea. Sibodia edia ura idia abia lasi neganai, headava taudia idia laloa edia headava idia hadokoa be dala namona edia hekwakwanai idia hanaia haraga totona.

Hari inai “nega dokonai” Bible ese ia perovetalaia taunimanima be “Dirava badinaia kara be toana sibona do idia hedinaraia.” (2 Timoteo 3:​4, 5) Diba bada taudia momo idia laloa headava momo idia dika idia lao ena badina ta be taunimanima momo be tomadiho karana idia dadaraia. Iena buka ladana The Case Against Divorce lalonai, Doketa Diane Medved ia torea, ia gwau: “Tomadiho momo edia hereva idia gwau, Dirava ena ura be taunimanima idia headava neganai do idia hadokoa lasi. Bema oi daradara Dirava dekenai eiava Ia dekenai oi abidadama lasi, vadaeni oiemu ura hegeregerena do oi karaia.” Unai dainai, headava lalonai hekwakwanai idia vara neganai, headava taudia be hekwakwanai hanaia dala namodia idia tahua lasi. “Kara haraga edia headava idia hadokoa.”

Memero Kekeni Idia Hadikaia Gaudia

Hari inai negai idia vara hekwakwanaidia dainai natudia be idia lalo-hekwarahi bada herea. Gari gauna ta be inai, tamana eiava sinana ese sibodia edia natudia idia dadabaia dikadika, idia hereva dika henidia, eiava idia sihari henidia, natudia momo herea dekenai unai bamona ia vara. Headava idia hadokoa karana amo, natudia milion momo be tamana bona sinana amo ta sibona ena lalokau idia abia diba, bona edia tamana bona sinana edia headava idia hadokoa ena hisihisi be natudia dekenai ia noho ela bona idia mase.

Mai edia siahu gaudia haida ese memero kekeni edia lalona idia veria diba. America memero edia lagani be 14 neganai, televisen raraia karana amo idia ese ala-ala karadia 18,000 bona ma dagedage karadia momo herea, sihari kava karadia, taunimanima hahisidia karadia, bona raskol karadia momo herea idia itadia vadaeni. Miusik danu ena siahu memero kekeni dekenai be bada herea, bona unai miusik bada herea be edia lalona ia veria kara bodaga, sihari kava karadia, eiava Satana ena kara idia lalohadailaia totona. Sikuli lalonai natudia dekenai evolusen ena hahediba herevadia idia hadibadia, bona unai bamona hereva ese natudia edia abidadama Dirava bona Bible dekenai ia hadikaia. Edia sikuli turadia ese idia veridia sihari kava bona inuinu kekero eiava drag ania kava karadia idia karaia totona.

Ruma Bese Edia Lalohisihisi Ena Badina

Ruma bese hadikaia gaudia be momo herea bona dika bada ia havaraia diba. Ruma bese idia noho namo totona durua gauna be dahaka? Ruma bese dekenai heduru hereva ia henia tauna, John Bradshaw, ia gwau: “Idia ore vadaeni lagani 150 lalodiai, tamana bona sinana ese edia natudia dekenai idia henia taravatudia idia hanamodia lasi. . . . Lau laloa guna idia gwauraia taravatudia be hegeregere lasi hari.” To, taravatu ma haida do idia gwauraia be hekwakwanai do idia hanaia lasi. Iehova Dirava be ruma bese Havaraia Tauna. Ia diba ruma bese ena noho namo be gau badana ita ta ta ibounai do ita moale totona, bona ruma bese taudia idia moale bona idia goada dalana ia diba. Unai dainai, iena Hereva, Bible, be ruma bese edia hekwakwanai hanaia dalana ia gwauraia hedinarai be ita dekenai hoa gauna ta lasi, ani?

Unai idau negai bukana ese ruma bese edia mauri idia dika dalana ia hahedinaraia. Dirava ese taunimanima ginigunadia rua, Adam bona Eva, be mai ena hairai uma namo hereana ta lalonai ia atodia, bona tanobada ibounai be paradaiso gabunai do idia halaoa gaukara namona ia henidia. Dirava ia gwau Adam be ruma bese kwarana. Iena kwarana dagina henunai Eva be “durua tauna” eiava ‘bamoa’ tauna bamona. To Eva be unai kara ia gwau-edeede henia. Ia ese ena tau ena kwarana gabuna ia henaoa bona Dirava ese idia ia henia taravatu tamona ia hamakohia. Murinai, Adam ese ena kwarana gabuna ia rakatania bona ia bamoa unai gwau-edeede karana dekenai.​—Genese 1:​26–3:6.

Dirava ena dala idia rakatania neganai haraga herea dika idia davaria. Idia goevadae lasi bona edia lalona idia goeva lasi dainai Adam bona Eva be mai hemarai danu idia noho. Guna, Adam be hereva namodia amo ena adavana ia herevalaia, to murinai ia herevalaia ‘lau dekenai oi henia hahinena.’ Unai hagoadaia lasi herevana ese headava ena hisihisi ia hamatamaia. Adam be ena kwarana dagina ia abia lou toho neganai ia ese ena adavana ‘ia biagua.’ Danu, Eva be adavana do ia “ura henia noho,” reana unai ena anina be ia ura henia dikadika eiava maoromaoro lasi dalanai ia ura henia momo.​—Genese 2:23; 3:​7-16.

Vadaeni, Adam bona Eva edia headava lalonai idia davaria hekwakwanai ese edia natudia ia hadikaia be ita hoalaia lasi. Edia natuna ginigunana, Kain, be hebogahisi lasi ala-ala tauna ta ai ia lao. (Genese 4:8) Lameka, Kain ena tubuna ta be hahine rua ia adavaia tauna ginigunana bona unai kara ese ruma bese ena dika sivaraina ia habadaia. (Genese 4:19) Adam bona Eva ese edia natudia dekenai kara dika bona mase idia havaraia, to unai sibona lasi, idia be ruma bese iboudiai dekenai noho namo dalana idia hadikaia ia mai harihari. Inai nega dokona lalonai, ruma bese edia lalo-tamona lasi karana be ia bada herea momokani.

Idia Goada Ruma Besedia

To, ita gwau lasi ruma bese iboudiai be mauri ena hekwarahi dainai idia dika. Hegeregere, headava tauna ta be mai ena adavana bona natudia kekeni rua be hanua maragina ta United States dekenai idia noho. Ena be edia dekena taudia momo be sibodia edia natudia danu idia herevahereva hebou namonamo lasi, to inai tau bona ena adavana be unai hekwakwanai idia davaria lasi, danu edia natudia be drag ania kava eiava sihari kava karadia do idia karaia garina idia gari lasi. Monday hanuaboi iboudiai, memero kekeni momo be televisen idia raraia noho lalonai, unai ruma bese taudia ibounai be ruma ena patapata dekenai idia helai hagegea Bible ena sivarai ta idia kikilaia totona. Tamana ia gwau: “Monday hanuaboi iboudiai ai atoa hegaegae ai helai hebou bona ai kiki hebou totona. Aiemai natudia kekeni idia gari lasi edia hekwakwanai ai dekenai idia kikilaidia totona.”

Danu, adavana lasi hahine ta New York City dekenai be ena natuna kekeni rua danu idia herevahereva namonamo diba. Dahaka ia karaia? Ia gwau: “Televisen ai kehoa lasi ela bona Saturday bona Sunday. Dina ta ta iboudiai daba ena Bible siri ai kikilaia. Danu, hanuaboi ta ai abia hidi ruma bese ena Bible stadi ai karaia totona.”

Unai ruma bese rua be Iehova ena Witness taudia. Idia be Bible ena sisiba ruma bese totona idia badinaia​—bona namo idia davaria. To, ita gwau lasi unai ruma bese rua sibona be unai bamona idia karaia. Idia bamona ruma bese tausen momo ese unai buka ena taravatu ruma bese dekenai idia badinaia dainai, edia ruma bese dekenai namo idia davaria.b Unai taravatu be dahaka? Oi bona oiemu ruma bese taudia be edena bamona idia durua diba? Haere oi diba totona oi ai hagoadaia murina sivarai do oi duahia totona.

[Footnotes]

a Nega dokona be lagani 1914 ai ia matamaia ena hamomokania hereva ma haida oi diba totona, namona be Mauri Hanaihanai Paradaiso Lalonai bukana, karoa 18 oi itaia. Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. ese unai buka idia halasia.

b Oiemu ruma dekenai davana lasi Bible stadi karana amo Iehova ena Witness taudia ese oi idia durua diba oiemu ruma bese dekenai Bible ena taravatu oi badinaia totona. Inai magasin idia halasia taudia oi tore henidia neganai unai taudia oi davaridia diba.

[Picture on page 4]

Idia goada idia lao tanodia lalodiai moni abia dalana be auka dainai ruma bese momo be idia hekwarahi bada

[Credit Line]

U.S. Navy photo

[Picture on page 7]

Bible ena taravatu badinaia karana amo, ruma bese momo be mauri ena hekwarahi idia haheaukalaidia diba

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia