Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • rs rau 177-183
  • Hel

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Hel
  • Buka Helaga Herevalaia
  • Inai Bamona Atikol
  • “Hel”—Momokani la Noho A?
    Mauri Hanaihanai Paradaiso Lalonai
  • Iesu be Hel Ia Herevalaia, A?
    2009 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Hel—Hisihisi Ania Hanaihanai Eiava Gara Gabuna?
    1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Oi Davaria Hel Ena Hahediba Herevana be Koikoi Neganai, Unai ese Edena Bamona Oi Ia Durua?
    2009 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Buka Helaga Herevalaia
rs rau 177-183

Hel

Anina: Baibel momo, gado idauidau ai idia torea gaudia, lalodiai inai hereva “hel” be siri haida dekenai idia torea. Baibel ma haida lalodiai unai siri dekenai inai hereva “mase gurina,” “mase taudia edia gabu,” bona hereva ma haida idia torea. Baibel ma haida lalodiai Heberu gado herevana she’ohlʹ bona Greek gado herevana haiʹdes idia torea hanai to idia haidaua sisina. Unai hereva edia anina be mase gurina ta lasi, to mase taudia haboudia gabuna. Ma Greek gado herevana ta be geʹen·na; Buka Helaḡa lalonai “Gehena” idia torea. Baibel lalonai unai gabu ese mase hanaihanai ia laulaulaia. To, Kerisendom ena dubu oreadia bona Keristen lasi dubu oreadia momo edia hahediba herevana ta be, hel be lauma dikadia ese idia noholaia gabuna; idia gwau kara dika taudia idia mase murinai idia lao unuseniai panisi abia totona (bona haida idia gwau idia panisidia neganai idia hahisidia bada).

Baibel ia gwau mase taudia ese hisihisi idia ania diba eiava?

Koh. 9:​5, 10: “Mauri taudia na dibadia do bae mase; a mase taudia na ḡau ta asi dibadia . . . Oi imamu ese baine davaria ḡaukarana na ba karaia mai goada-badamu ida; badina be o lao heniamu gabuna, mase taudia edia gabu, lalonai na asi ḡaukara ta, asi lalo-hadai ta, asi lalo-parara ta, bona asi aonega ta.” (Bema mase taudia be gau ta idia diba lasi, hisihisi idia ania diba lasi.)

Sal. 146:4: “Laḡana e dokomu negana ai na ia ese tano e lou heniamu; una dina ai ena lalo-hadai e oremu.”

Edena bamona taudia be Baibel ese ia gwauraia gabuna ladana hel dekenai idia lao?

Baibel ia gwau kara dika taudia idia lao hel dekenai, a?

Sal. 9:​17: “Kara dika taudia na mase taudia edia gabu* baela; Dirava e laloa boiomu besedia iboudiai na unu baela.” (*Nao gado Baibel haida lalodiai, inai siri lalonai “hell” idia torea.)

Baibel ia gwau kara maoromaoro taudia idia lao hel dekenai, a?

Iobu 14⁠:13: “[Iobu ese Dirava e noia, eto:] Mase gabuna* ai boma hunigu, boma hunigu ela bona emu badu baine ore; nega korikori boma gwaurai henigu, bena boma lalogu tao.” (*Nao gado Baibel haida lalodiai, inai siri lalonai “hell” idia torea. Dirava sibona ia gwau Iobu be ‘mai ena kerere ta lasi, bona kara maoromaoro tauna; Dirava garina ia gari, bona kara dika amo ia raka oho.’​—⁠Iobu 1⁠:⁠8.)

Kara 2⁠:​25-27: “Davida be inai bamona Iesu ia herevalaia, ia gwau, . . . ‘Mase taudia edia gabu* dekenai lauegu lauma dohore oi rakatania lasi, bona oiemu Helaga Tauna be bodaga ia abia lasi, oiemu ura dainai.’ ” (*Nao gado Baibel haida lalodiai, inai siri lalonai “hell” idia torea. Dirava ese Iesu “mase taudia edia gabu” [“hell”] dekenai ia rakatania lasi, anina be Iesu be nega ta unuseniai ia noho, ani?)

Baibel ese ia gwauraia gabuna ladana hel be taunimanima ese idia rakatania diba, a?

Apok. 20:​13, 14: “Davara lalonai idia mase vadaeni taudia be davara ese idia ia henia daekau lou. Bona Mase, bona mase taudia edia gabu* ese idia lalonai idia koua noho taudia idia henia daekau lou. Vadaeni idia danu be Kota Biaguna ese edia kara hegeregerena idia ia kota henia. Ia ese Mase, bona mase taudia edia gabu be lahi gohuna lalonai ia negea diho. Inai lahi gohuna be mase iharuana.” (Anina be, hel, “mase taudia edia gabu,” ese ia lalonai idia noho taudia do ia henidia daekau. Unai gabu be idau bona “lahi gohuna” be ma idau. Hel be lahi gohuna lalonai do ia negea diho.) (*Nao gado Baibel haida lalodiai, inai siri lalonai “hell” idia torea.)

Dahaka dainai taunimanima ese Baibel ena hereva hel dekenai idia daradaralaia?

“Baibel ena hereva be gado idauidau ai idia hahanaia taudia ginigunadia ese Heberu gado herevana Sheol bona Greek gado herevadia Hades bona Gehena idia hahanaia neganai, inai hereva tamona, hel, idia torea, unai dainai daradara bona lalohadai kereredia idia havaraia. Ena be hari inai negai gado hahanaia taudia haida ese unai Heberu bona Greek gado herevadia, Sheol, Hades bona Gehena, idia torea hanai Baibel lalonai, to unai daradara bona lalohadai kereredia haida idia do noho.”​—⁠The Encyclopedia Americana (1942), Vol. XIV, p. 81.

Gado hahanaia taudia haida be sibodia edia lalohadai hegeregeredia unai Heberu bona Greek gado herevadia edia anina idia gwauraia idauidau. Hiri Motu gado ai idia torea bukana ladana Taravatu Matamatana lalonai, Mataio 16⁠:18 bona Mataio 23⁠:33 dekenai, unai bamona idia karaia. Unai siri ruaosi lalodiai Greek gado herevadia rua, haiʹdes (Mataio 16⁠:18 ai) bona geʹen·na (Mataio 23⁠:33 ai), be hereva tamona “hel” ida idia hahegeregerea. Greek gado ai, Mataio 16⁠:18 bona Luka 10⁠:15 ai haiʹdes idia torea, to Motu gado ai idia hahanaia neganai Mataio dekenai “hel” idia torea bona Luka dekenai “mase gabuna” idia torea. Vadaeni, unai dala amo unai Greek gado herevadia edia anina korikori idia hunia.

Kara dika taudia ese dava dikana idia abia ela bona hanaihanai, a?

Mat. 25:​46: “Idia be davana ia dika hanaihanai gabuna dekenai do idia lao. To kara maoromaoro taudia be mauri hanaihanai gabuna dekenai do idia lao.” (The Emphatic Diaglott Baibel lalonai, unai siri henunai inai hereva idia torea: “Kolasin . . . be hereva ma ta, kolazoo, amo idia abia. Ena anina be, 1. Utua oho; au rigina utua oho bamona. 2. Koua . . . 3. Matana hakania, panisia. Bema taunimanima ta be mauri amo idia utua oho eiava ena bese amo idia utua oho, eiava idia koua, unai be panisia karana. . . . Kara maoromaoro taudia be mauri gabuna dekenai idia lao, to kara dika taudia be mauri amo utua oho gabuna dekenai idia lao, mase unai. Tesalonika Iharuana 1⁠:9 itaia.”)

2 Tes. 1:​9: “Edia davana be inai: idia be Lohiabada ena vairana bona iena hairai siahuna dekena amo daudau do idia noho. Inai anina be idia do ia haorea momokani, bona inai bamona do idia noho hanaihanai.”

Iuda 7: “Sodoma bona Gomora bona idia kahirakahira noho hanuadia danu be unai bamona idia karaia. Unai aneru idia karaia bamona unai hanua edia taudia ese sihari kava bona kara bodaga idauidau idia karaia momo. Unai dainai Dirava ese edia kerere davana ia henidia, noho hanaihanai lahina ena hisihisi. Edia dika davana be toana ia hedinaraia ita dekenai, vadaeni ita ese idia bamona do ita karaia lasi.” (Sodoma bona Gomora ia araia ore lahina be lagani 4,000 bamona gunanai ia bodo. To unai lahi ese ia araia hanuadia idia do dika noho, ta ese ia haginidia lou lasi. Dirava ese unai hanua sibodia ia kota henidia lasi, to idia noholaidia taudia dikadia danu ia kota henidia. Edia dika davana ese toana ia hahedinaraia taunimanima iboudiai dekenai. Luka 17⁠:29 lalonai Iesu ia gwau unai lahi ese “ibounai ia alaia ore”; Iuda 7 ese ia hahedinaraia idia mase ela bona hanaihanai.)

Apokalupo lalonai ‘hisihisi ania hanaihanai’ ia gwauraia; unai ena anina be dahaka?

Apok. 14:​9-11; 20:​10: “Tau ta ese, bema dagedage gauna mai ena laulauna danu ia tomadiho henia, bona iena maka iena baguna dekenai o iena imana dekenai do ia abia, unai tauna ese uaina auka herea do ia inua. Inai uaina be Dirava ena badu, bona Dirava ese ranu dekena amo iena uaina ia hamanokaia lasi. Lasi momokani. Dirava ese iena badu kapusi dekenai ia bubua, vadaeni unai tau ese do ia inua. Oibe, unai bamona idia karaia taudia be lahi bona salifa nadina edia siahu dekena amo do idia hahisia bada, aneru helagadia bona Mamoe ena Natuna edia vairana dekenai. Idia do ia hahisia [Greek gado, basa·ni·smouʹ] lahina ena kwalahu be ia daekau lao noho hanaihanai. Unai dagedage gauna mai ena laulauna idia tomadiho henia, bona iena maka idia abia taudia be laga-ani do idia abia lasi. Dina bona hanuaboi do idia hisihisi, doko lasi.” “Unai neganai Satani, idia ia koia tauna, be lahi bona salifa gohuna lalonai Dirava ese ia negea diho. Unai gabunai be guna dagedage gauna bona peroveta koikoi tauna idia negea diho vadaeni. Unuseni hisihisi do idia abia dina bona hanuaboi, ela bona hanaihanai.”

Unai siri ese idia gwauraia ‘hisihisina’ be dahaka? Apokalupo 11⁠:10 lalonai ia gwau unai “peroveta taudia ruaosi ese tanobada taudia idia hahisia bada herea.” Unai peroveta taudia ese unai taudia edia kara hehunidia idia gwauraia hedinarai, unai amo idia hahisidia bada herea. Apokalupo 14⁠:​9-11 lalonai ia gwau unai “dagedage gauna mai ena laulauna” idia tomadiho henidia taudia be “lahi bona salifa nadina edia siahu dekena amo do idia hahisia bada.” Unai be mase murinai idia ania hisihisina lasi, badina be ‘mase taudia be gau ta idia diba lasi.’ (Koh. 9⁠:⁠5) Vadaeni, idia do mauri noho neganai, dahaka ese ia hahisidia? Dirava ena hesiai taudia ese idia halasia herevana ese; idia gwau “dagedage gauna mai ena laulauna” idia tomadiho henidia taudia ese mase iharuana do idia abia, ‘lahi bona salifa idia araia noho gabuna’ ese ia laulaulaia gauna unai. Unai kwalahu, ia aradia ore lahina ena, be ia daekau hanaihanai, badina idia mase hanaihanai bona mauri taudia ese edia panisi do idia laloaboio lasi. Apokalupo 20⁠:10 ia gwau Satana ese ‘hisihisi do ia ania ela bona hanaihanai’ “lahi bona salifa gohuna lalonai”; unai ena anina be dahaka? Apokalupo 21⁠:8 ese ia hahedinaraia goevagoeva “unai gohu, lahi bona salifa idia araia noho” gohuna, be “mase iharuana.” Unuseniai Satana ese ‘hisihisi ia ania’ hanaihanai ena anina be, Dirava ese do ia koua hanaihanai mase hanaihanai lalonai. Apokalupo 20⁠:10 lalonai inai hereva “hisihisi” be Greek gado herevana baʹsa·nos amo idia hahanaia. Unai bamona Greek gado herevana ta be Mataio 18⁠:34 dekenai ia noho danu, unuseniai ena anina be ‘dibura ruma naria tauna.’

Iesu ese ia gwauraia “Gehena lahina” be dahaka?

Keristen Greek Revarevadia lalodiai Gehena idia torea nega 12. Nega ima lahi ida idia gwauraia hebou. Inai Greek gado herevadia geʹen·nan tou py·rosʹ be Taravatu Matamatana lalonai Hiri Motu gado ai inai bamona idia hahanaia: “lahi ia araia gabuna,” “hel ena lahi,” bona “hel.” Buka Helaḡa lalonai Motu gado korikori ai “Gehena” bona “Gehena lahina” idia torea.

Ena sivarai: Hinom Kourana (Gehena) be Ierusalem ena magu murimurinai. Idaunegai, kaivakuku idia tomadiho henidia bona edia natudia idia bouboulaidia unuseniai. Iesu ena negai, Gehena be Ierusalem ena momoru negea gabuna. Animal edia mase tauanidia be unai koura ai idia negedia lahi ese ia aradia ore totona. Lahi lalonai salifa idia negea ia ara badabada totona. Danu, taravatu utua taudia edia mase tauanidia be Gehena lalonai idia negedia, badina be idia laloa gara gabuna dekenai idia guridia be hegeregere lasi. Unai dainai, Mataio 5⁠:​29, 30 dekenai Iesu ese “tauanina ibounai” Gehena lalonai negea karana ia gwauraia. Bema mase tauanina be ia ara hanaihanai lahina lalonai ia moru, lahi ese ia araia ore, to bema koupa dobuna ena gabana dekenai ia moru, ia bodaga neganai, nega ibounai idia noho uloulodia ese idia ania ore. (Mar. 9⁠:​47, 48) Mauri taudia be Gehena lalonai idia negedia lasi; unai dainai unai gabu be hisihisi ania gabuna lasi.

Mataio 10:​28 dekenai, Iesu ese iena hereva idia kamonai taudia ia hamaorodia, namona be ‘lauma bona tauanina ruaosi lahi ia araia gabuna dekenai do ia alaia mase diba Diravana dekenai do idia gari.’ Unai hereva ena anina be dahaka? Iesu ese Gehena lahina lalonai hisihisi ania ia gwauraia lasi; to ia gwau namona be ‘lahi ia araia gabuna dekenai do ia alaia mase diba Diravana dekenai do idia gari.’ Iesu be unai bamona ia hereva neganai, ia hahedinaraia Dirava ese taunimanima ta ena mauri gabena abia dalana ia haorea vaitani diba; unai dainai mase amo do ia toreisi lou dalana be lasi. Vadaeni, ‘Gehena lahina’ ena anina be Apokalupo 21⁠:8 ese ia gwauraia ‘lahi gohuna’ ena anina hegeregerena​—⁠mase hanaihanai, “mase iharuana” unai.

Baibel ia gwau kara dika ena davana be dahaka?

Roma 6:23: “Kara dika ena davana be mase.”

Ta ia mase murinai, ena kara dika dainai do idia panisia lou, a?

Roma 6:7: “Tau ta ia mase neganai be kara dika ese unai tau ia guia lou diba lasi.”

Kara dika taudia hahisidia hanaihanai karana be Dirava ena kara hegeregerena, a?

Ier. 7:31: “Tofete ai, Hinom natuna ena koura ai, idia [tomadiho momokani idia rakatania Iudea taudia] ese atai gabuna helaḡana ta vada e hadaia, natudia mamaruanedia bona hahinedia na lahi ai bae haḡoledia oho helaoreana; lau ese unu asina haḡanidia toma, bona unu asina laloa toma.” (Bema Dirava ese unai ia laloa lasi, unai bamona kara amo taunimanima momo do ia hahisidia lasi.)

Hereva hegeregerena: Bema mero ta ia kara dika dainai ena sinana ese ena imana be lahi dekenai ia atoa ia panisia totona, oi laloa unai hahine be edena bamona? “Dirava be lalokau.” (1 Ioane 4⁠:⁠8) Lalo-maoro hahinena ese ia karaia diba lasi karana, be Dirava ese do ia karaia, a? Lasi bona lasi vaitani!

Kohu momo tauna bona Lasaro edia sivarai amo, Iesu ese ia hahedinaraia kara dika taudia idia mase murinai hisihisi idia ania, a?

Luka 16⁠:​19-31 dekenai ia noho sivaraina be sivarai momokanina ta, eiava gau ta ia parabolelaia mo, a? The Jerusalem Bible lalonai, unai siri henunai idia gwau unai be “parabole sivaraina bona unai taudia be idia noho momokani taudia lasi.” Bema unai be sivarai momokanina, anina be inai: Dirava ena lalo-namo idia davaria taudia iboudiai be tau tamona, Abraham, ena kemena dekenai nega tamona idia noho diba; Hades ena lahi ese ta ena imana kwakikwakina dekenai ia noho ranuna ia haorea lasi; ranu hetuturuna ta ese hisihisi ia ania tauna ena hisihisi ia haorea. Oi laloa unai bamona ia vara diba, a? Bema unai be sivarai momokanina, Baibel ena hereva ma haida ia hakoikoidia. Bema Baibel ena hereva idauidau idia hakoikoia heheni, hereva momokani ia ura henia tauna ese ena abidadama be Baibel ena hereva latanai do ia haginia, a? To Baibel ena hereva idia hakoikoia heheni lasi.

Unai parabole ena anina be dahaka? “Kohu momo tauna” ese Farisea taudia ia laulaulaidia. (Lu 16 Siri 14 itaia.) Noinoi tauna Lasaro ese ladana maragi Iuda taudia ia laulaulaidia; Farisea taudia ese idia dadaraidia to Iesu idia abia dae bena ia murinai idia raka taudia unai. (Luka 18⁠:11; Ioane 7⁠:49; Mataio 21⁠:​31, 32 itaia.) Idia ruaosi edia mase ese edia mauri ia haidaua gauna ia laulaulaia. Farisea taudia ese idia dadaraidia taudia ese Dirava ena lalo-namo idia davaria, bona Dirava ese Farisea taudia, guna hahenamo idia abia taudia, ia dadaraidia, bona hisihisi idia ania, guna idia dadaraidia taudia ese Dirava ena hahemaoro herevadia idia harorolai henidia neganai.​—⁠Kara 5:33; 7:54.

Hel ena lahi herevana be edeseniai idia hamatamaia?

Idaunegai Babulono taudia bona Asuria taudia idia laloa “mase taudia edia gabu . . . be mai ena hagaria gaudia momo, bona dirava bona demoni mai edia siahu bada bona mai edia dagedage bada ese idia biagua.” (The Religion of Babylonia and Assyria, Boston, 1898, Morris Jastrow, Jr., p. 581) Kerisendom ena hel ena lahi herevana be idaunegai Aigupito taudia edia tomadiho herevana bamona. (The Book of the Dead, New Hyde Park, N.Y., 1960, with introduction by E. A. Wallis Budge, pp. 144, 149, 151, 153, 161) Buddhism tomadihona be lagani 500 B.C.E. vairanai ia matamaia, bena gabeai unai tomadiho taudia ese hel siahuna bona hel parakana idia gwauraia hedinarai. (The Encyclopedia Americana, 1977, Vol. 14, p. 68) Idia davaria vadaeni, hel ena laulau idauidau, Italy ena Katolik dubu lalodiai idia hahedinaraia gaudia, be gunaguna Etruria dekenai idia torea gaudia hegeregeredia.​—⁠La civiltà etrusca (Milan, 1979), Werner Keller, p. 389.

To inai hahediba herevana, Dirava ena ladana ia hadikaia herevana, be unai gabu dekenai idia hamatamaia lasi. Hel be hisihisi ania gabuna herevana ia hamatamaia tauna be Dirava ena ladana ia hadikaia tauna badana, Diabolo; iena ladana ena anina be “Ladana Hadikaia Tauna,” Iesu Keriso ese ia gwauraia “koikoi ibounai edia tamana.”​—⁠Ioane 8⁠:44.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia