BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
tének
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • TAMKUNTALÁBCHIK
  • w23 septiembre págs. 14-19
  • Max ki tʼajaʼ tu kʼayaʼlidh ani u koyat, neʼets ki tejwamédhaʼ abal u tsapik

Pakwlanchij, axéʼ yab in kwaʼal i video.

Pakwlanchij, yab i ejtow ki tʼajaʼ abal ka tejwamej an video.

  • Max ki tʼajaʼ tu kʼayaʼlidh ani u koyat, neʼets ki tejwamédhaʼ abal u tsapik
  • An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2023
  • Subtítulos
  • ¿JANTʼINIʼ I ÉJTOWAL KI TʼAJAʼ TU KOYAT O TU KʼAYAʼLIDH?
  • MAX KI TSALPAY KʼAL JAWAʼ AWITS KA WATʼEY, NEʼETS KI EJTOW KU KʼWAJIY KOYAT
  • KI TʼOJOJON KʼAL A YANÉL
An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2023
w23 septiembre págs. 14-19

EXOBINTALÁB 39

Max ki tʼajaʼ tu kʼayaʼlidh ani u koyat, neʼets ki tejwamédhaʼ abal u tsapik

«Yab in tomnál in tʼojnálilchik a Dios ti wewtsíx, tokat kin kʼanidhaʼ patal an inikchik» (2 TIM. 2:24).

AJATLÁB 120 Seamos apacibles y humildes como Cristo

JAWAʼ NEʼETS KI EXÓBNAʼa

1. ¿Jantʼoj awits tu ku kónomchikiy i juntal exóbal o i juntal tʼojnal?

¿JANTʼINIʼ a atsʼál tam jun a juntal exóbal o jun a juntal tʼojnal ti kónomchikiy kʼal jantʼoj axi a belál? Walám a atsʼál it wéʼ jikʼél kom yab a exlál jantʼoj ka uluw, pero nixéʼchik xi konowixtaláb in éjtowal ti tólmiy abal ka exlaʼ jantʼoj in tsálpayal an atikláb ani walám ma ka ejtow ka ólchij tin kwéntaj an Biblia. Pero walám junchikíl an atikláb expidh ti kónomchikal jantʼoj kom in léʼ ti tsakudhaʼ o ti péjel. Junchikíl an atiklábchik in tʼajál antsanáʼ kom in atsʼámal yan jantʼoj tin kwéntaj an ólchixchik kʼal a Jehová (Hech. 28:22). Kʼeʼat jantʼoj abal jaleʼ tin tʼajálchik antsanáʼ játs kom u kʼwajílits tin taltal an xeʼtsintaláb ani waʼats yan i atikláb axi pojkax ani yabchik in léʼ kin exlaʼ jantʼoj tin kwéntaj a Dios (2 Tim. 3:​1, 3).

2. ¿Jaleʼ ti lej exbadh ki tsápnanchij ki koʼoy koyat i ichích?

2 ¿Jantʼiniʼ a éjtowal ki tokʼtsin alwaʼ ani kʼal i kʼayaʼtaláb tam jun i atikláb ti kónomchikiy kʼal jantʼoj axi ti Biblia, expidh kom in léʼ ti tsakudhaʼ o ti péjel? Jawaʼ neʼets ti lej tólmiy játs max ka tsápnanchij ka koʼoy koyat a ichích. Jun i atikláb axi koyat yab dhubat u tsakúl ani yab in jilál abal ka atáj kʼal an tsakultaláb tam u itʼixbedháb o tam yab in exlál jantʼoj kin uluw (Prov. 16:32). Tatáʼ a éjtowal ka bajuw antsanáʼ a éy, belits max a tsálpayal abal kʼibat. ¿Jantʼiniʼ a éjtowal ka bajuw nixéʼ? ¿Jantʼoj neʼets ti tólmiy abal kit kʼwajiy koyat tam jun i atikláb ti konoy jantʼoj expidh kom in léʼ ti tsakudhaʼ? Ani max a kwaʼal i tsakam, ¿jantʼiniʼ a éjtowal ka tólmiychik abal ka kʼwajiy koyat tam u konomchikáb jantʼoj ti escuela? Játs neʼets ki exóbnaʼ tejéʼ.

¿JANTʼINIʼ I ÉJTOWAL KI TʼAJAʼ TU KOYAT O TU KʼAYAʼLIDH?

3. ¿Jaleʼ ti ulal abal an atiklábchik axi koyat jayej in kwaʼalchik yan i tsapláb? (2 Timoteo 2:​24, 25).

3 Jun i atikláb axi koyat o kʼayaʼlidh jayej in tejwamedhál abal lej tsapik, ¿jaleʼ? Kom in yéjenchal yan i tsapláb abal yab ki jilaʼ tu ku ataʼ an tsakultaláb o jawaʼ i atsʼál ti ichích. Pel a Jehová axi in éjtowal tu ku tólmiy kʼal an espíritu santo abal ki tʼajaʼ tu koyat (Gál. 5:​22, 23). An kaw «koyat» u eyendhábak ti biyál abal ka olnáj jantʼiniʼ jun i bichim axi dhimalón awitsak ka maxubedháj. An bichim u wenkʼonal lej maxu pero belej tsapik. ¿Jantʼiniʼ i éjtowal wawáʼ jayej ku kʼwajiy koyat ani kʼayaʼlidh, pero yab ki kʼibaʼ i tsap? Yab neʼets ki ejtow ki tʼajaʼ nixéʼ ti kwetémtal, i yéjenchal abal a Jehová tu ku tólmiy kʼal an espíritu santo. Waʼats yan i epchal axi in ejtowamal ka kʼwajiy koyat tam ti kónomchikat jantʼoj kʼal kʼeʼat i atikláb expidh abal ka tsakudháj. Ani kom an epchalchik kʼwajiy koyat, nixéʼ in tʼajaʼ abal kʼeʼat i atikláb ka tsálpaxin alwaʼ tin kwéntaj an ólchixchik kʼal a Jehová (ka ajiy 2 Timoteo 2:​24, 25). ¿Jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ abal tatáʼ jayej kit kʼwajiy koyat ani ka tʼajaʼ ti kʼayaʼlidh?

4. ¿Jantʼoj i exobnál kʼal in tʼiplábil a Isaac?

4 Ban Biblia waʼats yan i tʼiplab axi in tejwamedhál abal lej exbadh ki tʼajaʼ tu kʼayaʼlidh ani ku kʼwajiy koyat. Jun i tʼiplab, tam ti a Isaac kʼalej ti kʼwajíl ti Guerar, tujey ti paʼixnáb kʼal an filisteos, jaxtám kʼwajiychik in paxkʼiyal an mom axi in tsʼejkámal in tʼojnálil a Abrahán. A Isaac yab in léʼnaʼ ti pejéx kʼal an filisteos, jaxtám kʼalej ti kʼwajíl pil ani tanáʼ in tsajaʼ kʼeʼat i mom (Gén. 26:​12-18). Pero an filisteos junílekʼij in uluw abal nixéʼchik xi mom jajáʼchik in kʼál. Belits antsanáʼ, a Isaac yab in jilaʼ abal ka atáj kʼal an tsakultaláb ani kʼwajiy koyat (Gén. 26:​19-25). ¿Kʼal jantʼoj ti tólmiyat abal ka kʼwajiy koyat belits abal u leʼnabak ka tsakudháj? A Isaac in exóbnaʼ kin tʼajaʼ ti kʼayaʼlidh kom in tsuʼtalak abal in papá ani in mamá antsanáʼ in éy. A Abrahán ani a Sara lej kʼayaʼlidhak ani koyat (1 Ped. 3:​4-6; Gén. 21:​22-34).

5. ¿Jantʼoj tam tʼiplab in tejwamedhál abal an tatalábchik in éjtowal kin tólmiy in tsakámil abal ka kʼwajiychik koyat?

5 An tatalábchik jayej in éjtowal kin tólmiy in tsakámil abal kin tʼajaʼ ti koyat o kʼayaʼlidh. Ki tsuʼuw jawaʼ in watʼaʼ jun i kwitól axi in bij Máximo,b jajáʼ in kwaʼal 17 i támub. Kwaʼalak kin junkuw ti escuela i tsákamchik axi lej tsákulom, pero tólmiyat kʼal in tátajchik abal kin tʼajaʼ ti kʼayaʼlidh ani ka kʼwajiy koyat. Jajáʼchik in ulal: «I tsakámil in exbayámal abal jawaʼ más kʼibat játs yab ku tsákuy ani yab ki wichbaʼ jawaʼ u tʼajchinal». Xowéʼ a Máximo más kʼayaʼlidh.

6. ¿Jantʼiniʼ tu tólmiyal an oláb abal ku kʼwajiy koyat ani ki koʼoy i kʼayaʼtaláb?

6 Ka tsalpay abal jun i atikláb in tujchal kin uluw yan jantʼoj kidháb tin kwéntaj a Jehová, o tu telál kom i belál kʼal jawaʼ in ulal an Biblia. ¿Jantʼoj in tomnál ki tʼajaʼ abal yab ku tsákuy? Kwaʼal ki konchij a Jehová tu ku tólmiy ani tu ku pidhaʼ i tsalpadhtaláb abal ku tokʼtsin alwaʼ. Pero, ¿jantʼoj in tomnál ki tʼajaʼ max talbélits ti tʼajaʼ ti kwéntaj abal yab u tokʼtsin tekedh? Kwaʼal ki ólonchij a Jehová ani ki konchij abal tu ku tólmiy abal ki exlaʼ jantʼiniʼ ku tokʼtsin pil a kʼicháj. Max ki tʼajaʼ antsanáʼ, a Jehová neʼets tu ku tólmiy kʼal an espíritu santo abal yab ku dhubat tsákuy ani ku tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb.

7. ¿Jaleʼ ti lej alwaʼ ki koʼoy ti okʼ talchik i textos axi ti Biblia tam jitaʼ in léʼ tu ku tsakudhaʼ? (Proverbios 15:​1, 18).

7 Ban Biblia waʼats talchik i tsalpadh kaw axi in éjtowal tu ku tólmiy ku tokʼtsin tekedh max jun i atikláb expidh in léʼ tu ku tsakudhaʼ. A Jehová in éjtowal tu ku tólmiy kʼal an espíritu santo abal ki tʼilaʼ axéʼ an versículos (Juan 14:26). Ejtíl, ban libro in kʼál a Proverbios waʼats yan i tsalpadh kaw axi in éjtowal tu ku tólmiy abal ku kʼwajiy koyat ani ki kʼayanaʼ axi más (ka ajiy Proverbios 15:​1, 18). Jayej tu tejwamédhanchal jantʼoj tam alwaʼtaláb i bátsʼuwal max ku kʼwajiy koyat tam jun i atikláb expidh in léʼ tu ku tsakudhaʼ (Prov. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).

MAX KI TSALPAY KʼAL JAWAʼ AWITS KA WATʼEY, NEʼETS KI EJTOW KU KʼWAJIY KOYAT

8. ¿Jantʼoj kwaʼal ki tʼilaʼ tam jun i atikláb tu kónomchikal jantʼoj tin kwéntaj an Biblia?

8 Kʼeʼat jantʼoj axi in éjtowal tu ku lej tólmiy játs max ki tsalpay alwaʼ kʼal jawaʼ awits ka watʼey (Prov. 19:11). Jun i atikláb axi kin tsalpay alwaʼ kʼal jawaʼ awits ka watʼey, yab neʼets ka dhubat tsákuy tam ka kónomchikat jantʼoj kʼal axi in belál. Ejtíl, tam jun i atikláb tu ku kónomchikiy jantʼoj tin kwéntaj an Biblia, lej exbadh ki alwaʼ tsalpay abal yab i exlál jaleʼ ti kʼwajat tu kónoyal nixéʼ. Jayej tam neʼets ku tokʼtsin, lej exbadh ki tʼilaʼ abal yab i exlál jantʼoj in tsálpayal ani jaleʼ tin léʼ kin exlaʼ nixéʼ (Prov. 16:23).

9. ¿Jantʼiniʼ in tejwamédhaʼ a Gedeón abal in léʼak ka kʼwajiy koyat kʼal axi más?

9 Ki tsalpay kʼal jawaʼ in watʼaʼ a Gedeón. Jun a kʼicháj, jajáʼ kʼalej ti pejex kʼal an madianitas, pero yab in kaniy an tribu axi ti Efraín, tam jajáʼchik lej tsákuy ani kʼalej in kʼwiyál a Gedeón kom yabchik kániyat. Pero, ¿walám chubax in léʼakchik ti tolmix, o expidh in léʼak abal ka tʼajanchik ti kwéntaj? Yab i exlál, pero a Gedeón in tsalpay alwaʼ kʼal jawaʼ awits ka watʼey, in tʼajchij ti kwéntaj jawaʼ in atsʼálakchik ani tokʼtsin kʼal yan i kʼayaʼtaláb. ¿Jantʼoj watʼey? An Biblia in ulal abal jajáʼchik koylen kom a Gedeón in tawnaʼchik kʼal i kʼayaʼtaláb (Juec. 8:​1-3).

10. ¿Jantʼoj neʼets tu ku tólmiy abal ku tokʼtsin alwaʼ tam ku kónoyat jantʼoj tin kwéntaj an Biblia? (1 Pedro 3:15).

10 Walám jun a juntal exóbal ti konowiy jaleʼ a belkál jawaʼ in ulal an Biblia. Wawáʼ neʼets ki tejwamédhanchij abal játs jawaʼ in tomnál ki tʼajaʼ, pero jayej neʼets ki tsápnanchij ki tʼajaʼ ti kwéntaj jawaʼ jajáʼ in tsálpayal (ka ajiy 1 Pedro 3:15). Ki tsalpay abal nixéʼ an konowixtaláb in éjtowal tu ku tólmiy ki exlaʼ jantʼoj tam tʼeʼpintaláb in kwaʼal jajáʼ o jantʼoj játs axi in léʼ kin exlaʼ. Yab ki dhubat tsalpay abal expidh in léʼ ti péjel o ti wewtsíx. Belits max yab i exlál jaleʼ ti an atikláb tu tʼajchámal nixéʼ an konowixtaláb, wawáʼ kwaʼal ku tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb ani kʼal i kʼanidhomtaláb. Nixéʼ walám ma kin tʼajaʼ abal an atikláb kin léʼnaʼ kin jalkʼuy jawaʼ in tsálpayal. Wawáʼ etsʼey kwaʼal ki tsápnanchij ki tʼilmay an atiklábchik kʼal i kʼanidhomtaláb, belits max jajáʼchik tu ku kʼwiyaʼ o tu ku telaʼ (Rom. 12:17).

Jun i epchal u pidhnal pejach i pastel kʼal in juntal tʼojnal axi kʼwajat in ajibnál i cumpleaños, biyat jajáʼ u tʼojnal. Ban tʼojlab jayej waʼats kʼeʼat in juntal tʼojnal axi kʼwajat ti kʼapul ani ti kʼijidhbél.

Max ki kániyat kʼal jun i cumpleaños, ka tsalpay jaleʼ walám kʼwajat ka kaniyáb. Nixéʼ neʼets ti tólmiy abal ki tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb. (Ka tsuʼuw an párrafos 11 ani 12).

11, 12. a) ¿Jantʼoj kwaʼal ki tʼajaʼ ti kwéntaj okʼxidh ku tokʼtsin? b) Ka olnaʼ kʼal jun i tʼiplab ¿jantʼoj awits ka watʼey max ku tokʼtsin alwaʼ? (Ka tsuʼuw jayej an imagen).

11 Ki tsalpay abal jun i juntal tʼojnal tu kónoyal jaleʼ ti wawáʼ yab i ajibnál an cumpleaños. ¿Jantʼoj in tomnál ki tsalpay okʼxidh ku tokʼtsin? ¿Walám in tsálpayal abal wawáʼ u kʼánchinal ku kʼijidhbéj? ¿In tsálpayal abal neʼets ki tʼajaʼ abal jajáʼchik jayej yabáts ka kʼijidhbéj? Jaxtám, okʼox ki uchaʼ abal i lej kʼakʼnál kom tu tʼajál ti kwéntaj ani abal i lej kulbetnál ku tʼójon junkudh kʼal axi más. Walám nixéʼ neʼets ka eyan abal jajáʼ yab ka tsákuy ani abal kin léʼnaʼ kin exlaʼ jantʼoj in ulal an Biblia tin kwéntaj an cumpleaños.

12 Jayetsej i éjtowal ki tʼajaʼ max ku kónoyat kʼeʼat jantʼoj más kʼibat. Jun i tʼiplab, walám jun a juntal exóbal ti uchaʼ abal an ólchixchik kʼal a Jehová kwaʼal kin jalkʼuy jawaʼ in tsálpayal tin kwéntaj an atikláb axi u kwatsíl kʼal in at inik o kʼal in at uxum. Ka tsalpay jaleʼ walám in ulal antsanáʼ. ¿Walám játs kom in atsʼámal jantʼoj axi yab tekedh tin kwéntaj wawáʼ? ¿Walám in kwaʼal jun in yanél o jun in jaʼúb axi in kulbetnál in at inik o in at uxum? o ¿walám in tsálpayal abal wawáʼ i kʼwiyál jitaʼchik in tʼajál antsanáʼ? Ka tejwamédhanchij abal an ólchixchik kʼal a Jehová i kʼanidhál patal an atikláb ani abal yab jaykʼiʼ neʼets ki nixoknaʼ jitaʼ abal kin belaʼ kʼal jawaʼ i belál wawáʼ (1 Ped. 2:17).c Walám antsanáʼ neʼets kin léʼnaʼ kin exlaʼ jantʼoj játs axi in ulal an Biblia ani neʼets ki ejtow ki tejwamédhanchij abal más alwaʼ ki bélkaʼ jawaʼ in ulal.

13. ¿Jantʼiniʼ i éjtowal ki tólmiy jun i atikláb axi tu uchál abal yab in tomnál ki belaʼ kʼal a Dios?

13 Tam ki elaʼ jun i atikláb axi tu ku uchaʼ abal jawaʼ i belál yab chubax, yab ki tsalpay dhubat abal i exlálits jantʼoj játs axi jajáʼ in tsálpayal (Tito 3:2). Ka tsalpay abal jun a juntal exóbal ti uchál abal expidh an atiklábchik axi yab tsalpadh játs axi in belál kʼal a Dios. ¿Walám játs kom in belál kʼal an evolución ani in exlál yan jantʼoj tin kwéntaj nixéʼ? Walám imbáj. Walám expidh in ulal nixéʼ kom játs in atsʼámal. Tam, jawaʼ a éjtowal ka tʼajaʼ játs ka pidhaʼ jun i publicación o ka tʼajchij jun i konowixtaláb kʼal axi ka tólmiyat ka tsálpaxin. Walám a éjtowal ka abchij jun i enlace in kʼál jun i artículo o jun i video axi kʼwajat ti jw.org, axi u kaw tin kwéntaj jawaʼ in tsʼejkámal a Jehová. Max ka tʼilmay kʼal i kʼakʼnaxtaláb, walám jajáʼ kin léʼnaʼ kin exlaʼ más ani kin wéʼ jalkʼuy in tsalápil.

14. ¿Jantʼoj in tʼajaʼ a Nicolás abal kin tólmiy jun i kwitól axi yab u tsalpaxak tekedh tin kwéntaj an ólchixchik kʼal a Jehová?

14 Jun i kwitól axi in bij Nicolás in eyendhaʼ jw.org abal kin tólmiy jun i kwitól axi in atsʼámal yan jantʼoj kidháb tin kwéntaj an ólchixchik kʼal a Jehová. A Nicolás in ulal axéʼ: «Jun u juntal exóbal etsʼey tin uchálak abal nanáʼ expidh u belál kʼal i alkʼidh tʼilab axi ti Biblia ani yab u belál kʼal jawaʼ in ulal an ciencia». A Nicolás in ulal abal in juntal exóbal yab in jilalak tin baʼ abal ka ólchin jawaʼ in ulal an Biblia, ani jaxtám in uchálak abal kin metʼaʼ ti jw.org an pejach «La Biblia y la ciencia». Talbél, in tʼajaʼ ti kwéntaj abal an kwitól otsits ti jw.org ani tam in ejtow kin tʼilchij más jantʼiniʼ ti tujey an ejataláb. Wawáʼ jayej i éjtowal ki watʼaʼ jantʼoj kʼijidh ejtíl a Nicolás.

KI TʼOJOJON KʼAL A YANÉL

15. ¿Jantʼiniʼ in éjtowal an tatalábchik kin tólmiy in tsakámil abal ka tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb?

15 An tatalábchik in éjtowal kin exóbchij in tsakámil abal ka tokʼtsin koyat ani kʼal i kʼayaʼtaláb, tam ka kónomchikat jantʼoj játs axi in belál (Sant. 3:13). Talchik i tataláb in eyendhál an kʼakʼnaxtaláb kʼal in yanél abal kin tʼipoychik jantʼiniʼ in éjtowal ka tokʼtsin. In tsálpayalchik jantʼoj awits ka kónoyat an tsákamchik ti escuela ani tam in tʼipoyal jantʼiniʼ kin bínaʼ jun i alwaʼ tokʼtsixtaláb. In exóbchal jantʼiniʼ ka tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb ani jantʼiniʼ kin tólmiy axi más, abal kin léʼnaʼchik kin exlaʼ jawaʼ in ulal an Biblia. (Ka tsuʼuw an recuadro «Ka exóbnaʼchik kʼal a yanél jantʼiniʼ a éjtowalchik ki tokʼtsin»).

Ban kʼakʼnaxtaláb kʼal in yanél, jun i kwitól in tʼipoyal jantʼoj neʼets kin tókʼtsiy ti escuela max ka kónomchikat tin kwéntaj an Biblia.

Ka exóbnaʼchik kʼal a yanél jantʼiniʼ a éjtowalchik ki tokʼtsin

Yan i yaneláb in ujnám kin tʼipoy tam u exóbalchik kʼal in yanél, jantʼiniʼ in éjtowalchik ka tokʼtsin tam ka konówiyat jantʼoj ti escuela o tin tʼojlábil (Prov. 9:9). Ka tsalpaychik jantʼiniʼ a éjtowal ki tokʼtsin max ki uchan axéʼ:d

  • «An atiklábchik axi yab exoblámadh játs axi in belál kʼal a Dios».

  • «Patal waʼtsin kʼal an evolución».

  • «Max chubax waʼats jitaʼ axi tu tsʼejkámal, ¿kʼal jitaʼ ti tsʼejkáj jajáʼ?».

  • «An ólchixchik kʼal a Jehová in pojkál an atikláb axi u kwatsíl kʼal in at inik o kʼal in at uxum».

  • «¿Jaleʼ an ólchixchik kʼal a Jehová in nixoknál an atiklábchik abal kin jalkʼuy in bélomtal?».

  • «Tatáʼchik a jálchal jawaʼ in ulal an Biblia».

16, 17. ¿Jaleʼ ti lej alwaʼ abal an tsákamchik kin exóbnaʼ jantʼiniʼ ka tokʼtsin ani kin ólnaʼ jawaʼ in belál?

16 Tam an yaneláb u exóbal ani in tʼipoyalchik jantʼiniʼ ka tokʼtsin, an tsakam yab expidh in exobnál jantʼiniʼ kin bínaʼ jun i alwaʼ tokʼtsixtaláb, jayej u tolmiyáb abal kin belaʼ más kʼal jawaʼ in ulal an Biblia. Ti jw.org waʼats jun i pejach axi in bij «Jóvenes» ani tanáʼ kʼwajat kʼeʼat i tsakam pejach axi in bij «Ponlo por escrito». Axéʼ xi pejach kʼwajat tsʼejkadh abal an tsakam kin belaʼ más kʼal a Jehová, pero jayej abal kin ólnaʼ tin kwetém káwintal jantʼoj játs axi in belál. Max ki exóbnaʼ axéʼchik xi exobchixtaláb kʼal i yanél ani max jayej ki exóbnaʼ an pejach «Los jóvenes preguntan», patal neʼets ki ejtow ku tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb tam ku konówiyat jantʼoj tin kwéntaj an Biblia.

17 Jun i kwitól axi in bij Mateo in ulal abal ban kʼakʼnaxtaláb kʼal in yanél, in exobnálchik jantʼiniʼ ka tokʼtsin, ani in ulal abal kʼal nixéʼ lej tolmiyámej. Jajáʼchik in aliyal i olchixtaláb abal jantʼiniʼ ka tokʼtsin max ka tʼajchat jun i konowixtaláb ti escuela. A Mateo in ulal: «I tsálpayal jantʼoj tam kʼibataláb awits ku tamétnaʼ ti escuela ani tam i exobnál jantʼiniʼ ku eyendhaʼ an olchixtaláb axi i elámal, abal ku ejtow ku bínaʼ jun i alwaʼ tokʼtsixtaláb. Tam u éxbayal más alwaʼ jawaʼ u belál, tam yab in jikʼél kin tokʼtsin kʼal jawaʼ kin konówiyat ani u éjtowal kin tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb».

18. Antsanáʼ jantʼiniʼ in ulal Colosenses 4:6 ¿jantʼoj játs axi etsʼey kwaʼal ki tʼajaʼ?

18 Waʼats yan i atikláb axi yab neʼets kin léʼnaʼ kin belaʼ jawaʼ i ólchal, belits max in tʼajálits ti kwéntaj abal játs jawaʼ chubax. Pero jawaʼ neʼets tu ku lej tólmiy játs ku kʼwajiy koyat ani ki tʼilmay kʼal i kʼayaʼtaláb (ka ajiy Colosenses 4:6). Ki tsalpay abal kʼwajat tu ubátʼ kʼal an pelota. I éjtowal ki petʼnaʼ tsapik, o i éjtowal ki petʼnaʼ kʼayúm. Max wawáʼ ki petʼnaʼ kʼayúm, tam axi jun neʼets kin ejtow tu ku wíchbanchij, ani antsanáʼ neʼets ki áynanchij tu ubátʼ. Jayej, tam u tʼilom kʼal jun i atikláb tin kwéntaj an Biblia, ki tʼilmay kʼal i kʼayaʼtaláb ani ki tsalpay alwaʼ jawaʼ tam kaw neʼets ki eyendhaʼ. Nixéʼ in éjtowal kin tʼajaʼ abal an atikláb kin léʼnaʼ kin áynanchij ti tʼilom. Pero max jun i atikláb expidh in léʼ ti péjel, o expidh in léʼ tu ku telaʼ, yab in tomnál ki áynanchij tu tʼilom (Prov. 26:4). Walám tatáʼ a tʼajámal ti kwéntaj abal yab patal an atikláb antsanáʼ in éy, waʼats yan axi neʼets kin léʼnaʼ tu ku otsʼówiy.

19. ¿Jaleʼ ti etsʼey in tomnál ki ólnaʼ kʼal i iniktaláb jawaʼ i belál?

19 Tejéʼ i exobnámal abal neʼets ki batsʼuw yan i alwaʼtaláb max ki tsápnanchij ku kʼwajiy koyat ani ki koʼoy i kʼayaʼtaláb. Ka lej konchij a Jehová abal ti tólmiy abal kit kʼwajiy koyat, tam kʼeʼat i atiklábchik expidh in léʼ ti péjel o ti tsakudhaʼ. Max ka koʼoy i kʼayaʼtaláb, neʼets ka ejtow ka tʼilmay an atikláb, belits max lej pilits jantʼiniʼ u tsalpax. Max ki tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb, walám ma ka tʼajaʼ abal jun i atikláb kin wéʼ jalkʼuy in tsalápil kʼal jawaʼ in atsʼámal tin kwéntaj an ólchixchik kʼal a Jehová, o kʼal jantʼoj axi ti Biblia. Jaxtám, etsʼey «kit kʼwajiy tsʼejkakadh» abal ki tokʼtsin kʼal i tsaʼataláb ani kʼal i kʼakʼnaxtaláb (1 Ped. 3:15). Max kit kʼwajiy koyat ani ka koʼoy i kʼayaʼtaláb, neʼets ka tejwaméj abal it lej tsapik.

¿JANTʼOJ NEʼETS KA TÓKʼTSIY?

  • ¿Jantʼoj neʼets tu ku tólmiy abal ki koʼoy i kʼayaʼtaláb?

  • ¿Jaleʼ ti lej exbadh ki tsalpay alwaʼ jantʼoj neʼets ki tókʼtsiy?

  • ¿Jantʼiniʼ in éjtowal an tatalábchik kin tólmiy in tsakámil abal ka tokʼtsin kʼal i kʼayaʼtaláb?

AJATLÁB 88 Hazme conocer tus caminos

a Tejéʼ neʼets ki exóbnaʼ jantʼiniʼ i éjtowal ki tókʼtsiy jun i atikláb max tu ku kónomchikiy kʼal jantʼoj axi i belál, pero expidh kom in léʼ tu ku tsakudhaʼ o ti péjel.

b Jaluwámej talchik i bijláb.

c Neʼets ka elaʼ talchik i tolmixtaláb ban artículo axi in bij «¿Qué dice la Biblia sobre la homosexualidad?», axéʼ kʼwajat ban revista ¡Despertad! axi ti 2016, ban número 4.

d Ti jw.org neʼets ka elaʼ i alwaʼ tolmixtaláb ban pejach «Los jóvenes preguntan» ani ban pejach «Jawaʼ yan i atikláb in léʼ kin exlaʼ tin kwéntaj an ólchixchik kʼal a Jehová».

    Publicaciones ti tének de San Luis Potosí (2010-2025)
    Ka mapuy
    Ka tujchij
    • tének
    • Ka abaʼ
    • Jawaʼ a léʼ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Jawaʼ it konchinal ka tʼajaʼ
    • Política de Privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Ka tujchij
    Ka abaʼ