BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
tének
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • TAMKUNTALÁBCHIK
  • w23 junio págs. 26-30
  • A Jehová tin exobchámal yan jantʼoj ani tin pidhámal yan i alwaʼtaláb

Pakwlanchij, axéʼ yab in kwaʼal i video.

Pakwlanchij, yab i ejtow ki tʼajaʼ abal ka tejwamej an video.

  • A Jehová tin exobchámal yan jantʼoj ani tin pidhámal yan i alwaʼtaláb
  • An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2023
  • Subtítulos
  • Olchixtaláb ejtíl axi a aliyal
  • MAX A JEHOVÁ TI BIJCHIJ JUN I TʼOJLÁB, KA EXAʼ KA TʼAJAʼ
  • I LEJ JIKʼPAʼ TAM TU KÁNIYAT TU TOLMIX TI ESTONIA ANI AL KʼEʼAT I BICHOW AXI TANÁʼ UTAT
  • U BIJCHIN KU KʼALEJ AL PIL I CONTINENTE
  • U ABAN TU TÓLMIX TI ASIA
  • JAWAʼ I EXOBNÁMAL MA XOWÉʼ
  • Tin nakél i ejatal i tsuʼúmal jantʼiniʼ tu exobchámal a Jehová
    An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2025
  • In lej kulbél kom u exóbnaʼ tin kwéntaj a Jehová ani u éjtowal ku exóbchij axi kʼeʼat
    An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2022
  • U atsʼámal in lej kulbél kom u tʼójonchal a Jehová
    An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2024
An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2023
w23 junio págs. 26-30
A Reino Kesk.

BIOGRAFÍA

A Jehová tin exobchámal yan jantʼoj ani tin pidhámal yan i alwaʼtaláb

JAWAʼ IN WATʼAʼ A REINO KESK

TAM tin tsakamej ani u tsuʼtalak abal jun i avión xeʼets ti jumumúl, u tsálpayalak abal jun a kʼicháj nanáʼ jayej u léʼak kin kʼalej tin belelél al pil i bichow, pero jayej u tsálpayalak abal yab jaykʼiʼ neʼets ku ejtow.

U papá ani u mamá u kʼwajilak ti Estonia, pero tam ti tujey an Segunda Guerra Mundial kʼalechik ti kʼwajíl ti Alemania ani tanáʼ tin waʼtsin nanáʼ. Talbél kʼalechik ti kʼwajíl ti Canadá, tam tu ulits tanáʼ u jilkʼon tu kʼwajíl ti Ottawa. U lej tsʼejwantálak, pero i kwaʼalak yan i pitaʼ axi u pétʼal ani jaxtám waʼatsak yan i dhakʼchokʼ abal ki kʼapuw.

Jun i kʼicháj an ólchixchik kʼal a Jehová ulits tu kʼimáʼ ani ajchin u mamá a Apocalipsis 21:3, 4. U mamá in lej kulbétnaʼ jawaʼ ajchin ani ma ukʼin. Yab lej owey abal u papá ani i mamá ka pujanchik.

U papá ani u mamá yab in lej exlálak ti kaw ingles, pero in tsápnanchij kin exóbnaʼ tin kwéntaj a Jehová. Tam sábado, u papá tu neʼdhálak tu ólnom u epchal Sylvia ani nanáʼ, belits abal u papá kʼwajatak lej tsekenek kom u tʼojnálak tam akal. Ani semana ti semana i exobnálak junax An Ólchix Uw. U papá ani u mamá tin tólmiy abal ku kʼanidhaʼ a Jehová, jaxtám ti 1956 in pujan tam ti u kwaʼalak 10 i támub. An kʼanidhomtaláb axi u papá ani u mamá in kóʼonchalak a Jehová tin tólmiy abal nanáʼ jayej ku léʼnaʼ ku tʼojonchij.

Tam tin kalej ban secundaria, u wéʼ ukʼchiy jantʼoj játsak axi más exbadh. U tsalpay abal max ku tʼajaʼ tin precursor, yab jaykʼiʼ neʼetsak ku tamkuy an tumín abal kin kʼalej tin belelél al pil i bichow. Jaxtám in tujey tin tʼojnal al jun i estación de radio, u tʼojlábil pelak ku punuw an son. In tʼojnálak tam akal, jaxtám yab u éjtowalak kin kʼalej ti tamkuntaláb ani jayej in tujey u junkuwál i atikláb axi yab in tomnálak. Pero talbél u tʼajaʼ ti kwéntaj abal yab tekedh jawaʼ kʼwajatak u tʼajál ani jaxtám u tsápnanchij ku jalkʼuy jantʼoj tu ejatal.

In kʼalej tin kʼwajíl ti Oshawa, (Ontario). Tanáʼ u exlaʼ a Ray Norman ani in epchal Lesli ani kʼeʼat i precursores. Jajáʼchik tin lej tʼajaʼ ti kwéntaj ani u tsuʼtalak abal etsʼey kʼwajatak lej kulbél, nixéʼ in tʼajaʼ abal nanáʼ jayej ku tsalpay jantʼoj kʼwajatak u tʼajál kʼal u ejatal. Jajáʼchik tin tólmiy abal ku léʼnaʼ ku tʼajaʼ tin precursor ani jaxtám u tujchij ti septiembre ti 1966. Nanáʼ in lej kulbélak kʼal jawaʼ kʼwajatak u tʼajál. Pero neʼetsak ku batsʼuw yan i alwaʼtaláb axi neʼetsak ti kin lej tólmiy.

MAX A JEHOVÁ TI BIJCHIJ JUN I TʼOJLÁB, KA EXAʼ KA TʼAJAʼ

Tam tin kʼwajatak ban secundaria, u konoy abal u léʼak tin tolmix ti Betel axi kʼwajat ti Toronto (Canadá). Tam ti pélakits in precursor in kániyat tin tolmix tseʼ i támub ti Betel. Nanáʼ u lej kulbetnálak a Lesli ani u tsálpayalak abal max kin kʼalej tin tolmix ti Betel yabáts jaykʼiʼ neʼetsak kin wichiy ku tsuʼuw. U ólonchij a Jehová ani u takuy kin kʼalej ti Betel, belits abal u lej yajnaʼ kom yabáts neʼetsak ku tsuʼuw a Lesli.

Ti Betel okʼox in tolmix ti lavandería ani talbél ti secretario. A Lesli in áynanchij kin tʼojonchij a Jehová ani bíjiyat ti precursora especial ti Gatineau (Quebec). Yaníl u tsalpay max tekedh jawaʼ u takuy, kom nanáʼ u léʼak kin kʼwajiy kʼal jajáʼ. Pero tam, watʼey jantʼoj axi u lej jikʼpaʼ ani u lej kulbétnaʼ. Kániyat ti tolmix ti Betel a Ray, in epchal a Lesli, ani aban ka jilkʼon juʼtáj nanáʼ in jílkʼonalak. Nixéʼ in tʼajaʼ abal junílekʼij ku exlaʼ tin kwéntaj a Lesli. U tomkin ti 27 a febrero ti 1971, nixéʼ a kʼicháj u pútuwalak tseʼ i támub tin tolmix ti Betel.

A Reino ani a Lesli ti 1975.

Ti 1975, tam ti tujchij ki tsaʼbiy an tamkuntalábchik.

U aban tu tolmix al jun i tamkuntaláb ti Quebec, tanáʼ u kawakchik francés. Talchik i támub talbél in uchbiyat ku tsaʼbiy an tamkuntalábchik jantʼiniʼ in ókʼnom kʼal an circuito. U lej jikʼpaʼ kom u atsʼálak abal in lej tsakamej ani abal yabaye u exlálak yan jantʼoj, kom expidh u kwaʼalak 28 i támub. Pero tin lej kanatbédhaʼ an kaw axi in ulal Jeremías 1:7, 8. Tin wéʼ tʼeʼpindhálak max neʼets ki ejtow ki putuw kʼal i uchbíl, kom a Lesli ti biyál in koʼoyámal i accidente kʼal an carro ani junchikíl yab in éjtowalak ti wáyal alwaʼ. Pero a Lesli tin uchaʼ: «Max pel a Jehová axi tu bíjchal axéʼ xi tʼojláb, ¿yab walám in tomnál ki exaʼ ki tʼajaʼ?». Jaxtám i batsʼuw nixéʼ xi tʼojláb ani u xeʼtsin i tsaʼbiyal an tamkuntalábchik al 17 i támub.

Tam u tsaʼbiyalak an tamkuntalábchik in kʼwajatak lej tʼojlidh ani junchikíl yab u lej tʼajálak ti kwéntaj a Lesli. Koʼoy ku exóbnaʼ jantʼoj lej exbadh. Jun i lunes lej dhajuw, takan an timbre ani tam tu japiy an wiʼleb yab waʼatsak jitaʼ, expidh waʼatsak jun i canasta kʼal i waliláb, i queso, i pan, jun i botella kʼal i vino, tsab i copa ani jun i tsakam uw axi in ulalak: «Ka neʼdhaʼ a kʼimádhil ti belelél». Pelak jun i kʼicháj lej alabél, pero nanáʼ kwaʼalak ku tʼojojoy an tʼilomtalábchik. Jaxtám u uchaʼ a Lesli abal yab neʼetsak ku ejtow kin kʼalej. A Lesli in exbay abal u kwaʼalak yan i tʼojláb, pero tejwaʼak abal wéʼ tʼeʼpidh. U áynanchij tin exóbal, pero yab u atsʼálak alwaʼ tu tsalápil ani tam u tʼilaʼ jawaʼ in ulal Efesios 5:25, 28. ¿Walám a Jehová kʼwajatak tin tʼilchal abal kwaʼalak ku tʼajaʼ más ti kwéntaj u kʼimádhil? U ólonchij a Jehová ani tam u uchaʼ a Lesli: «Wanaj» ani jajáʼ tejwaʼ abal lej kulbéj. U kʼadhiy ban carro ani u kʼalej tu belelél walteʼ ba jun i río, i nukʼuw an toltom axi i neʼdhálak ani i kaldhaʼ an kʼapnél. Pel jun i kʼicháj axi yab jaykʼiʼ neʼets ki ukʼchiy, kom ti tsablóm i lej kulbétnaʼ. Ma in jolkʼanej abal ku tʼojojoy an tʼilomtalábchik.

I lej kulbétnaʼ ki tsaʼbiy an circuitos axi kʼwajatak ti Columbia Británica ma ti Terranova. Kʼwajatak ti putnal jawaʼ u léʼak tam tin tsakamej, kom kʼwajatak u exlál yan i bichow. Junchikíl u tsálpayalak abal u léʼak kin kʼalej ban Escuela de Galaad, pero yab u lej léʼak kin aban tin misionero al pil i bichow. U tsálpayalak abal expidh u kaniyáb ti misioneros jitaʼchik lej witʼádh ani nanáʼ yab jaykʼiʼ neʼetsak ku bajuw nixéʼ. Jayej u wéʼ tsʼejnálak kin aban ti África, kom tanáʼ waʼatsak yan i yawʼláts ani i pextaláb. U atsʼálak lej kulbél juʼtáj tin kʼwajatak tin tolmix ani yab u léʼak kin kʼalej pil.

I LEJ JIKʼPAʼ TAM TU KÁNIYAT TU TOLMIX TI ESTONIA ANI AL KʼEʼAT I BICHOW AXI TANÁʼ UTAT

A Lesli kʼwajat altáj ban carro ani an bel kʼwajat paxkʼidh kʼal i nieve.

Tam tu xeʼetsak tu tsaʼbix.

Ti 1992 u jílchinits ku olnomáts al talchik i bichow axi kʼwajatak ban Unión Soviética. U kónoyat max i léʼak ku kʼalej tu tolmix ti Estonia jantʼiniʼ i misioneros. I lej jikʼpaʼ an kanixtaláb axi u tʼajchin, pero i ólonchij a Jehová ani i tsalpay: «Max pel a Jehová axi kʼwajat tu kániyal, kwaʼal ki exaʼ ki tʼajaʼ». I batsʼuw an kanixtaláb ani i tsalpay: «Alwaʼits abal yab u aban ti África».

Dhúbatkʼij u tujey ki exóbnaʼ tu kaw estonio. Wéʼ a itsʼ talbél u kániyat junílekʼij ki tsaʼbiy an tamkuntalábchik. Kwaʼalak ki tsaʼbiy 46 i tamkuntaláb, talchik kʼal nixéʼ xi grupos kʼwajatak al óx i países, jayej ti Kaliningrado (Rusia). Jaxtám koʼoy ki exóbnaʼ tu kaw letón, lituano ani ruso. Wawáʼ i atsʼaʼ lej kʼibat ki exóbnaʼ axéʼ xi kawintalábchik. Pero an epchalchik in lej kʼakʼnálak an tsapláb axi i tʼajálak ani tu lej tólmiy. Ti 1999 japiyat jun i sucursal ti Estonia ani in bíjiyat kin tólmixin ban comité de sucursal. Pelak tseʼ ti eb, a Toomas Edur, a Lembit Reile ani a Tommi Kauko.

Ta kʼwatab: Kʼwajatak u binál jun i tʼilomtaláb al jun i púlik tamkuntaláb ti Lituania.

Ta winab: An Comité de Sucursal axi ti Estonia, axéʼ tsʼejkáj ti 1999.

Tanáʼ i exlaʼ yan i epchal axi ti biyál aban ti tʼojnal ti Siberia. Axéʼchik xi epchal in lej yajchiknaʼ ti wikʼaxteʼ ani kom kʼwajatak lej ow kʼal in yanél, pero yabchik in jilaʼ abal ka atáj kʼal an tʼeʼpintaláb. Tejwaʼak lej kulbél ani etsʼey in áynanchij ti ólnom. In tʼiplábil an epchalchik tu tólmiy ki tʼajaʼ ti kwéntaj abal i éjtowalak ki watʼenchij jun i kʼibataláb ani ku kʼwajiy kulbél.

Yab i lej ujnámak ki konoy i vacaciones, jaxtám a Lesli tujey ti lej tsekel tin iniktal. Tam tu kániyat ku kʼalej ti Patterson (Nueva York), abal an Escuela abal an Miembros de Comités de Sucursal ani in kʼimádhil i tsalpay abal yab neʼetsak ki ejtow ku kʼalej. I lej ólonchij a Jehová ani talbél i tsalpay abal neʼets ku kʼalej. A Jehová tu lej lábliy kom i takuy nixéʼ, tam tu kʼwajatak ban escuela a Lesli lej tólmiyat kʼal an doctores kʼal an yawʼláts axi in kwaʼalak. Nixéʼ tu tólmiy abal ki áynanchij ki tʼojonchij a Jehová.

U BIJCHIN KU KʼALEJ AL PIL I CONTINENTE

Ti 2008, tam tu kʼwájatakits juníl ti Estonia, in tawnáj ban teléfono kʼal an central mundial ani in kónoyat max u éjtowalak kin kʼalej tin tolmix ban República Democrática del Congo. Yab u exlaʼ jantʼoj ku uluw kom in uchan abal tam ka chudhey kwaʼalak ku ólnaʼ jantʼoj u takuy. Yab u ólchij a Lesli jawaʼ in uchan kom u léʼak abal jajáʼ kin ejtow ti wáyal, pero nanáʼ in kʼwajiy tin tsalpax patal akal ani u ólonchij a Jehová. U ólchalak jaleʼ u tsʼejnálak kin kʼalej ti África.

Tam ti chudhey, nanáʼ u tʼilmay a Lesli ani tam i uluw: «Pel a Jehová axi kʼwajat tu kániyal abal ku kʼalej ti África. Max yab ki exaʼ ki tʼajaʼ, tam yab neʼets ki exlaʼ max neʼets ki ejtow ki putuw kʼal i uchbíl ani max neʼets ki kulbétnaʼ». I neʼdhálakits 16 i támub tu tolmix ti Estonia tam tu kániyat ku kʼalej ti República Democrática del Congo. Taná ban sucursal i atsʼálak lej kulbél ani koyat, waʼatsak jun i jardín lej alabél. Jawaʼ kʼaʼál in punuw a Lesli ban cuarto pel jun i tsakam tarjeta axi u pidhan tam ti u kʼwajatak ti Canadá. In ulalak: «Ka punchij a kanát juʼtámakits kit aban». Tujey i exlál an epchalchik ani i binál i exobintaláb kʼal an Biblia, antsanáʼ i tʼajaʼ ti kwéntaj abal neʼetsak ki lej kulbétnaʼ ku tólmixin tanáʼ. Talbél, u uchbiyat ki tsaʼbiy an sucursales axi waʼatsak al 13 i países axi ti África. Axéʼ tu tólmiy ki exlaʼ yan i bichow axi lej alabél ani lej júnits. Xowéʼ yabáts in jikʼélak ani u kʼákʼnanchij a Jehová kom tin abaʼ ti África.

Ti Congo-Kinsasa u pidhan i kʼapnél axi yab jaykʼiʼ ti tsalpay abal neʼets ki kʼapuw, pero tam ti i tsuʼuw abal an epchalchik in lej kulbetnálak, wawáʼ jayej i lekaʼ ani i lej kulbétnaʼ.

Jayej u kʼalej ki kanatbédhaʼ ani ki tólmiy an epchalchik axi kʼwajatak in yajchiknál kʼal in wálab an pextaláb. Tanáʼ waʼatsak i atikláb axi pojkax, axi u kʼalelak kin odhnaʼ an tsákamchik ani an mimláb. Yan kʼal axéʼ xi epchal lej tsʼejwantálak, pero i lej jikʼpaʼ abal in kwaʼalak lej tsapik in bélomtal kʼal a Jehová. Jajáʼchik in lej belálak abal max ka tsemets, neʼets ka edháj kʼal a Jehová. Jayej in lej kʼanidhálak a Jehová ani lej bélkaxak. In tʼiplábil axéʼchik xi epchal tu lej kanatbédhaʼ ani tu tólmiy ki tsalpay max wawáʼ jayej i lej belál kʼal a Jehová. Talchik i epchal odhnanchat in kʼimáʼ ani kweʼchat in tʼayablábil. U tʼajaʼ ti kwéntaj abal an tumín ani an kʼaláb i éjtowal ki kʼibaʼ jun dhúbatkʼij, pero an jaʼubtaláb axi i kwaʼal kʼal a Jehová játs jawaʼ más exbadh. Belits abal an epchalchik in yajchiknálak, yab jaykʼiʼ ka tsuʼuw abal xeʼets ti lej tʼeʼpinal. In tʼiplábil axéʼchik xi epchal tu tólmiy abal ki watʼenchij an kʼibataláb axi i kwaʼalak ani an yawʼláts axi in kwaʼalak u kʼimádhil.

Tsab i imágenes: 1. An epchal Reino kʼwajat in tʼilmayal talchik i epchal axi ulnek ti tsinel. 2. Talchik i epchal kʼwajat in kitayal jun i avioneta kʼal i tolmixtaláb.

Ta kʼwatab: Kʼwajat u kanatbedhál talchik i epchal axi kʼalnek ti tsinél.

Ta winab: Kʼwajat i nénchal i tolmixtaláb an epchalchik axi ti Dungu (República Democrática del Congo).

U ABAN TU TÓLMIX TI ASIA

Jun dhúbatkʼij watʼey jantʼoj axi yabak i aychal, u aban tu tolmix ban sucursal axi ti Hong Kong. Yab jaykʼiʼ ti tsalpay abal neʼetsak ki exlaʼ nixéʼ xi bichow. Dhúbatkʼij i batsʼuw ku kʼalej kom i tsuʼumalits abal a Jehová tu tolmiyámal al jawákits tam tʼojláb axi ku pidhan. Ti 2013 i lej yajnaʼ ki uchaʼ an epchalchik ani i jaʼúb axi ti África abal u kaniyamej tu tolmix al pil i bichow.

An bichow Hong Kong lej júnits kʼal kʼeʼat i bichow juʼtáj u kʼwajinek tu tolmix. Jayej koʼoy ki exóbnaʼ tu kaw chino cantonés. An epchalchik tu batsʼuw lej alwaʼ ani i lej kulbétnaʼ an kʼapnél axi waʼats tanáʼ. Kʼwajatak ti lej yanel an epchalchik pero jayej kʼwajatak ti lej jálbinal abal ka tsʼaʼiyat más i atáj tanáʼ. Jaxtám an Kwenél i Ókʼnom in uluw abal ka nújuwat talchik i atáj axi waʼatsak ban sucursal ani ka bukʼuwat an epchalchik al pílchik i bichow. Ti 2015, a Lesli ani nanáʼ u aban tu tolmix ti Corea del Sur ani belej u kʼwajíl tejéʼ. I atsʼámal wéʼ kʼibat ki exóbnaʼ tu kaw coreano, pero an epchalchik tu lej kanatbedhál kom tu uchál abal kʼayúm kʼayúm tu éxbayal más.

Tsab i imágenes: 1. An epchal Reino ani a Lesli kʼwajatchik ti Hong Kong. 2. An sucursal axi ti Corea del Sur.

Ta kʼwatab: Tejéʼ u kʼwajat ti Hong Kong

Ta winab: An Sucursal axi ti Corea del Sur

JAWAʼ I EXOBNÁMAL MA XOWÉʼ

Junchikíl neʼets ki atsʼaʼ kʼibat ki jaʼúbnaʼ an epchalchik, pero i tʼajámal ti kwéntaj abal max wawáʼ ki tujchij ki tʼilmay ani ki tsápnanchij ki junkuw, más dhubat neʼets ki exlaʼchik. A Jehová tu tsʼejkámal lej alwaʼ ani an epchalchik lej junat in ey, jaxtám i éjtowal ki jaʼúbnaʼ jitakits tam epchal ani ki kʼanidhaʼ (2 Cor. 6:11).

I exobnámal abal kwaʼal ki kʼanidhaʼ an atiklábchik antsanáʼ jantʼiniʼ in tʼajál a Jehová. Jayej i tsápnanchal ki tʼajaʼ ti kwéntaj jantʼiniʼ a Jehová tu tejwamédhanchal abal tu kʼanidhál ani abal tu béldhanchal i ejatal. Tam i atsʼámal abal yab i kwaʼal i kanataláb o abal an epchalchik yab tu lej tʼajál ti kwéntaj, i tsab metʼál an tarjetas ani an cartas axi tu pidhámal i jaʼúb. I tʼajámal ti kwéntaj abal a Jehová tu tokʼtsinchámal i olábil. Tu pidhámal an tsapláb axi i yéjenchal ani etsʼey tu tolmiyámal.

Ban támub axi i neʼdhál tu tómkidh, i tʼajámal ti kwéntaj abal i yéjenchal ki jolkʼaʼ i kʼij abal ku kʼwajiy junax, belits max u kʼwajat lej tʼojlidh. Jayej i tsuʼúmal abal biyat kʼwajat i exobnál jun i ít kawintaláb, neʼets ku ukʼpin, pero yab in tomnál ki walbaʼ ti baʼ. Chudhél, tam ka akléts, u kʼwajíl ki tsalpay kʼal jantʼoj axi i lej kulbétnaʼ nixéʼ a kʼicháj ani i kʼákʼnanchal a Jehová.

Yab jaykʼiʼ u tsalpay abal neʼets kin kʼalej tin tolmix al pil i bichow jantʼiniʼ in misionero, pero u tʼajámal ti kwéntaj abal a Jehová in éjtowal tu ku tólmiy abal ki putuw kʼal jawákits tam tʼojláb axi tu ku bíjchij. Nixéʼ in tʼajál abal ku atsʼaʼ in lej kulbél. Nanáʼ u atsʼál ejtíl an kawlomej Jeremías, jajáʼ in uluw abal ejtíl max kʼambiyámej kʼal a Jehová (Jer. 20:7). ¿Jaleʼ? Kom tu pidhámal yan i lablixtaláb ani i alwaʼtaláb axi yab jaykʼiʼ ti tsalpay abal neʼets ki batsʼuw. Ma u ejtowamal kin kʼadhiy ban avión. Xowéʼ in kʼalnek al yan i bichow axi yab jaykʼiʼ tu tsalpay abal neʼets ku exlaʼ. U kʼalnek ki tsaʼbiy yan i sucursales axi tin puwél an tsabál. Jayej, u lej kʼakʼnál an tolmixtaláb axi tin pidhámal a Lesli kʼal an tʼojláb axi in bíjchinal, ani abal etsʼey tin tolmiyámal kʼal patal in kanát.

Etsʼey i tsápnanchal ki tʼilaʼ abal pel a Jehová axi kʼwajat i tʼójonchal. Xowéʼ i batsʼúmal yan i lablixtaláb, pero i lej belál abal ban ít tsabál neʼetsej ki batsʼuw más, kom a Jehová neʼets kin japiy in kʼubak ani neʼets tu ku pidhaʼ «patal jawaʼ i léʼ ti ichích» (Sal. 145:16).

    Publicaciones ti tének de San Luis Potosí (2010-2025)
    Ka mapuy
    Ka tujchij
    • tének
    • Ka abaʼ
    • Jawaʼ a léʼ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Jawaʼ it konchinal ka tʼajaʼ
    • Política de Privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Ka tujchij
    Ka abaʼ