Abal ka exbay an Tolmixtaláb abal ti exóbal abal an tamkuntaláb I Ejatal ani i Tʼojlábil tu aykol kʼal a Cristo
7 MA TI 13 A OCTUBRE
KʼALÁB AXI TI BIBLIA | SANTIAGO 3 MA TI 5
«Ki tejwamédhaʼ an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál»
cl-S 221, 222 párrs. 9, 10
¿I tejwamedhál ti ejatal «an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál»?
9 «In tʼajál abal ki koʼoy tʼokat i ichích.» Al axéʼ xi versículo, an káw «tʼokat» in léʼ kin uluw abal jún i atikláb tʼokat in ichích ani in iniktal. An Biblia in ulal abal i ejtowal ki koʼoy i tsalpadhtaláb ti ichích, pero yab neʼets ki ejtow ki tejwamédhaʼ an tsalpadhtaláb axi a Dios in binal, max i kwaʼal i kidháb tsalap ani i leʼnomtaláb axi kidháb (Proverbios 2:10; Mateo 15:19, 20). Pero max ki tsápnanchij ki koʼoy i ichích tʼokat, bélits abal u wálbidh, tam neʼets ku nixkʼin kʼal jawaʼ kidháb ani neʼets ki tʼajaʼ jawaʼ alwaʼ (Salmo 37:27; Proverbios 3:7). Lej exbadh abal tin tujtal an versículo ka kʼwajiy an káw «ki koʼoy tʼokat i ichích». Axéʼ játs jawaʼ kʼaʼál kwaʼal ki tʼajaʼ abal ki tejwamédhaʼ an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál.
10 «Ki tejwamédhaʼ i koyattaláb.» An tsalpadhtaláb axi a Dios in binál in tʼajál abal etsʼey ki tsápnanchij ki tejwamédhaʼ i koyattaláb (Gálatas 5:22). Jaxtám, i tʼajál patal jawaʼ ki ejtow abal etsʼey ku kʼwajiy júnkudh tin bichówil a Jehová ani yab ki tʼajaʼ jantʼoj axi tu ku owmédhaʼ kʼal an epchalchik (Efesios 4:3). Tam ki koʼoy i kʼibataláb kʼal jún i epchal, i tsápnanchal abal dhubat ki tsʼejkaʼ. ¿Jaleʼ ti exbadh ki tʼajaʼ axéʼ? Kom an Biblia in ulal: «A Dios u kʼanidhom ani in binál i koyattaláb, jaxtám max ka tejwamédhaʼ i koyattaláb, a Dios etsʼey neʼets ka kʼwajiy kʼal tatáʼchik» (2 Corintios 13:11). Max ki tsápnanchij ki tejwamédhaʼ i koyattaláb, a Dios etsʼey neʼets ka kʼwajiy kʼal wawáʼ. Neʼets ki koʼoy jún i alwaʼ junkudhtaláb kʼal a Jehová max ku kʼwajiy koyat kʼal an epchalchik. ¿Jantʼiniʼ i ejtowal ki tejwamédhaʼ i koyattaláb? Ki tsuʼuw jún i tʼiplab.
cl-S 223 párr. 12
¿I tejwamedhál ti ejatal «an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál»?
12 «Ki tʼajaʼ maxu i ichích.» ¿Jantʼoj in léʼ kin uluw axéʼ xi káw? Tálchik i atikláb axi exoblamadh, in ulal abal kʼibat ka wilkʼáj axéʼ xi káw axi kʼwajat ti Santiago 3:17. Talchik i Biblia in eyendhál i káw ejtíl, «tʼajax ti kwéntaj», «kʼayaʼlidh», «u tʼeʼpinal kʼal kʼeʼat». An Traducción del Nuevo Mundo al jún i nota in ulal abal in léʼ kin uluw abal jún i atikláb «in batsʼuwal kin jalkʼuy in tsalápil». ¿Jantʼiniʼ i tejwamedhál ti ejatal abal maxu i ichích?
cl-S 224, 225 párrs. 14, 15
¿I tejwamedhál ti ejatal «an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál»?
14 «Ku bélkaxin.» Axéʼ xi káw expidh u tejwamél ban Escrituras Griegas Cristianas ani expidh u tejwamél al axéʼ xi versículo. Jún i atikláb axi exoblamadh in uluw abal axéʼ xi káw u lej eyendháb abal «kʼal an soldados». Axéʼ xi káw in léʼ kin uluw abal jún i atikláb «tsaʼat in ichích» ani jayej abal «dhubat a ejtowal ka tólmiy kin jalkʼuy in tsalápil». Jaxtám, jitaʼ in tejwamedhál an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál, in belkál kʼal patal in ichích jawaʼ in ulal an Biblia. Jún i atikláb axi antsanáʼ in éy, in jalkʼuyal in tsalápil tam ka tejwamédhanchat kʼal an Biblia abal yab tekedh jawaʼ kʼwajat in tʼajál o jawaʼ in tsalpayal kin tʼajaʼ. Dhubatkʼij in jalkʼuyal in tsalápil tam kin exlaʼ abal yab alwaʼ. ¿I tejwamedhál wawáʼ abal antsanáʼ i éy?
«U yajnanchix ani in tʼajál i tʼajbilábchik axi alwaʼ.»
15 «U yajnanchix ani in tʼajál i tʼajbilábchik axi alwaʼ.» I yéjenchal ki tʼajaʼ tu yajnanchix abal ki tejwamédhaʼ an tsalpadhtaláb axi in binál a Dios. Al axéʼ xi pejach u tamkuyab an káw «yajnanchix», kʼal an káw «in tʼajál i tʼajbilábchik axi alwaʼ». Axéʼ lej tekedh, kom ti Biblia, tam u eyendháb an káw «yajnanchix» in léʼ kin uluw ki tʼajaʼ i tʼajbilábchik axi alwaʼ abal ki tólmiy jitaʼ. Jún i libro in ulal abal an káw yajnanchixtaláb in léʼ kin uluw «ki yajnanchij axi kʼwajat in yajchiknál ani ki tólmiy». Tam, an tsalpadhtaláb axi in binál a Dios tu tólminchal ki tejwamédhaʼ i kʼanidhomtaláb ani axéʼ u kalel ti lej ichích. ¿Jantʼiniʼ i ejtowal ki tejwamédhaʼ abal i yajnanchal jitaʼ?
cl-S 226 párrs. 18, 19
¿I tejwamedhál ti ejatal «an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál»?
18 «Yab ki pokʼodh tsuʼuw nibal jitaʼ.» An tsalpadhtaláb axi a Dios in binál, in tʼajál abal yab ki pokʼodh tsuʼuw nibal jún i atikláb, expidh kom pil in bichówil o pil ti walkidh. Kwaʼal ki lej tʼajaʼ ti kwéntaj max i kʼanidhál patal an atikláb o max takudhkʼej ti kʼanidhál (Santiago 2:9). Yab expidh i júnkunchal an epchalchik axi in kwaʼal jún i alwaʼ exobintaláb, axi tumínladh o jitaʼchik in kwaʼal in uchbíl ban tamkuntaláb. Yab i kidháb metʼál an epchalchik axi tsʼejwantál. Max a Jehová in kʼanidhál patal an epchal, wawáʼ jayej in tomnál ki tʼajaʼ.
19 «Yab ku kʼambixin.» Ti griego, an káw «kʼambix» u eyendhábak abal jún i atikláb axi u kalelak ba jún i obra de teatro. Játs kom in paxkʼiyalak in wal kʼal i máscara. Jaxtám ti griego, an káw kʼambix in léʼ kin uluw jún i atikláb axi in tsinkál in éy ani in tejwamedhál jantʼoj axi yab chubax. Jaxtám, in tomnál ki lupudh tsalpay jantʼiniʼ játs wawáʼ i éy kʼal an epchalchik ani jantʼoj i atsʼál abal kʼal jajáʼchik, axéʼ neʼets tu ku tólmiy ki exlaʼ max chubax kʼwajat i tejwamedhál an tsalpadhtaláb axi a Dios in binál.
Ki aliy i exbadh exobchixtaláb ti Biblia axi tsinat
w08-S 15/11 20 párr. 6
Exbadh exobchixtaláb axi i kaldhál al an cartas abal a Santiago ani a Pedro
4:5. ¿In kaldhaʼ a Santiago axéʼ xi káw al kʼeʼat i pejach ti Biblia? Imbáj. Pél kʼal a Jehová ti tʼajan kin dhuchaʼ axéʼ xi káw, pero walám in kaldhaʼ talchik i tsalap ti Génesis 6:5; 8:21; Proverbios 21:10 ani Gálatas 5:17.
w97-S 15/11 20 párr. 8
An belomtaláb tu tólmiyal ki tejwamédhaʼ i kʼayaʼtaláb ani yab ki jilaʼ tu ól
8 Ki kidháb kawiliy jún i epchal pél i walabtaláb. (Santiago 4:11, 12.) Pero, waʼats talchik i epchal axi in kidháb kawiliyal kʼeʼat kom in atsʼalchik abal jajáʼ más exbadh o abal in kwaʼal más in éy. (Salmo 50:20; Proverbios 3:29.) Ti griego, an káw «ki kidháb kawiliy», in léʼ kin uluw ki watʼadh pojkaʼ kʼeʼat, ki kanchij in jánamtal ani ma ki watʼkʼanchij kʼal i káwintal. Yab tekedh ki tʼajaʼ axéʼ. Max ki tʼajaʼ antsanáʼ pél ejtíl max i kawíliyal a Dios ani kʼwajat i jalkʼuyal in abatnaxtal. ¿Jaleʼ? Ki tsalpay kʼal an escribas ani an fariseos, «yab in tʼajálakchik ti kwéntaj in abatnaxtal a Jehová» ani in boliyalak an atiklábchik kʼal jawaʼ jajáʼchik in tsálpayalak abal tekedh. (Marcos 7:1-13.) Jayej, max ki uluw abal jún i epchal yabáts in tomnál ka lábliyat kʼal a Jehová, kʼwajat i ulal abal yab tekedh in abatnaxtal a Jehová ani abal kwaʼal kin jalkʼuy. Axéʼ pél jún i walabtaláb. Max ki kawiliy jún i epchal, yab kʼwajat i tejwamédhanchal i kʼanidhomtaláb a Jehová nibal an epchal (Romanos 13:8-10.)
14 MA TI 20 A OCTUBRE
KʼALÁB AXI TI BIBLIA | 1 PEDRO 1 ANI 2
«Kwaʼal kit xeʼtsinchik tʼokat»
w17.02-S 9 párr. 5
In tsémtal a Jesús: jún i tsʼejwalixtaláb axi in bínaʼ a Jehová
5 ¿Jantʼiniʼ i tejwamedhál abal i kʼanidhál a Jehová? Kʼal jawaʼ i tʼajál ti ejatal. A Jehová in léʼ abal i ejatal ka kʼwajiy tʼokat (ka ajiy 1 Pedro 1:15, 16). Jaxtám expidh i kʼakʼnál a Jehová ani i belkál kʼal patal i ichích. Bélits max ku ayoknáj, i tsápnanchal ki beldhaʼ i ejatal kʼal an tsalpadh káw axi ti Biblia ani in abatnaxtal a Jehová. Kʼal i alwaʼ tʼajbilábil, i tejwamedhál abal expidh i kʼakʼnál a Jehová ani antsanáʼ i puwénchal a Jehová (Mat. 5:14-16). Kom i tsápnanchal abal i ejatal ka kʼwajiy tʼokat, i tejwamedhál abal in abatnaxtal a Jehová alwaʼ ani abal jawaʼ in ulal a Satanás yab chubax. Etsʼey neʼets ku ukʼpin, pero tam i tʼajál jún i walabtaláb axi púlik, i tsápnanchal ku tʼeʼpin ani i jilál ki tʼajaʼ nixéʼ xi walabtaláb (Sal. 79:9).
lvs-S 77 párr. 6
Ka takuy alwaʼ kʼal jawaʼ i kʼijidhbél
6 A Jehová in ulal: «Kom nanáʼ in tʼokat, jaxtám kit xeʼtsinchik tʼokat» (1 Pedro 1:14-16; 2 Pedro 3:11). A Jehová in batsʼuwal an kʼakʼnaxtaláb axi i pidhál expidh max pél tʼokat (Deuteronomio 15:21). An kʼakʼnaxtaláb axi i pidhál a Jehová yab neʼets ka kʼwajiy tʼokat max i tʼajál jantʼoj axi jajáʼ in pojkál, ejtíl, max u uxumbej, max u inikbej, max u pejex o max ki exaʼ ki tʼilmay an kidháb (Romanos 6:12-14; 8:13). Pero jayej, a Jehová yab in kulbetnál max u kʼijidhbél kʼal i programas axi in tejwamedhál axéʼ xi tʼajbilábchik. Max ki tʼajál antsanáʼ, walám a Jehová yabáts neʼets kin batsʼuw an kʼakʼnaxtaláb axi i pidhál. Jayej neʼets ki odhnaʼ an junkudhtaláb axi i kwaʼal kʼal a Jehová.
Ki aliy i exbadh exobchixtaláb ti Biblia axi tsinat
w08-S 15/11 21 párr. 10
Exbadh exobchixtaláb axi i kaldhál al an cartas abal a Santiago ani a Pedro
1:10-12. An ángeles in leʼak kin exbay talchik i exobchixtaláb axi in dhuchaʼ an biyál kawlómejchik tin kwéntaj jitaʼchik in kwaʼalak an aychixtaláb ka kʼalej ti éb. Pero, axéʼ xi káw exbayat ma tam ti a Jehová in kʼwajbaʼ an tamkuntalábchik tejéʼ tsabál (Efe. 3:10). Ki nitsʼbiy in tʼiʼplabil an ángeles, ki tsápnanchij ki exbay «in lupudh tsalápil a Dios» (1 Cor. 2:10).
it-2-S 1075 párr. 1
Ókʼnom
An Púlik Ókʼnom. Ti 1 Pedro 2:25 a Pedro in eyendhaʼ an tsalap axi kʼwajat ti Isaías 53:6, in uluw: «ti jaykʼiʼts it xeʼtsinchik ejtíl i oveja axi kʼibenek», ani talbél in uluw: «Pero xowéʼ, it wichenekits kʼal an Ókʼnom ani an Púlik Beletnom, jajáʼ ti beletnanchalchik a ejatal». Axéʼ xi káw u eyendháb abal ka bijiyat a Jehová. An epchalchik axi dhuchunchat axéʼ xi carta kʼal a Pedro, yabak jaykʼiʼ xeʼtsinének bukʼukulchik ani yab jaykʼiʼ in jilamalchik a Cristo Jesús. Kʼal an belomtaláb axi in kwaʼalakchik kʼal a Jesús, tólmiyatchik abal ka utey kʼal a Jehová, an Púlik Beletnom. (Sl 23:1; 80:1; Jer 23:3; Eze 34:12.) A Jehová jayej pél jún i ókʼnom, in metʼál ka tʼajan jawaʼ tekedh. (Sl 17:3.) Tam jún i atikláb ka metʼan max kʼwajat in tʼajál jawaʼ tekedh (gr. e·pi·sko·pḗ), junchikíl pél abal ka boliyat, antsanáʼ ti watʼey kʼal a Jerusalén ti kʼaʼál siglo. An atiklábchik ti Jerusalén yab in exbay abal kʼwajatakchik ti metʼnál kʼal a Jehová max in tʼajálakchik jawaʼ tekedh [gr. e·pi·sko·pḗs]ʼ. (Lu 19:44.) A Jehová jayej in metʼál an atiklábchik kom in léʼ kin lábliy ani játs neʼets ka watʼey tin taltal a kʼicháj, a Jehová neʼets kin tʼajaʼ ti kwéntaj abal yán i atikláb kʼwajat in tʼajál jawaʼ tekedh [gr. e·pi·sko·pḗs] ani neʼets kin kʼaniy. (1Pe 2:12.)
21 MA TI 27 A OCTUBRE
KʼALÁB AXI TI BIBLIA | 1 PEDRO 3 MA TI 5
«Weʼits neʼets ka taley patal jawaʼ i tsuʼtal»
w13-S 15/11 3 párr. 1
«Ka lej punuw ta ichích kit etsʼey olon»
JÚN I INIK axi u tʼojnalak akal in uluw: «Lej kʼibat yab ka wayits jún tam kʼwajatits ti chudhél». Walám jayétsej in tsalpayalchik kʼeʼat i atikláb axi kwaʼal ka tʼojon tam akal. Jitaʼchik in kʼakʼnál a Jehová jayétsekʼij in atsʼál, kom u kʼwajílits tin taltal axéʼ xi xeʼtsintaláb axi kʼwajatej in abatnál a Satanás (Rom. 13:12). Pél ejtíl max kʼwajatits ti chudhél, jaxtám ti yab in tomnál ki jilaʼ ka kʼibej an junkudhtaláb axi i kwaʼal kʼal a Jehová. Jaxtám ti a Pedro in uluw, «ka tʼajaʼchik lej alwaʼ tsalpadh ta okʼ», jayej kwaʼal ki belkaʼ an abatnaxtaláb axi in uluw talbél, «ka lej punuw ta ichích kit etsʼey olon» (1 Ped. 4:7).
w99-S 15/4 22 párr. 3
¿Jantʼiniʼ i ejtowal ki exlaʼ max kʼwajat tu owmél kʼal a Jehová ani jantʼoj i ejtowal ki tʼajaʼ?
Jaxtám, yab ki ukʼchiy an abatnaxtaláb axi tu tʼilchal an abatwalej Pedro: «Kom weʼits neʼets ka taley patal jawaʼ i tsuʼtal, jaxtám ka tʼajaʼchik lej alwaʼ tsalpadh ta okʼ ani ka lej punuw ta ichích kit etsʼey olon. Jawaʼ lej kʼadhpich exbadh játs ka lubaʼ kit lej kʼanidháxin jún kʼal xi jún, kom axi u kʼanidhom jayej u lej pakwlanchix kʼal jitaʼ ka walbin» (1 Pedro 4:7, 8). Walám kʼibat i atsʼál ki ukʼchiy jún i walabtaláb —max i tʼajaʼ wawáʼ o max kʼeʼat in tʼajaʼ— kom junchikíl u jilkʼonal ti tsalápil ani ti ichích ani axéʼ tu tʼokʼbanchal ki tʼojonchij alwaʼ a Jehová. A Satanás in exlál abal axéʼ in ejtowal tu ku owmédhaʼ kʼal a Jehová. Jajáʼ in léʼ abal ku bukʼlaxin. Jaxtám ti lej exbadh ki lubaʼ ku pakwlanchixin jún kʼal xi jún kʼal yáni kʼanidhomtaláb ani «yab ki jilaʼ tu ku ataʼ an tenekláb» (Efesios 4:25-27).
w18.03-S 14, 15 párrs. 2, 3
¿Jaleʼ ti lej exbadh ki batsʼuw kʼal i kulbetaláb an epchalchik?
2 A pedro in dhuchunchij jún i káw an epchalchik ti kʼaʼál siglo: «Ka batsʼuw ta kʼimaʼ an epchalábchik kʼal i kulbetaláb» (1 Ped. 4:9). Ti griego, an káw «ka batsʼuw ta kʼimáʼ» in léʼ kin uluw «ki kʼanidhaʼ jitaʼchik yab i exlál». Pero max i tʼajaʼ ti kwéntaj a Pedro in uchaʼchik an epchal abal kin batsʼuw tin kʼimáʼ «an epchalábchik», ani kʼal axéʼ an káw jayej in leʼak kin uluw abal kwaʼalak kin batsʼuw jitaʼchik in exlálakits ani etsʼey in tsuʼtalak. ¿Jantʼoj tam lablixtaláb neʼetsak kin batsʼuwchik max kin belkaʼ axéʼ xi abatnaxtaláb?
3 Neʼetsak ka tsapikméj an junkudhtaláb axi in kwaʼalakchik. Ki tsalpay, ¿ti kaniyámal jún i epchal tin kʼimáʼ? ¿Yab aníts abal a lej tʼilál nixéʼ xi kʼicháj? Ani tam ti wawáʼ i kaniy jún i epchal ti kʼimáʼ, ¿yab aníts abal tsapikméj an junkudhtaláb axi kwaʼalak kʼal an epchal? Tam i batsʼuwal ti kʼimáʼ an epchalchik, axéʼ tu tolmiyal abal ki exlaʼchik más. Tin kʼichájil an abatwalej Pedro, an epchalchik in yéjenchalak kin tsapikmédhaʼ an junkudhtaláb axi in kwaʼalak, kom an kʼij neʼetsak ka kʼibatméj más. Xowéʼ jayej in tomnál ki tʼajaʼ, kom u kʼwajat «tin taltal axéʼ xi xeʼtsintaláb» (2 Tim. 3:1).
Ki aliy i exbadh exobchixtaláb ti Biblia axi tsinat
w13-S 15/6 23
Konowixtalábchik axi a tʼajamal
¿Jantʼoj in léʼ kin uluw abal a Jesús kʼalej in ólchalchik «jún i káw an demonios axi kʼwajatchik wikʼat»? (1 Ped. 3:19.)
▪ An abatwalej Pedro káwin tin kwentaj «i demonios axi in jekʼomnaʼ a Dios tin kʼichájil a Noé, biyat a Noé kʼwajatak in tsʼejkál an arca» (1 Ped. 3:20). Játs an ángeles axi in júnkunchij a Satanás. A Judas jayej in uluw abal axéʼ xi ángeles «yabáts in léʼnaʼ ka kʼwajiy kʼal a Dios ti éb» ani jaxtám «u koʼoyab wikʼat jun ti yikʼwax abal etsʼey, ani tats neʼets ka kʼwajiychik ma tam kin bajuw an pulik bijidh kʼicháj tam a Dios neʼets kin boliy» (Jud. 6).
¿Jantʼoj in tʼajaʼchik axéʼ xi ángeles tin kʼichájil a Noé? Paʼiychik ti tsabál jantʼiniʼ i inik. Jajáʼchik yabak in tomnál kin tʼajaʼ antsanáʼ, kom kʼal a Jehová yab u jilchabak (Gén. 6:2, 4). Jayej, axéʼ xi ángeles kwatsiy kʼal i uxumchik, jajáʼchik yabak in tomnál kin tʼajaʼ nixéʼ, kom yab tsʼejkáj kʼal nixéʼ xi tsalap (Gén. 5:2). Axéʼchik xi demonios axi jekʼombéj neʼets ka tixkʼáj kʼal Jehová tam kin bajuw in kʼichájil. Biyat, antsanáʼ jantʼiniʼ tin uluw a Judas, «u koʼoyab wikʼat jún ti yikʼwax».
¿Jaykʼiʼ ti kʼalej a Jesús in ólchalchik «jún i káw an demonios axi kʼwajatchik wikʼat»? A Pedro in uluw abal a Jesús in tʼajaʼ axéʼ tam ti in bajuw junílekʼij jantʼiniʼ jún i espíritu, axéʼ in léʼ kin uluw tam ti wichbanchat in ejatal kʼal a Jehová (1 Ped. 3:18, 19). Jayej, in ulal abal a Jesús in ólchichik jún i káw. Kʼal an káw axi in eyendhaʼ a Pedro, in tejwamedhál abal tam ti in dhuchaʼ axéʼ xi carta, nixéʼ watʼenekits. Jawaʼ i exbayal játs abal talbél ti edhámej a Jesús, kʼalej kin ólchichik axéʼ xi ángeles jantʼoj neʼetsak kin watʼaʼchik. An káw axi in ólchij pél abal neʼetsak ka talabedhaʼchik (Jon. 1:1, 2). A Jesús in tejwamédhaʼ i belomtaláb ani i putudhtaláb ma tam ti tsemets ani wichbanchat in ejatal kʼal a Jehová, jaxtám in ejtow kin pidhaʼ axéʼ xi olchixtaláb an demonios ani kin tejwamédhaʼ abal yab u ejtowáb ka abatnáj kʼal a Satanás (Juan 14:30; 16:8-11).
Axi taʼtál a kʼicháj, a Jesús neʼets kin wikʼaʼ ani kin petʼnaʼ al jún i jól a Satanás ani an ángeles kʼal axi tu tolmiyáb (Luc. 8:30, 31; Rev. 20:1-3). Biyat in bajuwal nixéʼ xi kʼij, axéʼchik xi ángeles axi jekʼombéj kʼwajatchik al jún i yikʼwaxtaláb, kom yab in kwaʼal in láblixtal a Jehová. Ani neʼets ka tixkʼájchik abal etsʼey (Rev. 20:7-10).
w08-S 15/11 21 párr. 8
Exbadh exobchixtaláb axi i kaldhál al an cartas abal a Santiago ani a Pedro
4:6. ¿Jitaʼchik játs «an tsemelomchik» axi ólchatchik an alwaʼ káw? Pelak i atiklábchik axi okʼxidh ka ólchat an alwaʼ káw, «ejtil max kʼwajatakchik tsemenek kʼal in kidháb tʼajbiláb ani in wálab». Kʼwajatchik ow kʼal a Dios (Efe. 2:1). Tam ti in batsʼuwchik an alwaʼ káw in tujchiychik ka utey kʼal a Jehová.
28 A OCTUBRE MA TI 3 A NOVIEMBRE
KʼALÁB AXI TI BIBLIA | 2 PEDRO 1 MA TI 3
«Ki lej tʼajaʼ ti kwéntaj abal taʼtalits in kʼichájil a Jehová»
w06-S 15/12 27 párr. 11
A Jehová dhubat in tólmiyal in bichówil
11 ¿Jantʼoj in léʼnaʼ kin uluw a Jesús tam ti in uluw abal a Jehová «dhubat neʼets kin tólmiy in bichówil»? An Biblia in ulal abal a Jehová yab «u itʼixbél ti tolmix», axéʼ in léʼ kin uluw abal lej kʼayaʼlidh, pero jayej in ulal abal neʼets kin bajuw jún a kʼicháj tam Jajáʼ neʼets kin boliy an atiklábchik axi pojkax (Lucas 18:7, 8; 2 Pedro 3:9, 10). Tin kʼichájil a Noé, an Diluvio dhubatkʼij in talabedhaʼ an atiklábchik axi pojkax. Jayetsekʼij watʼey tin kʼichájil a Lot, tam ti jólan i kʼamal axi talak ti eb ani in tálaʼ an atiklábchik. A Jesús in uluw: «Antsanáʼ neʼets ka watʼey tam ka chích in Tsakámil a Dios» (Lucas 17:27-30). An atiklábchik axi pojkax «jun jikʼtowál neʼets ka tʼajat kʼibedháj» (1 Tesalonicenses 5:2, 3). Axéʼ in tejwamedhál abal tam kin bajuw an kʼicháj axi a Jehová in bijiyamal dhubatkij neʼets kin talabedhaʼ a Satanás ani patal an atikláb axi pojkax.
w06-S 15/12 19 párr. 18
«In kʼichájil a Jehová kʼwajatits utat»
18 Jaxtám a Pedro in uluw abal «etsʼey ki koʼoy ti tsalápil ani ki tʼajaʼ ti kwéntaj abal taʼtalits in kʼichájil a Jehová». ¿Jantʼiniʼ ti ejtowal ki tʼajaʼ axéʼ? «In lej tomnál ku xeʼtsin tʼokat tin wal a Dios ani ki tʼajaʼ jawaʼ jajáʼ in léʼ» (2 Pedro 3:11, 12). Max ki aynanchij ki tʼajaʼ jawaʼ jajáʼ in léʼ, neʼets ki ejtow ki aychij kʼal i kulbetaláb ma tam kin bajuw «in kʼichájil a Jehová». An káw «etsʼey ki koʼoy ti tsalápil» in léʼ kin uluw «ki dhubedhaʼ». Yab neʼets ki ejtow ki dhubedhaʼ in kʼichájil a Jehová, pero max etsʼey ku kʼwajiy tʼojlidh tin bichówil a Jehová, yab neʼets ki atsʼaʼ jantʼiniʼ u watʼetʼel a kʼicháj biyat i aychal ka ulits (1 Corintios 15:58).
Ki aliy i exbadh exobchixtaláb ti Biblia axi tsinat
w08-S 15/11 22 párr. 2
Exbadh exobchixtaláb axi i kaldhál al an cartas abal a Santiago ani a Pedro
1:19. ¿Jitaʼ játs «an tajaxtaláb»? ¿Jaykʼiʼ ti tejwaméj? ¿Jaleʼ ti ulal abal axéʼ watʼeyits? A Jesús in bajuw «ti tajaxtaláb» tam ti bijiyat ti tsʼálej (Rev. 22:16). Ti 1914, a Jesús kubiy, in tejwamédhaʼ tin tamét patal an ángeles abal neʼetsak kin bajuw ti tsʼálej, antsanáʼ jantʼiniʼ tam u kalel a kʼicháj. Jawaʼ in tsuʼuw a Pedro pélak jún i tʼiplab kʼal jawaʼ neʼetsak ka watʼey tam a Jesús kin bajuw ti tsʼálej tin Eyaltal a Dios, ani antsanáʼ tejwaméj abal jawaʼ in ulal an Biblia chubax u putnal (Mar. 9:1-3). Max ki tʼajaʼ ti kwéntaj axéʼ xi káw, neʼets tu ku tólminchij ki aynanchij ki koʼoy i aychixtaláb ani neʼets ki exbay abal an tajaxtaláb tejwaméjits.
w08-S 15/11 22 párr. 3
Exbadh exobchixtaláb axi i kaldhál al an cartas abal a Santiago ani a Pedro
2:4. ¿Jantʼoj játs «Tártaro»? ¿Jaykʼiʼ ti petʼnáj tanáʼ an ángeles axi jekʼombéj? An Tártaro pél jantʼoj juʼtáj ejtíl max u koʼoyáb mapudh al i yikʼwaxtaláb an ángeles axi pojkax, yab pél abal an atikláb axi pojkax. A Jehová in mapchamal in tsalápil axéʼ xi ángeles abal yab kin exbaychik patal an alwaʼtaláb axi neʼets kin chiʼdhaʼ. An ángeles axi kʼwajat ban Tártaro yab in kwaʼalchik nibal jún i aychixtaláb. An ángeles axi jekʼombéj tin kʼichájil a Noé, a Jehová in kʼwajbaʼ ban Tártaro, tanáʼ neʼets ka kʼwajiychik ma tam a Jehová kin tixkʼaʼchik abal etsʼey.