19 ՍՈՐՎՈՒՇԻ ՏԱՍԸ
Ի՞նչպես գայնոնկ ուժեղծընիլ միր հավատկը, հընոր ըլլողա̈ ներ աշխարը
«Գայ՞նա տա̈... [Եգովըն] ասիլ հընու չընիլ» (ԹՎԵՐ 23։19)։
ԵՐԿ 145 Աստըձուն խոսկ դըվաձ Ռայը
ՏԱՍԻՆ ՄԻՏԿԸa
1, 2. Ի՞նչ ընողընկ, մինչեվ կա ներ աշխարը։
ՄԵՆԿ շադ շընորագալինկ Եգովին, հընոր փոխողա̈ ա̈ս չար աշխարը ներ աշխըրով (2 Պետ. 3։13)։ Չաշաձ ընու-օր մենկ չիդինկ, եպ ա̈դ ըլլողա̈, ըն ինչ գադարվիգու միր էդռաֆը, գերեվծընա̈, հընոր էրգըն բեդ ընուշ բիդվընող չա̈ (Մատթ. 24։32—34, 36; Գործ. 1։7)։
2 Հիմի մենկ դահա բեդ գընինկ, եպ կա բիդի ա̈դ ժամանագը։ Նըշանագուտին չունի քոնի դարի մենկ ջիշտուտինին նեսնինկ, հընչուկ կա ներ աշխարը, մեզի բիդուա̈ ուժեղծընուշ միր հավատկը։ Օ՞րի։ Քոնի-օր ուժեղ հավատկնա̈լ գայնա թուլնալ։ Պավելը աստավ, հընոր հավատկ չոննուշը՝ ա̈դ մեխկա̈, վեյնոր «ղոլայ գայնա խանգարիլ» (Եբր. 12։1)։ Միր հավատկը ուժեղ մընա դեյ, բիդուա̈, հընոր ինկեյս մեզի վիրա հիշեծընինկ, ինչ բատճառնի ունինկ հավդուշ, հընոր մոդիգ ժամանագ ըլլողա̈ ներ աշխարը (Եբր. 11։1)։
3. Ի՞նչ մենկ օսնողընկ ա̈ս տասին։
3 Ա̈ս տասին մենկ ծիր հեդ գոսնինկ իրեկ ծեվ, ինչպես մենկ գայնոնկ Եգովին խոսկ դըվաձ ներ աշխարին հանդեպ օննալ ուժեղ հավատկ՝ 1) եպոր մենկ խորգըն միտկը գընինկ խալըսուշի կընին մասին, 2) եպոր միտկը գընինկ Եգովին ուժին մասին հընու 3) եպոր զբաղվաձ գըլլինկ հոկեվոր կոռձերով։ Ընդի ետկը մենկ գաշինկ, ինչպես միր հավատկը գուժեղծընին Եգովին խոսկերը, վերեկնոր ըն աստավ Ավակումին։ Ամա մեմը էգեկ ուշադրուտին տառծընինկ, ինչպես միր ըմըն օրվոն գյանկին մենկ գայնոնկ հավատկ էրեվծընիլ Եգովին խոսկ դըվաձ ներ աշխարին հանդեպ։
Ե՞Պ ՄԵԶԻ ԲԻԴՎԸՆԱԳՈՒ ՈՒԺԵՂ ՀԱՎԱՏԿ
4. Վե՞ր որոշումնին ընուշի հոմար բիդուա̈ ուժեղ հավատկ։
4 Ըմըն օր մենկ գընինկ ըմուն որոշումնի, վերեկնուն հոմար բիդուա̈ ուժեղ հավատկ։ Օրինագ, վում հեդ ընգերուտին ընողընկ, ինչպես ժամանագ օնծընողընկ հընու ինչ ուսում առնողընկ։ Հըմա̈լ բիդվընագու որոշումնի ընուշ, վերեկնոր գաբվաձին ընտանիկին, դըղոցը հընու աշխադանկին հեդ։ Լավ գըլլի հայծընուշ մեզի. «Գերեվնա՞ տա̈ իմ ըղաձ որոշումներա̈ս, հընոր համոզվաձիմ-օր ա̈ս աշխարին վեռչը մոդիգա̈։ Գամա̈լ իմ վըրա̈ս գազդին մաշտիկը, վերեկնոր գասին. «Մեգ գյանկմը ունիս, աբռա̈, ինչպես-օր կուզիս»» (Մատթ. 6։19, 20; Ղուկ. 12։16—21)։ Մենկ շիդագ որոշումնի գընինկ, ետե համոզվաձ ըլլինկ, հընոր ներ աշխարը շադ մոդիգա̈։
5, 6. Օ՞րի զոր դըրուտիննուն մեզի բիդուա̈ ուժեղ հավատկ։ Պերեկ օրինագ։
5 Հըմա̈լ մեզի բիդուա̈ ուժեղ հավատկ օննուշ, եպոր մենկ փոռցուտիննի գոնծընինկ։ Օրինագ, եպոր միր էդվոնցը կըյնին, խրանիչեսկի հիվընդուտինմը գոննոնկ գամա̈լ ուրիշ ինչիմը գըլլի, ինչի հոմար գայնոնկ հուսահադվիլ։ Բա̈լկիտ, եպոր պոռծուտինի հեդ ռաստ կուկոնկ, մենկ մեգըն հուսահադվիլ չինկ հընու մեզի թըվագու տա̈ մենկ գայնոնկ ա̈դ փոռցուտինը օնծընիլ։ Ամա շադ սըրա փոռցուտինը գայնա էրգըն տեվիլ։ Ա̈դմուն սըրըն մեզի բիդուա̈ ուժեղ հավատկ օննուշ, հընոր գայնոնկ տըմ առնուլ, գոյսընինկ հեչ միր ուրախուտինը հընու շարունագինկ ձառայուշ Եգովին (Հռոմ. 12։12; 1 Պետ. 1։6, 7)։
6 Եպոր փոռցուտիննին բաշ ըլլիլ չին, մեզի գայնա թըվալ տա̈, Եգովին խոսկ դըվաձ ներ աշխարը էգող չա̈։ Ամա ա̈դ չի նըշանագիլ, հընոր միր հավատկը թուլա̈։ Աշինկ իսմուն օրինագմը։ Շադ ցույդ հընու սա̈ռտ ծըմերը մեզի գայնա թըվալ տա̈ կարունը հիսկիտ էգող չա̈։ Ամա մենկ կիդինկ, հընոր կարունը ըմունա̈լ ըմուն կուկա։ Ա̈դմունա̈լ, եպոր մենկ շադ հուսահադվաձինկ, մեզի գայնա թըվալ, հընոր ներ աշխարը էգող չա̈։ Ամա ետե մենկ ունինկ ուժեղ հավատկ, մենկ կիդինկ, հընոր Եգովին խոսկ դըվաձը ըմունա̈լ ըմուն գըլլի (Սաղ. 94։3, 14, 15; Եբր. 6։17—19)։ Ա̈դմուն համոզվաձ ըլլինկնա, ա̈դ յառդում գընա̈ մեզի Եգովին ձառայուտինը միր գյանկին նես տընուշ առաչին դեղը։
7. Ի՞նչ դեսագ միտկ ընուշի ծեվըն մեզի բիդուա̈ յոն դըվուշ։
7 Աշինկ ա̈լ եպ մեզի բիդուա̈ ուժեղ հավատկ օննուշ։ Մեզի բիդուա̈ հավատկ էրեվծընուշ, եպոր մենկ քարոզինկկու։ Շադերը, վում-օր մենկ քարոզինկկու միտկը գընին տա̈ «պարի խաբարը» ներ աշխըրին մասին չապըն ավել լավա̈ հընու հեկյատ լըմոնիգու (Մատթ. 24։14; Եզեկ. 33։32)։ Մենկ չինկ ուզիլ, հընոր ընեց միտկ ընուշի ծեվը ազդա̈ միր վըրըն։ Ընդի մեզի վիրա բիդուա̈ ուժեղծընուշ միր հավատկը։ Հայդցեկ աշինկ, ինչ իրեկ ծեվով մենկ գայնոնկ ա̈դ ընիլ։
ԽՈՐԳԸՆ ՄԻՏԿ Ա̈ՐԵԿ ԽԱԼԸՍՈՒՇԻ ԿԸՆԻՆ ՄԱՍԻՆ
8, 9. Ի՞նչպես խալըսուշի կընին մասին խորգըն միտկ ընուշը գուժեղծընա̈ միր հավատկը։
8 Առաչինը, մենկ գայնոնկ ուժեղծընիլ միր հավատկը, եպոր խորգըն միտկը գընինկ խալըսուշի կընին մասին։ Խալըսուշի կընին խատեր, Աստվաձ ըմունա̈լ ըմուն ընողա̈ ուր խոսկ դըվաձը։ Մեզի գարեվորա̈ խորգըն միտկ ընուշ ընու մասին, օրի Եգովըն դըվաձունի ա̈դ կինը հընու ինչ ղուրբոնի կընցաձա̈ ա̈դու դեյ։ Ա̈դ գուժեղծընա̈ միր հավատկը, հընոր Աստվաձ ամբայման ընողա̈ ուր խոսկ դըվաձը հընու դըվողա̈ մեզի հավեռժ աբռուշի հընարավորուտին հըրաշալի ներ աշխըրին։ Օ՞րի գայնոնկ համոզվաձ ըլլիլ ա̈դու նես։
9 Ինչ ղուրբոնի կընաց Եգովըն, հընոր դա միր դեյ խալըսուշի կինը։ Ըն ղըրգեց ուր հազ ըղաձ Մոնչուն, ուր մոդիգ ընգերեչը, հընոր ըն ձընվի, ինչպես մաշտ։ Եպոր Իսուսը գաբռեր խողուն վըրըն, ըն դարպեր զորուտիննի գոնծըներ։ Ընու դանջեցին հընու սպոննեցին։ Ինչկա՜ն մեձ կին դըվավ Եգովըն միր հոմար։ Մեզի հազ ընող Հա̈րը գյանկի օրում թողուլ չեր, հընոր ուր Մոնչը դանջվի հընու մեռնի միր հոմար, սադա̈, հընոր միր գյանկը գայջ ժամանագով լավ ըլլի (Հովհ. 3։16; 1 Պետ. 1։18, 19)։ Ետե Եգովըն դըվավ ա̈դ մեձ կինը, ըն գընա̈ ըմուն, հընոր մենկ իսկաբես գայնոնկ հավեռժ աբռիլ ներ աշխըրին։
ՄԻՏԿ Ա̈ՐԵԿ ԵԳՈՎԻՆ ՈՒԺԻՆ ՄԱՍԻՆ
10. Աշինկնա Եփեսացիներ 3։20-ը, ի՞նչ գայնա ընիլ Եգովըն։
10 Եգռորտը, միր հավատկը գուժեղնա, եպոր միտկը գընինկ Եգովին ուժին մասին։ Աստվաձ ուժ ունի, հընոր ընա̈ ալլայ, ինչ-օր խոսկ գուդա։ Մենկ հասկըննոնկկու, հընոր շադերուն թըվագու տա̈ հավեռժ գյանկը ներ աշխարին հեկյատա̈։ Ամա Եգովըն շադ սըրա խոսկ գուդա ըմուն պոմը, ինչ-օր մաշտիկը ուրինկը գյանկի օրում չին գայնի ընիլ։ Բարաբ դեղը խոշ կըրվաձ չա̈՞, հընոր ըն Ըմը՛ն ինչը գայնող Աստվաձա̈ (Հոբ 42։2; Մարկ. 10։27)։ Ընդի, եպոր ըն մեզի զարմընուշի պոմը խոսկ գուդա, մենկ համոզվաձինկ, հընոր Աստվաձ գայնա ա̈դ ընիլ։ (Գաշտըցեկ Եփեսացիներ 3։20։)
11. Ի՞նչ զարմընուշի պոն Աստվաձ խոսկ դըվաձուներ ուր ձառայողնուն ա̈վա̈լը։ (Աշեցեկ ռամկըն «Եգովին վերմը հըրաշալի պռառոչեստվընին, վերեկնոր գադարվեծոն»։)
11 Աշինկ, ինչ Եգովըն խոսկ դըվաձուներ ուր ձառայողնուն ա̈վա̈լը։ Ընու խոսկ դըվաձին զորեր հավդուշ։ Չաշաձ-օր Ավռաամը հընու Սառրըն դարիկովեյնը, Աստվաձ աստավ, հընոր ըներ մոնչմը օննողըն (Ծննդ. 17։15—17)։ Հըմա̈լ ըն աստավ Ավռաամին, հընոր ընու սերունդը առնողա̈ Խանաան խեղը։ Շադ ժամանագ Ավռաամին սերունդը, իզրաիլտյաննին, ձառաեյնը Եգիպտին։ Ընդի գայնա̈ր թըվալ, հընոր Աստըձուն խոսկ դըվաձը ըլլող չա̈։ Ամա ա̈դ ըղավ։ Ժամանագ օնցավ հընու Եգովըն աստավ, հընոր դարիկով Ելիզավետըն դըղըմը շինողա̈։ Հընու Մարիինա̈լ, վեյնոր դըղամառտու հեդ հիսկիտ բարգաձ չեր, աստավ, հընոր մոնչմը օննողա̈։ Ա̈դ մոնչուն ձընվուշին մասին Եգովըն աստաձուներ հազարիշի դարի առաչ, Էդեմին բախչին հընու ընու խոսկ դըվաձը ըղավ (Ծննդ. 3։15)։
12. Ի՞նչպես Հեսու 23։14-ին հընու Եսայիա 55։10, 11-ին խոսկերը գերեվծընին, հընոր Եգովըն գայնա ընիլ ուր խոսկ դըվաձը։
12 Եպոր միտկը գընինկ, ինչ Եգովըն ա̈վա̈լը խոսկ գուդա̈ր հընու ինչպես գըներ ուր խոսկ դըվաձը, ի՞նչ ֆայդա ա̈դ մեզի պերա̈գու։ Ա̈դ գուժեղծընա̈ միր հավատկը, հընոր Եգովըն ուժ ունի փոխուշ ա̈ս չար աշխարը ներ աշխարով։ (Գաշտըցեկ Հեսու 23։14; Եսայիա 55։10, 11։) Ուժեղ հավատկնա̈լ յառդում գընա̈ մեզի պածադռուշ միգա̈լնացը, հընոր ներ աշխարը՝ ա̈դ մուրազ հընու հեկյատ չա̈։ Եգովըն ինկը գասա̈ ներ երգընկին հընու ներ խողուն մասին. «Ա̈ս խոսկերը շիդագին հընու ջիշտին» (Հայտն. 21։1, 5)։
ՎԻՐԱ ԶԲԱՂՎԱՁ ԸՂԵԿ ՀՈԿԵՎՈՐ ԿՈՌՁԵՐՈՎ
ԺՈՂՈՎՆԻՆ
Ի՞նչպես իսա հոկեվոր կոռձերը գայնոն ուժեղծընիլ ծիր հավատկը (Աշեցեկ 13 աբզացը)
13. Ի՞նչպես ժողովնին գուժեղծընին միր հավատկը։ Պածադռեցեկ։
13 Եռորտը, մենկ գուժեղծընինկ միր հավատկը, եպոր ըմըն սըրա զբաղվաձ գըլլինկ հոկեվոր կոռձերով։ Աշինկ, օրինագ, ինչ օկուտ պերինգու մեզի ժողովին հանդիպումնին։ Աննընb, վեյնոր դասնյակ դարիներ դարպեր դեսագ պալնավրեմեննի ձառայուտինի նեսեր, գասա̈. «Ժողովնին յառդում գընին ինձի ուժեղ հավատկ օննուշ։ Ըն սըրընա̈լ, եպոր ջառ գասա̈ ախպա̈րմը, վեյնոր ընկանա̈լ փոռց չունի գամա̈լ ներ միտկ ասիլ չի, ես շադ սըրա լըսիմգու ըն, ինչը յառդում գընա̈ ինձի ա̈լ լավ հասկըննուշ Աստվաձաշընչին ջիշտուտինը հընու ուժեղծընուշ իմ հավատկըս»։ Հըմա̈լ մենկ գուժեղծընինկ միր հավատկը, եպոր ժողովին սըրըն լըսինկկու քուրեյդացը հընու ախպըյդացը բադասխաննին (Հռոմ. 1։11, 12; 10։17)։
ՔԱՐՈԶՈՒՇԸ
Ի՞նչպես իսա հոկեվոր կոռձերը գայնոն ուժեղծընիլ ծիր հավատկը (Աշեցեկ 14 աբզացը)
14. Ի՞նչպես քարոզուշը գուժեղծընա̈ միր հավատկը։
14 Հըմա̈լ միր հավատկը գուժեղծընա̈ քարոզուշը (Եբր. 10։23)։ Բառբըռա օնունով քուրը, վեյնոր 70 դարիըն ավել ձառաա̈գու Եգովին, գասա̈. «Քարոզը ըմըն սըրա գուժեղծըներ իմ հավատկըս։ Ինչկան շադ ես բադմիմգու միգա̈լնացը Եգովին խոսկ դըվաձին մասին, ընկան շադ գուժեղնա իմ հավատկըս»։
ԱՍՏՎԱՁԱՇՈՒՆՉԸ ՔԸՐԿԸՐՈՒՇԸ
Ի՞նչպես իսա հոկեվոր կոռձերը գայնոն ուժեղծընիլ ծիր հավատկը (Աշեցեկ 15 աբզացը)
15. Ի՞նչպես Աստվաձաշունչը քըրկըրուշը գուժեղծընա̈ միր հավատկը։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)
15 Խոսինկ մեգ հոկեվոր կոռձիմը մասինա̈լ, վեյնոր գուժեղծընա̈ միր հավատկը։ Ա̈դ Աստվաձաշունչը քըրկըրուշնա̈։ Սյուզընը կըրա̈գու գռաֆիգմը, ոյդեխ նըշա̈գու, ինչ հընու եպ ըն քըրկըրողա̈։ Ըն գասա̈. «Գիրագի օրը ես բադռաստիմգու «Հովվուշի բաշնիըն» միգա̈լ շապտվոն հոմար։ Էրգուշապտի հընու իրեկշապտի ես բադռաստվիմգու շապտա̈ նես օսնող ժողովին։ Մընցաձ օրեյնա̈լ, առանծին Աստվաձաշունչը սորվելս, ես քըրկըրիմգու ըն տեմընին, վերեկնոր ինձի հեդաքըրկիրին»։ Ա̈դմուն գռաֆիգը յառդում գընա̈ Սյուզընին վիրա ուժեղծընուշ ուր հավատկը։ Այրին, վեյնոր քոնիմը դասնյակ դարի ձառաա̈գու համաշխարաին կըլխավոր ղեգավարուտինին, գուժեղծընա̈ ուր հավատկը քըրկըրելով Աստվաձաշընչին պռառոչեստվընին։ Ըն գասա̈. «Ես պահլի՜մգու, եպոր դեսնումգու, ինչպես Եգովին աստաձ պռառոչեստվընին դեղը-դեղին կելլին»c։
«ԸՆ ԱՄԲԱՅՄԱՆ ԳԱԴԱՐՎԻԳՈՒ»
16. Օ՞րի ըն, ինչ-օր Եգովըն աստավ Ավակումին մեզիա̈լ վերապերվիգու (Եբրայեցիներ 10։36, 37)։
16 Եգովին վերմը ձառայողնին էրգըն ժամանագա̈ բեդ գընին ա̈ս աշխարին վեռչը։ Մեմը գայնա թըվալ տա̈ Աստըձուն խոսկ դըվաձը գուշընա։ Եգովըն հասկըննագու ուր ձառայողնուն զգացումնին հընու ա̈դ գերեվնա ըն խոսկերըն, վերեկնոր ըն աստավ Ավակումին. «Ա̈ս դեսիլկը գադարվողա̈ նըշանագվաձ ժամանագին։ Ընու վեռչը մոդգընագու հընու խապիլ չի։ Ետե թըվագու տա̈ գուշընա, ըմունա̈լ ըմուն բեդ ա̈րա̈ ըն. ըն ամբայման գադարվիգու, չի ուշընալ» (Ամբ. 2։3)։ Վերապերվե՞յնըգու տա̈ Աստըձուն աստաձ խոսկերը սադա̈ Ավակումին։ Գամա̈լ ըներ մեզիա̈՞լ վերապերվինգու։ Պավելը էրեվծուց, հընոր ա̈դ խոսկերը վերապերվինգու ըն խրիստիաննունա̈լ, վերեկնոր շադ բեդ գընին ներ աշխարը։ (Գաշտըցեկ Եբրայեցիներ 10։36, 37։) Բա̈լկիտ թըվագու տա̈ միր խալըսումը գուշընա, ամա մենկ գայնոնկ համոզվաձ ըլլիլ, հընոր Եգովին խոսկ դըվաձը «ամբայման գադարվիգու, չի ուշընալ»։
17. Ի՞նչպես մեգ քուրմը պոնեծուց խըրադը, վեյնոր Եգովըն դըվավ Ավակումին։
17 Եգովըն աստավ. «Ըմունա̈լ ըմուն բեդ ա̈րա̈ ըն»։ Եգովին ձառայողնուն շադերը ա̈դմունա̈լ գընին, չաշաձ-օր դասնյակ դարի բեդ գընին, եպ կա բիդի ներ աշխարը։ Օրինագ, Լուիզըն նա̈յրեց ձառայուշ Եգովին 1939 թըվին։ Ըն գասա̈. «Ըն ժամանագ ինձի թըվա̈րգու տա̈ Առմագեդոնը կուկա հընու ես ժըմըննալ չիմ տըբռոցըս բաշ ընուշ։ Ամա ա̈դմուն ըղավ հեչ։ Ալլայ ա̈դ դարիկը ինձի յառդում գընեյնը Աստվաձաշընչին նեսի բադմուտիննին ըն մաշտկացը մասին, վում-օր բիդվըցաձեր էրգըն բեդ ընուշ, հընչուկ ըլլի Եգովին աստաձը։ Օրինագ, Նոյին, Ավռաամին, Իոսիֆին հընու Աստըձուն միգա̈լ հավադարիմ ձառայողնուն մասին։ Ըն-օր Աստվաձ ըմըն սըրա գընա̈ ուր խոսկ դըվաձը, յառդում գընա̈ ինձի հընու միգա̈լնացը հիշուշ, հընոր ներ աշխարը շադ մոդիգա̈»։ Ա̈դ քուրեչը խոսկերուն հեդ ըրազիին շադ խրիստիաննին, վերեկնոր էպպեյ դարի ձառաինգու Եգովին։
18. Ի՞նչպես Աստըձուն շինաձին վըրըն աշուշը գուժեղծընա̈ միր հավատկը։
18 Հա̈լբա̈տ, ներ աշխարը դահա չիկա, ամա հայդցեկ միտկ ընինկ ընու մասին, ինչ-օր գա։ Օրինագ, աստխերուն, ձառերուն, գենտանիկնուն հընու մաշտկացը մասին։ Հա̈լբա̈տ, հիչ մեգըս շիպա̈լըմիշ ըլլիլ չի, հընոր ըներ սաի գոն, չաշաձ ընու-օր ըղաձեր ժամանագ, եպոր ըներ չիկա̈յնը։ Ա̈դ ալլայ Եգովըն շինաձունի (Ծննդ. 1։1, 26, 27)։ Միր Աստվաձը խոսկ գուդա, հընոր ըլլողա̈ ներ աշխար հընու ըն ամբայման գընա̈ ուր խոսկ դըվաձը։ Ընչաղ մաշտիկը օննողըն լավ առոխչուտին հընու գայնողըն հավեռժ աբռիլ։ Մենկ գայնոնկ համոզվաձ ըլլիլ, հընոր Աստըձուն նըշանագաձ օրը, կա բիդի ներ աշխարը (Ես. 65։17; Հայտն. 21։3, 4)։
19. Ի՞նչպես տունկ գայնա̈կ ուժեղծընիլ ծիր հավատկը։
19 Հիմի, մինչեվ ա̈դ ժամանագը դահա էգաձ չա̈, ըմըն ինչը ա̈րեկ ծիր հավատկը ուժեղծընուշի հոմար։ Խորգըն միտկ ա̈րեկ խալըսուշի կընին մասին հընու շընորագալ ըղեկ Եգովին ընու հոմար։ Միտկ ա̈րեկ Եգովին ուժին մասին։ Վիրա զբաղվաձ ըղեկ հոկեվոր կոռձերով։ Ընչաղ տունկ գայնա̈կ ըլլիլ ըն մաշտկացը նես, «վերեկնոր ուրինց հավատկին հընու տըմ առնուշին խատեր, առնողըն ըն, ինչ-օր ընեց խոսկ դըվվըվաձեր» (Եբր. 6։11, 12; Հռոմ. 5։5)։
ԵՐԿ 139 Բատկերածու գյանկը ներ աշխարին
a Ա̈կընս մաշտկացմըն շադերը չին հավդալ, հընոր ըլլի բիդի ներ աշխարը, վերին մասին կըրվաձա̈ Աստվաձաշընչին։ Ըներ միտկը գընին տա̈ ա̈դ մուրազա̈, սիրուն հեկյատմընա̈ հընու չըլլող պոնա̈։ Ամա մենկ համոզվաձինկ, հընոր ալլայ, ինչ-օր խոսկ գուդա Եգովըն, ըմունա̈լ ըմուն գադարվիգու։ Միր հավատկը թուլնա հեչ դեյ, մեզի բիդուա̈ ըն ուժեղծընուշ։ Ի՞նչպես մենկ գայնոնկ ա̈դ ընիլ։ Էգեկ մեկհեդ քըննինկ ա̈դ հառցը։
b Վերմը օնուննին փոխվաձին։
c Աստվաձաշընչին պռառոչեստվընուն մասին շադ տեմընի գարելիա̈ կըդնուշ «Հովվուշի բաշնին ինդեկսին» նես։ Ա̈դու հոմար պացեկ «Прарочества» տեմըն։ Գայնա̈կ աշիլ 2008 թըվի հունվարի 1-ի «Հովվուշի բաշնին» նես իսա տեմըն «Всё предсказанное Иеговой сбывается»։