Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • rs rau 134-140
  • Gini Siri Karana

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Gini Siri Karana
  • Buka Helaga Herevalaia
  • Inai Bamona Atikol
  • ‘Iehova Sibona ese Ita Ia Hamauria’
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2002
  • “Idia be Tanobada ena Lasi”
    Dirava Momokani Tamona Tomadiho Henia mai Lalo-Tamona Danu
  • “Idia be Tanobada Ena Lasi”
    Dirava Momokani Tamona Tomadiho Henia
  • Pepe Saluti, Vouti Karana, Bona Gavamani ese Ia Henia Gaukara Ma Haida
    Dirava Ena Lalokau Lalonai Do Umui Noho
Ma Haida Itaia
Buka Helaga Herevalaia
rs rau 134-140

Gini Siri Karana

Anina: Idia gini siri taudia ese idia tuari heheni besedia bona idia hepapahuahu heheni oreadia idia durudia lasi. Keristen momokani taudia, idaunegai idia noho taudia bona hari inai negai idia noho taudia danu, edia sivarai ese ia hahedinaraia, bese iboudiai lalodiai dala idia tahua, tanobada besedia bona oreadia edia heiriheiri amo idia gini siri vaitani totona. Idia ese taunimanima oredia edia kara unai bamodia idia koua toho lasi; unai kara haida be inai: sibodia edia bese ena ladana abia isi karana, tuari oreana lalonai gaukara karana, politikol oreana lalonai vareai karana, politikol dagina tahua karana, bona vouti karana. To Baibel ese ia gwauraia Diravana, Iehova, sibona idia tomadiho henia, edia mauri idia henia guguru vadaeni, bona iena Basileia idia badinaia mai edia goada ibounai ida.

Keristen taudia ese edena Baibel siridia hegeregeredia tanobada ena gavamani edia siahu idia laloa?

Roma 13:​1, 5-7: “Taunimanima ibounai ese gavamani do idia kamonai henia. Badina be gavamani ta ia noho diba lasi bema Dirava ia ura lasi neganai. . . . Unai dainai gavamani mai ena siahu taudia do umui kamonai henidia, Dirava ena badu umui laloa dainai lasi, to badina be emui lalona dekenai umui diba dala maorona be unai. . . . Unai dainai ibounai ta ta dekenai edia davana do umui henidia. Takisi gogoa tauna dekenai takisi do umui henia. Kastom moni gogoa tauna dekenai kastom moni do umui henia. Idia gari henia tauna dekenai do umui gari bona idia mataurai henia tauna dekenai do umui matauraia.” (Herevana gavamani taudia edia kara be edena bamona, to Keristen momokani taudia ese idia matauraidia edia dagi dainai. Unai hegeregerena, herevana gavamani ese takisi monina edena bamona idia gaukaralaia, to Iehova tomadiho henia taudia ese takisi idia henidia mai edia momokani ida. Unai takisi be gavamani edia heduru karadia edia davana, taunimanima iboudiai ese idia abia diba heduruna unai.)

Mar. 12:17: “Iesu ia hereva idia dekenai, ia gwau, ‘Kaisara ena gaudia umui henia Kaisara dekenai, Dirava ena gaudia umui henia Dirava dekenai.’ ” (Unai dainai Keristen taudia idia diba namona be idia ese takisi gavamani do idia henia sibona lasi, to Dirava ena oda herevadia ma haida, takisi herevadia idia hanaia herevadia, do idia badinaia danu be namo.)

Kara 5:​28, 29: “[Iuda taudia edia kota badana tauna ta ese aposetolo ia hereva henidia,] ia gwau, ‘Ai ese taravatu ai atoa, umui hadibaia lasi inai [Iesu ena] ladana dekenai. To hari emui hadibaia hereva dekenai Ierusalema ibounai umui hahonua vadaeni, bona inai tau ena mase badina umui atoa ai dekenai.’ To Petero, aposetolo taudia danu idia haere, idia gwau, ‘Dirava ai kamonai henia be namo, taunimanima ai kamonai henia be dika.’ ” (Bema lohia taudia edia oda ese Dirava ena oda ia utua neganai, Keristen momokani taudia ese aposetolo edia kara idia tohotohoa; Dirava kamonai henia dalana idia tahua guna.)

Keristen momokani taudia ese edena Baibel siridia hegeregeredia tuari karadia idia laloa?

Mat. 26:52: “Iesu ese ia gwau henia, ia gwau, ‘Emu tuari kaia be ena gabu dekenai oi atoa lou, badina be tuari kaia idia abia taudia ibounai be tuari kaia dekenai do idia mase.’ ” (Tuari karana, Dirava ena Natuna gimaia totona ia karaia karana, be tuari karana idauna ta ese ia hereaia lasi, ani? To Iesu ese ia hahedinaraia ena hahediba taudia ese tauanina ena tuari gaudia idia tuarilaia lasi be namo.)

Isa. 2:​2-4: “Dina gabedia ai ina na baine vara: Iehova ena dubu ororona na atai-herea ororona ai baine hahelao, bona baine heabi isi ororo maraḡidia daediai. . . . Ia ese bese idau-idau padadiai baine hahemaoro, bona hahemaoro herevadia na taunimanima loḡora baine gwaurai henidia; bena idia ese edia dare bae hododia, ruarua auridia ai bae halaodia, bona edia io bae hododia, kwama-kwama kaiadia ai bae halaodia; bese ta ese dare basine veri lasi, bese ta ihadikana totona, bona tuari daladia basie hahedibalai lou.” (Bese iboudiai lalodiai taunimanima ta ta ena lalona ena lalona idia hadaia be namo, idia be edena dala do idia badinaia. Iehova ena hahemaoro herevadia idia badinaia taudia idia hahedinaraia ia be edia Dirava.)

2 Kor. 10:​3, 4: “Momokani ai be tanobada dekenai ai noho, to aiemai tuari be tanobada taudia edia tuari bamona lasi. Badina be aiemai tuari gaudia be tanobada ena tuari gaudia bamona lasi. Lasi, to Dirava dekena amo ia mai siahuna ai ese ai gaukaralaia, ia ese tanobada ena siahu ia haorea diba.” (Paulo ena hereva ena anina be, haida ese hahediba koikoi herevadia amo ekalesia idia hakererea toho neganai, tanobada ena tuari gaudia be nega ta ia tuarilaia lasi ekalesia naria totona; unai tuari gaudia be inai: koikoi karadia, aonega koikoi herevadia, bona tuari gaudia korikoridia.)

Luka 6:​27, 28: “Lau [Iesu Keriso] dekenai umui kamonai henia taudia, lau hamaoroa umui dekenai, umui dekenai idia badu taudia do umui lalokau henia, bona umui dekenai idia hadikaia taudia be do umui kara namo henia. Edia hereva dekenai umui idia hadikaia taudia be do umui hanamoa, bona umui dekenai idia dagedage taudia be do umui guriguri idia edia.”

Iehova ese idaunegai Israel taudia ia gwaumaoro henidia do idia tuari, ani?

Iehova ese idaunegai Israel taudia ia oda henidia do idia tuari, ia gwauhamatalai henidia tanona do idia abia bona unai tano taudia do idia hamasedia ore totona. Unai tano taudia ese kara bodagadia idia karaia bona Dirava momokanina idia gwau-edeede henia dainai, Iehova ia laloa do idia mauri noho be maoro lasi. (Deut. 7:​1, 2, 5; 9:5; Lev. 18:​24, 25) To ia ese Rahaba bona Gibeon taudia ia hebogahisi henidia, badina be edia kara amo idia hahedinaraia idia abidadama henia. (Ios. 2:​9-13; 9:​24-27) Israel taudia ia henidia Taravatuna lalonai ia hadibadia edena bamona tuaridia do ia gwauraia maoro, bona edena dala amo unai tuari do idia karaia be namo. Unai tuari be momokani Iehova ena tuari helagadia. To hari inai negai tanobada besedia iboudiai edia tuari be unai bamona lasi.

Keriso ese Keristen ekalesiana ia haginia neganai, dala matamatana ia havaraia. Keristen taudia be Mose ena Taravatu henunai lasi. Keriso ese ena orea taudia ia haganidia bese iboudiai na hahediba taudia ai do idia halaodia; unai dainai gabeai unai bese iboudiai lalodiai taunimanima haida ese Dirava momokanina do idia tomadiho henia. To dahaka dainai unai bese idia tuari? Tanobada ibounai havaraia Diravana ena ura karaia totona idia tuari a, eiava sibodia edia ura karaia totona idia tuari, a? Bema Keristen momokani taudia bese ta lalonai ese bese idauna ta idia tuari henia, idia ese sibodia edia orea taudia idia tuari henidia; idia guriguri henia Diravana tamona idia guriguri henia taudia ma haida unai. Unai dainai Keriso ese ena orea taudia ia haganidia edia tuari kaia do idia atoa diho. (Mat. 26⁠:52) Ia diba, ia be hairai guba dekenai do ia abia murinai, ia ese Dirava momokanina ena ura idia dadaraia taudia do ia hamasedia ore.​—⁠2 Tes. 1:​6-8; Apok. 19:​11-21.

Idaunegai sivaraidia ese idia hahedinaraia Keristen taudia ginigunadia ese tuari karadia edena bamona idia laloa?

“Sivarai gunadia iboudiai ai tahua namonamo neganai ai davaria gauna be inai: Ela bona Marcus Aurelius ena nega [Roma ia lohiaia, lagani 161 amo ela bona lagani 180 C.E.], Keristen tauna ta be tuari tauna ai ia lao lasi; bona tuari taudia be Keristen taudia ai idia lao neganai, idia iboudiai ese tuari oreana idia rakatania.”​—⁠The Rise of Christianity (London, 1947), E. W. Barnes, p. 333.

“Guna ai be tuari, bona ala-ala heheni, bona kara dikadia iboudiai amo ai honu, to tanobada ibounai lalonai ai ese emai tuari gaudia ai haidaua vadaeni,​—⁠aiemai tuari kaia bona aiemai io be tano geia gaudia ai ai halaoa vadaeni,​—⁠bona ai ese tomadiho, kara maoromaoro, heduru karadia, abidadama, bona helaro be ai goadalaia toho; unai gau be Tamana Sibona ese idia hasatauroa Tauna ena amo ai ia henia.”​—⁠Justin Martyr in “Dialogue With Trypho, a Jew” (2nd century C.E.), The Ante-Nicene Fathers (Grand Rapids, Mich.; reprint of 1885 Edinburgh edition), edited by A. Roberts and J. Donaldson, Vol. I, p. 254.

“Gavamani naria gaukaradia bona [Roma ena] basileia tuari amo naria karadia be idia ese idia dadaraia. . . . Keristen taudia ese edia gaukara helaga hereana bema idia dadaraia lasi neganai, idia be tuari taudia, o kota naria taudia, o lohia taudia ai idia lao diba lasi.”​—⁠History of Christianity (New York, 1891), Edward Gibbon, pp. 162, 163.

Keristen momokani taudia ese edena siri hegeregeredia politikol herevadia bona karadia idia laloa?

Ioane 17:16: “Idia be tanobada ena lasi, lau [Iesu] hegeregerena, lau be tanobada ena lasi.”

Ioane 6:15: “Iesu ia diba [Iuda taudia] be do idia mai, do idia dogoatao, edia king dekenai do idia halaoa gwauraia. Unai dainai ia be sibona ororo dekenai ma ia daekau lou.” Gabeai, ia ese Roma ena gavana ia hamaoroa, ia gwau: “Lauegu Basileia be inai tanobada gauna lasi. Bema lauegu Basileia be inai tanobada gauna, egu hesiai taudia be do idia tuari, Iuda taudia edia imana dekena amo lau do idia hamauria. Gau tamona, lauegu Basileia be iniseni lasi.”​—⁠Ioane 18⁠:36.

Iak. 4:4: “Umui be headava kara ena taravatu umui makohia noho taudia bamona. Umui diba lasi, a, bema umui ura tanobada danu umui turana karaia neganai Dirava umui tuari henia noho?” (Dahaka dainai tanobada tura henia karana be unai bamona ia gwauraia dika herea? Badina be 1 Ioane 5⁠:19 ena hereva hegeregerena, “Satani ese tanobada taudia ibounai ia gunalaia noho.” Ioane 14⁠:30 dekenai, Iesu ese Satana ia gwauraia “tanobada ena lohia.” Unai dainai, herevana ta ese edena politikol oreana ia badinaia, ia be daika ena siahu henunai ia noho?)

Idaunegai sivaraidia torea taudia ese idia hahedinaraia Keristen taudia ginigunadia ese politikol karadia edena bamona idia laloa?

“Matamana neganai Keristen lasi lohiadia ese Keristen tomadiho dalana idia lalo-pararalaia lasi bona idia moalelaia lasi. . . . Keristen taudia idia ura lasi Roma ena basileia taudia edia kara haida do idia karaia. . . . Politikol dagidia idia dadaraia.”​—⁠On the Road to Civilization, A World History (Philadelphia, 1937), A. Heckel and J. Sigman, pp. 237, 238.

“Keristen taudia be hahelaga taudia edia lauma besena hegeregerena gavamani amo idia gini siri, bona taunimanima oredia ese Keristen tomadihona ena siahu ena mamina idia abia dalana tamona . . . be inai: Keristen taudia ese edia lalona idia ania toho, gau helagadia do idia laloa bada totona.”​—⁠The History of the Christian Religion and Church, During the Three First Centuries (New York, 1848), Augustus Neander, p. 168.

Keristen momokani taudia ese edena siri hegeregeredia pepe hanamoa karadia bona bese ena ladana abia isi anedia idia laloa?

1 Kor. 10⁠:14: “Lauegu turana lalokau e, kaivakuku umui tomadiho henia lasi, umui rakatania.” (Esodo 20⁠:​4, 5 danu)

1 Ioane 5:21: “Lauegu natuna e, do umui naria namonamo, dirava koikoidia garina.”

Luka 4:8: “Iesu ia haere, ia gwau, ‘Buka Helaga ia torea vadaeni inai bamona, “Lohiabada oiemu Dirava dekenai do oi tomadiho henia, ia sibona ena ura do oi karaia.” ’ ”

Daniel 3:​1-28 itaia danu.

Taunimanima be edia tano ena ladana abia isi totona idia gaukaralaia gaudia bona idia karaia karadia be momokani tomadiho gaudia bona karadia, eiava?

“[Sivarai torea tauna] Carlton Hayes ese gunaguna ia hahedinaraia pepe tomadiho henia bona gwauhamata helagana gwaurai henia karana, America ena sikuli lalodiai idia karaia, be tomadiho karana korikori. . . . Bona Kota Badana ese ia hamomokania vadaeni, unai kara, dina dina iboudiai idia karaia karadia, be tomadiho karadia korikori.”​—⁠The American Character (New York, 1956), D. W. Brogan, pp. 163, 164.

“Idaunegai pepedia momo herea be tomadiho gaudia. . . . Lagani handred momo lalodiai England ena pepe, Saint George ena korosi kakakakana unai, be tomadiho gauna ta; momokani, nega ibounai idia ese tomadiho oreadia edia heduru idia tahua edia pepe hahelagadia totona, bona matamana neganai unai pepe momo be pepe helagadia.”​—⁠Encyclopædia Britannica (1946), Vol. 9, p. 343.

“November ena dina namba 19 ai, kara haida be hanua taudia vairadiai idia karaia Brazil ena pepe hanamoa totona. [Ami ena] Kota [Badana] ena vais presiden ese unai kara ia gunalaia. . . . Pepe idia hadaea murinai, Ami ena Minista, Jeneral Tristao de Alencar Araripe, ese unai kara inai bamona ia gwauraia: ‘. . . sibona eda bese ena tano ena ladana abia isi karana be iseda tomadiho karana ta, bona iseda pepe be iseda dirava ta ai ita halaoa dainai ita tomadiho henia be namo . . . Pepe ita matauraia bada bona ita tomadiho henia . . . Pepe ita tomadiho henia, sibona eda tano ita tomadiho henia hegeregerena.’ ”​—⁠Diario da Justiça (Federal Capital, Brazil), February 16, 1956, p. 1906.

Idaunegai sivaraidia torea taudia idia gwau, Keristen taudia ginigunadia ese bese ena tano ena ladana abia isi karana edena bamona idia laloa?

“Keristen taudia idia ura lasi pavapava ena lauma dekenai boubou karana do idia karaia​—⁠unai kara be pepe hanamoa karana o bese badinaia karana gwauhamatalaia karana hegeregerena, hari inai nega lalonai idia karaia. . . . Ena be boubou patana ta mai ena lahi be hebou gabuna ena huanai idia atoa hegaegae Keristen taudia ese do idia bouboulaia totona, to idia ta ta sibodia ese edia abidadama idia negea. Keristen tauna ta idia guia murinai, idia hamaoroa bema muramura mai bonana namona sisina be lahi latanai ia negea, Boubou Karana Pepana do idia henia bena do idia ruhaia nege. Idia hadibaia namonamo guna, unai kara amo ia ese pavapava ia tomadiho henia lasi to iena kara ena anina be inai sibona: Ia hahedinaraia ia abia dae pavapava be dirava ta, Roma basileiana ia gunalaia dainai. To Keristen taudia ta ta mo sibodia ese unai roho mauri dalana idia abia dae.”​—⁠Those About to Die (New York, 1958), D. P. Mannix, pp. 135, 137.

“Pavapava tomadiho henia karana be inai bamona: Boubou patana ta be pavapava ena laulau vairanai idia atoa, bena tomadiho taudia ese muramura sisina mai bonana o uaina sisina pata latanai idia negea. Unai nega amo ema bona hari be nega daudau dainai, reana ita laloa unai kara be . . . imana abia isi karana hegeregerena, pepe o lohia badana ta hanamoa totona, eiava hahenamo bona hemataurai hahedinaraia totona, eiava tano ena ladana abia isi totona. Kara namo taudia momo lagani 100 C.E. vairanai idia noho, be reana unai bamona idia laloa, to Keristen taudia edia lalohadai be idau. Idia laloa unai kara be tomadiho karana ta dainai, bema idia karaia neganai, idia hahedinaraia idia abia dae pavapava be dirava ta, bona unai amo Dirava bona Keriso idia dadaraidia. Unai dainai idia ura lasi do idia karaia.”​—⁠The Beginnings of the Christian Religion (New Haven, Conn.; 1958), M. F. Eller, pp. 208, 209.

Keristen taudia be unai bamona idia gini siri, anina be edia dekena taudia edia namo idia tahua lasi, a?

Lasi vaitani. Dirava ena hahegani, Iesu ese ia gwauraia lou herevana, be idia diba bona idia badinaia toho; unai hahegani be inai: “Oiemu badibadinai tauna dekenai oi lalokau henia, oi sibona oi lalokau henia bamona.” (Mat. 22⁠:39) Paulo ese ia torea sisiba herevana danu idia diba; ia gwau: “Taunimanima ibounai dekenai kara namodia do ita karaia. To Keriso idia abidadama henia taudia do ita durua bada herea be namo.” (Gal. 6⁠:10) Idia laloa edia dekena taudia kara namo henidia dalana badana be inai: Dirava ena Basileia ena sivarai namona idia hamaorolaidia; unai Basileia ese taunimanima edia lalo-hekwarahi gaudia do ia haorea ela bona hanaihanai, bona ena sivarai idia abia dae taudia ese mauri hanaihanai helarona idia davaria.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia