Եգովըն գոռտնա̈ ընեց վեվ-օր ներա̈գու

1. Ի՞նչ ումուդ գուդա Եգովըն մեղա էգողնուն։

ԵԳՈՎԸՆ մեզի Շինողնա̈, Օրենկ Տընողնա̈ հընու Սուդիընա̈։ Ա̈դտի ղաիր ըն մեզի հազ ընող Հա̈րա̈ (Սաղ. 100։3; Ես. 33։22)։ Ետե մենկ մեխկ ըղաձունինկ հընու սողը մեղա կուկոնկ, ըն գայնա, հընու կուզա̈ մեզի ներուշ (Սաղ. 86։5)։ Իսային միչոցով Եգովըն էրեվծուց ուր սերը, եպոր կըրել դըվավ իսա խոսկերը. «Չաշաձ-օր հիմի ծիր մեխկերը գարմիր բեզի բեսին, ըներ տառնոնգու ծունի բես ջերմագ» (Ես. 1։18)։

2. Ի՞նչը մեզի յառդում գընա̈ լավ հարաբերուտին օննուշ միգա̈լնացը հեդ։

² Մենկ ալլայկըս մեխկ օննող մաշտինկ, ընդիա̈լ բազի կոռձով գամ խոսկով իրար նեղվեծընինկկու (Հակ. 3։2)։ Ամա ա̈դ չի նըշանագիլ, հընոր մենկ իրարմա̈ յոն դըվողընկ։ Ա̈դմուն ըլլի հեչ դեյ մենկ սորվողընկ ներուշ (Առակ. 17։9; 19։11; Մատթ. 18։21, 22)։ Եպոր մեգը մեզի նեղվեծընա̈գու, Եգովըն կուզա̈ հընոր մենկ ընու ներինկ (Կող. 3։13)։ Ա̈դու հոմար գոն շադ բատճառնի։ Քոնի-օր Եգովըն ինկը սըյդոնց մեզի ներա̈գու (Ես. 55։7)։

3. Ի՞նչի մասին մենկ խոսողընկ ա̈ս տասին։

³ Ա̈ս տասին մենկ խոսողընկ ընու մասին, ինչպես մենկ գայնոնկ օրինագ առնուլ Աստըձմըն հընու ինչպես գայնոնկ ընու բես ներիլ միգա̈լնացը։ Մենկ գիմընոնկ իսա հառցերուն բադասխաննին՝ Վե՞ր մեխկերուն հոմար բիդուա̈ ասուշ իրիցնուն։ Օ՞րի Եգովըն մեզի դիռտմա̈գու ներուշ։ Ի՞նչ մենկ սորվինկկու միր ախպըյդացը հընու քուրեյդացը օրինագներըն, վերեկնոր մեձ բելա քաշաձունին ուրիշնուն էրեսըն։

ԵՊՈՐ ԽՐԻՍՏԻԱՆԻՆԸ ՁՈՆԴՌԸ ՄԵԽԿ ԸՂԱՁՈՒՆԻ

4. ա) Ի՞նչ ընողա̈ ըն, վեվ-օր ձոնդռը մեխկ ըղաձունի։ բ) Ի՞նչ իրավունկ դըվվըվաձա̈ իրիցնուն։

⁴ Եպոր մենկ գիմընոնկ, հընոր մեգը ըղաձունի ձոնդռը մեխկմը, մեզի ըմունա̈լ ըմուն բիդուա̈ ասուշ ա̈դու մասին իրիցնուն։ Ա̈դմուն մեխկերուն մասին կըրվաձա̈ 1 Կորնթացիներ 6։9, 10. Ձոնդռը մեխկը՝ ա̈դ Աստըձուն օրենկը փիս գինա̈ խախտուշնա̈։ Ընդիա̈լ, վեվ-օր մեխկ ըղաձունի ըն, 1) աղոտողա̈ Եգովին, 2) մոդգընողա̈ ժողովին իրիցնուն, հընոր ըներ յառդում ընին (Սաղ. 32։5; Հակ. 5։14)։ Ի՞նչ ընողըն ա̈դ ժամանագ ախպըյդա̈կը։ Հիշինկ, հընոր սադա̈ Եգովըն ունի իշխանուտին մինչեվ վեռչ ներուշ մեխկերը, Իսուսին ղուրբոնին խատերb։ Ամա Եգովըն իրիցնուն իրավունկ դըվաձունի, հընոր ըներ Աստվաձաշընչին միչոցով որոշին, մընողա̈ տա̈ մեխկ ընողը ժողովին (1 Կորնթ. 5։12)։ Ա̈դտի ղաիր իրիցնուն բիդուա̈ բադասխանուշ իսա հառցերուն՝ Ըն կիդնալը՞ն մեխկ ըղաձուներ։ Խալվուտ բա̈հե՞րգու տա̈ ուր ըղաձ մեխկը։ Ի՞նչկան էրգըն ա̈դ տեվերգու։ Ամա ըմընա գարեվորը՝ գերեվնա՞ տա̈, հընոր ըն սըյդոնց մեղա կուկա։ Բա̈լլի՞ա̈ տա̈, հընոր Եգովըն ընու ներաձունի (Գործ. 3։19)։

5. Ի՞նչի հոմար իրիցնին հանդիպինգու մեխկ ընողին հեդ։

⁵ Ի՞նչ նըբադագ գոննոն իրիցնին, եպոր հանդիպինգու մեխկ ընողին հեդ։ Ընեց բիդուա̈ ըմուն որոշում ընտունուշ, վեյնոր երգընկին ընտունվաձա̈։ Ա̈դու հոմար ըներ գաղոտին Աստըձուն, քըրկըրինգու Աստվաձաշընչին պրինցիպնին հընու օրենկնին (Մատթ. 18։18)։ Ա̈դմունով բաշտպանվիգու ժողովը։ Ետե մեխկ ընողը մեղա կալ չի, ընու հեռըծընինգու ժողովըն, հընոր ժողովին զարար պերա̈ հեչ (1 Կորնթ. 5։6, 7, 11—13; Տիտոս 3։10, 11)։ Ամա բա̈լկիտ իրիցնուն հաջողվիգու ընու յառդում ընուշ, հընոր մեղա կա։ Ընչաղ Աստվաձ ընու ներա̈գու (Ղուկ. 5։32)։ Հեդո ախպըյդա̈կը գաղոտին ընու հոմար, հընոր Եգովըն ընու յառդում ընա̈ ուր հեդ հարաբերուտիննին լավծընուշ (Հակ. 5։15)։

6. Գա՞յնա տա̈ Եգովըն ներիլ ըն մաշտուն, վեյնոր ժողովըն հեռըցվաձա̈։ Պածադռեցեկ։

⁶ Բատկերածընինկ, հընոր մեխկ ընող մաշտը իրիցնուն հեդ ռաստ էգաձ սըրըն մեղա կալ չի։ Ընչաղ ընու ժողովըն հեռըծընինգու։ Եպոր ըն խախտա̈գու կառավարուտինի օրենկը, իրիցնին խառըվիլ չին ընու բաշտպանուշի հոմար։ Եգովըն իզին դըվաձունի կառավարուտինին բադժուշ ընու «վեվ չարուտին գընա̈», նըշանագուտին չունի ըն մեղա կուկա տա̈ ուր ըղաձին, գամ չա̈ (Հռոմ. 13։4)։ Ամա ետե էպպեյմը սողը խելկի կա, սըյդոնց մեղա կա հընու փոխվինա, Եգովըն ուրախ գըլլի ընու ներուշ (Ղուկ. 15։17—24)։ Ա̈դ վերապերվիգու ձոնդռը մեխկ ընողնունա̈լ (2 Տար. 33։9, 12, 13; 1 Տիմոթ. 1։15)։

7. Ի՞նչ նըշանագա̈գու ներուշ ընու, վեվ-օր մեզի նեղվեծուցաձունի։

⁷ Ինչ լավա̈-օր Եգովին դեղը մենկ չինկ որոշողը, ներինկ տա̈ մեխկ ընողին գամ չա̈։ Ամա մեգ պոմը մենկ գայնոնկ որոշիլ։ Ի՞նչ։ Մաշտը մեզմըն ներողուտին խընտռըվաձ ըլլի հեչա̈լ, մենկ գայնոնկ ընու ներիլ ըն մըտկով-օր, ա̈լ ընու վըրըն նեղվիլ չինկ հընու հեռս բա̈հիլ չինկ։ Ամա շիդագ աստաձ ա̈դու հոմար շադ ա̈մա̈ղ հընու էրգըն ժամանագ բիդվընագու, հալա ըն սըրըն, եպոր միր սիդը փիս գինա̈ ցավեծըվաձա̈։ Ըհըն ինչ գաստըվի 1994 թըվի, սեկտեմբերի 15-ի «Հովվուշի բաշնին» նես. «Եպոր մենկ ներինկկու մեխկ ընողին, ա̈դ նըշանագիլ չի, հընոր մենկ աչվիս փագինկկու ընու մեխկին վըրըն։ Խրիստիանինին հոմար ներուշը, նըշանագա̈գու ալլայ ա̈դ կոռձը դըվուշ Եգովին ծեռկը։ Ըն ըմընա մեձ, առտար Սուդիընա̈։ Սըրըն կանա ըն շիդգա̈գու»։ Օ՞րի Եգովըն դիռտմա̈գու մեզի, հընոր մենկ ներինկ հընու թողունկ որոշումը ընու վըրըն։

ՕՐԻ ԵԳՈՎԸՆ ԴԻՌՏՄԱ̈ԳՈՒ, ՀԸՆՈՐ ՄԵՆԿ ՆԵՐԻՆԿ

8. Ի՞նչպես մենկ գայնոնկ էրեվծընիլ, հընոր շընորագալինկ Եգովին մեխկընուգ ըլլուշին հոմար։

⁸ Ներինկնա, մենկ գերեվծընինկ միր շընորագալ ըլլուշը Եգովին մեխկընուգ ըլլուշին հոմար։ Սըրըմը Իսուսը բադմեց առագմը։ Ըն Աստըձուն համեմադեց թակավորին հեդ, վեյնոր ներեց ուր ձառին մեձ դալիկը։ Ամա ա̈դ ձառըն ներեց հեչ ուր ընգերեչը, վում դալիկը շադ քիչեր (Մատթ. 18։23—35)։ Ի՞նչ Իսուսը կուզեր մեզի սորվեծընուշ։ Ետե մենկ իսկաբես շընորագալինկ Եգովին ընու մեխկընուգ ըլլուշին հոմար, մենկ ա̈մա̈ղ ընողընկ ներուշ միգա̈լնացը (Սաղ. 103։9)։ Շադ դարի առաչ «Հովվուշի բաշնին» նես կըրվաձեր՝ ինչկանա̈լ մենկ ներինկ միգա̈լնացը ա̈դ համեմադվիլ չի ընու հեդ, ինչկան-օր Եգովըն մեզի ներա̈գու Իսուսին ղուրբոնին խատեր։

9. Վո՞ւմ հանդեպ Եգովըն մեխկընուգա̈ (Մատթեոս 6։14, 15)։

⁹ Եպոր մենկ ուրիշնուն ներինկկու, Եգովընա̈լ մեզի ներա̈գու։ Եգովըն մեխկընուգա̈ մեխկընուգ ըլլողնուն հանդեպ (Մատթ. 5։7; Հակ. 2։13)։ Իսուսը նըշեց ա̈դ միտկը, եպոր պածադռերգու, ինչ դեսագ բիդուա̈ աղոտուշ։ (Գաշտըցեկ Մատթեոս 6։14, 15։) Ա̈դտի էպպեյմը ժամանագ առաչ, եպոր Եգովըն Իովին հեդ խոսերգու, ըն ուշադրուտին տառծուց ա̈դու վըրըն։ Իովին շադ ցավեծուցաձունեյնը Էլիֆազին, Բիլդադին հընու Ցոֆարին աստաձ խոսկերը։ Ամա Եգովըն խընտրեց Իովին աղոտուշ ընեց հոմար։ Իովը ա̈դպեսա̈լ ա̈րավ, հընու Եգովըն ընու ջիմա̈ռդ գինա̈ օռտնեց (Հոբ 42։8—10)։

10. Օ՞րի սեյդռաձ գինուշը զարար գընա̈ մաշտուն (Եփեսացիներ 4։31, 32)։

¹⁰ Սեյդռաձ գինուշը զարարա̈։ Վեվ-օր էրգըն ժամանագ սեյդռաձա̈, ա̈դ ընու հոմար ձոնդռը պեռմը տառնագու։ Ամա Եգովըն չի ուզիլ, հընոր մեզի ինչիմը դանջա̈։ (Գաշտըցեկ Եփեսացիներ 4։31, 32։) Աստվաձաշընչին գաստըվի. «Վազ օնծի հեռսլըմիշ ըլլուշըդ հընու վա̈յցկա̈ գադղուշըդ» (Սաղ. 37։8)։ Ինչ խելացի՜ խորուրտա̈։ Ետե մենկ էրգըն ժամանագ սեյդռաձ գինոնկկու, ա̈դ զարար պերա̈գու միր ֆիզիչեսկի հընու էմացիանալնի առոխչուտինին (Առակ. 14։30)։ Ինչպես գասին, չար քածախը ուր օմոնին զարար պերա̈գու։ Ըմունա̈լ սեյդռողը սադա̈ ուրինը զարար պերա̈գու։ Ընդիա̈լ, եպոր մենկ ուրիշնուն ներինկկու, մենկ ա̈դտի մեգ տա̈ օկուտ գառնունկ (Առակ. 11։17)։ Միր սիդը ըրահատ գըլլի, հընու ինչիգը խանգարիլ չի մեզի ձառայուշ Եգովին։

11. Ի՞նչ Աստվաձաշընչին գաստըվի հեռս առնուշին մասին (Հռոմեացիներ 12։19—21)։

¹¹ Հեռս առնուշի իրավունկը մեգ տա̈ Աստվաձ ունի։ Եգովըն մեզի իրավունկ դըվաձ չունի հեռս առնուշ ընդի վեվ-օր մեզի նեղվեծուցաձունի։ (Գաշտըցեկ Հռոմեացիներ 12։19—21։) Մեխկ օննուշնուս հոմար մենկ չինկ գարի առտար որոշում ընտունիլ, ինչպես-օր Աստվաձ (Եբր. 4։13)։ Ա̈դտի ղաիր մեզի գայնոն խանգարիլ միր զգացումնին։ Ա̈դու հոմար Եգովըն կըրել դըվաձունի Իակըվին. «Հեռսը... չի պերիլ առտարուտինի, վեյնոր դուր կուկա Աստըձուն» (Հակ. 1։20)։ Մենկ գայնոնկ համոզվաձ ըլլիլ, հընոր ուր սըրըն ըմըն տի առտարուտին ըլլողա̈, ընու հոմար-օր Աստվաձ չի փագիլ աչվին անառտարուտինին վըրըն։

12. Վո՞ւստի բա̈լլի գընա̈, հընոր մենկ համոզվաձինկ Եգովին առտար ըլլուշին վըրըն։

¹² Ներինկնա մենկ գերեվծընինկ-օր համոզվաձինկ Եգովին առտար ըլլուշին հոմար։ Օ՞րի մեգ տա̈ Աստվաձ ունի սուդիտ ընուշի իրավունկը։ Ընու հոմար-օր ըն վերածընողա̈ ալլայ զարարը, վեյնոր պերաձունի մեխկը։ Ներ աշխարին Եգովըն բետկըծընա̈ բիդի ալլայ միր սըյդին ցավերը։ Ընու Խոսկին նես գաստըվի. «Օնցաձը ա̈լ հիշվիլա̈լ չի, սըյդի նեսա̈լ մընալ չի» (Ես. 65։17)։ Ամա սաի գարելի՞ա̈ տա̈ խալըսվուշ ջըղայնուշըն հընու նեղվուշըն, եպոր միր սիդը շադ փիս գինա̈ ցավեծուցաձունին։ Հա, գարելիա̈։ Ա̈դ գերեվնա հեդկըշի դեպկերըն։

ՆԵՐԻՆԿՆԱ ՊԱՇԽԻՇ ԳԱՌՆՈՒՆԿ

13, 14. Ի՞նչ մեզի սորվեծընա̈գու Էնտոնիին բադմուտինը։

¹³ Միր քուրեյդացմըն հընու ախպըյդացմըն շադերը գայցաձին ներիլ ընեց, վեվ-օր ուրինց սիդը փիս գինա̈ ցավեծուցաձունի։ Ի՞նծոյ Եգովըն ընեց օռտնեց։

¹⁴ Ըհըն Էնտոնիինc բադմուտինը, վեյնոր գինագու Ֆիլիպինի։ Խոսե օնունով մաշտմը սպոննա̈գու ընու ախպորը։ Ա̈դ սըրըն Էնտոնին դահա Եգովին մասին բադմողնուն մեգը չեր։ Խոսեին պըռնինգու հընու խապիս տընինգու։ Եպոր ընու խապիսըն տուս թողունգու, Էնտոնին, վեյնոր շադ սա̈ռտ թաբիյատ ուներ եռտվիգու, հընոր ընու կըդնողա̈ հընու սպոննողա̈։ Ըն դաբոնջըմը բիլա̈ կընա̈գու։ Ամա սողը Էնտոնին ձանոտնագու Եգովին մասին բադմողնուն հեդ։ Ըհըն տա̈ ինչ ըն բադմա̈գու. «Աստվաձաշունչը սորվուշիս խատեր ես հասկընցա, հընոր ինձի բիդուա̈ փոխուշ իմ թաբիյատըս հընու աբռուշի ծեվըս։ Ա̈դ նըշանագա̈գու, հընոր ես ա̈լ հեռս բա̈հող չիմ»։ Օնցավ ժամանագ, Էնտընին գընկըվեցավ, հեդոա̈լ իրից տառցավ։ Ինչկա՜ն ըն զարմըցավ, եպոր իմաց, հընոր Խոսենա̈լ տառցաձա̈ Եգովին մասին բադմողնուն մեգը։ Եպոր ա̈դ էրգու ախպըյդա̈կը ռաստ էգոն, ըներ ուժեղմը փատտըվեծոն իրար։ Էնտոնին աստավ Խոսեին հընոր ներաձունի ընու։ Էնտոնին գիսվիգու, հընոր եպոր ըն ուր դուշմոնին ներեց, ըն ուր նեսը մեձ ուրախուտին զգաց։ Ինչկա՜ն լավ պաշխիշա̈ ա̈դ Եգովացըն։

15, 16. Ի՞նչ մեզի սորվեծընա̈գու Պիտեռին հընու Սյուին բադմուտինը։

¹⁵ Ըհըն Պիտեռին հընու Սյուին բադմուտինը։ 1985 թըվին, եպոր ժողով գոսներ, Ժողովը օնծընուշի դեղը դալդեծուծին։ Հեդո բա̈լլի ա̈րավ-օր հունդեխ բոմբըմը տըրվաձեր։ Սյուն շադ զարար քաշեց։ Ընու լըսողուտինը հընու դեսողուտինը փիսծոն, հըմա̈լ գոյսուց հոդառուտինըd։ Պիտեռն ու Սյուն շադ անկամ ինկերը ուրինց հայծընեյնըգու. «Վե՞վ գայնա̈ր ընիլ ա̈դ կիշուտինը»։ Քոնիմը դարի ետկը ա̈դ դալդեծընողին պըռնեցին հընու խապիս տըրին մինչեվ գյանկի վեռչը։ Եպոր Պիտեռին հընու Սյուին հայծուցին, ներաձունին տա̈ ըներ ա̈դ մաշտուն, ըներ բադասխանեցին. «Եգովըն մեզի սորվեծընա̈գու, հընոր հեռս բա̈հինկ հեչ, քոնի-օր ա̈դ վադ գազդա̈ միր ֆիզիչեսկի հընու պսիխիչեսկի առոխչուտինին վըրըն։ Ընդիա̈լ մենկ հեդկըշի նա̈յրեցակ աղոտուշ Եգովին, հընոր յառդում ընա̈ մեզի մոռնուշ ա̈դ ցավը։ Մենկ գաղոտայկը, հընոր միր նեսը հեռս մընա հեչ, հընոր մենկ գայնոնկ հանգիստ աբռիլ»։

¹⁶ Ղոլա՞եր տա̈ ընեց ներուշ։ Չա̈։ Ըներ շարունագինգու. «Բազի Սյուին ցավերը տուս գուդոն։ Ընչաղ մենկ ա̈լի ջըղայննոնկկու։ Ամա մենկ թողուլ չինկ, հընոր ա̈դ փիս զգացումնին միր վըրըն ազդին, ընդիա̈լ ըներ թեզմը գոսնին։ Գայնոնկ մակուր սըյդով ասիլ, հընոր օրենկը խախտող ա̈դ մաշտը, միր ախպա̈րը տառնանա, մենկ շա՜դ քեյֆ գըլլինկ։ Մենկ հասկընցակ, հընոր Աստվաձաշընչին պրինցիպնինին գուդոն իսկագան ազադուտին, վեյնոր միր բատկերածուցաձընա̈լ շադա̈։ Մեզի սիդ գուդա ըն միտկը, հընոր Եգովըն փագա̈ բիդի ալլայ ըն զարարը, վեյնոր մենկ դարաձունինկ»։

17. Ի՞նչ մեզի սորվեծընա̈գու Միռաին բադմուտինը։

¹⁷ Եպոր Միռըն նա̈յրեց Աստվաձաշունչ սորվուշ, ըն հայս ըղաձեր հընու էրգու բիջիգ դըղա ուներ։ Ընու մաշտը ջիշտուտինը ընտունեց հեչ։ Օնցավ ժամանագ, ըն դավաջանեց Միռաին հընու վա̈յցկեց ընտանիկը։ Միր քուրը հիշա̈գու. «Եպոր մաշտըս կընաց, ես զգացի ըն, ինչ-օր գըզգոն շադերը, եպոր ուրինց դավաջանինգու՝ ջըղայնուտին, հուսահադուտին հընու ինկըս ինձի մեղավոր գըզգա̈յ»։ Ընտանիկը քագեցավ, ամա ցավը մընաց։ Միռըն շարունագա̈գու. «Ա̈դ զգացումնին ինձի էրգըն ժամանագ դանջեյնըգու։ Ես հասկընցա, հընոր ըներ զայ գընին իմ հարաբերուտիննիս Աստըձուն հընու միգա̈լ մաշտկացը հեդ»։ Միռըն հախտեց ջըղայնուշը հընու ա̈լ հեռս բա̈հիլ չեր ուր մաշտուն վըրըն։ Հըմա̈լ ումուդ գընա̈, հընոր օրմը ըն տառնագու Եգովին ձառայողնուն մեգը։ Միր քուրը ուր մըտկերը տառծուց Աստըձուն խոսկ դըվաձին թարաֆը։ Հիմի Միռըն ուրախա̈ ուր գյանկով։ Ըն յառդում ա̈րավ ուր դըղոցը հազ ընուշ Եգովին, հընու ըներա̈լ ուրինց ընտանիկնուն հեդ ձառաինգու Աստըձուն։

ԵԳՈՎԸՆ ԸՄԸՆԱ ԼԱՎ ՍՈՒԴԻԸՆԱ̈

18. Օ՞րի մենկ հանգիստինկ, հընոր ըմընա մեձ Սուդիըն՝ Եգովընա̈։

¹⁸ Ինչկա՜ն մեձ թետեվուտինա̈, հընոր մեզի դըվվըվաձ չա̈ սուդիտ ընուշ մաշտկացը։ Ա̈դ կոռձը Աստվաձ ուր վըրըն առաձունի, ինչպես ըմընա մեձ Սուդիյա (Հռոմ. 14։10—12)։ Մենկ համոզվաձինկ, հընոր Աստվաձ ուր օրենկնուն համաձայն միշտ առտար որոշում գընտունա̈ (Ծննդ. 18։25; 1 Թագ. 8։32)։ Ըն հի՛սկիտ անառտար չի վերապերվիլ։

19. Ի՞նչ ընա̈ բիդի Եգովըն միր դեյ ըլլելիկին, ինչպես ըմընա լավ Սուդիյա։

¹⁹ Մենկ շադ բեդ գընինկ ըն ժամանագը, եպոր Եգովըն վեռչ տընա̈ բիդի մեխկին հընու ընու պերաձ զարարին։ Ընչաղ ըն մեզի բետկըծընողա̈ հըմ ֆիզիչեսկի, հըմ էմացիանալնի։ Մենկ ա̈դ ցավերը հիշողա̈լ չինկ (Սաղ. 72։12—14; Հայտն. 21։3, 4)։ Մենկ շադ շընորագալինկ, հընոր Եգովըն հիմիգեց յառդում գընա̈ մեզի։ Ընու օրինագին հընու յառդումին խատեր մենկ գայնոնկ ներիլ միգա̈լնացը։