Ինչպե՞ս կարող եք բավարարել ձեր հոգևոր կարիքները
«ԱՆՑՅԱԼ տասնամյակում ավելի քան 300 անուն գիրք է լույս տեսել աշխատանքային հոգեբանության վերաբերյալ՝ սկսած «Հիսուսը՝ գլխավոր տնօրեն» վերնագրով գրքից («Jesus CEO»), վերջացրած «Ղեկավարման դաո–ուղին» գրքով («The Tao of Leadership»), որ հեղեղել են գրախանութները»,— հայտնում է տեղեկատվական մի հրատարակություն («U.S.News & World Report»)։ Այս տենդենցը ընդամենը արտացոլումն է այն փաստի, որ նյութապես բարգավաճող շատ երկրներում մարդկանց մեջ հետզհետե մեծանում է կյանքում հոգևոր առաջնորդություն ստանալու ներքին պահանջը։ Այս առիթով մի տնտեսագիտական ամսագիր նկատել է. «Որքան շատ տեխնիկան ներթափանցի մեր կյանքի բոլոր ոլորտները, այնքան ավելի կմեծանան կյանքի իմաստի, նպատակի ու անձնական բավարարվածության մեր որոնումները» («Training & Development»)։
Որտե՞ղ, ուրեմն, կարող եք գտնել այնպիսի հոգևոր առաջնորդություն, որ բավարարվածություն բերի ձեզ։ Նախկինում մարդիկ ակնկալում էին «կյանքի խոր իմաստ» ու «նպատակ» ստանալ իրենց երկրում հաստատված կրոնից։ Այսօր, սակայն, շատերը երես են թեքում իրենց ավանդական կրոնից։ Թվով 90 բարձրակարգ տնտեսագետների ու պաշտոնյաների շրջանում անցկացված մի հարցման արդյունքները ցույց են տվել, որ «մարդիկ խիստ մեծ տարբերություն են դնում կրոնի ու հոգևորի միջև», ինչպես հայտնում է վերոհիշյալ ամսագիրը։ Հասարակական հարցման մասնակիցների կողմից կրոնը համարվել է «անհանդուրժողական ու զատողական», մինչդեռ հոգևորը՝ «համամարդկային ու շատ ընդգրկուն»։
Շատ երիտասարդներ, ովքեր ապրում են կրոնական հասարակությունից հեռու այնպիսի երկրներում ինչպիսիք են՝ Ավստրալիան, Նոր Զելանդիան, Միացյալ Թագավորությունն ու Եվրոպան, նույնպես տարբերություն են տեսնում կրոնի ու հոգևորի միջև։ Պրոֆեսոր Ռութ Վեբերը հայտնում է. «Երիտասարդների մեծամասնությունը հավատում է, որ կա Աստված կամ ինչ–որ գերբնական ուժ։ Սակայն նրանք չեն կարծում, որ եկեղեցին կարևոր կամ օգտակար դեր ունի իրենց հոգևորի մեջ» («Youth Studies Australia»)։
Ճշմարիտ կրոնը զարգացնում է անհատի հոգևորը
Կրոնի հանդեպ նման հոռետեսական մոտեցումը միանգամայն հասկանալի է։ Շատ կրոնական կազմակերպություններ ընկղմվել են քաղաքական խարդավանքների ու երեսպաշտության հորձանուտը և անհամար կրոնական պատերազմներում արյունոտել իրենց ձեռքերը անմեղ մարդկանց արյունով։ Այնուամենայնիվ, կեղծավորությամբ ու խաբեբայությամբ արատավորված կրոնական կազմակերպություններին մերժելու հետ մեկտեղ՝ մարդիկ երբեմն սխալմամբ մերժում են նաև Աստվածաշունչը՝ մտածելով, թե այն «աչք է փակում» նման արարքների հանդեպ։
Իրականում Աստվածաշունչը դատապարտում է կեղծավորությունն ու անօրենությունը։ Հիսուսն ասաց իր օրերի կրոնական առաջնորդներին. «Վայ ձեզ դպիրներ եւ Փարիսեցիներ, որ նման էք ծեփած գերեզմանների, որ դրսեւանց գեղեցիկ են երեւում, բայց ներսեւանց լիքն են մեռելների ոսկորներով եւ ամեն պղծութիւնով։ Այնպէս էլ դուք՝ դրսեւանց արդար էք երեւում մարդկանց բայց ներսեւանց լիքն էք կեղծաւորութիւնով եւ անօրէնութիւնով» (Մատթէոս 23։27, 28)։
Ավելին, Աստվածաշունչը քրիստոնյաներին խրախուսում է չեզոք լինել ամեն տեսակի քաղաքական հարցերում։ Այն չի քաջալերում հավատակիցներին սպանել միմյանց, այլ հորդորում է պատրաստ լինել կյանքն անգամ չխնայելու միմյանց համար (Յովհաննէս 15։12, 13; 18։36; Ա Յովհաննէս 3։10–12)։ «Անհանդուրժողական ու զատողական» լինելու փոխարեն՝ Աստվածաշնչի վրա հիմնված ճշմարիտ կրոնը «շատ ընդգրկուն» է։ Պետրոս առաքյալն ասաց. «Աստուած աչառ չէ. Այլ ամեն ազգումն, ով որ վախենում է նորանից՝ եւ արդարութիւն է գործում, ընդունելի է նորան» (Գործք 10։34, 35)։
Աստվածաշունչ՝ հուսալի առաջնորդ դեպի հոգևոր առողջություն
Աստվածաշունչն ասում է, որ մարդիկ ստեղծված են Աստծո պատկերով (Ծննդոց 1։26, 27)։ Իհարկե, դա չի նշանակում, թե նրանք ֆիզիկապես նման են Աստծուն։ Այդ խոսքերը ցույց են տալիս, որ մարդիկ կարողություն ունեն արտացոլելու Աստծո անձնավորությանը բնորոշ գծերը, նաև ունեն հոգևոր բաներն ընկալելու, հոգևոր լինելու կարողություն։
Ելնելով այդ փաստից՝ տրամաբանական է նաև մտածել, որ Աստված մեր հոգևոր կարիքները բավարարելու համար անհրաժեշտ միջոցներ տրամադրեր և ճիշտ ուղղություն տար, որպեսզի կարողանայինք կողմնորոշվել, թե մեր հոգևորի համար ինչն է օգտակար, ինչը՝ վնասակար։ Ինչպես որ Աստված մեր մարմինն է ստեղծել հրաշալիորեն ծրագրավորված իմունահամակարգով, որը պայքար է տանում հիվանդության դեմ ու մեզ օգնում է առողջ մնալ, այնպես էլ նա մեզ տվել է խիղճ, այլ կերպ ասած՝ ներքին ձայն, որը կարող է օգնել մեզ ճիշտ վճիռներ կայացնել ու խուսափել այնպիսի արարքներ գործելուց, որոնք վնասակար են ֆիզիկական ու հոգևոր առումներով (Հռովմայեցիս 2։14, 15)։ Ինչպես գիտենք, իմունահամակարգի գործունեության համար կարևոր է ճիշտ սնվելը։ Նմանապես, որպեսզի մեր խիղճը գործի հարկ եղած ձևով, անհրաժեշտ է, որ սնենք այն լիարժեք հոգևոր սննդով։
Մատնանշելով, թե ինչ տեսակ սնունդ է մեզ անհրաժեշտ հոգևորապես առողջ լինելու համար՝ Հիսուսն ասաց. «Ոչ միայն հացով կ’ապրի մարդ, այլ ամեն խօսքով, որ դուրս է գալիս Աստուծոյ բերանիցը» (Մատթէոս 4։4)։) Եհովայի խոսքերը գրի են առնված Աստվածաշունչ գրքում՝ «օգտակար՝ վարդապետութեան, եւ յանդիմանութեան, եւ ուղղելու» համար (Բ Տիմոթէոս 3։16)։ Հետևաբար, մեզանից է կախված, թե ինչքանով ջանքեր կգործադրենք և կսնվենք այնտեղից։ Ինչ չափով որ մենք գիտենանք Աստվածաշունչը ու ջանանք կիրառել նրա սկզբունքները մեր կյանքում, այդ չափով էլ կօգտվենք հոգևորապես ու ֆիզիկապես (Եսայիա 48։17, 18)։
Զուր չե՞ն ջանքերը
Ինչ խոսք, Աստվածաշունչն ուսումնասիրելու և այդպիսով հոգևոր առողջությունը բարելավելու համար ժամանակ է անհրաժեշտ, իսկ մարդիկ, երևում է, ավելի ու ավելի քիչ են կարողանում ժամանակ գտնել։ Սակայն հանուն արդյունքների արժե՛ ջանքեր թափել։ Լսենք աշխատանքային սեղմ գրաֆիկ ունեցող մի քանի անհատների բացատրությունները այն մասին, թե ինչու են նրանք կարևոր համարում ժամանակ տրամադրել՝ հոգ տանելու իրենց հոգևոր առողջությանը։
Մարինան (բժշկուհի) ասում է. «Ես երբեք չէի մտածել իմ հոգևորի մասին, քանի դեռ չէի սկսել աշխատել հիվանդանոցում ու խորությամբ չէի զգացել ուրիշների ցավը։ Այդ ժամանակ ես հասկացա, որ եթե ուզում եմ ներքին բավարարվածություն ու անդորր գտնել, պետք է գիտակցեմ հոգևոր կարիքներս ու բավարարեմ դրանք, որովհետև կյանքի ռիթմը և մարդկանց անհանգստություններին հոգ տանելու պարտավորությունը կարող են ընկճել իմ մասնագիտության տեր մարդուն։
Ներկայումս Աստվածաշունչն եմ ուսումնասիրում Եհովայի վկաների հետ։ Այդ ուսումնասիրությունն ինձ օգնում է ճիշտ ձևով քննության ենթարկել իմ արարքներն ու մղումները և մտածողության պրոցեսը վերահսկել այնպես, որ կարողանամ իրերին նայել դրական տեսանկյունից ու լինել հավասարակշռված։ Ես մեծ բավականություն եմ ստանում բժշկի իմ աշխատանքից, սակայն Աստվածաշնչի ուսումնասիրությունն է, որ օգնեց բարելավել իմ էմոցիոնալ առողջությունը, հսկել բացասական զգացումները, թուլացնել ներքին լարվածությունը ու մարդկանց հանդեպ լինել ավելի համբերատար ու կարեկից։ Աստվածաշնչյան սկզբունքների կիրառումը դրական ազդեցություն ունեցավ նաև իմ ամուսնական կյանքում։ Իսկ ամենակարևորն այն է, որ հնարավորություն ունեցա ճանաչել Եհովային ու ինչ–որ չափով զգալ նրա ոգու անարգել ազդեցությունը, որն իմ կյանքին մեծ իմաստ է հաղորդել»։
Նիկոլասը (ճարտարապետ) ասում է. «Նախքան Եհովայի վկաների հետ Աստվածաշունչն ուսումնասիրելը ես հետաքրքրություն չունեի հոգևորի հանդեպ։ Կյանքիս միակ նպատակը իմ ընտրած մասնագիտության մեջ հաջողությունների հասնելն էր։ Աստվածաշնչի ուսումնասիրությունն ինձ օգնեց հասկանալ, որ կյանքը չի սահմանափակվում միայն մասնագիտությամբ, և որ Եհովայի կամքը կատարելը բերում է ճշմարիտ ու հարատև երջանկություն։
Աշխատանքս ինձ բավականության զգացում պատճառում է, սակայն Աստվածաշունչն է, որ սովորեցրեց, թե որքան կարևոր է կենտրոնացնել կյանքը հոգևորի վրա ու այդպիսով կարողանալ ապրել պարզ կյանքով։ Վարվելով այդպես՝ ինձ ու կնոջս հաջողվել է խուսափել բազմաթիվ սթրեսներից, որ բերում է նյութապաշտ ապրելակերպը։ Կյանքին նույնպիսի հոգևոր տեսանկյունից դիտող մարդկանց հետ շփվելով՝ մենք ձեռք ենք բերել նաև շատ իսկական ընկերներ»։
Վինսենթը (իրավաբան) ասում է. «Լավ աշխատանքը կարող է որոշ չափով բավականություն պատճառել։ Սակայն ես համոզվել եմ, որ շատ ավելին է հարկավոր երջանկություն ու բավարարվածություն զգալու համար։ Հիշում եմ՝ դեռ չէի ծանոթացել այդ թեմայով աստվածաշնչյան ուսուցումներին, երբ մի օր հանկարծակի սկսեցի գիտակցել կյանքի ակնհայտ անիմաստությունը. ծնվիր, մեծացիր, ամուսնացիր, աշխատիր, որ հոգաս ընտանիքիդ նյութական կարիքներն ու մեծացնես երեխաներիդ, սովորեցրու նրանց ընթանալ կյանքի նույն ճանապարհով, հետո ծերացիր ու հրաժեշտ տուր կյանքիդ։
Եհովայի վկաների հետ Աստվածաշունչը ուսումնասիրելուց հետո էր միայն, որ կյանքի իմաստի վերաբերյալ իմ հարցերը գոհացուցիչ պատասխան ստացան։ Այդ ուսումնասիրությունն ինձ հնարավորություն ընձեռեց ճանաչելու Եհովային որպես անձնավորության և խոր սեր մշակելու նրա հանդեպ։ Դա հիմք է ստեղծում պահպանելու հոգևոր առողջ տեսակետ ու ձգտելու ապրել նրա նպատակին ներդաշնակ։ Այժմ թե ես և թե կինս, ապրում ենք այն բանի հաճելի գիտակցումով, որ մենք օգտագործում ենք մեր կյանքը ամենաիմաստալից ձևով»։
Դուք նույնպես, ուսումնասիրելով Աստվածաշունչը, կարող եք այնպես անել, որ ձեր կյանքը ստանա նպատակ ու իմաստ։ Եհովայի վկաները ուրախությամբ կօգնեն ձեզ։ Մարինայի, Նիկոլասի, Վինսենթի նման՝ դուք էլ կարող եք բավարարվածության զգացում ապրել՝ իմանալով Եհովայի մասին, ինչպես նաև մարդկության և անձամբ ձեր վերաբերյալ նրա նպատակների մասին։ Դա ձեզ կտա ոչ միայն ներկայումս ուրախություն, որ գալիս է հոգևոր պահանջների բավարարումից, այլև ձեր առջև կբացվի ֆիզիկապես լիովին առողջ վիճակում անվերջանալի կյանքով ապրելու հեռանկար. հեռանկար, որ բացված է միայն «հոգով աղքատների» առջև՝ նրանց, ովքեր գիտակցում են իրենց հոգևոր կարիքները (Մատթէոս 5։3)։
Հոգևորը զարգացնելու միջոցներից մեկը աղոթքն է։ Հիսուսը ժամանակ հատկացրեց՝ սովորեցնելու իր աշակերտներին աղոթել, տվեց նրանց այն, ինչ սովորաբար անվանում են «Տերունական աղոթք»։ Ի՞նչ իմաստ է այդ աղոթքն այսօր կրում ձեզ համար։ Ի՞նչ օգուտ այն կարող է տալ ձեզ։ Այս հարցերի պատասխանները կգտնեք հաջորդ երկու հոդվածներում։
[նկարներ 6–րդ էջի վրա]
Մարինա
[նկարներ 7–րդ էջի վրա]
Նիկոլաս
[նկարներ 7–րդ էջի վրա]
Վինսենթ