Թագավորական քահանայություն՝ հօգուտ ողջ մարդկության
«Դուք «ընտրյալ ցեղ եք, թագավորական քահանայություն, սուրբ ազգ, մի ժողովուրդ՝ հատուկ սեփականություն լինելու»» (1 ՊԵՏ. 2։9)։
1. Ինչո՞ւ է «Տիրոջ ընթրիքը» նաև կոչվում Հիշատակի երեկո, և ո՞րն է այն նշելու նպատակը։
ԵՐԵՍՈՒՆԵՐԵՔ թվականի նիսանի 14-ի երեկոյան Հիսուս Քրիստոսը և իր 12 առաքյալները վերջին անգամ նշում էին Պասեքը՝ հրեաների տոնը։ Հիսուսը Հուդա Իսկարիովտացու՝ իր մատնիչի հեռանալուց հետո մեկ այլ տոն հաստատեց, որը հետագայում կոչվեց «Տիրոջ ընթրիք» (1 Կորնթ. 11։20)։ Հիսուսը երկու անգամ ասաց. «Սա արեք ինձ հիշելու համար»։ Այդ տոնը կոչվում է նաև Հիշատակի երեկո, որը նշում են նրա մահը հիշելու նպատակով (1 Կորնթ. 11։24, 25)։ Հնազանդվելով Հիսուսի այդ պատվերին՝ Եհովայի վկաները ողջ աշխարհում ամեն տարի նշում են Հիշատակի երեկոն։ 2012թ.-ին հրեական օրացույցով նիսանի 14-ը համընկնում է ապրիլի 5-ին, որը հինգշաբթի է և սկսվում է արևամուտին։
2. Ի՞նչ ասաց Հիսուսը իր օգտագործած խորհրդանիշների մասին։
2 Ղուկաս աշակերտը հետևյալ խոսքերով է ամփոփում այն, թե ինչ ասաց և ինչ արեց Հիսուսը այդ երեկո. «[Նա] վերցրեց հացը, շնորհակալություն հայտնեց, կոտրեց այն, տվեց նրանց ու ասաց. «Սա խորհրդանշում է իմ մարմինը, որը տրվելու է ձեզ համար։ Սա արեք ինձ հիշելու համար»։ Նույն ձևով էլ երբ ընթրիքն ավարտեցին, վերցրեց բաժակն ու ասաց. «Այս բաժակը խորհրդանշում է նոր ուխտը իմ արյան հիման վրա, որ թափվելու է ձեզ համար»» (Ղուկ. 22։19, 20)։ Ինչպե՞ս պետք է որ հասկացած լինեին առաքյալները այս խոսքերը։
3. Ինչպե՞ս առաքյալները պետք է որ հասկացած լինեին խորհրդանիշների իմաստը։
3 Լինելով հրեաներ՝ առաքյալները լավ ծանոթ էին այն կենդանական զոհաբերություններին, որոնք քահանաները մատուցում էին Աստծուն Երուսաղեմի տաճարում։ Այդ զոհերը մատուցվում էին Եհովայի հավանությունը ստանալու նպատակով, և դրանց մեծ մասը արվում էր մեղքերի քավության համար (Ղևտ. 1։4; 22։17–29)։ Ուստի երբ Հիսուսն առաքյալներին ասաց, որ իր մարմինը «տրվելու է» և արյունը «թափվելու է նրանց համար», նրանք կարող էին հասկանալ, որ նա իր կատարյալ կյանքը տալու էր որպես զոհ։ Այդ զոհը անհամեմատ ավելի մեծ արժեք էր ունենալու, քան կենդանական զոհերը։
4. Հիսուսն ի՞նչ նկատի ուներ, երբ ասաց. «Այս բաժակը խորհրդանշում է նոր ուխտը իմ արյան հիման վրա»։
4 Իսկ ինչպե՞ս առաքյալները պետք է որ հասկացած լինեին Հիսուսի հետևյալ խոսքերը. «Այս բաժակը խորհրդանշում է նոր ուխտը իմ արյան հիման վրա»։ Նրանք քաջածանոթ էին նոր ուխտի մասին մարգարեությանը՝ արձանագրված Երեմիա 31։31–33-ում (կարդա՛)։ Հիսուսի խոսքերը ցույց էին տալիս, որ նա հաստատում էր այդ նոր ուխտը, որը փոխարինելու էր Օրենքի ուխտին, որը Եհովան Մովսեսի միջոցով հաստատել էր Իսրայել ազգի հետ։ Արդյոք այս երկու ուխտերը իրար կապակցվա՞ծ էին։
5. Օրենքի ուխտը ի՞նչ հեռանկար էր բացում Իսրայել ազգի առաջ։
5 Այո՛, երկու ուխտերի նպատակները փոխկապակցված էին։ Իսրայել ազգին Օրենքի ուխտը ներկայացնելիս Եհովան ասաց. «Եթե ամեն ինչում հնազանդվեք իմ ձայնին ու պահեք իմ ուխտը, այդ դեպքում մնացած բոլոր ժողովուրդների միջից իմ հատուկ սեփականությունը կդառնաք, որովհետև ամբողջ երկիրը ինձ է պատկանում։ Ինձ համար դուք քահանաների թագավորություն և սուրբ ազգ կդառնաք» (Ելք 19։5, 6)։ Ի՞նչ էին այս խոսքերը նշանակում իսրայելացիների համար։
ԹԱԳԱՎՈՐԱԿԱՆ ՔԱՀԱՆԱՅՈՒԹՅԱՆ ԽՈՍՏՈՒՄԸ
6. Օրենքի ուխտը ո՞ր խոստման իրականացմանը նպաստեց։
6 Իսրայելացիները գիտեին, թե ինչ է նշանակում «ուխտ» բառը, քանի որ դարեր առաջ Եհովան իրենց նախահայրերի՝ թե՛ Նոյի, թե՛ Աբրահամի հետ ուխտ էր կապել (Ծննդ. 6։18; 9։8–17; 15։18; 17։1–9)։ Աբրահամի հետ կապած ուխտի մեջ էր մտնում հետևյալ խոստումը. «Քո սերնդով երկրի բոլոր ազգերը պիտի օրհնվեն» (Ծննդ. 22։18)։ Հետագայում Եհովան հաստատեց Օրենքի ուխտը, որը նպաստելու էր Աբրահամին տված խոստման իրականացմանը։ Օրենքի ուխտի հիման վրա Իսրայելը կարող էր «մնացած բոլոր ժողովուրդների միջից [Եհովայի] հատուկ սեփականությունը դառնալ»։ Ի՞նչ նպատակով. որ Եհովայի համար «քահանաների թագավորություն» դառնա։
7. Ի՞նչ էր նշանակում «քահանաների թագավորություն» արտահայտությունը։
7 Իսրայելացիները ծանոթ էին թե՛ թագավորների, թե՛ քահանաների, բայց անցյալում ապրած մարդկանցից միայն Մելքիսեդեկն էր, որ Աստծու հավանությամբ միևնույն ժամանակ և՛ թագավոր էր, և՛ քահանա (Ծննդ. 14։18)։ Այժմ Եհովան Իսրայելին «քահանաների թագավորություն» առաջ բերելու հնարավորություն էր ընձեռում։ Ինչպես հետագայում աստվածաշնչյան արձանագրությունը ցույց տվեց, նրանք թագավորական քահանայություն էին կազմելու, այսինքն՝ լինելու էին թագավորներ և միևնույն ժամանակ քահանաներ (1 Պետ. 2։9)։
8. Աստծու կողմից նշանակված քահանաները ի՞նչ ծառայություն են մատուցում։
8 Թագավորը ղեկավարում է։ Իսկ ի՞նչ է անում քահանան։ Եբրայեցիներ 5։1-ը բացատրում է. «Մարդկանց միջից ընտրված յուրաքանչյուր քահանայապետ մարդկանց համար է նշանակվում Աստծուն մատուցվող ծառայություն կատարելու համար, որպեսզի ընծաներ և զոհեր մատուցի մեղքերի համար»։ Հետևաբար, Եհովայի կողմից նշանակված քահանան սահմանված զոհաբերությունների միջոցով մեղավոր մարդկանց ներկայացնում է Աստծու առաջ՝ աղաչելով նրանց համար։ Քահանան նաև ժողովրդի առաջ ներկայացնում է Եհովային՝ սովորեցնելով Նրա օրենքները (Ղևտ. 10։8–11; Մաղ. 2։7)։ Այսպիսով Աստծու նշանակած քահանան փորձում է մարդկանց հաշտեցնել նրա հետ։
9. ա) Միայն ո՞ր պայմանով Իսրայելը կտեսներ «քահանաների թագավորություն» դառնալու խոստման իրականացումը։ բ) Իսրայելում Եհովան ինչո՞ւ քահանայություն հաստատեց։ գ) Ինչո՞ւ Իսրայելը չէր կարող «քահանաների թագավորություն» դառնալ Օրենքի ուխտի ներքո։
9 Օրենքի ուխտը Իսրայելի առաջ հնարավորություն բացեց առաջ բերելու թագավորական քահանայություն, որը օգուտ էր բերելու «մնացած բոլոր ժողովուրդներին»։ Սակայն այս սքանչելի խոստումը կիրականանար միայն մի պայմանով՝ «եթե ամեն ինչում հնազանդվեին [Եհովայի] ձայնին ու պահեին նրա ուխտը»։ Կարո՞ղ էին իսրայելացիները «ամեն ինչում հնազանդվել» Աստծու ձայնին։ Այո՛, որոշ չափով։ Իսկ կարո՞ղ էին կատարելապես հնազանդվել։ Ո՛չ (Հռոմ. 3։19, 20)։ Այդ պատճառով Եհովան քահանայություն հաստատեց, որպեսզի այն ծառայություն մատուցեր իսրայելացիներին։ Քահանաները չէին թագավորելու, այլ կենդանական զոհեր էին մատուցելու իսրայելացիների մեղքերի համար, որոնք նրանք անխուսափելիորեն կգործեին (Ղևտ. 4։1–6։7)։ Այդ մեղքերի մեջ էին մտնում նաև հենց իրենց՝ քահանաների գործած մեղքերը (Եբր. 5։1–3; 8։3)։ Եհովան ընդունում էր այդ զոհերը, սակայն դրանք չէին կարող լիովին ծածկել մարդկանց մեղքերը։ Օրենքի ուխտի ներքո գործող քահանայությունը չէր կարող նաև Աստծու հետ լիովին հաշտեցնել նույնիսկ անկեղծ իսրայելացիներին։ Պողոս առաքյալը բացատրեց. «Անհնար է, որ ցլերի և այծերի արյունը մեղքեր վերացնի» (Եբր. 10։1–4)։ Օրենքը խախտելու պատճառով իսրայելացիները անեծքի տակ ընկան (Գաղ. 3։10)։ Նման վիճակում նրանք դժվար թե կարողանային ծառայել մարդկությանը որպես թագավորական քահանայություն։
10. Ի՞նչ նպատակի էր ծառայում Օրենքի ուխտը։
10 Արդյո՞ք «քահանաների թագավորություն» առաջ բերելու մասին Եհովայի խոստումը դատարկ խոսքեր էին։ Բոլորովի՛ն։ Եթե իսրայելացիները անկեղծորեն ջանային հնազանդվել, կունենային այդ հնարավորությունը, սակայն ոչ Օրենքի ներքո։ Ինչո՞ւ (կարդա՛ Գաղատացիներ 3։19–25)։ Նրանք, ովքեր հավատարմորեն ձգտում էին պահել Օրենքը, կարողանում էին հեռու մնալ կեղծ երկրպագությունից։ Օրենքի շնորհիվ հրեաները հասկանում էին, որ մեղավոր են և ավելի մեծ զոհի կարիք ունեն, քան այն զոհերը, որ մատուցում էր քահանայապետը։ Այն դաստիարակի դեր ուներ, որ առաջնորդում էր նրանց դեպի Քրիստոսը՝ Մեսիան (երկու բառերն էլ նշանակում են «օծյալ»)։ Սակայն երբ Մեսիան հայտնվեր, նա հաստատելու էր Երեմիայի մարգարեացած նոր ուխտը։ Ովքեր ընդունեին Քրիստոսին, հրավեր կստանային մտնելու նոր ուխտի մեջ և կդառնային «քահանաների թագավորություն»։ Տեսնենք, թե ինչպես։
ՆՈՐ ՈՒԽՏԸ ԱՌԱՋ Է ԲԵՐՈՒՄ ԹԱԳԱՎՈՐԱԿԱՆ ՔԱՀԱՆԱՅՈՒԹՅՈՒՆ
11. Ինչպե՞ս Հիսուսը դարձավ թագավորական քահանայության հիմքը։
11 29թ.-ին Մեսիան հայտնվեց. նա Հիսուս նազովրեցին էր։ Մոտ 30 տարեկանում Հիսուսը ներկայացրեց իրեն՝ կատարելու իր հետ կապված Եհովայի առանձնահատուկ կամքը, և խորհրդանշեց դա ջրի մկրտությամբ։ Եհովան հայտնեց, որ նա «իր սիրելի Որդին» է՝ օծելով նրան ոչ թե յուղով, այլ սուրբ ոգով (Մատթ. 3։13–17; Գործ. 10։38)։ Օծվելով՝ Հիսուսը լիազորվեց լինելու Քահանայապետ մարդկային ողջ ընտանիքի այն անդամների համար, ովքեր հավատ կդրսևորեին իր հանդեպ, ինչպես նաև լինելու նրանց ապագա Թագավորը (Եբր. 1։8, 9; 5։5, 6)։ Նա լինելու էր թագավորական քահանայության հիմքը։
12. Հիսուսի զոհի շնորհիվ ի՞նչ հնարավոր դարձավ։
12 Որպես Քահանայապետ՝ ի՞նչ զոհ կարող էր Հիսուսը մատուցել, որը ամբողջովին կծածկեր հավատ դրսևորող մարդկանց ժառանգած մեղքը։ Ինչպես Հիսուսը նշեց իր մահվան Հիշատակի երեկոն հաստատելիս, զոհը լինելու էր իր կատարյալ մարդկային կյանքը (կարդա՛ Եբրայեցիներ 9։11, 12)։ Մկրտությունից մինչև մահ Հիսուսը՝ որպես Քահանայապետ, ենթարկվում էր փորձությունների և որոշ բաներ էր սովորում (Եբր. 4։15; 5։7–10)։ Հարությունից հետո նա համբարձվեց երկինք ու իր զոհի արժեքը ներկայացրեց Եհովային (Եբր. 9։24)։ Այդուհետ Հիսուսը կարող էր բարեխոսել Եհովային այն մարդկանց համար, ովքեր հավատ էին դրսևորում իր զոհի հանդեպ, և օգնել նրանց, որ ծառայեն Աստծուն՝ իրենց առջև ունենալով հավիտենական կյանքի հույսը (Եբր. 7։25)։ Նրա զոհը նաև վավերականացրեց նոր ուխտը (Եբր. 8։6; 9։15)։
13. Ի՞նչ հեռանկար ունեին նրանք, ովքեր հրավիրվել էին մտնելու նոր ուխտի մեջ։
13 Այն անհատները, ովքեր հրավիրված էին մտնելու նոր ուխտի մեջ, պետք է նաև օծվեին սուրբ ոգով (2 Կորնթ. 1։21)։ Այդ մարդկանց մեջ սկզբում ընդգրկվեցին հավատարիմ հրեաները, իսկ հետո նաև այլազգիները (Եփես. 3։5, 6)։ Ի՞նչ հեռանկար ունեին նոր ուխտի մեջ մտնողները։ Նրանց մեղքերը ամբողջովին ներվում էին։ Եհովան խոստացել էր. «Ես կներեմ նրանց անօրենությունը և նրանց մեղքն այլևս չեմ հիշի» (Երեմ. 31։34)։ Երկրորդ՝ մեղքերի ներման համար իրավական հիմք ունենալով՝ նրանք կարող էին դառնալ «քահանաների թագավորություն»։ Դիմելով օծյալ քրիստոնյաներին՝ Պետրոսը գրեց. «Դուք «ընտրյալ ցեղ եք, թագավորական քահանայություն, սուրբ ազգ, մի ժողովուրդ՝ հատուկ սեփականություն լինելու, որպեսզի ամենուրեք հռչակեք գերազանց հատկությունները» նրա, ով խավարից կանչեց ձեզ իր սքանչելի լույսի մեջ» (1 Պետ. 2։9)։ Պետրոսն այստեղ մեջբերում է Եհովայի խոսքերը, որոնք վերջինս ասել էր Իսրայելին Օրենքը ներկայացնելիս, և դրանք վերագրում է նոր ուխտի մեջ եղող քրիստոնյաներին (Ելք 19։5, 6)։
ԹԱԳԱՎՈՐԱԿԱՆ ՔԱՀԱՆԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ ՕԳՈՒՏՆԵՐ Է ԲԵՐՈՒՄ ՈՂՋ ՄԱՐԴԿՈՒԹՅԱՆԸ
14. Որտե՞ղ էր ծառայելու թագավորական քահանայությունը։
14 Որտե՞ղ էին ծառայելու նոր ուխտի մեջ մտնողները։ Նրանք՝ որպես խումբ, պետք է ծառայեին երկրի վրա իբրև քահանաներ՝ մարդկանց առաջ ներկայացնելով Եհովային, «ամենուրեք հռչակելով [նրա] գերազանց հատկությունները» և հոգևոր կերակուր մատակարարելով (Մատթ. 24։45; 1 Պետ. 2։4, 5)։ Իսկ մահանալուց և հարություն առնելուց հետո նրանք Քրիստոսի հետ պետք է ծառայեին երկնքում և՛ որպես քահանաներ, և՛ որպես թագավորներ՝ լիովին կատարելով այս երկու դերերը (Ղուկ. 22։29; 1 Պետ. 1։3–5; Հայտն. 1։6)։ Դա է հաստատում Հովհաննես առաքյալի տեսիլքը։ Նա տեսավ ոգեղեն արարածների, որոնք երկնքում՝ Եհովայի գահի մոտ, «Գառանը» ուղղված «մի նոր երգ էին երգում»՝ ասելով. «Քո արյունով Աստծու համար գնեցիր մարդկանց ամեն ցեղից, լեզվից, ժողովրդից և ազգից, և մեր Աստծու համար նրանց թագավորներ ու քահանաներ դարձրիր, և նրանք կթագավորեն երկրի վրա» (Հայտն. 5։8–10)։ Մեկ այլ տեսիլքի մասին պատմելիս Հովհաննեսն այս թագավորների վերաբերյալ նշում է. «Նրանք Աստծու և Քրիստոսի քահանաները կլինեն և նրա հետ կթագավորեն հազար տարի» (Հայտն. 20։6)։ Քրիստոսի հետ միասին նրանք կազմում են թագավորական քահանայություն, որը օգուտներ է բերելու ողջ մարդկությանը։
15, 16. Թագավորական քահանայությունը ի՞նչ օգուտներ կբերի ողջ մարդկությանը։
15 Ի՞նչ օգուտներ է բերելու 144000-ի ծառայությունը երկրի վրա բնակվողներին։ Հայտնություն 21-րդ գլուխը նկարագրում է նրանց որպես երկնային քաղաք՝ Նոր Երուսաղեմ, որը կոչվում է նաև «Գառան կին» (Հայտն. 21։9)։ Այդ գլխի 2–4 համարներում կարդում ենք. «Նաև տեսա սուրբ քաղաքը՝ Նոր Երուսաղեմը, որ իջնում էր երկնքից՝ Աստծու մոտից, և պատրաստված էր որպես հարս՝ իր փեսայի համար զարդարված։ Եվ գահից լսեցի մի բարձր ձայն, որ ասում էր. «Ահա Աստծու խորանը մարդկանց հետ է, և նա կբնակվի նրանց հետ։ Նրանք կլինեն իր ժողովուրդը, և ինքը՝ Աստված, նրանց հետ կլինի։ Եվ նա կսրբի ամեն արտասուք նրանց աչքերից, և մահ այլևս չի լինի, ո՛չ սուգ, ո՛չ աղաղակ, ո՛չ ցավ այլևս չեն լինի։ Նախկին բաները անցան»»։ Ի՜նչ սքանչելի օրհնություններ։ Կվերանա արցունքների, սգի, աղաղակի և ցավի գլխավոր պատճառը՝ մահը։ Հավատարիմ մարդիկ կատարյալ կդառնան և լիովին կհաշտվեն Աստծու հետ։
16 Նկարագրելով թագավորական քահանայության բերած հետագա օրհնությունները՝ Հայտնություն 22։1, 2-րդ խոսքերն ասում են. «Նա ինձ ցույց տվեց կյանքի ջրի մի գետ՝ բյուրեղի պես մաքուր, որ հոսում էր Աստծու և Գառան գահից [Նոր Երուսաղեմի] գլխավոր փողոցի մեջտեղով։ Գետի այս կողմում և այն կողմում կյանքի ծառեր կային, որ բերք էին տալիս տասներկու անգամ՝ ամեն ամիս տալով իրենց պտուղը։ Եվ ծառերի տերևները ազգերին բուժելու համար էին»։ Այս խորհրդանշական միջոցներով «ազգերը», կամ՝ մարդկային ընտանիքը, ամբողջովին կձերբազատվեն Ադամից ժառանգած անկատարությունից։ Իրոք որ, «նախկին բաները կանցնեն»։
ԵՐԲ ԹԱԳԱՎՈՐԱԿԱՆ ՔԱՀԱՆԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՄԲՈՂՋԱՑՆԻ ԻՐ ԳՈՐԾԸ
17. Ի վերջո, ի՞նչ կիրագործի թագավորական քահանայությունը։
17 Թագավորական քահանայության կատարած ծառայության շնորհիվ հազար տարվա վերջում երկրային հպատակները կատարելության կհասնեն։ Որպես Քահանայապետ և Թագավոր՝ Քրիստոսը կատարյալ մարդկային ընտանիքը կներկայացնի Եհովային (կարդա՛ 1 Կորնթացիներ 15։22–26)։ Թագավորական քահանայությունը ամբողջովին ծառայած կլինի իր նպատակին։
18. Թագավորական քահանայության դերը կատարելուց հետո ո՞րն է լինելու Քրիստոսի ընկերակիցների դերը։
18 Իսկ դրանից հետո Եհովայի նպատակներում ի՞նչ դեր են ունենալու Քրիստոսի այս ընկերակիցները։ Հայտնություն 22։5-ի համաձայն՝ «նրանք կթագավորեն հավիտյանս հավիտենից»։ Ո՞ւմ վրա։ Աստվածաշունչը չի հայտնում։ Սակայն շնորհիվ կյանքի այն տեսակի, որ նրանք ունեն, և անկատար մարդկությանը օգնելու նրանց փորձի՝ նրանք հավիտյան կշարունակեն կատարել թագավորների իրենց դերը Եհովայի նպատակներում։
19. Ինչի՞ մասին կհիշեն Հիշատակի երեկոյին ներկա գտնվողները։
19 2012թ. ապրիլի 5-ին՝ հինգշաբթի օրը, երբ հավաքվենք նշելու Հիսուսի մահվան Հիշատակի երեկոն, կվերհիշենք աստվածաշնչյան այս ճշմարտությունները։ Երկրի վրա ապրող օծյալ քրիստոնյաների փոքր մնացորդը կօգտվի խորհրդանիշներից՝ անթթխմոր հացից և կարմիր գինուց՝ ցույց տալով, որ նոր ուխտի անդամ է։ Այդ խորհրդանիշները կհիշեցնեն նրանց Աստծու հավիտենական նպատակում իրենց ունեցած անզուգական առանձնաշնորհումների և պարտականությունների մասին։ Թող որ մեզանից յուրաքանչյուրը ներկա լինի այդ Երեկոյին՝ արտահայտելու իր գնահատանքը Եհովա Աստծու հանդեպ այն բանի համար, որ նա թագավորական քահանայություն է հաստատել հօգուտ ողջ մարդկության։
[նկար 29-րդ էջի վրա]
Թագավորական քահանայությունը հավիտենական օգուտներ կբերի մարդկությանը