Septemba

Mukuru wa yandja omasa ku Jesus okuzengurura omauzeu ayehe yovandu. Indu Jesus tjaa tjiti ovihimise, eye wa raisa kutja ma yenene okuzengurura omauzeu ayehe eṱe ngu tu hi nokuyenena okuzengurura oveni. Otjotjihorera, eye u nomasa wokutukutura koviṋa avihe mbi tu yetera omauzeu, tjimuna ouvi mbu twa rumata noviṋa avihe mbi za mouvi, mbi mavi kamburire mo omitjise nonḓiro. (Mat. 9:​1-6; Rom. 5:​12, 18, 19) Ovihimise mbya tjita vi raisa kutja eye ma yenene okuverukisa omitjise “omingi pekepeke” nokupendura ovaṱi. (Mat. 4:23; Joh. 11:​43, 44) Eye wina, u nomasa wokuporimanisa ovivepo ovizeu nu ma yenene okukutura ovandu kozombembo ozohakohoke. (Mar. 4:​37-39; Luk. 8:2) Tjiri otjihuhumiṋe okutjiwa kutja Jehova wa yandja omasa nge ṱa mbo kOmuna we. Eṱe matu yenene okukara nongamburiro okuura kutja omakwizikiro woviṋa oviwa Ouhona wa Mukuru mbu wa kwizika maye yenenisiwa. Ovihimise Jesus mbya tjita indu tja ri kombanda yehi vi tu honga kutja eye ma katjita nao mouye auhe mena rokutja Ombara yOuhona wa Mukuru womeyuru. w23.04 3 ¶5-7

Indu tji u ri mombongo onene nu aruhe tji u ha ningirwa okuzira ove mape ya o yumbu ohama. Posi ya o yumbu ohama. Rongerisa omaziriro omengi pombongarero aihe. Indu tji u ha ningirirwe okuzira pomautiro wombongarero, ove ngunda mo yenene okuzira otja ombongarero tji mai kayenda. Otja tji mo rirongerisa kOmakonḓononeno wOkambo kOruhungu, ripurira komuano oparagrafa aihe mu mai hitasana nepu rorupa ndwo. Tji wa tjiti nao, ove mo yenene okukara neziriro ewa mehongwa ndo. Wina, mape ya o rirongerisa okuzira ozoparagrafa nḓu maze hungire ouatjiri wOmbeibela mbu ri ouzeu okukahurura. Omena raye? Mena rokutja mape ya ape kara ovandu ovaṱiṱi mbu mave ziri otupa two. Hapo mo tjiti vi tji pa kapita ozombongarero tjiva nu ngunda ko ya pewa oruveze okuzira? Raera omurumendu omukambure ngu ma hongorere po orupa ndwo komurungu yombongarero kutja mo vanga okuzira epuriro riṋe. w23.04 21-22 ¶9-10

Josef aruhe aa kongorere omuhunga wa Jehova nu ihi tja tjita kutja ma rire omurumendu omusemba. Eye wa muna ondjivisiro okuza ku Mukuru ohunga neṱunḓu re povikando vitatu. Otjikando atjihe eye wa tjita otja pa raerwa, nandarire indu tji ya ri ouzeu ku ye okutjita nao. (Mat. 1:20; 2:​13-15, 19-21) Mokukongorera omuhunga Mukuru mbwe mu pa, Josef wa tjevera Maria nokumuparura. Ripura nomuano oviṋa Josef mbya tjita mu vya tjita kutja orusuvero nondengero ya Maria ku ye vi kurire ko. Varumendu, mamu yenene okuhorera ku Josef mokupaha omaronga nga zikamena kOmbeibela okutjevera eṱunḓu reṋu. Indu tji mo ṱakamisa omaronga nga, nandarire kutja maku hee okutjita omarundurukiro, ove mo raisa orusuvero komukazendu woye nu mo tjiti kutja orukupo rweṋu ru rire oruwa. Omukazendu omukambure moVanuatu, ngwa kupwa oure wozombura zokombanda 20, wa tja: “Indu omurumendu wandje tji ma paha nokuṱakamisa omirari vya Jehova, ondengero yandje ku ye i kurira ko. Ami mbi muna kutja mbi ri kehi yondjeverero nu mbi nongamburiro mozondando nḓu ma twa po.” w23.05 21 ¶5

Ovajuda mba yaruka koBabilon aave sokurira “otjiwaṋa tji tja yapurirwa Muhona.” (Deut. 7:6) Ihi kaatji hee kutja kaave hepa okutjita ondanaukiro kutja ve tjate ku Jehova. Ovajuda ovengi mba kakwaterwa moBabilon mape ya va iririre ozombazu nozongaro novitjitwa vyOvababilon. Kombunda yozombura ozengi, indu otjimbumba otjitenga tjOvajuda tji tja yaruka koIsrael, Omunane ohongora Nehemia wa himinwe indu tja kamuna kutja ovanatje mba kwaterwa moIsrael kave na pu ve rihonga eraka rOvajuda. (Deut. 6:​6, 7; Neh. 13:​23, 24) Hapo ovanatje mbo atja ve rihonga vi okusuvera nokurikotamena ku Jehova indu tji ve ha zuu Otjiheberi, oro nda ri eraka Embo ra Mukuru mu ra tjangerwe? (Esra 10:​3, 44) Ku nao Ovajuda aave hepa okutjita omarundurukiro omanene, posi yokutja atja i rira oupupu okutjita omarundurukiro ngo moIsrael, omerikotameneno omakohoke paa ye yende amaye zikamisiwa rukwao.—Neh. 8:​8, 9. w23.05 15 ¶6-7

Kainatja kutja tu nonḓero poo ongurameno ndji ṱa pi, ouhumandu mape ya ape tjitwa oviṋa mbi mavi tjiti kutja i rire ouzeu okuyenenisa ozondando zetu. Otjotjihorera, “oruveze rwokumuna ouhumandu” mape ya aru tjiti kutja atu ha kara noruveze ndwa yenene okuyenenisa ondando yetu. (Omuzuv. 9:11) Mape ya atu munu omauzeu ngu maye tjiti kutja tu we momuinyo nokutungundiparisa. (Omiano 24:10) Mena rokutja kaweṱe ohomonena, mape ya atu tjiti ozondataiziro nḓu maze tjiti kutja i rire ouzeu kweṱe okuyenenisa ondando yetu. (Rom. 7:23) Poo mape ya atu urwa. (Mat. 26:43) Ovikwaye mbi mavi tu vatere okutuurunga omazeu otja ingo? Zemburuka kutja indu tji pa tjitwa otjiṋa tji matji ku tjaere okuhinokuyenenisa ondando yoye, kaku nokuheya kutja wa u. Ombeibela i tja mape ya atu munu omauzeu povikando ovingi. Posi yokutja, oyo wina i raisa kutja matu yenene okuyenenisa ozondando zetu. Indu tji mo kondjo okukayenda komurungu okuyenenisa ondando yoye, nandarire kutja ouzeu pu pe ṱa pi, ove u raisira Jehova kutja mo vanga okumuyorokisa. Tjiri Jehova ma kara nondjoroka, indu tji me ku munu amo kondjo okuyenenisa ondando yoye. w23.05 30 ¶14-15

Okurira omukandjira ku vatera omurumendu omutanda okurihonga okuungura ku novandu mbe nozongaro poo ovikaṋena pekepeke. Wina ku mu vatera okuungurisa otjimariva tji ma munu momuano omusemba. (Fil. 4:​11-13) Tji wa rire omukandjira omuvatere, irira oupupu okuungurira Jehova oruveze aruhe, nu iho tji ku vatera kutja u yenene okurira omukandjira omukarerere. Tji va zu nokuungura otjovakandjira, mape ya ave ṋangwa okukaungura oviungura vyarwe tjimuna okutunga omatuwo wouhona poo okuungura poBetel. Ovarumendu Ovakriste avehe mave sokukara nondando yokukara novikaṋena mbi mavi tjiti kutja ve karere ovakambure ovakwao mombongo otjovanene vombongo. Ombeibela i tja omurumendu ngu vanga okuyenenisa ondando ndjo “eye ma zeri otjiungura otjiwatjiwa.” (1 Tim. 3:1) Rutenga, omurumendu omukambure e hi ya rira omunene wombongo, eye rutenga ma sokurira omuvatere wombongo. Ovavatere vombongo ve vatera ovanene vombongo moviṋa ovingi. Ovanene novavatere vombongo ve vatera ovakambure ovakwao nomerisusuparisiro nu ve zuvarisa noupyuke motjiungura tjokuzuvarisa. w23.12 28 ¶14-16

Ombara Josija wa ri nozombura 16 indu tja uta okupaha Jehova. Eye aa vanga okurihonga ohunga na Jehova nokutjita ombango ye. Posi yokutja, ehupo karari epupu kombara omutanda ndjo. Oruveze ndwo ovandu ovengi aave rikotamene koomukuru voposyo, ku nao Josija aa hepa okuraisa ouvanḓe kokutja ma tjaere ovandu okutjita nao. Nu eye wa raisa ouvanḓe. Ngunda Josija e hi ya tjita ozombura 20, eye wa uta okuisa mo omerikotameneno woposyo mokati kotjiwaṋa. (2 Ekuruh. 34:​1, 2) Nandarire kutja oove omuṱiṱi, ove mo yenene okuhorera ku Josija mokupaha Jehova na mokurihonga okuraisa ondangi kovikaṋena vye oviwa. Indu tji wa tjiti nao, maku ku hingi kutja u riyandje omuini ku ye. Otjiṋa hi matji ṱunu vi kehupo roye? Luke, ngwa papitisiwa tja ri nozombura 14 wa tja: “Okuza ku nai, ami me twa po okukarera Jehova poruveze orutenga mehupo randje nu me kondjo okumuyorokisa.” (Mar. 12:30) Indu tji u nonḓero tjingewo, ove mo munu ozondaya ozombwa. w23.09 11 ¶12-13

Indu omuapostele Paulus tjaa tjanga orutuu ndwi, ombongo yOvatesalonika tjandje kai ya tjita ombura. Ovarumendu mba zikwa mape ya kava ri nondjiviro ndja yenene nu mape ya aave tjiti ozondataiziro. Posi yokutja, owo aave sokupewa ondengero ndje ve pwire. Otja ozombamisiro ozonene tjinene pu maze yende amaze ryama popezu, eṱe mape ya atu hepa okuṱaṱera komuhunga mbu matu pewa i yovanene vombongo tjinene pu indu tji tu tjita nai. Eṱe mape ya atu ha munu omuhunga okuza komberoo ohongora youye norutavi rwomberoo. Ku nao, ounahepero okurihonga okusuvera nokutenga ovanene vombongo nai. Nandarire kutja pa tjitwa tjike, ngatu kare katumba, atu yandja ombango koungundipare wawo, posi ya ngatu tjiwe kutja Jehova u hongorera ovarumendu ovaṱakame mba okupitira mu Kristus. Tjimuna ekori rotjitenda mu ri tjevera otjiuru tjomusorondate, omaundjiro wetu wondjamo ye tjevera ouripura wetu nu ye tu vatera kutja tu ripure nawa. Tu tjiwa kutja oviṋa vyouye omungandjo. (Fil. 3:8) Omaundjiro wetu ye tu vatera okuporimana nokuhinokuivaiva. w23.06 11 ¶11-12

Imba mbu mave zuu ‘omukazendu eyova’ mave sokutara kutja mave yakura poo mave nakaura omaṋangero we. Pe nomapu omasemba ku twa sokunakaurira orukatuko. ‘Omukazendu eyova’ wa tja: “Omeva omavaka ye tjata omuzeze.” (Omiano 9:17) “Omeva omavaka” otjikwaye? Ombeibela i sasaneka omahakaeneno womonyama pokati kovakupasane ku nomeva omakovise. (Omiano 5:​15-18) Omurumendu nomukazendu mba kupasana kotjiveta va yandjerwa okuyorokera omahakaeneno womonyama. Oyo ya panguka ‘komeva omavaka.’ Oyo mape ya ai hee oruvakiro. Ovandu mbe tjita oruvakiro popengi ve kondja okuhoreka ku varwe, tjimuna erunga tji ri kondja okuvaka oviṋa mongumumu. “Omeva omavaka” ye munika aayo omawa indu imba mbu mave tjiti nao tji mave munu kutja kape nomundu ngu ma tjiwa imbi mbi va tjiti. Owo ve riwovisa oveni mena rokutja Jehova u muna oviṋa avihe. Indu tji twa pandjara oupanga wetu ku na Jehova, iho otjiṋa otjivi tji matji yenene okutjitwa kweṱe nu katji tjata “omuzeze.”—1 Kor. 6:​9, 10. w23.06 22 ¶7-9

Mo sokutjita vi indu tji mo munu kutja ongumbiro yoye kai nokuza komutima poo ko nondjoroka motjiungura tjokuzuvarisa tjimuna rukuru? O munu kutja ko nombepo ya Jehova. Mena rokutja kaweṱe ohomonena, omuano mbu matu fula u yenena okurunduruka. Indu oupyuke woye tji mau utu okupora, ripurira kotjihorera tjomuapostele Paulus. Nandarire kutja aa kondjo okuhorera ku Jesus, Paulus aa tjiwa kutja povikando tjiva kamaa kara nonḓero yomasa okutjita oviṋa mbyaa hepa okutjita. Ihi matji raisa kutja Paulus we rimanenene okuyenenisa otjiungura tje tjokuzuvarisa, nandarire kutja wa ri noumune uṋe oruveze ndwo. Momuano tjingewo, o toora omukambo mena romuano mbu mo fula oruveze ndwo. Rimanena okutjita imbi mbi ri ovisemba nandarire kutja ko nokuvanga okutjita nao. Tji wa kayenda komurungu okutjita imbi mbi ri ovisemba, kombunda yoruveze oumune woye mape ya au runduruka.—1 Kor. 9:16. w24.03 11-12 ¶12-13

Eṱe matu yenene okuraisa orusuvero kovakambure ovakwetu mokurira omapanga wawo nokukara pu na wo. (2 Kor. 6:​11-13) Ovengi vetu tu yenda kozombongo ku ku novarumendu novakazendu ovakambure mba panguka kweṱe. Eṱe matu yenene okukurisa orusuvero rwetu ku wo mokuyandja ombango kovikaṋena vyawo oviwa. Indu tji twe rihongo okumuna varwe otja Jehova tje ve muna, eṱe tu raisa kutja twe ve suvera. Eṱe matu sokusuvera ovakambure ovakwetu mozombamisiro ozonene tjinene. Indu ozombamisiro ozonene tjinene tji za utu, omomuano uṋe Jehova mu me tu vatere? Tara ku imbi Jehova mbya raera kovakarere ve indu Babilon otjikuru tjaatji haverwa. Eye we ve raera kutja: “Hiteye momatuwo weṋu, vandu votjiwaṋa tjandje, nu mu pate omivero vyeṋu. Ṱareye oruveze orusupi nga omazenge waNdjambi tji ya yanda.” (Jes. 26:20) Eṱe wina mape ya matu hepa okukongorera omuhunga tjingewo mozombamisiro ozonene tjinene. w23.07 6-7 ¶14-16

Ombeibela imwe ya toroka ezeva ndi kutja: “Ovitjitwa vyoye ngavi raise kutja oove omundu omupore.” Ripura omuini kutja: ‘Hapo ovandu ve ndji vara kutja owami omundu omupore, ngu tjita omarundurukiro indu tje ri ohepero nu ngu puratena koumune wavarwe? Poo ve ndji vara otjomundu omukukutu ngu ha puratene ku varwe? Hapo mbi puratena ku varwe nokuripurira kozonḓero zawo indu tje ri ohepero?’ Indu tji matu tjiti omarundurukiro nokupuratena koumune wavarwe, eṱe tu horera ku Jehova na Jesus. Eṱe matu sokutjita omarundurukiro indu ozongaro mehupo retu tji za runduruka. Omarundurukiro nga mape ya aye eta omauzeu ngu tu hi nokuundjira ko. Otjotjihorera, mape ya atu munu ouvere watjimanga. Ondanaukiro yatjimanga mongorongova poo mohoromende mape ya ai tjiti kutja ehupo retu ri rire ezeu. (Omuzuv. 9:11) Mape ya a rire ouzeu kweṱe indu otjira tja Jehova tji tje tu ningire okukarera Jehova momuano warwe poo poruveze rwarwe. Eṱe matu yenene okuiririra ongaro aihe ombe ndje ya mehupo retu indu tji twa tjiti oviṋa vine mbi: (1) yakura omarundurukiro nge ya po, (2) ripurira koruyaveze rwoye, (3) yandja ombango koviṋa avihe oviwa mehupo roye, nu (4) vatera varwe. w23.07 21-22 ¶7-8

Omuprofete Daniel wa ri omurumendu omutanda indu Ovababilon tji ve mu twara koBabilon otjomupandekwa, kokure na Jerusalem. Posi yokutja, nandarire kutja eye wa ri omutanda, imba mbe mu kambura va himisirwe i ye. Owo aave “tara kombunikiro yomuhapo,” nowo va muna kutja Daniel wa ri ‘omuwa omumanisa’ nokutja eye wa za meṱunḓu enanḓengu. (1 Sam. 16:7) Ku nao, owo ve mu honga kutja ma karere mondjuwo youhona. (Dan. 1:​3, 4, 6) Jehova wa suverere Daniel mena romuano eye mee ritjindi otjomurumendu omutanda. Indu Jehova tja tja Daniel u ri tjimuna Noa na Job, Daniel mape ya wa ri nozombura ape 20. Ku nao, Jehova wa vara Daniel otjomurumendu omusemba, tjimuna Noa na Job, mbe mu karera nouṱakame oure wozombura ozengi. (Gen. 5:32; 6:​9, 10; Job 42:​16, 17; Esek. 14:14) Nu Jehova wa kayenda komurungu okusuvera Daniel oure womuinyo we.—Dan. 10:​11, 19. w23.08 2 ¶1-2

Indu tji wa tanda okuranda ondjuwo, ove otjo vanga okumuna omuano auhe ondjuwo ndjo mu ya tungwa ngunda au hi ya randa. Eṱe wina matu yenene okutjita nao indu tji matu lese nokukonḓonona Ombeibela. Indu tji wa hakahana okuilesa, ove mape ya o rihongo “ovirihongwa ovitenga vyombuze yaNdjambi.” (Hebr. 5:12) Otja tji mo hepa “okuhita” mondjuwo kutja u i tjiwe nawa, otji mo hepa okukonḓonona Ombeibela kutja u i zuve nawa. Omuano umwe omusembasemba wokukonḓonona Ombeibela okumuna omuano orupa rumwe rwayo mu ri hitasana na rarwe. Kondja okuzuva nawa oviṋa mbi u kambura mo, nu wina kondja okutjiwa kutja ongwaye tji u kambure mu vyo. Kutja tu zuve Embo ra Mukuru nawa, pe noviṋa tjiva mbi matu hepa okukonḓonona oukoto. Omuapostele Paulus wa tunduuza Ovakriste ovakwao okukonḓonona Embo ra Mukuru kokutja ve ‘zuve nawa ouparanga noure noutonga noukoto’ wouatjiri. Nu owo otji mave ‘ṋangananisa omize vyawo nokuzikama’ mongamburiro. (Ef. 3:​14-19) Eṱe wina matu hepa okutjita nao. w23.10 18 ¶1-3

MOmbeibela mu novihorera vyovandu mba raisa omuretima. Ma rire nawa indu tji mo tjiti omakonḓononeno ohunga novihorera otja imbyo. Otjotjihorera, nandarire kutja David wa twirisiwa okurira ombara ya Israel ngunda e ri omuṱiṱi, eye aa sokuundja ozombura ozengi ngandu tja pewa ouvara. Simeon na Ana va karera Jehova nouṱakame ngunda amave undju omukwizikwa Messias. (Luk. 2:​25, 36-38) Otja tji mo konḓonona omahungi otja ingo, paha omaziriro komapuriro ngu maye kongorere mba: Ovikwaye mbya vatera omundu ngwi okuraisa omuretima? Eye wa muna ouwa waye mena rokukara nomuretima? Me yenene vi okuhorera ku ye? Ove wina mo yenene okumuna mo ouwa indu tji mo rihongo ohunga na imba mbe ha raisire omuretima. (1 Sam. 13:​8-14) Ove mape ya o pura kutja: ‘Ovikwaye mbya tjita kutja ave ha kara nomuretima? Ovikwaye ovivi mbya tjitwa ku wo mena rokutja kave raisire omuretima?’ w23.08 25 ¶15

Omuapostele Petrus wa ri omuṱakame nu kena wa yandjera otjiṋa kaaṋi okumutjaera okukongorera Jesus. Otjotjihorera, otjikando tjimwe Jesus wa hungira otjiṋa tji tja ri otjizeu kovahongewa ve okutjizuva nawa. (Joh. 6:68) Ovengi va isa okukongorera Jesus nokuhinokuundja omakahururiro. Posi ya, ka tjitire nao. Eye wa ri omuṱakame nu wa tja Jesus erike ongu “nomambo womuinyo waaruhe.” Jesus aa tjiwa kutja Petrus novaapostele varwe mave mwesa. Posi yokutja, Jesus wa raera Petrus kutja u nongamburiro kutja Petrus ma kotoka nu ma kayenda komurungu okurira omuṱakame. (Luk. 22:​31, 32) Jesus aa tjiwa kutja “Ombepo vari mai vanga, nungwari indji onyama otjingundi.” (Mar. 14:38) Nandarire kutja, Petrus wa pataṋa okumutjiwa, Jesus kena pa yumba ohama nomuapostele we. Kombunda yombendukiro ye, Jesus we rimunikisa ku Petrus indu tja Petrus tja ri erike. (Mar. 16:7; Luk. 24:34; 1 Kor. 15:5) Otjiṋa ho mape ya tja yanḓiparisa Petrus ngwa ri nomuhihamwatima ohunga noviṋa mbya tjita. w23.09 22 ¶9-10

Mukuru u isira poo u vandeka omauvi wa imba mbe nongamburiro mu ye. Eye u ve isira omauvi wawo nu kazemburuka ozongatukiro zawo. (Eps. 32:​1, 2) Eye u vara ovandu otja imbo otjovasemba novehinandjo mena rongamburiro yawo. Nandarire kutja va varerwe otjovasemba, Abraham, David novakarere va Mukuru varwe ovaṱakame kava ri ohomonena. Posi ya mena rongamburiro yawo, Mukuru we ve vara ovehinandjo, indu tji mo sasaneke ku na imba mbe hi na va ri nongamburiro mu ye. (Ef. 2:12) Morutuu rwe kOvaroma, omuapostele Paulus wa tja matu sokukara nongamburiro kutja tu rire omapanga wa Mukuru. Abraham na David va ri omapanga wa Mukuru mena rokutja va ri nongamburiro mu ye. Eṱe wina mena rongamburiro yetu matu yenene okurira omapanga we. w23.12 3 ¶6-7

Ovakriste avehe ndino ve nondjingonekero yokurikotamena ku Jehova mokuungurisa oruveze rwawo, omasa wawo, nouini wawo okumukarera. Eṱe matu yenene okuraisa ondangi kondjingonekero ndji tu na yo, yokurikotamena ku Jehova mokumupa imbi ovisembasemba otja pu matu yenene. Omuapostele Paulus wa tjanga ohunga noviṋa mbi matu sokutjita aruhe indu tji matu rikotamenene ku Jehova. (Hebr. 10:​22-25) Ihi matji kamburire mo okukumba ku Jehova, okuzuvarisa ohunga nomaundjiro ngu tu na wo, okuya pamwe pozombongarero zombongo nokuyanḓiparisasana “tjinga [amatu] munu kutja eyuva raMuhona ri ri pokuya.” Ku ṱa komaandero wembo rOmavandururiro, Omuengeli wa Jehova wa hungira omambo nga potuvari, “rikotamena ku Ndjambi,” okuraisa ounanḓengu wokutjita nao. (Omavan. 19:10; 22:9) Eṱe atu zembi oviṋa avihe mbi twe rihongo ohunga nondyero yomerikotameneno wouatjiri kombanda yehi, nondjingonekero ndji tu na yo yokurikotamena ku Mukuru wetu omunenenene. w23.10 29 ¶17-18

Eṱe atuhe tu vanga okukayenda komurungu ‘okusuverasana.’ Posi ya ounanḓengu kweṱe okuzemburuka erakiza ra Jesus ndi tja: ‘Orusuvero rwovengi maru poro.’ (Mat. 24:12) Jesus kaatja otjingi tjovemukongorere mave isa okusuverasana. Posi ya, matu sokukengeza kutja atu ha yandjere ozongaro zovandu vouye mbe hi norusuvero okuṱuna komuano mbu tu tjindasana. Ku nao, ngatu katare kepuriro enanḓengu ndi: Otjikeṋa tji matji tu vatere okutjiwa kutja orusuvero ndu tu na ro kovakambure ovakwetu ru nomasa? Omuano umwe mu matu yenene okutjiwa kutja orusuvero rwetu ru ṱa pi, omokukonḓonona omuano mbu tu ritjinda mongaro tjiva zehupo. (2 Kor. 8:8) Omuapostele Petrus wa tamuna ongaro imwe, indu tja tja: “Nu kombanda yaavihe suverasaneye nomasa tjinene, orusuvero tjinga aru vandeka omauvi omengi.” (1 Petr. 4:8) Ku nao ongaro ndji tu raisa indu ovakambure ovakwetu tji va tataiza poo tji va tjiti otjiṋa tji matji tu hihamisa, tji tu vatera okutjiwa kutja orusuvero rwetu ku wo ru ṱa pi. w23.11 10 ¶12-13

Eṱe kamaatu kara nonḓuviro kerakiza ra Jesus ohunga norusuvero indu tji matu raisa orusuvero kovandu tjiva mombongo uriri. Otjiperi kutja mape ya atu kara noupanga wopopezu ku novandu tjiva okukapita varwe tjimuna Jesus. (Joh. 13:23; 20:2) Posi yokutja, omuapostele Petrus u tu zemburukisa kutja tu sokukondja ‘okusuvera ovanangamburiro ovakwetu’ mena rokutja owo orupa rweṱunḓu retu. (1 Petr. 2:17) Petrus we tu rakiza kutja matu “sokusuverasana tjiri nomutima auhe.” (1 Petr. 1:22) Ku nao, okusuvera “tjiri” ku he ya okusuvera omundu nandarire indu tje ri ouzeu okuraisa orusuvero ku ye. Otjotjihorera, hapo matu tjiti vi indu omukambure omukwetu tje tu hihamisa momuano umwe poo omukwao? Rutenga mape ya atu vanga okumutjinda momuano eye me tu tjindi pendje nokuraisa orusuvero. Posi yokutja, Petrus we rihongera ku Jesus kutja ongaro otja indjo kai tjata ku Mukuru. (Joh. 18:​10, 11) Petrus wa tja: “Amu yarura ouvi mouvi, nu amu yarura okuyamburura mokuyamburura. Nungwari moruveze rwanao yandjeye ondaya.” (1 Petr. 3:9) Indu tji u norusuvero rwatjiri, ove mo kara noumune ouwa. w23.09 29 ¶9-11

Tjiri otjiṋa otjihimise okumuna omuano okanatje mu ke kura okurira omundu omunene. Pe munika aayo ovanatje ve kura nokuhinongondjero kaaṋi. Posi ya, indu eṱe tji matu vanga okurira ovandu mbe horera ku Jesus eṱe matu sokutjita ozongondjero. (1 Kor. 13:11; Hebr. 6:1) Kutja tu yenene okutjita nao, eṱe matu hepa okukara noupanga oupame ku na Jehova. Eṱe wina matu hepa ombepo ondjapuke okutuvatera okukurisa ovikaṋena mbi mavi yorokisa omutima wa Jehova, okukara nondjiviro ndji mai tu vatere mehupo, nokurirongerisira omerizirira ngu mape ya atu kara nawo moruyaveze. (Omiano 1:5) Jehova wa mema ovandu kutja ve rire omurumendu nomukazendu. (Gen. 1:27) Oupupu okumuna kutja ovarumendu novakazendu va panguka motutu, posi ya owo wina va panguka momiano vyarwe. Otjotjihorera, Jehova wa ungura ovarumendu novakazendu okuyenenisa omerizirira wawo, ku nao owo ve hepa ovikaṋena nondjiviro ndji mai ve vatere okuyenenisa omerizirira ngo.—Gen. 2:18. w23.12 18 ¶1-2

Hapo Jesus aa vanga kutja varwe wina ve ungurisa ena ra Ihe? Ii, otjiperi. Ovanane vozongamburiro tjiva mape ya va ri nongamburiro yokutja ena ra Mukuru eyapuke tjinene nu kari sokuisanewa. Posi yokutja Jesus ka yandjerere omahongero nge ha zikamenene kOmbeibela ngo okumutjaera okuyozika ena ra Ihe. Tara koruveze indu eye tja verukisa omurumendu ngwa ri nozombepo ozohakohoke mehi ra Gerasa. Ovandu va ri nemuma tjinene nu va ningira Jesus okuyenda. Ku nao, eye wa pita mehi ndo. (Mar. 5:​16, 17) Nungwari, Jesus aa vanga kutja ovandu mehi ndo ve tjiwe ena ra Jehova. Ku nao, eye wa raera omurumendu eye ngwa verukisa okukaraera ovandu imbi Jehova mbye mu tjitire, nungwari kavyo mbi Jesus mbya tjiti. (Mar. 5:19) Jesus wina u vanga kutja tu tjiukise ena ra Ihe mouye auhe. (Mat. 24:14; 28:20) Indu tji matu tjiti nao, eṱe tu yorokisa Ombara yetu, Jesus. w24.02 10 ¶10

Eṱe tjiri tu nondangi okurira orupa rwotjira tja Jehova momayuva omasenina nomazeu nga. Ehupo mouye mbwi ri ririra ko ezeu tjinene, posi ya Jehova we tu pa ovakambure ovakwetu okutuvatera. (Eps. 133:1) Eye u tu vatera kutja tu kare nondjoroka meṱunḓu. (Ef. 5:33–6:1) Nu u tu pa ounongo mbu matu hepa kutja tu tjinde ozongendo nokukara nondjoroka. Nungwari, eṱe matu sokuungura oukukutu kutja tu kayende komurungu okukarera Jehova nouṱakame. Omena raye? Mena rokutja povikando tjiva mape ya atu hihamisiwa i yoviṋa varwe mbi mave hungire nokutjita. Eṱe wina mape ya atu u momuinyo mena rokutjita ozondataiziro zemwe povikando ovingi. Matu sokukayenda komurungu okukarera Jehova (1) indu omukambure omukwetu tja hungire poo tja tjiti otjiṋa tji tje tu hihamisa, (2) indu omundu ngu twa kupasana tja tjiti otjiṋa tji tje tu hihamisa, (3) na indu tji twa u momuinyo mena rozondataiziro zetu oveni. w24.03 14 ¶1-2

Potuveze tjiva mo zuu omahungi wovakambure ovakwetu mba tya okuungura ovingi motjira tja Jehova. Ngahino va ya kOskole yOvazuvarise vOuhona poo va tjindira koṋa ku ku nouhepe. Ongaro mu u ri tji mai ku yandjere, indjo mai rire ondando ombwa kove okuritwapera wina. Ovakarere va Jehova ve nonḓero okumuungurira ovingi. (Oviung. 16:9) Nambano tjike indu ove tji u hi nokuyenena okutjita nao nai? O munu kutja ove ko nonḓengu pu imba mbu mave yenene okutjita nao. Okukara nonḓarorure otji tji ri otjiṋa otjinanḓengu. (Mat. 10:22) O zembi kutja ove u yorokisa Jehova tjinene indu tji mo ungura imbi mbi mo yenene okuungura otja kongaro yoye. Imbo omuano omunanḓengu mu mo yenene okukayenda komurungu okukongorera Jesus kombunda yombapitisimo.—Eps. 26:1. w24.03 10 ¶11

Tate wetu womeyuru wa kwizika kutja me tu isire indu tji twe ritanaura. (Eps. 86:5) Ku nao, indu tji twe ritanaura tjiri komauvi ngu twa tjita, eṱe matu yenene okukara nongamburiro momambo wa Jehova kutja ouatjiri nu eye we tu isire. Zemburuka kutja Jehova ke tu ṋiṋikiza. Eye ka undjira ko ovingi kweṱe mbi tu ha yenene okutjita. Eye u kara nonyuṋe mu avihe mbi matu mu ungurire otja pu matu yenene. Wina, ripurira kovihorera mOmbeibela vyaimba mba karera Jehova nomitima vyawo avihe. Otjotjihorera, ripura ohunga nomuapostele Paulus. Eye wa ungurire oukukutu oure wozombura ozengi, aa kayenda ouyenda oure, nu wa zikamisire ozombongo ozengi. Posi ya, indu ehupo re tji ra runduruka na indu tje hi na a yenene okuzuvarisa otja pu ma yenene, hapo iho aatji hee kutja Jehova kaari nonyuṋe mu ye rukwao? Kako. Eye wa kayenda komurungu okuungura otja pu ma yenene, nu Jehova we mu sera ondaya. (Oviung. 28:​30, 31) Momuano tjingewo, imbi matu yenene okuungurira Jehova mape ya avi runduruka. Posi yokutja, otjiṋa otjinanḓengu ku ye otjo hi tjokutja ongwaye tji tu mu karera. w24.03 27 ¶7, 9

Okupitira mozongumbiro ze omuini ku Jehova, Jesus wa twa po otjihorera kovahongewa ve okukongorera. Motjiungura tje tjokuzuvarisa, Jesus aa kumbu aruhe. Eye aa hepa okutwapo oruveze okukumba mena rokutja wa ri noviungura ovingi, nu aa kara pu novandu ovengi. (Mar. 6:​31, 45, 46) Eye aa penduka rukuru omuhuka omunene kokutja ma kare noruveze okukumba erike. Otjikando tjimwe, Jesus wa kumba ongurova aihe ngunda e hi ya toora omukambo omunanḓengu. (Luk. 6:​12, 13) Jesus aa kumbu tjinene ongurova peye ma ṱe otja tja yandja ombango okuyenenisa otjiungura otjizeu kombanda yehi. (Mat. 26:​39, 42, 44) Otjihorera tja Jesus tji tu honga kutja nandarire kutja tu noviungura ovingi pu pe ṱeki pi, tu sokutwa po oruveze okukumba. Tjimuna Jesus, eṱe matu sokutwapo oruveze rwokukumba. Matu yenene okupenduka rukuru omuhuka omunene poo okutwapo oruveze ongurova okukumba. Tji twa tjiti nao, matu raisa ondangi ku Jehova kotjiyandjewa tjapeke hi. w23.05 3 ¶4-5

Tara komambo nga, “tjinga a tirira” nge ri metjangwa rokombanda. Embo rimwe romambo ra tja orusuvero rwe “ru ya kombanda yetu tjimuna omeva ngu maye randata.” Omambo nga tjiri maye raisa omuano Jehova ma suvera ovatwirisiwa. Ovatwirisiwa ve tjiwa kutja ve ri “morusuvero rwaNdjambi.” (Judas 1) Omuapostele Johanes wa yandja oumune wawo indu tja tjanga kutja: “Tareye indwi orusuvero orunene Tate ndwe tu suvera na rwo! Eye u tu tja oweṱe ovanatje vaNdjambi.” (1 Joh. 3:1) Hapo Jehova wa suvera ovatwirisiwa uriri? Kako, Jehova wa raisa orusuvero rwe kweṱe atuhe. Otjikwaye Jehova tja tjita okuturaisira kutja we tu suvera? Okupitira motjisuta tjonguturiro, Jehova wa raisa orusuvero oruingi okukapita omundu kangamwa.—Joh. 3:16; Rom. 5:8. w24.01 28 ¶9-10

Ezeva rokombanda ra raisa otjiṋa tji tja vatera David indu tjaa tira. Nandarire kutja omuinyo we wa ri moumba, eye we ripurira ko oukoto ku imbi Jehova mbi me kemutjitira moruyaveze. David aa tjiwa kutja Jehova me mu yama moruveze ndu ri rwo. Kombanda yaavihe, Jehova wa raisa kutja David ongu ma rire ombara ya Israel ndji mai kongorere ko. (1 Sam. 16:​1, 13) David aa tjiwa kutja oviṋa avihe Jehova mbya kwizike mavi yenenisiwa. Ovikeṋa Jehova mbya kwizika kutja me ku tjitire? Eṱe katu undjire ko kutja me tu tjevere komauzeu ayehe. Posi ya, zemburuka kutja ngamwa ouzeu mbu mo munu mouye mbwi, Jehova ma kaisa po mouye oupe mbu mau ya. (Jes. 25:​7-9) Tjiri Omuute wetu u nomasa nga yenene okupendura ovaṱi, okutuverukisa nokuisa po ovapirukire.—1 Joh. 4:4. w24.01 6 ¶12-13

Ripura kutja ongwaye tji we riyandja ku Jehova nokupapitisiwa. Ove wa toora omikambo mbyo mena rokutja o vanga okukara munda wa Jehova. Zemburuka otjiṋa tji tje ku vatera okumuna kutja wa muna ouatjiri. Ove wa uta okutjiwa Jehova, o kara nondengero nokumusuvera otja Tate woye womeyuru. Ove we kurisa ongamburiro nu ihi tja tjita kutja u ritanaure. Ove wa isa okutjita oviṋa Jehova mbya tonda nu o utu okutjita oviṋa mbi tjata ku ye. Ove wa fula nawa indu tji wa muna kutja Mukuru we ku isire. (Eps. 32:2) Ove wa uta okuya kozombongarero zombongo nu o utu okuhaṋasana oviṋa oviwa mbi we rihonga ku na varwe. Otja Omukriste ngwe riyandja nokupapitisiwa, ove nai u kayenda mondjira ndji twara komuinyo nu we rimanena okutja o ha pandjara ondjira ndjo. (Mat. 7:​13, 14) Ku nao, zikama momerikotameneno woye ku Jehova nu aruhe u kare nonḓuviro ku ye. w23.07 17 ¶14; 19 ¶19

Mokuripurira ko oukoto kongumbiro yoye yokuriyandja omuini ku Jehova, mo kara nomasa wokupirukira omarorero ngamwa. Otjotjihorera, ove komoo nyanda orombe ku nomundu ngwa kupwa. Ove wa kwizikira Jehova rukuru kutja komoo tjiti otjiṋa tjimuna ho. Ove tji wa tjiti nao, ko nokuhepa okukatjinda omauzeu kombunda nge etwa i yozonḓuma ozombi. Ove mo “panḓa” okuyenda ku “maku i ovarunde.” (Omiano 4:​14, 15) Okuripurira ko oukoto kotjihorera tja Jesus maku yenene okutuvatera. Eye wa ri nonḓero okuyorokisa Ihe, nu eṱe wina tjimuna Jesus tu hakahana okunakaura otjiṋa tji matu tjiwa kutja katji nokuyorokisa Mukuru. (Mat. 4:10; Joh. 8:29) Oviṋa mbi u tjita indu tji u nomauzeu poo tji mo rorwa okuungura otjiṋa otjivi, vi raisa kutja ove u vanga okukayenda komurungu okukongorera Jesus. Ove mo yenene okukambura kutja Jehova me ku vatere okukayenda komurungu okukongorera Jesus. w24.03 9-10 ¶8-10