Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w05 12/1 rau 18-21
  • Sivarai Iharuana Bukana Ena Hereva Badadia

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Sivarai Iharuana Bukana Ena Hereva Badadia
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2005
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • KING BE IEHOVA ENA RUMA IA HAGINIA
  • (2 Sivarai 1:1–​9:​31)
  • DAVIDA MURINAI IDIA LOHIA TAUDIA
  • (2 Sivarai 10:1–​36:⁠23)
  • Buka ta ese Iosaia Ia Hagoadaia
  • Manau Tauna Iosaia ese Iehova Ena Lalo-Namo Ia Abia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
  • Mai Kudouna Ibounai ida Iehova Hesiai Henia!
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2017
  • Iehova Ena Ruma Ita Ura Henia Bada!
    2009 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Iosaia ese Dirava Ena Taravatu Ia Lalokau Henia
    Baibel amo Do Oi Dibaia Gaudia
Ma Haida Itaia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2005
w05 12/1 rau 18-21

Iehova Ena Hereva be Ia Mauri Noho

Sivarai Iharuana Bukana Ena Hereva Badadia

BAIBEL bukana Sivarai Iharuana ena hamatamaia herevana ia gwau, Solomona be Israela ia lohiaia. Buka ena dokonai be Parasa ena King Kurese ena hereva ia noho, Babulonia dekenai idia noho Iuda taudia dekenai ia gwau: “[Iehova] ese lau dekenai ia oda henia vadaeni, iena Dubu ta, Ierusalema dekenai do lau haginia, Iuda ena tano dekenai. Umui emui huanai idia noho, Lohiabada ena bese taudia ibounai, be edia tano korikori dekenai do idia giroa lou, bona Lohiabada, edia Dirava, be idia danu do ia noho.” (2 Sivarai 36:23) Unai buka be hahelaga tauna Esera ese lagani 460 B.C.E. ai ia torea haorea, bona ia ese lagani 500​​—⁠lagani 1037 B.C.E. ia lao lagani 537 B.C.E.​​—⁠lalodiai idia vara gaudia ia sivarailaia.

Kurese ena oda dainai Iuda taudia be Ierusalema dekenai idia giroa lou bona Iehova idia tomadiho henia matamaia. To, Babulonia dekenai nega daudau idia noho dainai, gau momo idia laloaboio. Hegeregere, Babulonia amo idia giroa lou taudia be edia tano ena histori idia diba lasi. Unai dainai, Sivarai Iharuana bukana ese Davida ena murinai idia lohia taudia edia sivarai ia gwauraia. Unai sivarai be mai anina bada ita dekenai, badina ia hahedinaraia Dirava idia badinaia taudia be hahenamo do idia abia, to kara dika idia karaia taudia be dika do idia davaria.

KING BE IEHOVA ENA RUMA IA HAGINIA

(2 Sivarai 1:1–​9:​31)

Iehova ese King Solomona ia ura henia bada gaudia​—aonega bona diba​—sibona lasi, to taga bona hairai ia henia danu. Solomona ese Ierusalema dekenai Iehova ena ruma namona ta ia haginia, bona taunimanima idia ‘moale bona edia lalona ia namo.’ (2 Sivarai 7:​10) Solomona be “kohu momo dekenai bona aonega dekenai king ibounai ia hereaia momokani.”​​—⁠2 Sivarai 9:​22.

Solomona be lagani 40 lalonai Israela ia lohiaia murinai ‘ia mase, bona ena natuna Rehoboama ese iena gabuna dekenai king dagina ia abia.’ (2 Sivarai 9:​31) Solomona ese tomadiho momokani ia rakatania ena sivarai be Esera ese ia torea lasi. To ia ese King Solomona ena kara kerere rua​—Aigupito amo hosi momo ia abia kava karana bona Farao ena natuna kekeni ia adavaia karana​—sibona ia gwauraia. Esera be sivarai namodia sibona ia torea.

Baibel Henanadaidia Edia Haere:

2:​14​​—⁠Dahaka dainai inai siri ese Hurama ena iduhu ia herevalaia dalana be 1 King Taudia 7:14 amo ia idau? King Taudia Ginigunana ese Hurama ena sinana ia gwauraia “vabu be Napatali iduhu amo,” badina ia be unai iduhu tauna ta ia adavaia. To, vabu ena iduhu korikori be Dano iduhuna. Vabu ena tau ia mase murinai, Turo tauna ta ia adavaia, bona Hurama be unai headava amo ia vara.

2:​18; 8:​10​​—⁠Unai siri idia gwau gaukara naria taudia be 3,600 bona ma 250, to 1 King Taudia 5:​16; 9:​23 idia gwau edia namba be 3,300 bona ma 550. Dahaka dainai idia idau? Reana gaukara naria taudia idia hapararaia dalana be idauidau. Reana 2 Sivarai dekenai gaukara gunalaia taudia be inai bamona ia hapararaia: Israela lasi taudia be 3,600 bona Israela taudia be 250. To 1 King Taudia ai inai bamona idia hapararaia: gaukara naria taudia be 3,300 bona gaukara ena biagudia be 550. Herevana edena bamona idia torea, to gaukara naria taudia ibounai be 3,850.

4:​2-4​​—⁠Tanika henunai idia atoa boromakau ese dahaka ia laulaulaia? Baibel lalonai, boromakau ese goada ia laulaulaia. (Esekiela 1:​10; Apokalupo 4:​6, 7) “Tanika” henunai idia noho boromakau 12 be kopa amo idia karaia. Bona unai tanika ena metau be 27,000 kilogram. Boromakau idia karaia ena badina be tanika idia atoa kau totona, bona unai ese taravatu iharuana ia makohia lasi; taravatu iharuana ia gwau kaivakuku ta do idia karaia lasi idia tomadiho henia totona.​​—⁠Esodo 20:​4, 5.

4:5​​—⁠Tanika kuboruna be ranu ena lita hida ia dogoatao diba? Unai tanika be ranu ena lita 60,000 amo idia hahonua diba. To, nega momo unai tanika lalonai be ranu ena lita 40,000 bamona idia seia. King Taudia Ginigunana 7:​26 ia gwau: “Inai tanika ese ranu ibounai 40,000 lita ia dogoatao diba.”

5:​4, 5, 10​​—⁠Palai Dubuna amo idia mailaia bona Solomona ena dubu dekenai idia atoa gauna be dahaka? Unai be Taravatu Mauana. Dubu idia haorea murinai, Maua be Gibeona amo idia abia mai Ierusalema dekenai bona unuseniai ia noho.​​—⁠2 Sivarai 1:​3, 4.

Ita Dibaia Gaudia:

1:​11, 12. Solomona ena noinoi ese Iehova dekenai ia hahedinaraia, Solomona ia ura bada aonega bona diba ia abia. Momokani, iseda guriguri ese Dirava dekenai iseda ura gauna ia hahedinaraia. Unai dainai, ita gurigurilaia gaudia ita lalohadailaia be namo.

6:⁠4. Iehova ena hebogahisi-mai-lalokauna ita laloa bada karana ese iseda lalona ia hagoadaia Ia ita tanikiu henia bona hanamoa totona.

6:​18-​21. Ena be Dirava be taunimanima idia haginia rumadia ai ia noho diba lasi, to dubu be Iehova tomadiho henia gabuna. Hari, gabu ta ta dekenai Iehova ena Witnes taudia edia Kingdom Hall be tomadiho momokani gabudia.

6:​19, 22, 32. Iehova be taunimanima iboudiai edia guriguri ia kamonai diba, herevana ta be king eiava hanua tauna. Kudou maoro idau bese tauna ena guriguri ia kamonai henia diba danu.a​​—⁠Salamo 65:⁠2.

DAVIDA MURINAI IDIA LOHIA TAUDIA

(2 Sivarai 10:1–​36:⁠23)

Israela basileiana ia parara neganai, ta be not kahana ena iduhu 10 basileiana ai ia lao bona ma ta be Beniamina bona Iuda ena saut kahana ena basileia ai ia lao. Israela dekenai hahelaga taudia bona Levi taudia be Solomona ena natuna Rehoboama ena kahana​—Beniamina bona Iuda ena saut kahana ena basileia​—ai idia gini, badina Iehova ia gwauhamata Davida ena iduhu amo idia mai king taudia do ia hanamoa. To, dubu idia haginia bona lagani 30 murinai, dubu ena dava bada gaudia idia boio.

Rehoboama murinai idia lohia taudia ibounai be 19. King faiv be Iehova idia kamonai henia, king toi be Iehova idia kamonai henia lasi, bona king ma ta be ena kara dika amo ia helalo-kerehai. King oredia be Iehova ena vairanai idia kara maoromaoro lasi.b Iehova idia kamonai henia king faiv idia karaia gaudia be Baibel ese ia herevalaia momo. Hesekaia ese dubu gaukara ia hamatamaia lou bona Iosaia ese Pasova aria badana ia hegaegaelaia sivaraidia ese Iuda taudia ia hagoadaia, Ierusalema dekenai Iehova tomadiho henia karana idia hamatamaia lou totona.

Baibel Henanadaidia Edia Haere:

13:5​​—⁠“Damena dekena amo ia hamomokania gwauhamata” ena anina be dahaka? Damena be ia noho daudau bona ia idau diba lasi gauna. Unai dainai, damena ese noho daudau bona do idia haidaua diba lasi gauna ia laulaulaia. “Damena dekena amo ia hamomokania gwauhamata” ena anina be unai gwauhamata be do ia noho daudau bona do idia haidaua lasi.

14:​2-5; 15:17​​—⁠King Asa ese “ataiai idia noho tomadiho gabudia” ibounai ia kokia, a? Lasi. Reana Asa ese dirava koikoi tomadiho henia ataiai gabudia sibona ia kokia, to Iehova tomadiho henia ataiai gabudia be ia kokia lasi. Danu, Asa ena lohia negana ginigabedia ai, ataiai idia noho gabudia be haida ese idia haginia lou. Iehosapata ese unai ia kokia. To, iena lohia negana lalonai danu, ataiai idia noho tomadiho gabudia ibounai idia kokia haorea lasi.​​—⁠2 Sivarai 17:​5, 6; 20:​31-​33.

15:9; 34:6​​—⁠Israela basileiana ia parara neganai, Simeona iduhuna be dahaka ia karaia? Simeona iduhuna be Iuda dekenai tano ia abia dainai, ia be Iuda bona Beniamina iduhu edia huanai ia noho. (Iosua 19:⁠1) To, Simeona iduhuna be not kahana basileiana ena tomadiho bona politikol karadia ia durua. (1 King Taudia 11:​30-33; 12:​20-24) Unai dainai, Simeona be unai iduhu 10 basileiana ena kahana ta.

16:​13, 14​​—⁠Asa be lahi dekenai idia gabua, a? Lasi. Unai “lahi badana momokani idia karaia” be Asa totona lasi, to muramura mai bonana namona idia gabua totona.

35:3​​—⁠Iosaia ese Taravatu Maua be edeseni amo ia mailaia dubu dekenai ia atoa totona? Reana unai Taravatu Maua be guna king dikana ta ese ia kokia eiava dubu hanamoa gaukarana negana ai Iosaia ese gabu namona ta ai ia atoa; Baibel be unai ia gwauraia lasi. To Baibel ia herevalaia gauna tamona be inai: Solomona ia mase murinai, Iosaia ese Taravatu Maua be dubu dekenai ia mailaia.

Ita Dibaia Gaudia:

13:​13-​18; 14:​11, 12; 32:​9-​23. Ita dibaia gauna be, Iehova dekenai ita tabekau be mai anina bada!

16:​1-5, 7; 18:​1-3, 28-​32; 21:​4-6; 22:​10-​12; 28:​16-​22. Iehova idia diba lasi taudia tura henia karana ese dika bada ia havaraia diba. Namona be ita aonega bona tanobada ena anina lasi karadia lalonai ita vareai lasi.​​—⁠Ioane 17:​14, 16; Iamesi 4:⁠4.

16:​7-​12; 26:​16-​21; 32:​25, 26. King Asa ia hekokoroku dainai, gabeai kara dika momo ia karaia. Usaia ia hekokoroku dainai ia moru. Hesekaia be aonega lasi karana ia karaia bona reana mai hekokoroku ida Babulonia taudia dekenai ena kohu namo hereadia ia hahedinaraia. (Isaia 39:​1-7) Baibel ia gwau: “Hekokoroku [“heagi,” BHğ] be hadikaia gabuna dekenai ia lao noho, bona sibona ia gwauraia bada tauna [“hekokoroku tauna,” BHğ], be do ia moru momokani.”​​—⁠Aonega Herevadia 16:⁠18.

16:⁠9. Iehova be ia idia badinaia momokani taudia ia durudia, bona Ia ura ena siahu ia gaukaralaia idia ia durua totona.

18:​12, 13, 23, 24, 27. Mikaia bamona, Iehova bona ena ura ita harorolaia neganai, namona be ita gari lasi.

19:​1-3. Ena be nega haida Iehova ita hamoalea lasi, to ia ese iseda kara namodia ia laloa bada.

20:​1-​28. Bema mai manau ida Iehova ita guriguri henia ita ia durua totona, Ia ese iseda guriguri do ia haerelaia.​​—⁠Aonega Herevadia 15:⁠29.

20:17. ‘Iehova ena kwalimu ita itaia’ totona, namona be ‘iseda gabu dekenai ita gini noho’ bona Dirava ena Basileia ita durua. Kara ta ita karaia lasi, to ita “naria noho,” anina be Iehova ita abidadama henia momokani.

24:​17-​19; 25:14. Iehoasa bona ena natuna Amasaia be kaivakuku tomadiho henia karana dekenai idia moru. Hari, kohu ura henia bada bona bese abia isi karadia be hegeregere kaivakuku tomadiho henia karadia, bona unai ese iseda lalona ia veria diba Iehova ita rakatania totona.​​—⁠Kolose 3:5; Apokalupo 13:⁠4.

32:​6, 7. ‘Dirava ese ia henia tuari dabua ibounai do ita kwatua’ bona lauma tuarina ita karaia neganai, namona be ita boga-auka bona ita goada.​​—⁠Efeso 6:​11-​18.

33:​2-9, 12, 13, 15, 16. Bema ta be kara dika ia rakatania bona ia hekwarahi kara namodia ia karaia, ia be helalo-kerehai momokani toana ia hahedinaraia unai. Unai dainai, ena be ta be Manase bamona kara dika badana ia karaia, to ia helalo-kerehai momokani dainai Iehova ese ia hebogahisi henia diba.

34:​1-3. Ena be ita maragi neganai, iseda noho dalana be namo lasi, to unai ese Dirava ita dibaia bona Ia ita hesiai henia karana ia koua lasi. Iosaia ia maragi neganai, reana ena helalo-kerehai tubuna Manase amo gau haida ia dibaia. Herevana dahaka ese Iosaia ia durua, to ia be tau namona ai ia lao. Ita danu be unai bamona ita karaia diba.

36:​15-​17. Iehova be hebogahisi bona haheauka Diravana. To, ena hebogahisi bona haheauka be mai ena hetoana. Bema taunimanima idia ura Iehova ese inai tanobada dikana ia hadikaia neganai idia roho mauri, vadaeni Basileia ena sivarai namona idia kamonai be namo.

36:​17, 22, 23. Iehova ena hereva be hanaihanai idia momokani.​​—⁠1 King Taudia 9:​7, 8; Ieremia 25:​9-​11.

Buka ta ese Iosaia Ia Hagoadaia

Sivarai Iharuana 34:33 ia gwau: “Iosaia ese kaivakuku ibounai bona dirava koikoi edia laulau gaudia ibounai, dika rohoroho gaudia, Israela taudia edia tano dekenai idia noho gaudia, ia hadikaia ore. Iosaia ese danu ia oda henia, Israela dekenai idia noho taudia ibounai ese Lohiabada, edia Dirava ena hesiai gaukara do idia karaia.” Dahaka ese Iosaia ia hagoadaia unai ia karaia totona? Seketere tauna Sapana ese Iehova ena Taravatu, idia davaria gauna, be King Iosaia dekenai ia duahia badabada. Iosaia ia kamonai gaudia ese ia hagoadaia dainai ena mauri ibounai lalonai tomadiho goevana ia abia isi.

Dirava ena Hereva ita duahia bona laloa dobu neganai, unai ese ita ia hagoadaia bada diba. Davida murinai idia lohia taudia edia sivarai ita laloa dobu karana ese ita idia hagoadaia, Iehova idia kamonai henia taudia ita tohotohoa bona kamonai lasi taudia edia kara ita tohotohoa lasi. Sivarai Iharuana ese ita ia hagoadaia Dirava momokani ita tomadiho henia bona Ia ita badinaia noho be gau badana. Iena hereva be ia mauri noho bona mai ena siahu.​​—⁠Heberu 4:​12.

[Footnotes]

a Bema oi be mai emu henanadai Israela taudia ese dubu idia hahelagaia karana dekenai, eiava Solomona ese unai negai ia gwauraia gurigurina amo gau ma haida oi dibaia totona, Gima Kohorona, July 1, 2005, rau 6-​9 itaia.

b Iuda ena king taudia edia lista be Gima Kohorona, August 1, 2005, rau 12 dekenai oi itaia.

[Picture on page 18]

Tanika henunai idia atoa boromakau, kopa amo idia karaia gaudia unai, ese dahaka ia laulaulaia?

[Pictures on page 21]

Ena be Iosaia be ia maragi neganai heduru bada ia abia lasi, to ia bada neganai Iehova ia badinaia

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia