Gavamani
Anina: Taravatu atoa bona gaukaralaia dalana. Gavamani edia siahu ena badina idauidau bona ena bada idauidau hegeregeredia idia gwauraidia idauidau. Iehova Dirava be guba bona tanobada edia Pavapava Badana. Ia ese ena ura bona ena palani hegeregeredia siahu be haida ia henidia. To, Satana Diabolo, Iehova ena lohia dalana ia inai henia bada tauna, be “tanobada ena lohia,” badina be Dirava ese ia gwauraia hidi negana lalonai Satana ena lohia dalana ia koua lasi dainai. Baibel ia gwau tanobada ibounai ena politikol gavamanidia be dagedage gauna ta bamona, ia gwau, “Huala [Satana Diabolo] ese sibona ena siahu inai dagedage gauna dekenai ia henia. Ma sibona ena helai gabuna badana bona ena goada bada herea danu ia henia.”—Ioane 14:30; Apok. 13:2; 1 Ioane 5:19.
Moale hanaihanai do ia havaraia gavamanina ta be taunimanima ese idia haginia diba, a?
Taunimanima edia sivarai ese dahaka ia hahedinaraia?
Koh. 8:9: “Taunimanima haida ese bamodia e biagudiamu bona e hahisidia.” (Unai be momokani, herevana gavamani haida bona lohia taudia haida be edia gaukara idia hamatamaia neganai edia lalohadai be namo herea.)
“Bese idauidau edia gavamani gunadia iboudiai be idia moru vadaeni. Edia sivarai ese ia hahedinaraia idia hekwarahi to idia kwalimu lasi, eiava idia be mai edia lalohadai namodia to edia anina idia havaraia diba lasi. . . . Bese idauidau edia sivarai lau tahua vadaeni dainai, lau diba dika do ia vara bona unai do ita koua diba lasi.”—Henry Kissinger, politik bona gavamani ia diba momo tauna ena hereva unai, The New York Times, October 13, 1974, p. 30B lalonai idia torea.
Dahaka dainai taunimanima be edia gavamani gaukaradia idia kwalimulaia lasi?
Ier. 10:23: “Iehova e, lau dibagu taunimanima ena dala na dia ia sibona lalona ai, bona taunimanima ena raka na ia sibona ese basine gwauraia hidi.” (Dirava ese gwaumaoro taunimanima ia henidia lasi iena ura do idia dadaraia bona sibodia edia ura hegeregerena do idia karaia.)
Gen. 8:21: “Idia be maragi negana amo edia laloa be dika.” (Lohia taudia sibodia lasi, to idia lohiaia taudia danu be kara dika lalonai idia vara, bona idia ura sibodia edia namo idia tahua.)
2 Tim. 3:1-4: “Nega dokonai metau dikadia momo do idia vara. Badina taunimanima ese idia edia ura sibona do idia tahua, moni do idia mataganigani henia . . . do idia bogahisihisi lasi . . . Do idia gwau idia be tau badadia momokani.” (Bese tamona sibona ese hari inai negai idia vara hekwakwanaidia ia kokidia diba lasi. Kokidia dalana tamona be, bese iboudiai do idia gaukara hebou. To sibodia edia namo idia tahua dainai idia gaukara hebou diba lasi, bona bese ta ta lalodiai idia noho oreadia idauidau be sibona ena namo sibona ena namo idia tahua dainai, idia gaukara hebou momokani dalana be auka.)
Baibel ese ia hahedinaraia, lauma goadadia ese taunimanima edia gaukara idia biagua. “Satani ese tanobada taudia ibounai ia gunalaia noho.” (1 Ioane 5:19) “Iseda tuari be taunimanima danu lasi. Iseda tuari be lauma dikadia danu, guba dekenai idia noho. Ma danu inai tanobada ia gunalaia lauma dika badana, mai ena siahu taudia, . . . ita tuari henidia noho.” (Ef. 6:12) “Idia be lauma dikadia momokani . . . Idia be tanobada edia king ibounai dekenai idia lao. Vadaeni unai king ibounai do idia haboua, Siahu Ibounai Diravana ena Dina Badana neganai do idia tuari hebou totona.”—Apok. 16:14.
Gavamani edia kara gagevadia bona edia hahisia karadia be edena bamona do idia hadokodia diba, bena taunimanima edia noho do ia namo?
Bema gavamani dagidia be taunimanima idaudia idia henidia, unai ese taunimanima edia noho do ia hanamoa, a?
Eleksen negadiai siahu taudia momo idia hadokodia, edia dagi be nega sisina sibona idia dogoatao murinai, ani? Dahaka dainai? Badina be taunimanima momo ese edia gaukara gavamani lalonai idia moalelaia lasi dainai.
Sal. 146:3, 4: “Pavapava basio abidadama henidia; taunimanima natuna ta danu basio abidadama henia, ia na asi ena hekaha. Laḡana e dokomu negana ai na ia ese tano e lou heniamu; una dina ai ena lalo-hadai e oremu.” (Unai dainai, bema lohia taudia ese palani idia karaia taunimanima edia noho hanamoa totona, idia do hagugurua lasi neganai, lohia taudia matamatadia ese edia dagi idia abia bena edia palani idia negea reana.)
Herevana lohia tauna be daika, ia be do tanobada ena, Satana ese ia gunalaia tanobadana unai.—1 Ioane 5:19.
Tuari amo gavamani hamorua karana ese taunimanima edia noho do ia hanamoa, a?
Ena be lohia taudia dikadia bona taravatu dikadia idia kokidia, to gavamani matamatana ena lohia taudia danu be goevadae lasi taudia, bona edia politikol oreana danu be Satana ese ia biagua, Baibel ese ia hahedinaraia hegeregerena.
Mat. 26:52: “Emu tuari kaia be ena gabu dekenai oi atoa lou, badina be tuari kaia idia abia taudia ibounai be tuari kaia dekenai do idia mase.” (Iesu ese iena aposetolo ta unai bamona ia hereva henia. Unai negai haida ese gavamani ena siahu idia gaukaralaia kerere Dirava ena Natuna hadikaia totona. Bema Keristen tauna ta be gau ta totona ia tuari be maoro, unai aposetolo be Iesu totona ia tuari be maoro momokani, ani? To Iesu ese ia koua.)
Her. 24:21, 22: “Natugu e, Iehova bona hanua pavapavana na garidia ba gari, bona idia ta basio gwau edeede henia; badina be idia edia amo hahebua-tari baine hedinarai taku. Daika dibana dahaka hahedika na idia raruosi edia amo bainema?”
Vadaeni, gavamani edia kara gagevadia bona edia hahisia karadia hadokodia dalana be dahaka?
Dan. 2:44: “Guba Diravana ese basileia ta [gavamani ta] baine haginia, nega ta ai basie habuaia tari diba ḡauna; bena ena lohia siahuna na basine hanai bese idauna ta enai. Ia ese unu basileia iboudiai na baine hamakohidia sisisisi bona baine hadokodia, bena baine gini hanaihanai.”
Sal. 72:12-14: “E dabumu tauna e boiboimu negana ai ia [Iehova ese ia abia hidi pavapavana, Iesu Keriso] ese e hamauriamu, ogoḡami tauna bona asi iduruna tauna danu. Ia ese manoka-manoka taudia bona ogoḡami taudia e bogadia hisimu, bona e dabumu taudia e hamauridiamu. Daḡedaḡe bona ala-ala amo ia ese edia mauri e rauadiamu, raradia na ḡau herea-daena ia vairanai.” (Tanobada ai ia noho neganai taunimanima ia lalodia bada—gorere taudia ia hamauridia, taunimanima hutuma ia ubudia, bona taunimanima dainai ia mase. Unai ese ia hahedinaraia unai salamo ese ia perovetalaia tauna be ia.)
Rau 69-74 itaia danu, inai sinado “Basileia” henunai.
Baibel ese gavamani dekenai do ia vara gauna ia herevalaia; dahaka dainai unai ita laloa namonamo be namo?
Tanobada ena lohia taudia ese taunimanima idia dabulaia gaudia idia henidia lasi
Mani gau haida oi laloa, gabu iboudiai dekenai taunimanima ese idia abidia be namo. Edia gavamani ese unai gau idia henidia lasi, to Dirava ese ia gwauhamatalaidia. Gaudia be inai: (1) Mauri namona, tuari lasi tanobadana lalonai.—Isa. 2:4; Sal. 46:9, 10. (2) Aniani momo taunimanima iboudiai edia.—Sal. 72:16. (3) Ruma namodia, taunimanima iboudiai edia.—Isa. 65:21. (4) Gaukara namona, unai amo idia sibodia bona edia ruma bese taudia do idia ubudia bona do idia naridia diba.—Isa. 65:22. (5) Mauri namona mai ena gorere lasi.—Apok. 21:3, 4. (6) Hahemaoro goevagoeva. Ta ese hahemaoro gagevana do ia abia lasi, ena tomadiho, ena kopina ena kala, ena ogogami, eiava ena bese dainai.—Isa. 9:7; 11:3-5. (7) Noho namona. Raskol taudia ese edia tauanina eiava edia kohu do idia hadikaia lasi.—Mika 4:4; Her. 2:22. (8) Tanobada namona lalonai, lalokau, hebogahisi, ta ese ma ta ena namo tahua karana, bona hereva momokani, do idia laloa bada.—Sal. 85:10, 11; Gal. 5:22, 23.
Nega daudau herea lalonai, politikol lohiadia ese edia taunimanima idia gwauhamata henidia edia noho do idia hanamoa. To dahaka ia vara? Ena be tano momo lalodiai taunimanima ese kohu momo idia abia, to edia moale ia bada ia lao lasi, bona edia lalo-hekwarahi ese edia lalo-hekwarahi gunadia idia hanaia.
Baibel ena peroveta herevadia idia maoro momokani
Lagani 100 bamona idia do noho ela bona Babulono be basileia badana ai ia lao neganai, Dirava ena Hereva ese unai ia perovetalaia, bona ena siahu do idia hadokoa dalana danu. Ma ia gwau ena hanua badana do idia hadikaia bona do idia rakatania vaitani murinai, ta ese do ia noholaia lou lasi. (Isa. 13:17-22) Lagani 200 bamona idia do noho ela bona Kurese ia vara neganai, Baibel ese Kurese ia perovetalaia—ena ladana ia hatoa, bona do ia karaia karadia ia gwauraia. (Isa. 44:28; 45:1, 2) Media bona Parasa be basileia badana tamona ai idia do lao lasi neganai, Baibel ese unai siahu do idia abia karana, bona ruaosi do idia gaukara hebou karana, ia perovetalaia. Lagani 200 mai kahana idia do noho ela bona Greece be basileia badana ai ia lao neganai, Baibel ese ena pavapava ginigunana ena kara ia perovetalaia, ma ia gwau iena nega murinai basileia be kahana 4 ai do ia parara.—Dan. 8:1-8, 20-22.
Baibel ese iseda negai tanobada ibounai dekenai idia vara gaudia idauidau ia perovetalaidia, bona ita ia hadibaia Dirava ese taunimanima edia gavamani iboudiai do ia hadokodia, bena Dirava ena Basileia, iena Natuna Iesu Keriso ena imana dekenai, ese taunimanima iboudiai do ia lohiadia.—Dan. 2:44; 7:13, 14.
Vadaeni, Baibel ena hereva be nega ibounai ia maoro dainai, namona be ita laloa namonamo, ani?
Dirava ena gavamani sibona ese taunimanima edia hekwakwanai ia kokidia diba
Taunimanima edia hekwakwanai kokidia totona, namona be gavamani ena siahu, ena diba, bona ena kara ma haida ese taunimanima edia idia hanaia. Dirava ese taunimanima Satana bona ena demoni edia siahu amo ia ruhadia diba, bona ia gwauhamata vadaeni unai bamona do ia karaia, to taunimanima be unai bamona idia karaia diba lasi. Dirava ese dala ia karaia vadaeni, doketa idia karaia diba lasi karana ta do ia karaia—kara dika do ia kokia; unai amo gorere bona mase do ia haorea, bona taunimanima do idia goevadae. Dirava ese tanobada bona mauri dalana ibounai ia diba namonamo dainai, taunimanima edia dabu hegeregerena aniani ia havaraia diba, bona hodahoda, ranu, bona tano hamirodia karadia ia koua diba, to taunimanima be unai bamona idia karaia toho neganai hekwakwanai ma haida idia havaradia. Dirava ena Hereva ese taunimanima momo edia mauri dalana ia haidaua noho. Iena Hereva idia badinaia dainai idia be taunimanima namodia ai idia lao—idia hebogahisi, idia lalokau, idia kara maoromaoro, haida idia heatu henidia lasi, bona ena be idia be bese idauidau, kopi idauidau, bona gado idauidau taudia, to varavara bamona idia noho mai edia maino ida.
Edena negai Dirava ena Basileia ese hari ia noho tanobada oromana do ia haorea? Inai sinado badadia “Dina bona Lagani Edia Namba” bona “Dina Gabedia” itaia.