Եգովըն կուզա̈, հընոր ալլայկը մեղա կոն

1. Ի՞նչըն գերեվնա, հընոր մաշտը մեղա էգաձա̈։

ԵՊՈՐ մենկ փիս պոմը գընինկ, գարեվորա̈, հընոր մեղա կոնկ։ Աստըձուն Խոսկին նեսը գաստըվի, հընոր մաշտը, վեյնոր մեղա կուկա, փիշմոնիգու ուր ըղաձին հոմար հընու ա̈մա̈ղ գընա̈, հընոր ա̈լ գըրգնա̈ հեչ ուր ըղաձ սըխալնին (Մատթ. 3։8; Գործ. 3։19; 2 Պետ. 3։9)։

2. Օ՞րի մեզի ալլայնացըս բիդուա̈ հասկըննուշ, ինչընա̈ մեղա էգուշը (Նեեմիա 8։9—11)։

² Ըմըն մեգ մաշտը հասկըննողա̈, ինչընա̈ մեղա էգուշը։ Օ՞րի։ Քոնի-օր մենկ ալլայկըս ըմըն օր մեխկ գընինկ։ Մենկ Ադամին հընու Եվին սերունդնինկ հընու ընեցմըն մեզի օնցաձա̈ մեխկը հընու մեռնուշը (Հռոմ. 3։23; 5։12)։ Մենկ ալլայկըս մեխկ օննող մաշտինկ հընու մեզի բիդուա̈ մեղա էգուշ։ Ըն մաշտիկնա̈լ, վերեկնոր հավադարիմ ձառաեյնըգու Եգովին, օրինագ, Պավելը, գըռիվ դոնեյնըգու մեխկին տեմ (Հռոմ. 7։21—24)։ Ամա նըշանագա̈՞գու տա̈ ա̈դ, հընոր մենկ հուսահադվողընկ միր ըղաձ մեխկերուն հոմար։ Չա̈։ Եգովըն մեխկընուգ Աստվաձա̈ հընու կուզա̈, հընոր մենկ բախտավեր ըլլինկ։ Աշինկ, ինչ ըղավ Նեեմիին ժամանագ։ (Գաշտըցեկ Նեեմիա 8։9—11։) Եգովըն չեր ուզիլ, հընոր իուդեյնին դըխրին ուրինց առաչվոն ըղաձ սըխալնուն հոմար։ Ըն կուզեր, հընոր ըներ շարունագին ուրախուտինով ձառայուշ ուրինը։ Եգովըն կիդա̈, հընոր մեղա կոնկնա, մենկ բախտավեր գըլլինկ։ Ընդի ըն սորվեծընա̈գու մեզի, ինծոյ գայնոնկ ա̈դ ընիլ։ Ետե մենկ մեղա կուկոնկ միր ըղաձ մեխկերուն հոմար, գայնոնկ համոզվաձ ըլլիլ, հընոր միր մեխկընուգ Հա̈րը ներա̈գու մեզի։

3. Ի՞նչի մասին մենկ խոսողընկ ա̈ս տասին։

³ Հայդցեկ ավելի շադ իմընոնկ մեղա էգուշին մասին։ Առաչինը, մենկ գաշինկ, ինչ Եգովըն սորվեծըներգու իզրաիլտյաննուն մեղա էգուշին մասին։ Եգռորտը, գիմընոնկ, ինծոյ Եգովըն յառդում գընա̈ մաշտկացը մեղա էգուշ։ Եռորտնա̈լ, խոսինկկու ընու մասին, ինչ Իսուսը սորվեծըներգու ուր աշագեռտնուն մեղա էգուշին մասին։

Ի՞ՆՉ ԵԳՈՎԸՆ ՍՈՐՎԵԾԸՆԵՐԳՈՒ ԻԶՐԱԻԼՏՅԱՆՆՈՒՆ ՄԵՂԱ ԷԳՈՒՇԻՆ ՄԱՍԻՆ

4. Ի՞նչ Եգովըն սորվեծըներգու իզրաիլտյաննուն մեղա էգուշին մասին։

⁴ Եպոր Եգովըն ընդռեց Իզրաիլ ազգը, ըն ընեց հեդ բայման գաբեց։ Ետե աբռեյնը Եգովին դըվաձ օրենկով, ըներ բաշտպանվաձ գըլլեյնը հընու Եգովացըն օռտնուտիննի գոննա̈յնը։ Ա̈դ օրենկին մասին ըն աստավ. «Օրենկը, վեյնոր ես ծեզի գուդոմ ա̈կընս, ծիր հոմար նա̈ զորա̈, նա̈ա̈լ հեռուա̈» (2 Օրենք 30։11, 16)։ Ետե ըներ հագառագ էշտա̈յնը Աստըձուն, օրինագ, նա̈յրեյնը բաշտուշ սուդ աստվաձնուն, ըն ա̈լ ընեց օռտնող չեր հընու ըներ դանջվողեյնը։ Ամա ըներ ա̈լիա̈լ գայնա̈յնը օննալ Եգովին օռտնուտինը, ետե եդ կա̈յնը ուրինց Աստըձուն Եգովին մոդ հընու լըսեյնը ընու (2 Օրենք 30։1—3, 17—20)։ Ուրիշ խոսկերով, ըներ գայնա̈յնը մեղա կալ։ Ետե ըներ ա̈դ ընեյնը, Եգովըն մոդգընա̈րգու հընու ա̈լի գոռտներ ընեց։

5. Ի՞նչպես Եգովըն էրեվծուց, հընոր վա̈յցկեց հեչ ուր ազգը (2 Թագավորներ 17։13, 14)։

⁵ Իզրաիլտյաննին շադ անկամ լըսիլ չեյնը Եգովին։ Ըներ բաշտեյնըգու իդըլնուն հընու գընեյնը ուրիշ շադ զըզվելի կոռձեր։ Վեռչը վեռչով ըներ քաշեցին ա̈դու զարարը։ Ամա Եգովըն վա̈յցկեց հեչ ուր ազգը։ Ըն վիրա ղըրգերգու պռառոկնուն, հընոր դիռտմա̈ իզրաիլտյաննուն մեղա էգուշ հընու եդ էգուշ ուր մոդ։ (Գաշտըցեկ 2 Թագավորներ 17։13, 14։)

6. Ի՞նչպես Եգովըն պռառոկնուն միչոցով սորվեծըներգու ուր միլլա̈տը, ինչկան գարեվորա̈ մեղա էգուշը։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

⁶ Եգովըն շադ սըրա պռառոկնուն միչոցով շիդգերգու ուր միլլա̈տին հընու գասեր, ինչ ընեց հեդ գայնա ըլլիլ փոխվին հեչնա։ Օրինագ, Երեմիին միչոցով Աստվաձ աստավ. «Եդ հայդի, դավաջան Իզրաիլ... Ես ջըղայնցաձ գինա̈ ծիր վըրըն աշող չիմ, քոնի-օր ես հավադարիմիմ... Ես ծիր վըրըն միշտ ջըղայնընող չիմ։ Մեգ տա̈ ընտունա̈ քու սըխալըդ, քոնի-օր տուն կառշու էլար քու Աստըձուդ, Եգովին տեմ» (Երեմ. 3։12, 13)։ Իաիլին միչոցով Եգովըն աստավ. «Ընդի օխչուգ սըյդով եդ էգեկ իմ մոդըս» (Հովել 2։12, 13)։ Իսային ըն դիռտմեց կըրուշ. «Լըվըցվեցեկ, մակռըվեցեկ, հեռըծուցեկ ինձմըն ծիր չար կոռձերը, վազ օնցեկ չարուտին ընուշ» (Ես. 1։16—19)։ Եզեկիլին միչոցովա̈լ աստավ. «Գուրախծընա̈՞ տա̈ ինձի մեխկ օննող մաշտուն մեռնուշը... Չա̈՛, ես կուզիմ, հընոր ըն վա̈յցկա̈ ուր ջոմպըն հընու աբռի։ Ինձի հիչ մեգին մեռնուշը ուրախծընիլ չի... Ընդի վազ օնցեկ մեխկ ընուշ հընու աբռեցեկ» (Եզեկ. 18։23, 32)։ Եգովըն քեյֆ գըլլի, եպոր դեսնուգու, հընոր մաշտը մեղա կուկա, քոնի-օր ըն կուզա̈, հընոր մաշտիկը հավեռժ աբռին։ Ամա գայնո՞նկ տա̈ ասիլ, հընոր Եգովըն յառդում գընա̈ մաշտուն սադա̈ ընու մեղա էգաձըն ետկը։

7. Ի՞նչ Եգովըն սորվեծըներգու ուր միլլա̈տին Օսիին հընու ընու գընեչը օրինագով։

⁷ Ուշադրուտին տառծուցեկ ընու վըրըն, ինչ Եգովըն սորվեծըներգու ուր միլլա̈տին պռառոկ Օսիին հընու ընու գընեչը Գամեռին օրինագով։ Գամեռը դավաջանեց Օսիին հընու կընաց ուրիշ դըղամաշտկացը մոդ։ Ամա ի՞նչ ա̈րավ Եգովըն։ Ըն դեսավ Գամեռին սիդը հընու աստավ Օսիին. «Սըրըմընա̈լ հազ ա̈րա̈ քու գընեչըդ, վեյնոր քեզի դավաջանա̈գու հընու վում ուրիշը հազ գընա̈, ինչպես-օր Եգովըն հազ գընա̈ ուր միլլա̈տը, չաշաձ-օր ըն գեշտա ուրիշ աստվաձնուն մոդ» (Օս. 3։1; Առակ. 16։2)։ Ուշադրուտին տառծուցեկ, հընոր Օսիին գընիգը վազ օնցաձ չեր դավաջանուշ ուր մաշտուն։ Չաշաձ ա̈դու, Եգովըն աստավ Օսիին յառդում ընուշ ընու հընու պարըշուշ ընու հեդa։ Ա̈ս օրինագով Եգովըն կուզեր էրեվծընուշ ուր միլլա̈տին, ինչ ինկը գըզգա, եպոր ըներ դավաջանինգու ուրինը։ Չաշաձ ընու-օր իզրաիլտյաննին խըրաձեյնը մեխկին նես, Եգովըն առաչվոն բես, հազ գըներ ընեց հընու կուզեր յառդում ընուշ մեղա էգուշ հընու փոխվուշ։ Ա̈ս օրինագը գերեվծընա̈ մեզի, հընոր Եգովըն դեսնուգու, ինչ գա մաշտուն սըյդին նես։ Ըն կուզա̈ յառդում ընուշ մեղա էգուշ ըն մաշտունա̈լ, վեյնոր դահա վազ օնցաձ չա̈ մեխկ ընուշ (Առակ. 17։3)։ Հայդցեկ ավելի շադ իմընոնկ ա̈դու մասին։

Ի՞ՆՉՊԵՍ ԵԳՈՎԸՆ ՅԱՌԴՈՒՄ ԳԸՆԱ̈ ՄԱՇՏԿԱՑԸ ՄԵՂԱ ԷԳՈՒՇ

8. Ի՞նչ ա̈րավ Եգովըն, հընոր յառդում ընա̈ Կաինին մեղա էգուշ (Ծննդոց 4։3—7)։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

⁸ Կաինը Ադամին հընու Եվին առաչին դըղըներ։ Ընա̈լ, ուր ձընողնուն բես, մեխկ օննող մաշտեր։ Հըմա̈լ Աստվաձաշընչին նես Կաինին մասին գաստըվի. «Ուր կոռձերը չարեյնը» (1 Հովհ. 3։12)։ Գերեվնա տա̈, ա̈դու հոմար Եգովըն «ընտունեց հեչ ընու ղուրբոնը»։ Ա̈դտի ետկը, փոխվուշին դեղը, Կաինը ջըղայնցավ։ Ի՞նչ ա̈րավ Եգովըն։ Ըն որոշեց խոսուշ Կաինին հեդ։ (Գաշտըցեկ Ծննդոց 4։3—7։) Ուշադրուտին տառծուցեկ, ինչպես Եգովըն պարիուտինով խոսերգու ընու հեդ հընու կուզեր յառդում ընուշ, հընոր ըն ձոնդռը մեխկ չընա̈։ Ցավալիա̈, ամա Կաինը ընտունեց հեչ Եգովին յառդումը հընու մեղա էգավ հեչ։ Վազ օնցա՞վ տա̈ ա̈դտի ետկը Եգովըն յառդում ընուշ միգա̈լ մեխկ օննող մաշտկացը մեղա էգուշ։ Հա̈լբա̈տ-օր, չա̈՛։

9. Ի՞նչպես Եգովըն յառդում ա̈րավ Դավիդին մեղա էգուշ։

⁹ Եգովըն հազ գըներ Դավիդ թակավորին։ Ըն գասեր, հընոր Դավիդը ուր սըյդին ուզաձին բես մաշտա̈ (Գործ. 13։22, սնոսկըն)։ Ամա Դավիդը ձոնդռը մեխկեր ըղաձուներ։ Օրինագ, բարգաձեր ուրիշի գընեչ հեդ հընու սպոննել դըվաձուներ ընու մաշտուն։ Մաիսեյին օրենկով Դավիդին բիդուեր սպոննուշ (Ղևտ. 20։10; Թվեր 35։31)։ Ամա Եգովըն յառդում ա̈րավ ընուb։ Ըն ղըրգեց Դավիդին մոդ պռառոկ Նաֆանին, չաշաձ ընու-օր Դավիդը դահա մեղա էգաձ չեր։ Դավիդին սըյդին հասնուշի հոմար, Նաֆանը պերավ օրինագմը։ Ա̈դ օրինագը շադ ազդեց Դավիդին վըրըն հընու ըն մեղա էգավ (2 Սամ. 12։1—14)։ Դավիդը կըրեց պսալոմմը, վեյնոր գերեվծըներ, ինչկան ըն փիշմոնաձեր ուր ըղաձին հոմար (51-րտ Սաղմոսըն առաչ կըրվաձ խոսկերը)։ Ա̈դ պսալոմը սիդ դըվաձունի շադերուն հընու յառդում ըղաձունի մեխկ ընող մաշտկացը մեղա էգուշ։ Մենկ շադ շընորագալինկ Եգովին, հընոր ըն Դավիդին հանդեպ սեր էրեվծուց հընու յառդում ա̈րավ ընու մեղա էգուշ։

10. Ի՞նչ տունկ գըզգա̈կ, եպոր միտկը գընեկ ընու մասին, ինչպես Եգովըն վերապերվիգու մեխկ ընող մաշտկացը։

¹⁰ Ըմըն դեսագի մեխկը զըզվելիա̈ Եգովին հոմար (Սաղ. 5։4, 5)։ Ամա ըն հազ գընա̈ մեզի հընու հասկըննագու-օր մենկ ալլայկըս մեխկ օննող մաշտինկ։ Ընդի ըն կուզա̈ յառդում ընուշ մեզի մեխկին տեմ գըռիվ դոնուշ։ Ըն կուզա̈ յառդում ընուշ մեխկին նես խըրաձ մաշտկացնա̈լ մեղա էգուշ հընու մոդգընուշ ուրինը։ Ա̈դ միտկը շա՛դ սիդ գուդա մեզի։ Եպոր հասկըննոնկկու, ինչկան տըմ առնուգ հընու ներող Աստվաձա̈ Եգովըն, ա̈դ դիռտմա̈գու մեզի ընու հավադարիմ մընուշ հընու մեխկ ընինկնա, ա̈ջա̈լա̈ մեղա էգուշ։ Հայդցեկ հիմի աշինկ, ինչ Իսուսը սորվեծըներգու ուր աշագեռտնուն մեղա էգուշին մասին։

Ի՞ՆՉ ԻՍՈՒՍԸ ՍՈՐՎԵԾԸՆԵՐԳՈՒ ՈՒՐ ԱՇԱԳԵՌՏՆՈՒՆ ՄԵՂԱ ԷԳՈՒՇԻՆ ՄԱՍԻՆ

11, 12. Ի՞նչ օրինագով Իսուսը էրեվծուց, հընոր Եգովըն ըմըն սըրա հազըրա̈ ներուշ։ (Աշեցեկ նըգարը։)

¹¹ Միր թըվարգուտինի առաչին դարուն էգողեր Մեսսիըն։ Ինչպես աստակ օնցաձ տասին, Եգովըն Իոան Կրեստիտելին հընու Իսուս Խրիստոսին միչոցով սորվեծուց մաշտկացը, ինչկան գարեվորա̈ մեղա էգուշը (Մատթ. 3։1, 2; 4։17)։

¹² Խողուն վըրըն աբռաձ սըրըն Իսուսը սորվեծըներգու ուր աշագեռտնուն, հընոր ուր Հա̈րը ըմըն սըրա հազըրա̈ ներուշ։ Հընու Իսուսը ա̈դ էրեվծընուշի հոմար, բադմեց չըլըսող մոնչուն մասին առագը։ Ա̈դ մոնչը կընաց դընըն հընու նա̈յրեց փիս գյանկով աբռուշ։ Ամա ետկըն փիշմոնեցավ հընու եդ դունը էգավ։ Ի՞նչպես հա̈րը ընու ընտունեց։ Իսուսը աստավ. «Եպոր ըն դահա հեռուեր, հա̈րը դեսավ ընու հընու շադ մեխկըցավ։ Ըն պըզեց մոնչուն մոդը, փատտըվեցավ ընու հընու հազ ընուշով բակնեց»։ Մոնչը կուզեր հայծընուշ, գայնա տա̈ ըն հորը դոնը ձառա ըլլիլ։ Ամա հա̈րը աստավ ընու «իմ մոնչըս», հընու թողավ առաչվոն բես աբռուշ ուրինց հեդ։ Հա̈րը աստավ, հընոր ուր մոնչը «գորաձեր, ամա կըդըվեցավ» (Ղուկ. 15։11—32)։ Եպոր Իսուսը մինչեվ խողուն վըրըն էգուշը, գաբռեր երգընկին, ըն, հա̈լբա̈տ-օր, դեսներգու, ինծոյ ուր Հա̈րը մեխկընա̈րգու հընու ներերգու մեղա էգաձ մաշտկացը։ Ա̈ս օրինագը շադ սիդ գուդա մեզի հընու գերեվծընա̈, ինչկան մեխկընուգ հընու ներող Աստվաձա̈ միր Հա̈րը, Եգովըն։

13, 14. Ի՞նչ Պյոտըռը իմաց մեղա էգուշին մասին հընու ի՞նչ ա̈դու մասին սորվեծըներգու միգա̈լնացը։ (Հըմա̈լ աշեցեկ նըգարը։)

¹³ Պյոտըռը շադ պոն սորվաձեր Իսուսըն մեղա էգուշին հընու ներուշին մասին։ Ըն շադ սըխալնի ըղաձուներ, ամա Իսուսը ըմըն սըրա հազըրեր ընու ներուշ։ Օրինագ, Պյոտըռը շադ հուսահադվաձեր, եպոր իրեկ բոյ ինկար էգավ ուր Դիրեչմըն (Մատթ. 26։34, 35, 69—75)։ Ամա սաղցաձըն ետկը, Պյոտըռին հեդ խոսուշի հոմար, Իսուսը ռաստ էգավ ընու հեդ, եպոր ըն մըննագեր (Ղուկ. 24։33, 34; 1 Կորնթ. 15։3—5)։ Իսուսը կիդեր, հընոր ըն մեղա էգաձա̈ հընու կուզեր-օր Պյոտըռը դեսնու, հընոր ինկը ներաձունի ընու (Մարկոս 16։7)։

¹⁴ Պյոտըռը հասկընցավ, ինչ գըզգա մաշտը, եպոր ըն մեղա կուկա հընու ընու ներինգու։ Պյատիդեսյատնիցայըն վերմը ժամանագ ետկը, Պյոտըռը փառչըմը իուդեյնուն հոմար ջառմը աստավ հընու պածադռեց ընեց, հընոր ըներ սպոննաձունին Մեսսիին։ Ամա չաշաձ ա̈դու, ըն աստավ ընեց. «Մեղա էգեկ հընու փոխվեցեկ, հընոր ներվին ծիր մեխկերը հընու Եգովըն դա ծեզի հանգըստուտին» (Գործ. 3։14, 15, 17, 19, սնոսկըն)։ Ա̈դմուն Պյոտըռը էրեվծուց, հընոր իսկաբես մեղա էգող մաշտը, ա̈մա̈ղ գընա̈ փոխվուշ հընու աբռուշ Եգովին ուզաձին բես։ Հըմա̈լ Պյոտըռը էրեվծուց, հընոր Եգովըն գայնա ջընջիլ հընու մինչեվ վեռչ ներիլ ընեց մեխկերը։ Հընու դասնյակ դարի ետկը Պյոտըռը աստավ խրիստիաննուն. «Եգովըն... տըմ գառնու, ընու հոմար-օր հիչ մեգին մեռնուշը չի ուզիլ։ Ըն կուզա̈, հընոր ալլայկը մեղա կոն» (2 Պետ. 3։9)։ Ինչկան սիդ գուդա մեզի ըն միտկը, հընոր ձոնդռը մեխկ ընինկա̈լ Եգովըն հազըրա̈ մեզի ներուշ։

15, 16. ա) Ի՞նչպես Պավելը ուր փոռցըն հասկընցավ, ինչկան գարեվորա̈ ներուշ (1 Տիմոթեոս 1։12—15)։ բ) Ի՞նչ մենկ օսնողընկ միգա̈լ տասին։

¹⁵ Սավըլնա̈լ, վեյնոր Տառսըներ, շադ մեխկեր ըղաձուներ հընու գարիկ ուներ, հընոր ինկը մեղա կա հընու ընու ներին։ Ըն դաժան մաշտեր հընու կըյներ Իսուս Խրիստոսին աշագեռտնուն էդվոնցը։ Գերեվնա տա̈, խրիստիաննուն շադերը միտկը գընեյնը, հընոր Սավըլը փոխվող չա̈։ Ամա Իսուսը ա̈դմուն միտկ ընիլ չեր։ Ըն կիդեր, հընոր Սավըլը գայնա մեղա կալ հընու փոխվիլ։ Հըմ Իսուսը, հըմ ընու Հա̈րը Սավըլին նես լավը դեսնեյնըգու։ Իսուսը աստավ ընու մասին. «Ես ընդռաձունիմ ա̈ս մաշտուն» (Գործ. 9։15)։ Իսուսը հըրաշկմը ա̈րավ բիլա̈, հընոր յառդում ընա̈ Սավըլին մեղա էգուշ (Գործ. 7։58—8։3; 9։1—9, 17—20)։ Խրիստիանին տառցաձըն ետկը Սավըլը, վերին սողը գասեյնը Պավել, շադ անկամ գասեր-օր շընորագալա̈ Աստըձուն, վեյնոր մեխկըցավ ուրինը հընու ներեց։ (Գաշտըցեկ 1 Տիմոթեոս 1։12—15։) Պավելը շադ շընորագալեր ա̈դու հոմար հընու սորվեծըներգու միգա̈լնացը. «Ուր պարիուտինին խատեր ըն կուզա̈ յառդում ընուշ [մեզի] մեղա էգուշ» (Հռոմ. 2։4)։

¹⁶ Սըրըմը Պավելը իմաց ընու մասին, հընոր Կարինֆ քաղակին ըլլող ժողովին նես մաշտմը անշընորկ կոռձերով զբաղվիգու, ամա ընու ա̈լիա̈լ թողունգու ժողովին նես ըլլուշ։ Միգա̈լ տասին մենկ գիմընոնկ, ինչ ա̈դ ժամանագ ա̈րավ Պավելը հընու գաշինկ, ինչպես Աստվաձ շիդգա̈գու մեխկ ընող մաշտկացը։ Հըմա̈լ խոսինկկու ընու մասին, օրի գարեվորա̈ մեխկընուգ ըլլուշ։