Jacob Fịị Dọụtimi Ifiemị Gbaa Kunumọ Egberibo Duo Wo Laa-emi Tolumọyebo—Part 1

1-2. Jacob fịịmọ naịndẹ ifiemị teeki mịẹ ma, bá tetuu a o? (Bọlọụ foto kpọ dii.)

JEHOVAH peibolou nana odubo-owei Jacob, wó warịbolou mọ Canaan duo Egypt a múbị 17 years dẹịndẹ. (Gen. 47:28) Bịsẹ ifiemị, ómịnị waị Joseph mọ wó warịbolou mọ ẹrị yọbị ụ mịẹ bolouịmbẹlẹmọmị. Anịa mị tịẹkirimị, Jacob fịị dọụmịnị bara akị angọ a nimimị. Anịduonị ómịnị wó warịbolou tịịn bẹnịmọmị.—Gen. 49:28.

² Oruseri ifiemị, warị-tịbị ụbọ fịịmọ naịndaba, wó warịbolou tịịn bẹnịmọ wẹrị kunumọ egberịama gbaa á pịrị timimị. (Isa. 38:1) Ómịnị bịsẹ ifie ka kị ụ fịịdaba, warị-tịbị ụbọ a paamụ kịmị sẹlẹ timimị.

3. Genesis 49:​1, 2 gbaa bara diidaba, Jacob gbaa egberibo teeki duonị yelaa kụrọmọ emi a o?

³ Genesis 49:​1, 2 goo. Jacob wó warịbolousẹ tịịn bẹnịmọ yọmị zịnị bẹnịama mọ bẹbẹ paaemi. Jacob bụrụ-owei. Anịduonị, Jehovah ụ dịnẹmọ wẹrị wó ziitu paamọmịnị yelaa yeama gbaa paamọmị. Jacob gbaa egberibo akị zụa ifieama Jacob kunumọ bụrụ-egberiama kpọ tịịnmịnị.

4. Jacob teeki gbaa ma, omịnị ba wó gbaa egberi duo te yeama kị tolumọ akịmịnị a o? (“Jacob Warịbolou” ekpedi kpọ dii.)

⁴ Bei egberitịbịbị, omịnị Jacob gbaa akị wó nia awọụbo: Reuben, Simeon, Levi, bá Judah pịrị egberibo kẹrị ẹrẹmịnị. Barịị egberitịbịbị, omịnị Jacob gbaa wó kọọ ningina awọụbo pịrị egberibo kpọ kẹrị ẹrẹmịnị. Jacob gbaa wó awọụbo pịrị egberibo ánị ziimụ awọụbo kpọ gbelemịnị bara wo mọ ẹrịmịnị, bei awọụbọ kị oruseri ifie Israel ibe mịẹpaamọmị. Bei ibe paamọ yebo baratụa wo pịrịwẹrị Jacob bụrụ-egberibo paabein baramị ẹrịmịnị. Bá bịsẹ gbaa egberibo wo mọ ditụa daba, baratụa wo pịrịwẹrị Jehovah mịẹ pọwẹị nanamịnị yeama wo mọ tolumọ akịmịnị.

REUBEN

5. Reuben ụ daụ te yeama ka kị ụ pịrịmịnị bara kị irorotimi ma o?

⁵ Jacob bọlọụ ẹrẹ akị Reuben kị pịrịmị, ụ gbaa Reuben pịrịmị: “Ị́mịnị kị ine bọlọụ tọbọụ.” (Gen. 49:3) Reuben kị bọlọụ tọbọụ duonị, ụ daụ nana yebo ómịnị kị biindẹịn yaị akịmụ bara kị tọn wẹrịmị. Ómịnị tọn wẹrị barasẹ, ụ daụ fịịdaba ómịnị kị warị-tịbịowei a paamịnị, ómịnị ba fịịdaba bụọmọ akị wó awọụbo kị pịrịmịnị bara kị iroro timimị.

6. Tetuu kị duonị Reuben bọlọụ tọbọụ laa agbẹị-emi dịẹpịrịyebo nanagha o? (Genesis 49:​3, 4)

⁶ Anịa, Reuben bọlọụ tọbọụ laa agbẹị-emi dịẹpịrịyebo nanagha. (1Chron. 5:1) Tetuu a o? Zụa kụraịama bụọdẹ ifiemị, ómịnị Jacob mọ tọbọụ ziidẹ ere Bilhah mọ angamị. Bilhah Jacob taa Rachel odubo araụ. (Gen. 35:​19, 22) Jacob taa Leah kị Reuben ziimị. Kaanghaba Jacob Bilhah tarị akị ụ yin dẹịn kpọ emi bara Reuben mọ iroromị. Anịghakpọ Reuben angọ kẹrịgha kị duonị mị seiye mịẹ kpọ paaemi. Bịsẹbara kị paa kpọ, wó mịẹ yebị Jehovah mọ ụ daụ mọ mịẹ bolouịmbẹlẹmọgha.—Genesis 49:​3, 4 goo.

7. Teeki Reuben mọ wó ziituu mọ paamọ ma o? (“Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ egberibo” ekpedi kpọ dii.)

⁷ Jacob gbaa Reuben pịrịmị: “Ị́mịnị bọlọụ bụọgha fa.” Bịsẹ egberibo kọkọ paabeinmị. Bible mị wo mọ didaba Reuben awọụbo kẹnị ụbọ kpọ pẹrẹ, ịkịankụn-owei anịghakpọ bụrụowei a paagha. Mọabịkpọ, Jacob Reuben tangbeigha, Reuben kpọ Israel ibe bị kẹnị ziituu a paamị. (Josh. 12:6) Ómịnị waị mú bịsẹ lịkaịlịkaị zọzọ anga inyenrinbụọ mịẹ bara Bible mọ gbaagha, anịa Reuben zịnị ebi inyenrinbụọama mịẹdịamị.—Gen. 37:​20-22; 42:37.

8. Omịnị teeki kọn Reuben mịẹdịaye duo tolumọ akị ma o?

⁸ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Omịnị angọ kẹrị inyenrinbụọ nana agbẹị-emi bá lịkaịlịkaị zọzọ anga inyenrinbụọ kpọ datịẹmọ agbẹị-emi. Dadiye bo wo laadaba, wo mịẹmụ yebo Jehovah, wo warịbolou-otu, bá zịnịotu gbeleimụ bara kẹrị iroro. Ukie, “kịmịsẹ ánị gboroye kị soumịnị.” (Gal. 6:7) Reuben paamọ yebị Jehovah dieneni nana wẹrịemi bara kpọ akị wo ukiemọ wẹrịemi. Jehovah wo mịẹ seiye duo paamịnị akpotubo kọnsiingha fa, bịsẹ bara kị gbaa kpọ omịnị boloudei wẹrị kịrịịye mịẹdaba, Jehovah tarịama kọn wo pịrịmịnị.

SIMEON MỌ LEVI MỌ

9. Tetuu kị duonị Jacob, Simeon mọ Levi mọ mịẹ yebị ụ dịsẹgha bara gbaa ma o? (Genesis 49:​5-7)

⁹ Genesis 49:​5-7 goo. Bịsẹ yọ bụọmị, Jacob Simeon mọ Levi mọ paamọmụ yebo gbaa á pịrịmị. Ánị mịẹ yebị ụ dịsẹgha bara ómịnị mọ mịẹ gaan paamọ á pịrịmị. Zụa kụraịama bụọdẹ ifie, Canaan owei Shechem Jacob tọbọụma Dinah, penimọ bụnụmị. Jacob awọụbo yebị naa ifiebị bolouịmbẹlẹgha, anịa Simeon mọ Levi mọ bịsẹ yọ duonị akpotu mịẹpaamọmị. Ámịnị mú Shechem oweibo leleimọmị. Shechem owei-otubo beni-koro daba, ámịnị á mọ mó dọọ mịẹmịnị bara gbaa á pịrịmị. Bịsẹ oweibo kọkọ beni-koromị. Ánị enọụbo naa bụbagha ifiemị, Simeon mọ Levi mọ “kịmị kpọ tọngha ifie agbụdụ akị wẹrị mú ama bọọ emi owei-otubosẹ baasinmị.”—Gen. 34:​25-29.

10. Jacob gbaa akị Simeon mọ Levi mọ pịrị egberibị tebara ka kị paabein ma o? ( “Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ egberibo” ekpedi dii)

¹⁰ Simeon mọ Levi mọ mịẹ yebị Jacob a bụụdọọn kụrọmọmị. Anịduonị, ámịnị wasaị Israel ibesẹ duo sụọmịnị bara ómịnị mọ gbaa á pịrịmị. Anịa 200 years dẹịndẹ kị bei egberibo paabeinmị, anị Israel otubo mú Kikoromọ wẹrịemi Ogbo duo sụọ ifiemị. Kọn Judah ziituu pịrịwẹrị ogbobo kị zụa yaị dịẹ Simeon ziituu pịrịmị. (Josh. 19:1) Kọn Levi ziituu pịrị opu-amabo 48, bịsẹ amabo Israel ibe ma bẹbẹ yọama k’emi.—Josh. 21:41.

11. Simeon mọ Levi mọ ziituu mị te ebi yeama kị mịẹ ma o?

¹¹ Simeon mọ Levi mọ ziituubo ánị opu daụ-otubo mịẹkiri yebo dimịẹgha. Levi ziituumị gesi karịbụọ kẹrị kụrọmọ bara mịẹdịamị. Moses Sinai Ogun agọnọ bị Jehovah dọụ mú Olokobo akị timi ifiebị, Israel otubo oru mịẹwẹrị karịmị, anịa Levi otubo Moses anga ka sụọwẹrị bịsẹ inyenrinbụọ kọnsiinmị. (Ex. 32:​26-29) Anịduonị Jehovah Levi ziituu sẹlẹwẹrị ịkịan-kụn otuama paamị. (Ex. 40:​12-15; Num. 3:​11, 12) Kikoromọ wẹrịemi Ogbo duosụọdẹ ifiemị, Simeon ziituumị Judah sụọmọwẹrị ánị egiren-otubo mọ sụụmị, ámịnị Jehovah dọụ bara kị mịẹmị.—Judg. 1:​3, 17.

12. Omịnị te ka kị Simeon mọ Levi mọ ziituubo duo tolumọ akị ma o?

¹² Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Benebene boloukọn bụọmọ wẹrị iné mịẹmịnị yebo mọ tọnmịnị irorobo mọ gbele kụmọ. Omịnị yalịgha duonị kịmị agbẹịgha bara kọn wo mịẹ anịghakpọ wo tarị wẹrịemi kịmị mịẹdaba, wo mịẹ boloukọn kpọ paaemi. (Ps. 4:4) Anịa ukie, omịnị boloukọn kụrọmọ yọ duonị, egberiama gbaa anịghakpọ yeama mịẹdaba Jehovah dịsẹgha fa. (Jas. 1:20) Itu bolou mọ, bá akpọ otubo mọ agbẹịgha bara akị wo mọ inyenrin a paaemi, bịsẹ bara kị paa kpọ, omịnị Bible gbaa bara dimịẹ wẹrị angọ kẹrị inyenrinbụọ nana. (Rom. 12:​17, 19; 1Pet. 3:9) Ị́ daụ mọ yin mọ otu Jehovah dọụbara mịẹgha kpọ á dimịẹ kụmọ, ukie ị́mịnị laa Jehovah dọụ bara mịẹ a paaemi. Ị́mịnị laa benebene Jehovah dọụbara mịẹgha fa bara iroro kụmọ. Ị́mịnị angọtua Jehovah dọụyọ mịẹmịnị yọbị, ómịnị tarịama kọn ị́ pịrịmịnị.

JUDAH

13. Tetuu kị duonị Judah malafa kpọ paaemi a o?

¹³ Jacob barịị ẹrẹ akị Judah kị pịrịmị. Jacob gbaa akị wó bọlọụ-otubo pịrị yebo Judah mọ naa ifiebị, kaanghaba ómịnị malafa wẹrịemi, tuubị ómịnị kpọ zụa kụrọ seiama mịẹdẹ. Simeon mọ Levi mọ Shechem ama bị owei-otubo baa ifiebị, Judah kpọ á sụọmọ mú bịsẹ ama yebo tan akịmị. (Gen. 34:27) Ómịnị wó bịnaotubo sụọmọ wẹrị Joseph yẹrị omoni bolou atụamị, bá á daụ kpọ lẹlẹịmọmị. (Gen. 37:​31-33) Tuu ifie laabị, ómịnị ụ nịa-taa Tamar akị amafị-ere tọn wẹrị á mọ mó bụnụmị.—Gen. 38:​15-18.

14. Judah te ebi yeama kị mịẹ ma o? (Genesis 49:​8, 9)

¹⁴ Anịa, yalịyalị tẹmẹ Jacob gbele wẹrị, tarịama mọ kulebịbịama mọ ka kị Judah pịrịmị. (Genesis 49:​8, 9 goo.) Judah ebibara tọrụtụa akị wó kosụdẹ daụ kpọ dii timimị. Bá ómịnị dieneni mịẹ akị Benjamin kpọ dịamị.—Gen. 44:​18, 30-34.

15. Te tarịama kị Judah laa ma o?

¹⁵ Judah kị wó bịnaotubo daamụ bara Jacob mọ gbaa koromọmị. Anịa, bei egberimị 200 years bụọdẹ kị paabeinmị, anị Israel otubo Eygpt duo kikoromọ wẹrịemi ogbo bọọ mú timi ifiemị. Ámịnị wẹnị timi ifiebị Judah ziituu kị bọlọụ ma timi wẹnị timimị. (Num. 10:14) Zua kụraịama bụọdẹ ifiemị, Jehovah, Judah ziituu kị fịrịmọ bọlọụ kikoromọ wẹrịemi ogboma sụụ yọ a múmị. (Judg. 1:​1, 2) Bịsẹ yọ bụọmọ kpọ Israel ibe daa pẹrẹbo biin yaị Judah ziituu kị duo bomị, bọlọụ ụbọmị anị David. Anịa Jacob gbaa akị Judah pịrị egberibo zịnị ụwọụama kpọ a paabeinmị.

16. Genesis 49:10 bụrụ egberimị tebara ka kị paabein ma o? (“Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ egberibo” ekpedi kpọ dii.)

¹⁶ Kịmịawọụbosẹ daatimi fagha fagha ifie laamụ pẹrẹbị Judah ziituu kị duo bomịnị bara Jacob mọ gbaamị. (Genesis 49:10 goo má footnote.) Bịsẹ ụbọmị anị Jesus Christ, Jacob wó akị Shiloh kị tịịnmị. Jesus gbelemọ yọbị, angel owei gbaamị: “Jehovah Ọkpọnanaowei David wó daụ pẹrẹ kasibị akị ụ pịrịmịnị.” (Luke 1:​32, 33) Bible mọkpọ Jesus akị “Judah ziituu duo paaemi adaka” kị tịịn wẹrịemi.—Rev. 5:5.

17. Wo kpọ Jehovah bara tebara ka kị kịmịotu dii agbẹị-emi a o?

¹⁷ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Judah kụrọ seiama kị mịẹ kpọ Jehovah tarịama kọn ụ pịrịmị. Anịa bịsẹ yọmị Judah bịnaotubo mịẹ angọ bọụ kpọ paaemi. Bịsẹ bara kị gbaa kpọ, Jehovah, Judah ebi inyenrinbụọ kị kị dii wẹrị tarịama akị ụ pịrịmị. Omịnị kpọ tebara ka kị Jehovah dimịẹ a paaemi a o? Bịna ụbọ Jehovah ogbo ma wẹnị fịrị nanadaba, zụa ifieama ụbọ sei inyenrinbụọbo kị wo ịkịọụ ma suo kpọ paaemi. Anịa ukie, Jehovah ụbọ ebi inyenrinbụọbo kị diimịnị. Jehovah ụ karịmịnị otubo ebi inyenrinbụọbo kị ditụamịnị. Anịduonị wo kpọ Jehovah dimịẹ.

18. Tetuu kị duonị omịnị etipou agbẹị-emi a o?

¹⁸ Omịnị mọkpọ Judah paamọye duo zịnị tolumọye nana wẹrịemi, anị etipou inyenrinbụọ. Jehovah ifiebosẹ wó kikoromọdẹ yebo mịẹ beinmọmịnị, anịa zụa ifieama wo tọn ifie mọ, bá wo tọn bara mọ paagha. Zụa ifie bụọdẹkị Judah ziituu mị koro Ọkpọnanaowei kịmịbo daamị. Bọlọụ ifiemị, Jehovah Moses Levi owei, Joshua Ephraim owei, bá ibe daaowei Saul Benjamin owei ka kị wó kịmịbo daa timi kpọ, ámịnị ámọ mó kẹnịsụọ wẹnịmị. Pebidá Jehovah sẹlẹ akị wo bọlọụ daadẹ ụbọsẹ, omịnị bịsẹ ụbọ mọ kẹnịsụọmọ wẹnị.—Heb. 6:12.

19. Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ egberibo Jehovah gbelemọ yọbị teeki kọn wo tolumọ ma o?

¹⁹ Omịnị Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ egberibo duo teeki tolumọ akịdẹ a o? Gaan barabị “Ọkpọnanaowei akị ye dimịnị bara mọ kịmịawọụ ye dimịnị bara mọ bẹbẹ paaemi.” (1Sam. 16:7) Jehovah etipou bá kịmị bụọmọmịnị. Omịnị sei ye mịẹdaba ụ dịsẹgha, anịa omịnị yalịgha bara ómịnị mọ nimi wẹrịemi. Anịduonị, kịmị kụrọ sei mịẹwẹrị boloudei daba, ómịnị tariama kọn bịsẹ ụbọ pịrịmịnị. Barịị egberitịbịmị, Jacob gbaa akị wó kọọ ningina awọụbọ pịrị egberibo kị wo mọ kẹrị ẹrẹteimịnị.