Kpachara Anya Maka Ọnyà Ekwensu!

“Si n’ọnyà Ekwensu pụọ.” —2 TIM. 2:26.

GỊNỊ KA Ị GA-AZA?

Olee otú anyị kwesịrị isi nyochaa onwe anyị ma ọ bụrụ na anyị na-akatọkarị ndị ọzọ?

Gịnị ka i nwere ike ịmụta n’ihe Paịlet na Pita mere banyere ịsọ mmadụ anya na ịtụ egwu mmadụ?

Olee otú i nwere ike isi zere inwebiga mwute ókè?

1, 2. Olee ọnyà ndị Ekwensu na-esi, bụ́ ndị anyị ga-atụle n’isiokwu a?

EKWENSU na-agbalịsi ike ijide ndị ohu Jehova. Ihe o bu n’obi abụchaghị igbu ha otú ahụ dinta na-eme anụ. Kama, ihe Ekwensu bu n’obi bụ ijide mmadụ ná ndụ ma jiri onye ahụ mee ihe masịrị ya.—Gụọ 2 Timoti 2:24-26.

² Onye na-esi ọnyà nwere ike isi ụdị ọnyà dị iche iche ga-amata anụ. O nwere ike ịgbalị ime ka anụ zoro ezo pụta ka ọ dịrị ya mfe iji ọnyà waya jide ya. O nwekwara ike izo ọnyà o siri ezo ka anụ ahụ ghara ịhụ ya. Ekwensu na-eji ụdị ọnyà ndị ahụ ejide ndị ohu Chineke. Ọ bụrụ na anyị achọghị ka o jide anyị, anyị kwesịrị ịkpachara anya ma gee ntị n’ịdọ aka ná ntị ndị ga-enyere anyị aka ịmata ebe Setan siri ọnyà. N’isiokwu a, anyị ga-atụle otú anyị nwere ike isi zere ọnyà atọ Ekwensu jirila jide ụfọdụ ndị ohu Chineke. Ọnyà ndị ahụ bụ (1) ikwu okwu n’echeghị echiche, (2) egwu na ịsọ mmadụ anya, na (3) inwebiga mwute ókè. N’isiokwu na-eso ya, anyị ga-atụle ọnyà abụọ ndị ọzọ Setan na-esi.

KWỤSỊ IKWU OKWU N’ECHEGHỊ ECHICHE

3, 4. Ọ bụrụ na anyị anaghị ejide ire anyị aka, olee nsogbu o nwere ike ịkpata? Nye ihe atụ.

³ Ọ bụrụ na dinta chọrọ ime ka anụ si n’ọhịa ebe o zoro gbapụta, o nwere ike isunye ọhịa ahụ ọkụ ma na-ejide anụ ọ bụla si ebe ahụ gbapụta. E nwere ike ikwu na Ekwensu chọrọ isunye ọkụ n’ọgbakọ Ndị Kraịst. O mee otú ahụ, o nwere ike ime ka Ndị Kraịst si n’ọgbakọ gbapụ ma banye n’aka ya. Olee otú anyị nwere ike isi dụnyere ya úkwù n’amaghị ama, ya amatakwa anyị n’ọnyà?

⁴ Jems, bụ́ onye na-eso ụzọ Jizọs, ji ire tụnyere ọkụ. (Gụọ Jems 3:6-8.) Ọ bụrụ na anyị ejideghị ire anyị aka, anyị nwere ike iji ya sunye ọkụ n’ọgbakọ. Olee otú ụdị ihe ahụ nwere ike isi mee? Chegodị banyere ihe atụ a: N’ọmụmụ ihe ọgbakọ, a mara ọkwa na otu nwanna nwaanyị aghọọla ọsụ ụzọ oge niile. Mgbe a gbasara, ndị nkwusa abụọ nọ na-ekwurịta banyere ọkwa ahụ a mara. Otu kwuru na obi dị ya ụtọ nakwa na ya bu n’obi na ihe ga-agaziri ọsụ ụzọ ọhụrụ ahụ. Onye nke ọzọ ekwetaghị na ọsụ ụzọ ahụ bu ezigbo ihe n’obi. O kwukwara na ọsụ ụzọ ahụ chọrọ ka a na-anụ aha ya n’ọgbakọ. N’ime ndị nkwusa abụọ ahụ, olee onye nke ị ga-achọ ka ọ bụrụ enyi gị? A naghị ajụ ajụ onye nke chọrọ iji ire ya sunye ọkụ n’ọgbakọ.

5. Gịnị ka anyị kwesịrị ichebara echiche iji kwụsị ịna-ekwu okwu n’echeghị echiche?

⁵ Olee otú anyị nwere ike isi kwụsị ikwu okwu n’echeghị echiche? Jizọs kwuru, sị: “Ọ bụ ihe jupụtara mmadụ n’obi ka ọnụ ya na-ekwu.” (Mat. 12:34) N’ihi ya, ihe mbụ anyị kwesịrị ime bụ inyocha obi anyị. Ànyị na-ewepụ echiche ọjọọ ndị nwere ike ime ka anyị kwuo ihe ọjọọ banyere ndị ọzọ? Dị ka ihe atụ, anyị nụ na nwanna na-agbalịsi ike inwetakwu ihe ùgwù ije ozi n’ọgbakọ, ànyị na-eche ozugbo na o bu ihe ọma n’obi, ka ànyị na-enyo ya enyo na ọ chọrọ ka a na-anụ aha ya? Ọ bụrụ na anyị na-echekarị na ụmụnna anyị bu ihe ọjọọ n’obi na-efe Jehova, anyị kwesịrị icheta na ọ bụkwa ụdị ihe ahụ ka Ekwensu kwuru banyere Job, bụ́ onye ji obi ya niile na-efe Chineke. (Job 1:9-11) Kama inyo nwanna anyị enyo, anyị kwesịrị ịjụ onwe anyị ihe mere anyị ji akatọ ya. È nwere ezi ihe mere anyị ga-eji na-enyo ya enyo? Ka obi ọjọọ juru ebe niile n’oge ikpeazụ a ò meela ka anyị kpọọ nwanna anyị asị?—2 Tim. 3:1-4.

6, 7. (a) Olee ihe ụfọdụ nwere ike ime ka anyị katọwa ndị ọzọ? (b) Gịnị ka anyị kwesịrị ime ma e kwujọọ anyị?

⁶ Chegodị ihe ndị ọzọ nwere ike ime ka anyị na-akatọ ndị ọzọ. Otu n’ime ha nwere ike ịbụ na anyị chọrọ ka ndị ọzọ na-ahụkarị ihe anyị mere. Anyị katọwa ndị ọzọ, o nwere ike ịbụ na anyị na-achọ igosi na anyị ka onye ọ bụla mma. O nwekwara ike ịbụ na anyị na-agbalị ịkọwa ihe mere anyị ji hapụ ihe anyị kwesịrị ime. Ma ihe mere anyị ji akatọ ndị ọzọ ọ̀ bụ mpako, anyaụfụ, ma ọ bụ na obi esighị anyị ike, ọ ga-akpatara anyị nsogbu.

⁷ Anyị nwere ike iche na e nwere ezigbo ihe mere anyị ga-eji katọọ mmadụ. Ma eleghị anya, onye ahụ agwala anyị okwu n’echeghị echiche. Ọ bụrụ otú ahụ, imegwara onye ahụ ihe o mere anyị adịghị mma. Ime otú ahụ ga-eme ka nsogbu ahụ ka njọ. Ọ bụkwa ime uche Ekwensu, ọ bụghị nke Chineke. (2 Tim. 2:26) Anyị kwesịrị iṅomi Jizọs. Mgbe a na-ekwujọ ya, “ọ dịghị ekwujọgwara.” Kama, “ọ nọ na-enyefe onwe ya n’aka onye ahụ nke na-ekpe ikpe ziri ezi.” (1 Pita 2:21-23) Obi siri Jizọs ike na Jehova ga-eme ihe o kwesịrị ime n’oge ya nakwa otú ọ chọrọ. Anyị kwesịrị ịtụkwasị Chineke obi otú ahụ. Ọ bụrụ na anyị na-ekwu ihe na-agba ndị ọzọ ume, anyị so eme ka ‘ihe nkekọ nke bụ́ udo’ dịrị n’ọgbakọ anyị.—Gụọ Ndị Efesọs 4:1-3.

EKWELA KA EGWU NA ỊSỌ MMADỤ ANYA MEE KA Ị MA N’ỌNYÀ

8, 9. Gịnị mere Paịlet ji maa Jizọs ikpe ọnwụ?

⁸ Anụ ọnyà mara anaghị aga ebe ọ chọrọ ịga. Otú ahụ ka onye na-atụ egwu mmadụ ma ọ bụ na-asọ mmadụ anya na-anaghị enwe ike ime ihe ọ chọrọ ime. (Gụọ Ilu 29:25.) E nwere ụmụ nwoke abụọ tụrụ egwu ma sọọ mmadụ anya. Ka anyị tụlee ihe anyị nwere ike ịmụta n’ihe ha mere.

⁹ Gọvanọ ndị Rom bụ́ Pọntiọs Paịlet ma na aka Jizọs dị ọcha. N’ihi ya, ọ chọghị ime ya ihe ọ bụla. N’eziokwu, Paịlet kwuru na Jizọs emeghị “ihe kwesịrị ọnwụ.” Ma, Paịlet mechara maa Jizọs ikpe ọnwụ. N’ihi gịnị? N’ihi na Paịlet sọrọ ndị mmadụ anya. (Luk 23:15, 21-25) Mgbe ndị ahụ na-emegide Jizọs na-agbalị ime ka Paịlet mee ihe ha chọrọ, ha tiri mkpu, sị: “Ọ bụrụ na ị hapụ nwoke a, ị bụghị enyi Siza.” (Jọn 19:12) O nwere ike ịbụ na egwu tụrụ Paịlet na a ga-anapụ ya ọkwá ya ma ọ bụ gbuo ya ma ọ bụrụ na ya ahapụ Kraịst. N’ihi ya, egwu mere ka o mee ihe Ekwensu chọrọ.

10. Gịnị mere Pita ji gọnahụ Kraịst?

¹⁰ Pita onyeozi so ná ndị bụ́ ezigbo enyi Jizọs. Egwu atụghị ya ikwu hoo haa na Jizọs bụ Mesaya. (Mat. 16:16) Mgbe ndị ọzọ na-eso ụzọ Jizọs hapụrụ Jizọs n’ihi na ha aghọtaghị ihe o kwuru, Pita ahapụghị ya. (Jọn 6:66-69) Mgbe ndị iro bịakwara ijide Jizọs, Pita ji mma agha gbalịa ichebe ya. (Jọn 18:10, 11) Ma mgbe e mechara, Pita tụrụ ndị mmadụ egwu ma gọnahụ Jizọs Kraịst. Onyeozi ahụ tụrụ ndị mmadụ egwu, nke mere ka ọ ghara ịkata obi mee ihe o kwesịrị ime.—Mat. 26:74, 75.

11. Olee ndị nwere ike inye anyị nsogbu ka anyị mee ihe ọjọọ?

¹¹ Anyị bụ́ Ndị Kraịst ekwesịghị ịsọ mmadụ anya ma mee ihe na-agaghị adị Chineke mma. Ndị anyị na-arụrụ ọrụ ma ọ bụ ndị ọzọ nwere ike ịgbalị ime ka anyị ghaa ụgha ma ọ bụ kwaa iko. E nwere ike inwe Ndị Kraịst bụ́ ụmụ akwụkwọ ndị ụmụaka ibe ha na-agbalị ime ka ha ghọọ aghụghọ n’ule, lee ndị gba ọtọ, ṅụọ sịga, ṅụọ ọgwụ ọjọọ, ma ọ bụ kwaa iko. N’ihi ya, gịnị ga-enyere anyị aka ka anyị ghara ikwe ka egwu na ịsọ mmadụ anya mee ka anyị mee ihe na-adịghị Jehova mma?

12. Gịnị ka anyị nwere ike ịmụta n’ihe Paịlet na Pita mere?

¹² Ka anyị tụlee ihe ndị anyị nwere ike ịmụta n’ihe Paịlet na Pita mere. Paịlet amachaghị banyere Kraịst. Ma, ọ ma na aka Jizọs dị ọcha nakwa na Jizọs abụghị mmadụ nkịtị. Ma, Paịlet adịghị umeala n’obi, ọ hụghịkwa ezi Chineke n’anya. N’ihi ya, ọ dịịrị Ekwensu mfe ịnwụde ya ná ndụ. Pita hụrụ Chineke n’anya, marakwa eziokwu banyere Chineke na Jizọs Kraịst. Ma, mgbe ụfọdụ, o mere ihe gosiri na ọ dịghị umeala n’obi, ọ tụrụ egwu, sọọkwa mmadụ anya. Tupu e jide Jizọs, Pita turu ọnụ, sị: “Ọ bụrụgodị na ndị ọzọ niile asụọ ngọngọ, agaghị m asụ ngọngọ.” (Mak 14:29) A sị na Pita tụkwasịrị Chineke obi otú ọbụ abụ mere, ọ gaara enwe ike imeri ọnwụnwa ahụ bịaara ya. Ọbụ abụ ahụ kwuru, sị: “Jehova nọnyeere m; agaghị m atụ egwu. Gịnị ka mmadụ pụrụ ime m?” (Ọma 118:6) N’abalị bọtara ụbọchị e gburu Jizọs, ọ kpọọrọ Pita na ndịozi ya abụọ ọzọ gaa n’ogige Getsemeni. Kama ịmụrụ anya, Pita na ndịozi ibe ya hiwere ụra. Jizọs kpọtere ha, sị ha: “Na-echenụ nche, na-ekpekwanụ ekpere, ka unu wee ghara ịbanye n’ọnwụnwa.” (Mak 14:38) Ma ụra buuru Pita ọzọ, ya emechaa tụọ egwu, sọọkwa mmadụ anya.

13. Olee ihe nwere ike inyere anyị aka ka anyị ghara ịsọ mmadụ anya ma mee ihe ọjọọ?

¹³ Ihe ọzọ anyị nwere ike ịmụta n’ihe Paịlet na Pita mere bụ: Ọ bụrụ na anyị achọghị ka egwu mmadụ ma ọ bụ ịsọ mmadụ anya mee ka anyị mee ihe ọjọọ, anyị kwesịrị ịma Chineke nke ọma ma hụ ya n’anya, dị umeala n’obi, na-atụ egwu Jehova, ọ bụghị egwu mmadụ. Ọ bụrụ na okwukwe anyị siri ike n’ihi na anyị ma Chineke nke ọma, anyị ga-eji obi ike na-agwa ndị ọzọ ihe anyị kweere. Ime otú ahụ ga-enyere anyị aka ka anyị ghara ịtụ egwu ma ọ bụ sọọ mmadụ anya. N’eziokwu, anyị ekwesịghị iche na anyị siri ike karịa otú anyị siri. Kama iche otú ahụ, anyị kwesịrị ịdị umeala n’obi ma ghọta na ọ bụ ike Chineke ga-eme ka anyị ghara ịsọ mmadụ anya. Anyị kwesịrị ịrịọ Jehova ka o nye anyị mmụọ nsọ ya, kwekwa ka ịhụnanya anyị mee ka anyị na-asọpụrụ aha ya ma na-edebe iwu ya. Anyị kwesịkwara ibu ụzọ jikere ejikere mgbe ọnwụnwa na-abịabeghị. Dị ka ihe atụ, ọ bụrụ na anyị ekpee ekpere ma kwadebe ụmụ anyị, ọ ga-enyere ha aka ịma ihe ha kwesịrị ime mgbe ụmụaka ibe ha na-agbalị ime ka ha mee ihe ọjọọ.—2 Kọr. 13:7.a

ZERE ỌNYÀ NKE NA-EGBU MMỤỌ, YA BỤ, INWEBIGA MWUTE ÓKÈ

14. Gịnị ka Ekwensu chọrọ ka anyị chee banyere ihe anyị mejọrọ n’oge gara aga?

¹⁴ Mgbe ụfọdụ, ọnyà a na-esiri anụ bụ igbudu, nke bụ́ ogwe osisi ma ọ bụ nkume dị arọ e ji sie ọnyà n’ebe anụ na-esikarị agafe. Anụ na-elerughị anya tatụ ihe e ji sie ọnyà ahụ, osisi ahụ ma ọ bụ nkume ahụ adagide ya. E nwere ike iji inwebiga mwute ókè tụnyere osisi ahụ ma ọ bụ nkume ahụ dị arọ nke na-adagbu anụ. Anyị cheta ihe anyị mejọrọ n’oge gara aga, o nwere ike ‘igbu mmụọ anyị nke ukwuu.’ (Gụọ Abụ Ọma 38:3-5, 8.) Setan chọrọ ka anyị chee na Jehova enweghị ike imere anyị ebere nakwa na anyị agaghị emeli ihe Chineke chọrọ.

15, 16. Olee otú i nwere ike isi zere ọnyà nke bụ́ inwebiga mwute ókè?

¹⁵ Olee otú ị ga-esi zere ọnyà a nke na-egbu mmụọ? Ọ bụrụ na i mere mmehie dị oké njọ, mee ka gị na Jehova dị ná mma ozugbo. Gakwuru ndị okenye, gwa ha ka ha nyere gị aka. (Jems 5:14-16) Gbalịsie ike ka i mezie ihe i mebiri. (2 Kọr. 7:11) A dọọ gị aka ná ntị, adala mbà. Ịdọ aka ná ntị bụ otú Jehova si egosi na ọ hụrụ gị n’anya. (Hib. 12:6) Kpebisie ike na ị gaghị emeghachi ihe mere ka i mee mmehie. Nọsie ike n’ihe ahụ i kpebiri. I chegharịa ma chigharịa, nwee okwukwe na àjà mgbapụta ahụ Jizọs Kraịst chụrụ ekpuchiela mmehie gị.—1 Jọn 4:9, 14.

¹⁶ Obi ka na-ama ụfọdụ ndị ikpe n’ihi mmehie ha mere, nke Chineke gbaghakwaara ha. Ọ bụrụ na ọ dị gị otú ahụ, cheta na Jehova gbaghaara Pita na ndịozi ndị ọzọ n’agbanyeghị na ha hapụrụ Jizọs, bụ́ Ọkpara ọ hụrụ n’anya, mgbe ha kwesịrị inyere ya aka. Jehova gbaghakwaara nwoke ahụ a chụrụ n’ọgbakọ na Kọrịnt n’ihi na ọ kwara iko jọgburu onwe ya ma mechaa chegharịa. (1 Kọr. 5:1-5; 2 Kọr. 2:6-8) Baịbụl kwuru banyere ndị mere mmehie dị oké njọ ma Chineke agbaghara ha n’ihi na ha chegharịrị.—2 Ihe 33:2, 10-13; 1 Kọr. 6:9-11.

17. Gịnị ka ihe mgbapụta ahụ nwere ike imere anyị?

¹⁷ Jehova ga-agbaghara gị, chefuokwa mmehie i mere n’oge gara aga ma ọ bụrụ na i chegharịa n’eziokwu, kwerekwa na ọ ga-emere gị ebere. Echela na àjà mgbapụta ahụ Jizọs chụrụ agaghị ekpuchili mmehie gị. I chee otú ahụ, ọ pụtara na otu ọnyà Setan amala gị. N’agbanyeghị ihe Ekwensu chọrọ ka i kweta, ihe mgbapụta ahụ nwere ike ikpuchi mmehie ndị niile mere mmehie ma chegharịa. (Ilu 24:16) Inwe okwukwe n’ihe mgbapụta ahụ nwere ike ime ka obi kwụsị ịna-ama gị ikpe, meekwa ka i nwee ike iji obi gị niile, uche gị niile, na mkpụrụ obi gị niile na-ejere Chineke ozi.—Mat. 22:37.

ANYỊ MA ATỤMATỤ SETAN

18. Olee otú anyị nwere ike isi zere ọnyà Ekwensu?

¹⁸ Setan achọghị ịma ọnyà nke mara anyị. Ihe dị ya mkpa bụ ka e nwee nke ga-ama anyị. Ebe ọ bụ na anyị ma atụmatụ Setan, anyị ekwesịghị ikwe ka ọ ghọgbuo anyị. (2 Kọr. 2:10, 11) Ọnyà ya agaghị ama anyị ma ọ bụrụ na anyị na-ekpe ekpere ka Chineke nye anyị amamihe anyị ga-eji merie ọnwụnwa ndị na-abịara anyị. Jems dere, sị: “Ọ bụrụ na e nwere onye ọ bụla n’ime unu amamihe kọrọ, ka ọ na-arịọ Chineke, n’ihi na ọ na-eji mmesapụ aka enye mmadụ niile ihe, n’akọchaghịkwa ha; ọ ga-enye onye ahụ amamihe.” (Jems 1:5) Anyị kwesịrị ịna-eme ihe anyị na-ekpe n’ekpere. Otú anyị ga-esi eme ya bụ ịna-amụchi ihe anya na ime ihe anyị mụtara n’Okwu Chineke. Akwụkwọ ndị e ji amụ Baịbụl, bụ́ ndị ohu ahụ kwesịrị ntụkwasị obi, onye nwekwara uche, na-ebipụta, na-eme ka anyị mata ọnyà ndị Ekwensu na-esi, nyekwara anyị aka izere ha.

19, 20. Gịnị mere anyị ji kwesị ịkpọ ihe ọjọọ asị?

¹⁹ Ikpe ekpere na ịmụ Baịbụl na-enyere anyị aka ịhụ ezi ihe n’anya. Ma, ọ dịkwa mkpa ka anyị mụta ịkpọ ihe ọjọọ asị. (Ọma 97:10) Ọ bụrụ na anyị na-atụgharị uche ná nsogbu mmehie ga-akpatara anyị, ọ ga-eme ka anyị zere ya. (Jems 1:14, 15) Ọ bụrụ na anyị amụta ịkpọ ihe ọjọọ asị ma hụ ezi ihe n’anya, ihe Setan chọrọ iji rata anyị n’ọnyà ya ga na-asọ anyị oyi; ọ gaghị arata anyị.

²⁰ Obi dị anyị ezigbo ụtọ na Chineke na-enyere anyị aka ka Setan ghara ịghọgbu anyị! Jehova ji mmụọ nsọ ya, Okwu ya, na nzukọ ya na-anapụta anyị “n’aka ajọ onye ahụ.” (Mat. 6:13) N’isiokwu na-esonụ, anyị ga-amụta otú anyị ga-esi zere ọnyà abụọ ndị ọzọ Ekwensu na-ejikarị ejide ndị ohu Chineke ná ndụ.

Guzosie Ike Ma Zere Ọnyà Setan!

‘Guzosie ike megide atụmatụ aghụghọ nke Ekwensu.’—EFE. 6:11.

GỊNỊ KA Ị GA-AZA?

Olee otú onye na-efe Jehova nwere ike isi zere ịhụ akụ̀ n’anya?

Gịnị nwere ike inyere Onye Kraịst lụrụ di ma ọ bụ nwunye aka izere ịkwa iko?

Gịnị mere i ji kweta na ọ bara uru ka mmadụ guzosie ike ma zere ịkwa iko na ịhụ akụ̀ n’anya?

1, 2. (a) Gịnị mere Setan anaghị emere ndị e tere mmanụ na “atụrụ ọzọ” ebere? (b) Olee ọnyà ndị Setan na-esi, bụ́ ndị anyị ga-atụle n’isiokwu a?

SETAN BỤ́ EKWENSU anaghị emere ndị mmadụ ebere, karịsịa ndị na-efe Jehova. N’eziokwu, Setan na-alụso ndị fọdụrụ ná ndị e tere mmanụ agha. (Mkpu. 12:17) Ndị Kraịst ndị ahụ obi siri ike na-ebute ụzọ n’ozi ọma a na-ekwusa ugbu a banyere Alaeze Chineke, ha na-agwakwa ndị ọzọ na ọ bụ Setan na-achị ụwa a. Ekwensu kpọkwara “atụrụ ọzọ” ahụ asị, bụ́ ndị na-akwado ndị e tere mmanụ ma nwee olileanya ịdị ndụ ebighị ebi. (Jọn 10:16) Setan enweghị olileanya ịdị ndụ ebighị ebi. N’ihi ya, iwe juru ya obi. Ma ànyị nwere olileanya ibi n’eluigwe ma ọ bụ ibi n’ụwa, Setan achọghị ka ihe dịrị anyị mma. Ọ chọrọ ka anyị ghọọrọ ya anụ oriri.—1 Pita 5:8.

² Setan na-esi ụdị ọnyà dị iche iche iji jide anyị. Ebe ọ bụ na ‘o meela ka uche ndị na-ekweghị ekwe kpuo ìsì,’ ha anaghị anabata ozi ọma Alaeze Chineke, ha anaghịkwa ahụ ọnyà ndị o siri. Ma, Ekwensu na-ejidekwa ụfọdụ ndị nabatara ozi ọma ahụ. (2 Kọr. 4:3, 4) Isiokwu bu nke a ụzọ gosiri otú anyị ga-esi zere ọnyà atọ Setan na-esi, ya bụ, (1) ikwu okwu n’echeghị echiche, (2) egwu na ịsọ mmadụ anya, na (3) inwebiga mwute ókè. Ka anyị tụlezie otú anyị nwere ike isi zere ọnyà abụọ ọzọ Setan na-esiri anyị, ya bụ, ịhụ akụ̀ n’anya na ịkwa iko.

ỊHỤ AKỤ̀ N’ANYA BỤ ỌNYÀ NKE NA-ATỌCHI AKPỊRỊ

3, 4. Olee otú nchegbu nke usoro ihe a nwere ike isi mee ka mmadụ hụ akụ̀ n’anya?

³ N’otu ihe atụ Jizọs mere, o kwuru banyere mkpụrụ nke a ghara n’etiti ogwu. O kwuru na mmadụ nwere ike ịnụ okwu Chineke, ‘ma nchegbu nke usoro ihe a na ike dị aghụghọ nke akụnụba akpagbuo okwu ahụ, o wee ghọọ onye na-adịghị amị mkpụrụ.’ (Mat. 13:22) N’eziokwu, ịhụ akụ̀ n’anya bụ otu ọnyà onye iro anyị, bụ́ Setan, na-esi.

⁴ E nwere ihe abụọ nwere ike ịkpagbu okwu ahụ. Otu bụ “nchegbu nke usoro ihe a.” E nwere ọtụtụ ihe nwere ike ime ka ị na-echegbu onwe gị ‘n’oge a dị oké egwu, nke tara akpụ.’ (2 Tim. 3:1) O nwere ike ịna-esiri gị ike ịna-akpata ihe ị ga-eri n’ihi na ihe dị oké ọnụ ma ọ bụ n’ihi na i nweghị ọrụ. I nwekwara ike ịna-echegbu onwe gị banyere ọdịnihu ma na-eche, sị: ‘M̀ ga-enwe ego m ga-eji na-egbo mkpa m ma m kaa nká?’ Ụdị nchegbu ahụ emeela ka ụfọdụ ndị na-achụ akụnụba n’ihi na ha chere na ego ga-eme ka ha na-enweta ihe ha chọrọ.

5. Olee otú ‘ike nke akụnụba’ nwere ike isi ghọgbuo anyị?

⁵ Ihe ọzọ Jizọs kwuru bụ “ike dị aghụghọ nke akụnụba.” Ike a na nchegbu nwere ike ịkpagbu okwu ahụ. Baịbụl kwuru na “ego bụ ihe nchebe.” (Ekli. 7:12) Ma, ịgbalịsi ike ịba ọgaranya abaghị uru. Ọtụtụ achọpụtala na ịgbalịsi ike ịba ọgaranya na-eme ka ha na-ahụkwu akụ̀ n’anya. Ụfọdụ aghọọdịla ohu nke akụnụba.—Mat. 6:24.

6, 7. (a) Olee otú ịhụ akụ̀ n’anya nwere ike isi ghọọrọ mmadụ ọnwụnwa n’ebe ọ na-arụ ọrụ? (b) Gịnị ka Onye Kraịst kwesịrị ichebara echiche ma a gwa ya ka ọ na-arụ ọrụ mgbe a gbasara ọrụ?

⁶ Mmadụ nwere ike chọwa ịba ọgaranya n’amaghị ama. Dị ka ihe atụ, ka e were ya na onye ị na-arụrụ ọrụ bịakwutere gị, sị gị: “Ihe ọma emeela! Ụlọ ọrụ anyị enwetala nnukwu ihe a ga-arụ. Ihe ọ pụtara bụ na n’ọnwa ole na ole na-abịanụ, i nwere ike ịna-arụ ọrụ ma a gbasaa ọrụ. Ma, m na-ekwe gị nkwa na a ga-akwụ gị ezigbo ego.” Gịnị ka ị ga-eme ma a gwa gị ụdị ihe a? N’eziokwu, inweta ego ị ga-eji na-egbo mkpa ezinụlọ gị dị ezigbo mkpa, ma ọ bụghị naanị ya bụ ọrụ i nwere. (1 Tim. 5:8) E nwere ihe ndị ọzọ i kwesịrị ichebara echiche. Awa ole ka ị ga-eji na-arụ ọrụ ma a gbasaa ọrụ? Ọrụ ị na-arụ ọ̀ ga-eme ka ị ghara ịna-agachi ọmụmụ ihe anya, meekwa ka unu ghara ịna-enwe Ofufe Ezinụlọ na ime ihe ndị ọzọ gbasara ofufe Chineke?

⁷ Ka ị na-eche ihe ị ga-eme, gịnị ka i chere kacha mkpa? Ọ̀ bụ ego ole ị ga-enweta n’ọrụ ahụ ka ọ̀ bụ adịm ná mma gị na Chineke? Ịchụ ego ọ̀ ga-eme ka ị kwụsị ibu ụzọ na-achọ Alaeze Chineke? Ì nwere ike ịhụ nsogbu ịhụ akụ̀ n’anya ga-akpatara gị ma ọ bụrụ na i meghị ka gị na Jehova dị ná mma nakwa ka ya na ndị ezinụlọ gị dị ná mma? Ọ bụrụ na i nwere ụdị nsogbu ahụ ugbu a, olee otú i nwere ike isi guzosie ike ma ghara ikwe ka ịhụ akụ̀ n’anya mata gị n’ọnyà?—Gụọ 1 Timoti 6:9, 10.

8. Olee ihe atụ ndị dị na Baịbụl nwere ike inyere anyị aka ichebara otú anyị si ebi ndụ echiche?

⁸ Ọ bụrụ na ị chọghị ka ịhụ akụ̀ n’anya tọchie gị akpịrị ka ọnyà, i kwesịrị ịna-echebara otú i si ebi ndụ echiche. I kwesịghị ime ka Isọ, bụ́ onye na-ejighị ihe dị nsọ kpọrọ ihe! (Jen. 25:34; Hib. 12:16) I kwesịghịkwa ime ka ọgaranya ahụ Jizọs gwara ka o ree ihe niile o nwere nye ndị ogbenye ma soro ya. Kama ime otú ahụ, nwoke ahụ “lawara ná mwute, n’ihi na o nwere ọtụtụ ihe.” (Mat. 19:21, 22) Akụ̀ nwoke ahụ nwere ghọọrọ ya ọnyà, mee ka ọ jụ ihe ùgwù pụrụ iche, nke bụ́ iso ụzọ Jizọs, bụ́ nwoke kacha ukwuu bitụrụla n’ụwa a! Kpachara anya ka ị ghara ịjụ ihe ùgwù ịbụ onye na-eso ụzọ Jizọs Kraịst.

9, 10. N’ihi ihe Baịbụl kwuru, olee otú i chere anyị kwesịrị isi na-ele akụnụba anya?

⁹ Ọ bụrụ na ị chọghị ka nchegbu banyere akụnụba ghọọrọ gị ọnyà, gee ntị na ndụmọdụ Jizọs, nke bụ́: “Unu echegbula onwe unu mgbe ọ bụla, sị, ‘Gịnị ka anyị ga-eri?’ ma ọ bụ, ‘Gịnị ka anyị ga-aṅụ?’ ma ọ bụ, ‘Gịnị ka anyị ga-eyi?’ N’ihi na ihe a niile bụ ihe ndị mba ọzọ na-achụsi ike. N’ihi na Nna unu nke eluigwe maara na ihe a niile dị unu mkpa.”—Mat. 6:31, 32; Luk 21:34, 35.

¹⁰ Kama ikwe ka ike dị aghụghọ nke akụnụba mata gị n’ọnyà, gbalịa ịna-eche echiche ka Egọ, bụ́ onye so dee Baịbụl. O kwuru, sị: “Emela ka m daa ogbenye, enyekwala m akụnụba. Ka m rie nri e kenyere m.” (Ilu 30:8) O doro anya na Egọ ghọtara uru ego bara, ghọtakwa ike dị aghụghọ nke akụnụba. Cheta na nchegbu nke usoro ihe dị ugbu a na ike dị aghụghọ nke akụnụba nwere ike ime ka anyị na Jehova gharazie ịdị ná mma. Ọ bụrụ na ị na-echegbubiga onwe gị ókè banyere akụnụba, o nwere ike ime ka ị ghara inwe oge, ume, ma ọ bụ mmasị ibu ụzọ na-eme ihe gbasara Alaeze Chineke. N’ihi ya, kpebisie ike na ọnyà Setan nke bụ́ ịhụ akụ̀ n’anya agaghị amata gị!—Gụọ Ndị Hibru 13:5.

ỊKWA IKO YIRI OLULU ZORO EZO

11, 12. Olee otú Onye Kraịst nwere ike isi kwaa iko n’ebe ọ na-arụ ọrụ?

¹¹ Ndị dinta chọọ ijide anụ siri ike, ha nwere ike igwu olulu n’ebe anụ ahụ na-esikarị agafe. Ha na-ejikarị osisi na-esighị ike na ahịhịa mechie ya ka anụ ahụ ghara ịhụ ya. Otu n’ime ọnwụnwa Setan na-ejikarị arata ndị mmadụ yiri ọnyà ahụ. Ọ bụ ịkwa iko. (Ilu 22:14; 23:27) Ọnyà ahụ amatala ọtụtụ Ndị Kraịst n’ihi na ha ji nwayọọ nwayọọ mewe ihe mere ka ọ dịrị ha mfe ịkwa iko. Ụfọdụ Ndị Kraịst lụrụ di ma ọ bụ nwunye akwaala iko n’ihi na ha na onye ọzọ kpachiwere anya.

¹² Nwoke na nwaanyị ndị na-arụkọ ọrụ nwere ike ịkpachiwe anya otú na-ekwesịghị ekwesị. E mere otu nchọpụta banyere ma ụmụ nwaanyị nọ na di ma ụmụ nwoke ndị lụrụ nwaanyị, bụ́ ndị na-akwa iko. N’ime ụmụ nwaanyị ndị ahụ, ndị ha na ihe karịrị ọkara kwara iko bụ ndị ha na ha na-arụkọ ọrụ. E kee ụmụ nwoke ndị ahụ ụzọ anọ, ndị ha na ihe karịrị ụzọ atọ kwara iko bụkwa ndị ha na ha na-arụkọ ọrụ. Ndị gị na ha na-arụkọ ọrụ hà bụ ndị na-abụghị nwoke ma ọ bụ nwaanyị ibe gị? Ọ bụrụ otú ahụ, olee otú gị na ha na-akparu? Ì kpebiela ihe ndị ị na-agaghị eme iji mee ka ọ bụrụ naanị ọrụ ka gị na ha na-arụ, nakwa ka gị na ha ghara ịna-akpachi anya? Dị ka ihe atụ, nwanna nwaanyị na nwoke ya na ya na-arụkọ ọrụ nwere ike ikwurịta ihe na-agbasaghị ọrụ ugboro ugboro, nwanna nwaanyị ahụ ana-akọrọ ya ihe ọ na-agaghị akọrọ onye ọzọ, ma nsogbu ndị ya na di ya na-enwe. Nwanna nwoke nwekwara ike imeta nwaanyị ya na ya na-arụkọ ọrụ enyi ma malite iche, sị: “Nwaanyị a anaghị eji ihe m chere egwuri egwu. Ọ na-ege m ntị, na-akwanyekwara m ùgwù. Ọ gaara adị mma ma a sị na nwunye m na-eme m otú a!” Ị̀ hụlanụ otú o nwere ike isi dịrị ụmụnna ndị a mfe ịkwa iko?

13. Olee otú nwoke na nwaanyị nwere ike isi kpachiwe anya otú na-ekwesịghị ekwesị n’ọgbakọ?

¹³ Nwoke na nwaanyị nwekwara ike ịkpachiwe anya otú na-ekwesịghị ekwesị n’ọgbakọ. Chegodị banyere akụkọ a mere eme. O mere mgbe Daniel na nwunye ya, bụ́ Sera,a bụ ndị ọsụ ụzọ. Daniel kwuru na ya anaghị ajụ ọrụ ọ bụla e nyere ya n’ọgbakọ. N’oge ahụ, Daniel na-amụrụ ụmụ okorobịa ise ihe. E mechara mee mmadụ atọ n’ime ha baptizim. E kwesịrị ịna-enyere ụmụnna ndị ahụ a ka mere baptizim ọhụrụ aka ka okwukwe ha sie ike. Ka Daniel na-arụ ọrụ ndị ọ na-arụ n’ọgbakọ, nwunye ya na-enyere ụmụnna ndị ahụ aka. N’oge na-adịghị anya, ihe na-emezinụ bụ: ndị ahụ Daniel mụụrụ Baịbụl chọọ onye ga-agba ha ume, ha agakwuru Sera. Sera chọọkwa onye ga-agba ya ume, ya agakwuru ha. Ekwensu esierela ha ọnyà. Daniel kwuru, sị: “Ka nwunye m ji ike ya niile na-enyere ndị ọzọ aka ruo ọtụtụ ọnwa, e kwesịrị ịna-agba ya ume ka okwukwe ya na-esikwu ike. Ma n’oge ahụ, m na-eleghara ya anya. Ihe ahụ niile kpatara nsogbu. Nwunye m na otu n’ime ụmụ okorobịa ndị ahụ m mụụrụ Baịbụl kwara iko. Ihe niile m na-arụ n’ọgbakọ ekweghị m mata na okwukwe ya esighịzi ike.” Olee otú i nwere ike isi zere ụdị ọdachi ahụ?

14, 15. Gịnị nwere ike inyere Ndị Kraịst lụrụ di na nwunye aka izere ịkwa iko?

¹⁴ Ọ bụrụ na ị chọghị ịkwa iko, na-atụgharị uche n’ihe nkwa i kwere di gị ma ọ bụ nwunye gị pụtara. Jizọs kwuru, sị: “Ihe Chineke kekọtara, mmadụ ọ bụla atọsala ya.” (Mat. 19:6) I kwesịghị iche na ihe ùgwù ndị i nwere n’ọgbakọ dị mkpa karịa di gị ma ọ bụ nwunye gị. Marakwa na ọ bụrụ na ị na-ahapụkarị di gị ma ọ bụ nwunye gị n’ihi na ị na-eme ihe ndị na-adịghị mkpa, o nwere ike igosi na gị na ya adịchaghị ná mma. O nwekwara ike ime ka ị kwaa iko.

¹⁵ Ọ bụrụ na ị bụ okenye, ị̀ ga-ahapụnụ ìgwè atụrụ Jehova? Pita onyeozi dere, sị: “Na-azụnụ ìgwè atụrụ Chineke nke unu na-elekọta, ọ bụghị ná mmanye, kama jirinụ obi unu na-azụ ha; ọ bụghị n’ihi na unu hụrụ uru aghụghọ n’anya, kama n’ịnụ ọkụ n’obi.” (1 Pita 5:2) I kwesịghị ileghara ndị nọ n’ọgbakọ unu anya. Ma, ilekọta ndị nọ n’ọgbakọ ekwesịghị ime ka i leghara nwunye gị na ụmụ gị anya. O nweghị uru ọ ga-aba ma ọ bụrụ na ị na-enyere ụmụnna nọ n’ọgbakọ aka ma na-eleghara nwunye gị nọ n’ụlọ anya. Ime otú ahụ ga-akpatara unu nsogbu. Daniel kwuru, sị, “I kwesịghị ikwe ka ọrụ ị na-arụ n’ọgbakọ mee ka i leghara ezinụlọ gị anya.”

16, 17. (a) Gịnị ka Ndị Kraịst lụrụ di na nwunye nwere ike ime n’ebe ha na-arụ ọrụ iji mee ka o doo ndị ọzọ anya na ha achọghị ịkwa iko? (b) Kwuo ihe e bipụtarala n’akwụkwọ anyị nke nwere ike inyere Ndị Kraịst aka izere ịkwa iko.

¹⁶ E nwere ọtụtụ ezigbo ndụmọdụ n’Ụlọ Nche na Teta! bụ́ ndị ga-enyere Ndị Kraịst lụrụ di na nwunye aka izere ịkwa iko. Dị ka ihe atụ, Ụlọ Nche September 15, 2006, dọrọ aka ná ntị na, ma n’ụlọ ọrụ ma n’ebe ndị ọzọ, mmadụ ekwesịghị ime ihe ọ bụla nwere ike ime ka ya na onye na-abụghị di ya ma ọ bụ nwunye ya kpachiwe anya. Dị ka ihe atụ, ọ bụrụ na gị na onye na-abụghị nwoke ma ọ bụ nwaanyị ibe gị na-arụkọ ọrụ mgbe a gbasara ọrụ, gị na onye ahụ nwere ike ịkpachiwe anya otú na-ekwesịghị ekwesị. Ọ bụrụ na ị lụrụ di ma ọ bụ nwunye, okwu gị na omume gị kwesịrị ime ka o doo onye ọ bụla anya na ị chọghị ịkwa iko. Achụla nwoke ma ọ bụ nwaanyị. Eyila uwe ma ọ bụ jie ejiji ga-eme ka ndị mmadụ nwewe mmasị na-ekwesịghị ekwesị n’ebe ị nọ. Dewe foto di gị ma ọ bụ nke nwunye gị na nke ụmụ gị n’ebe ị na-arụ ọrụ. Ọ ga na-echetara gị na ndị ọzọ na ezinụlọ gị dị gị ezigbo mkpa. Kpebisie ike na ị gaghị eme ka mmadụ nwewe mmasị na-ekwesịghị ekwesị n’ebe ị nọ. Ekwela ka onye ọ bụla gwusa gị egwuregwu iberiibe.

¹⁷ Isiokwu bụ́ “Gịnị n’Ezie Ka Di Ma Ọ Bụ Nwunye Ịghara Ịgba n’Èzí Pụtara?” nke dị na Teta! April 2009 dọrọ di na nwunye aka ná ntị ka ha ghara ịna-eche obi ụtọ ha ga-enwe ma ha na onye na-abụghị di ha ma ọ bụ nwunye ha nwee mmekọahụ. Isiokwu ahụ kwuru na ọ bụrụ na mmadụ na-eme otú ahụ, o nwere ike ime ka ọ kwaa iko. (Jems 1:14, 15) Ọ bụrụ na ị lụọla di ma ọ bụ nwunye, ọ ga-adị mma ka gị na di gị ma ọ bụ nwunye gị na-atụle ụdị isiokwu ahụ mgbe ụfọdụ. Ọ bụ Jehova malitere alụmdi na nwunye, ọ bụkwa ihe dị nsọ. Otu ụzọ magburu onwe ya ị ga-esi gosi na i ji ihe dị nsọ kpọrọ ihe bụ iwepụta oge ka gị na di gị ma ọ bụ nwunye gị kwurịta banyere alụmdi na nwunye unu.—Jen. 2:21-24.

18, 19. (a) Ọ bụrụ na di ma ọ bụ nwunye akwaa iko, olee nsogbu ndị ọ ga-akpata? (b) Ọ bụrụ na di ma ọ bụ nwunye ezere ịkwa iko, olee uru ndị ọ ga-erite?

¹⁸ Ọ bụrụ na i nwewe mmasị na-ekwesịghị ekwesị n’ebe onye na-abụghị di gị ma ọ bụ nwunye gị nọ, tụgharịa uche ná nsogbu ịkwa iko ga-akpatara gị. (Ilu 7:22, 23; Gal. 6:7) Ndị na-akwa iko na-akpasu Jehova iwe, na-akpatara onwe ha nsogbu, na-emekwa ka obi gbawaa di ha ma ọ bụ nwunye ha. (Gụọ Malakaị 2:13, 14.) Kama ịkpatara onwe gị ụdị nsogbu ahụ, tụgharịa uche n’uru ndị na-ezere ịkwa iko na-erite. Ọ bụghị naanị na ha nwere olileanya ịdị ndụ ebighị ebi, ha na-ebi ezigbo ndụ ugbu a, nweekwa akọnuche dị ọcha.—Gụọ Ilu 3:1, 2.

¹⁹ Ọbụ abụ bụrụ abụ, sị: “Ndị hụrụ iwu gị n’anya nwere udo dị ukwuu, ọ dịghịkwa ihe na-eme ka ha sụọ ngọngọ.” (Ọma 119:165) N’ihi ya, hụ eziokwu n’anya ma ‘na-echesi nche ike ka otú i si na-eje ije ghara ịdị ka onye na-amaghị ihe kama dị ka onye maara ihe’ n’usoro ihe ochie a. (Efe. 5:15, 16) Setan na-esi ọtụtụ ọnyà iji nwụde ndị na-efe Chineke. Ma a kwadebela anyị nke ọma ka ọ ghara inweta anyị. Jehova enyela anyị ihe niile ga-eme ka anyị ‘guzosie ike’ ma ‘menyụọ akụ́ ụta niile na-ere ọkụ nke ajọ onye ahụ’!—Efe. 6:11, 16.