Jacob Fịị Dọụtimi Ifiemị Gbaa Kunumọ Egberibo Duo Wo Laa-emi Tolumọyebo—Part 2

1. Bei egberitịbịmị Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ egberibo te anga kị wo mọ tolumọ dọụmịnị a o?

JACOB awọụbo mọkpọ tịtẹ ụ yọrọ-emi, ámịnị ebibara timi á daụ gbaamịnị egberibo peimịnị. Wo tolumọ bụọmọdẹ baramị, Jacob gbaa akị Reuben, Simeon, Levi, bá Judah pịrị egberibo á mịẹ tamamamị. Anịduonị ámịnị mọkpọ ómịnị gbaa akị wó kọọ-emi ningina awọụbo pịrịmụ egberibo naa dọụmị. Wo wẹrị Jacob gbaa akị Zebulun, Issachar, Dan, Gad, Asher, Naphtali, Joseph, bá Benjamin pịrị egberibo duo wo laaemi tolumọyebo ditụa.a

ZEBULUN

2. Jacob teeki gbaa Zebulun pịrị ma, bịsẹ egberibo ba tebara ka kị paabein ma o? (Genesis 49:13) (Ekpedi kpọ dii.)

² Genesis 49:13 goo. Jacob gbaa amọ Zebulun ziituu mị abadị-aka ka timimịnị, anị Kikoromọ wẹrịemi Ogbo tụbụrụ angamị. Anịa 200 years dẹịnde kị, ogbo dịẹ akị Zebulun ziituu pịrịmị. Mị ogbomị Galilee abadị mọ Mediterranean abadị mọ ovuru k’emi. Moses bụrụ koromọ wẹrịmị: “O Zebulun, ị́ wẹnị paamịnịmị, pọwẹị ị́ laa.” (Deut. 33:18) Zebulun maa abadi ovuru k’emi duonị, fọụ yọụmụ yọbị bọụbọụ á pịrịemi anịkị duonị kaanghaba bịsẹ egberi gbaa wẹrịemi. Timi bara timi bara, Zebulun ziituu mị pọwẹị agbẹị-emi tuuama nana wẹrịemi.

3. Teeki baratụa wo pịrịwẹrị wo nana wẹrịemi yebo wo a tọrụ-kẹrịmịnị a o?

³ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Wo emiyọ emiyọ bá wo emibara emibara, omịnị pọwẹị agbẹị-emi tuuama nana wẹrịemi. Anịa omịnị pọwẹị timi dọụmịnịsẹ, wo nana wẹrịemi yebo wo a tọrụkẹrị. (Ps. 16:6; 24:5) Zụa ifieama, omịnị wo nanagha yebo kẹrị iroromịnị yọbị bọụbọụ akị wo nana wẹrịemi yebo kẹrị iroromịnị yọ dẹịn-emi. Anịduonị angọtụa iné nana wẹrịemi ebi yebo kị kẹrị irorodá akị pọwẹị.—Gal. 6:4.

ISSACHAR

4. Jacob teeki gbaa Issachar pịrị ma, bịsẹ gbaaye mị tebara ka kị paabein ma o. (Genesis 49:14, 15) (Ekpedi kpọ dii.)

⁴ Genesis 49:14, 15 goo. Issachar angọtụa fịrị wẹnịmịnị yọ duonị Jacob seribịbị akị ụ pịrịmị. Jacob Issachar kọn ịkịtịkịtị kị tọnmọmị, anị okuye sibemịnị nama. Jacob gbaa amọ Issachar ebi ogbo kị nanamịnị. Anịa kọkọ bịsẹ bara kị paamị, Issachar laa ogbomị Jordan tọrụ mọ kị naịn-emi, ye gboro daba sụọ kụrọmọ fa k’emi. (Josh. 19:22) Ámịnị kọkọ angọtụa kiri gboro, bá baratụa zịnị otuama kpọ pịrịmị. (1Ki. 4:7, 17) Gbaamaba, Issachar ziituu mị zịnị ziituubo mọ gbelei wẹrị ánị egiren otubo mọ sụụmị, ụgụla-pẹlẹ owei Barak ifie mọ bá bụrụ-áraụ Deborah ifie mọ bịsẹ bara kị mịẹmị.—Judg. 5:15

5. Tetuu kị duonị omịnị angọtụa fịrị wẹnị agbẹị-emi a o?

⁵ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Issachar ziituu mịẹ yebị Jehovah a tọrụ-kerị bara kị, mị tịẹkiri kpọ wo angọtụa wẹnịmịnị fịrịbo kpọ Jehovah a tọrụ-kẹrịemi. (Eccl. 2:24) Gbaamaba, zụa bịnaotuama angọtụa itu kekeremịnị. (1Tim. 3:1) Ámịnị yeama sibe wẹrị sụụyọ a múgha kpọ, ámịnị angọtụa wẹrị tẹmẹ anga akpotu duo Ọkpọnanaowei kịmịbo zụọmịnị. (1Cor. 5:1, 5; Jude 17-23) Bịsẹyọ kị bụọmọ kpọ, ámịnị warị emi ifiemị, itu kụrọmọmụ ẹrẹbịbịama kọn angọtọlọmịnị.—1Tim. 5:17.

DAN

6. Dan ziituu mị te fịrị kị wẹnịtimi ma o? (Genesis 49:17, 18) (Ekpedi kpọ dii.)

⁶ Genesis 49:17, 18 goo. Jacob, Dan akị seiye (dawaịn) kị tọnmọmị, Dan dụba ụ dẹịn-emi egiren otuama, gbaamaba akị sụụyọ amúmịnị ayanyan mọ bá yọụmịnị kịmị mọ oweinmụ bara kpọ gbaamị,. Dan ziituu mị kọkọ boloukụrọmị bá ifiebosẹ egiren otubo mọ sụụmụ bara ka kị angọ tọlọmọmị. Anịduonị Israel otubo wẹnị Kikoromọ wẹrịemi Ogbo ma mútimi ifiemị, Dan ziituu kị tuu a timi á kekere timimị. (Num. 10:25) Israel ibe ma emi kịmịbosẹ kị Dan ziituu wẹnịtimi fịrịmị ẹrịgha kị gbaa kpọ, ámịnị kọkọ yelaa fịrị kị wẹnị timimị.

7. Omịnị tebara ka kị Jehovah ogbo bọọ wo laade fịrịsẹ dii agbẹị-emi a o?

⁷ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Ị́mịnị kpọ kịmịotu pịrị ẹrịgha fịrịama wẹnịdẹ a o? Kaanghaba ị́mịnị kpọ angọ paamọ wẹrị Kingdom Hall tọlọmọdẹ, bá kala bẹnịbo mọ opubẹnịbo mọ angọ paamọ wẹrị fịrị wẹnịdẹ kpọ paaemi, anịghakpọ zịnị fịrịama wẹnịdẹ. bịsẹ bara-aba ị́ kule agbẹị-emi! Ifiebosẹ Jehovah iné wẹnịdẹ fịrịbo ẹrị wẹrịemi bá tọrụ-kẹrịemi bara ukie. Ị́mịnị ụ tarị wẹrịemi duonị tokoni kpọ dọụgha bara ka kị, ụ karịmịnị yọbị wó a tọrụ-kẹrịemi.—Matt. 6:1-4.

GAD

8. Tetuu kị duonị egiren otubo Kikoromo Ogbo mị Gad ziituu mọ sụụmụ yọbị bọụbọụ ma o? (Genesis 49:19) (Ekpedi kpọ dii.)

⁸ Genesis 49:19 goo. Jacob gbaa amọ egiren otuama bo Gad nana wẹrịemi yebosẹ kọnmịnị. 200 years tọrụ bụọdẹ ifiemị, Jordan Tọrụmị ụraụ paabomịnị anga ka kị Gad ziituu pịrịmị. Ánị timi ogbo mị egiren otubo mọ kị efin nana wẹrịmi, anịduonị egiren otubo ogbo duo sụọmụ yọbị bọụbọụ kị timimị. Bịsẹ bara kị gbaa kpọ, Gad ziituu mị bịsẹ yọ ka timi dọụmị, tuubị ámịnị bịsẹyọ ka timi laa ánị namabo gbalị a paaemi. (Num. 32:1, 5) Gad ziituu mị boloukụrọ kịmịama. Bịsẹyọ kị bụọmọ kpọ, Jehovah baratụa á pịrịwẹrị ánị egiren otubo dẹịnmọmụ eti ámịnị mọ nanamị. Ámịnị mọkpọ biin kụraịama akị ánị sụụ-otubo fịrịmọ zịnị Israel otu sụọmọ wẹrị ụraụ sụọfamịnị anga ma mú sụụ wẹrị Kikoromo Ogbo kẹrị akịmị. (Num. 32:16-19) Ánị fa ifiemị Jehovah ánị erebo mọ ánị awọụbo mọ kekeremụ eti ámịnị mọ nanamị. Gad ziituu mị boloukụrọ bá angọ kọn ịkịankụn yọ duonị, Jehovah tarịama akị á pịrịmị.—Josh. 22:1-4.

9. Eti akị Jehovah a nana wẹrịemi yọmị, wo dịnẹmọ wẹrị te yeama kị sẹlẹ angọ pịrịmịnị a o?

⁹ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Omịnị bụụdọọnye bolou k’emi kpọ pẹlẹgha bara akị Jehovah karịmụ yọbị, omịnị ifiebosẹ wo etisẹ kọn Jehovah a tụamịnị. (Ps. 37:3) Mị tịẹkiri kpọ biin kịmịama eti akị Jehovah a tụa wẹrịemi duonị, zụa yeama barasin wẹrị Jehovah ogbo ma warị kẹrị fịrịama wẹnịmịnị, egberigbaa-otu dọụ kụrọmọ wẹrịemi yọama kpọ a múmịnị, anịghakpọ zịnị fịrịama akị Jehovah ogbo ma wẹnịmịnị. Jehovah ifiebosẹ baratụa á pịrịmịnị bara ámọ nimi wẹrịemi.—Ps. 23:1.

ASHER

10. Asher ziituu mị teeki mịẹ agbẹị timi ma o? (Genesis 49:20) (Ekpedi kpọ dii.)

¹⁰ Genesis 49:20 goo. Jacob gbaa amọ Asher pụọsị pụọsị kị paamịnị, kọkọ bịsẹ bara kị paamị. Israel ogbobo ye gborodaba pịsẹ-dẹịntimi ogbobo zụa yaị Asher ziituu kị laamị. (Deut. 33:24) Bịsẹ yọ kị bụọmọ kpọ Asher ziituu mị Mediterranean Abadị mọ Phoenicia otu ama Sidon mọ naịn timimị, bịsẹ yọmị fọụ sụọ kụrọmọ kị timimị. Anịa, Asher ziituu mị Canaan otubo kọn ogbo duosiingha. (Judg. 1:31, 32) Anịduonị Canaan otubo á mịẹ Jehovah a barasinmị, bịsẹyọ bụọmọ kpọ ánị nanayebo kpọ á mịẹ angọtụa ebibara Jehovah karịgha. Ụgụla-pẹlẹ owei Barak kịmịsẹ wẹrị angọ paamọ bodá mú Canaan otubo mọ sụụmụ bara gbaa ifiebị, Asher ziituu mị angọ paamụ bọgha. Anịduonị Asher ziituu mị kọọ Israel otubo sụọmọwẹrị “ Megiddo beni yọmị” Canaan otubo dẹịnmọgha. (Judg. 5:19-21) Jehovah tẹmẹ mị Barak mọ Deborah mọ asụọwẹrị dẹịnmọ numu tuun timi ifiemị, ámịnị gbaa amọ: “Asher kperein abadị-aka ka tịtẹ timimị” á bịsẹ tuun numumị Asher ziituu mịẹ bụzẹ wẹrịemi —Judg. 5:17.

11. Tetuu kị duonị omịnị agbẹị bara ka kị nanaye dii agbẹị-emi a o?

¹¹ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Omịnị wo ebidẹịn yọ ka kị Jehova pịrị dọụmịnị. anịduonị, akpọ otubo kọn nanaye dimọ wẹrịemi barabị omịnị mọ kọn nanaye dimọgha fa. (Prov. 18:11) Omịnị agbẹị bara ka kị sịlị dimọmịnị. (Eccl. 7:12; Heb. 13:5) Omịnị agbẹịgha bara wo ifie mọ wo nana wẹrịemi kụrọ mọ kọn sịlị nanamụyọ dọụgha fa. Bịsẹ bara dii a, omịnị wo ifie mọ wo nana wẹrịemi kụrọ mo kọn Jehovah fịrị kị wẹnịmịnị. Omịnị bịsẹ bara mịẹdaba, mị bọlọụmị Jehovah ebi yeama kọn wo pịrịmịnị bara wo mọ nimi wẹrịemi.—Ps. 4:8.

NAPHTALI

12. Jacob gbaa akị Naphtali pịrị egberibo tebara ka kị paabein ma o? (Genesis 49:21) (Ekpedi kpọ dii.)

¹² Genesis 49:21 goo. Jacob gbaa amọ Naphtali “ebi egberiama kị gbaamịnị owei.” Jacob bịsẹ gbaa egberimị, Jesus akị egberi gbaatimi bara kị bẹmọ kpọ paaemi. Jesus, ebibara ka kị kịmịotu tolumọ timimị, ómịnị ba Capernaum “kọn wó bẹtịbị ama kị mịẹmị” bịsẹ ama mị Naphtali ete k’emi. (Matt. 4:13; 9:1; John 7:46) Jesus gbelemọ yọbị, Isaiah bụrụ koromọ amọ Zebulun mọ Naphtali mọ emi kịmịbo “opu tukpa” ẹrịmịnị. (Isa. 9:1, 2) Jesus kị kọkọ “akpọsẹ mịẹgaanmịnị gesii tukpamị” ómịnị wó tolumọ yebo ka kị akpọsẹ mịẹgaanmị.—John 1:9.

13. Omịnị tebara ka kị wo ẹrẹmịnị egberibo kọn Jehovah mịẹ pọwẹịmọ a paaemi a o?

¹³ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Wo ẹrẹmịnị egberibo mọ bá wo ẹrẹmịnị bara mọ Jehovah tọrụyọ ma yelaaemi. Omịnị tebara ka kị “ebi egberiama” ẹrẹwẹrị Jehovah mịẹ pọwẹịmọmịnị a o? Omịnị ifiebosẹ gesii kị gbaa. (Ps. 15:1, 2) Omịnị wo ẹrẹbịbịbo kọn zịnịotu kụrọmọ, á gbaaseimọ kụmọ, kịmị ebiye mịẹdaba ifie famọgha bara ụbọ serii. (Eph. 4:29) Bá ifiebosẹ angọ tọlọmọ wẹrị egberi gbaa fomuun mịẹpaamọmụ ẹrẹteiama kẹrị ẹrẹ.

JOSEPH

14. Jacob gbaa akị Joseph pịrị bụrụ-egberimị tebara ka kị paabein ma o?. (Genesis 49:22, 26) (Ekpedi kpọ dii.)

¹⁴ Genesis 49:22, 26 goo. Jehovah Joseph “akị wó bịnaotubo ovuru duo sẹlẹ paamọ” wẹrị yelaa fịrị wẹnịmị. Bịsẹ yọbị Jacob mịẹ bolouịmbẹlẹmị. Anịduonị Jacob, Joseph akị “beinyaị tụamịnị tịnbara kị tịịnmị.” Jacob kị tịnbị, Joseph ba tịnbarabị. Joseph kị Jacob taa Rachel bọlọụ tọbọụ, Ruben ba Leah bọlọụ tọbọụ. Reuben kị bọlọụ tọbọụ laa agbẹị-emi tarịbo akị agbẹị timimị, anịa Jacob gbaamịnị barasẹ, bịsẹ fomuun mị Joseph kị laamịnị. (Gen. 48:5, 6; 1Chron. 5:1, 2) Bịsẹ bụrụ-egberi paabein baramị, Joseph maa awọụbo, Ephraim mọ Manasseh mọ maa ziituu ka paa wẹrị ogbo dịẹtimi ifiemị, ogbo-ama dịẹ á pịrịmị.—Gen. 49:25; Josh. 14:4.

15. Joseph bịnaotubo agbẹịgha bara akị ụ mọ mọ inyenrin ifiemị, ómịnị tebara kị mịẹ ma o?

¹⁵ Kịmịama apopu(apịpị) akị [Joseph] “tein bá ụ golu kụrọmọmụ bara Jacob mọ gbaamị.” (Gen. 49:23) Anị wó fịọnkẹrị bịnaotubo nẹ agbẹịgha bara akị Joseph ụyamọ otubo kị gbaamịnị. Bịsẹ bara kị paa kpọ, Joseph wó bịnaotubo golugha anịghakpọ boloukọn Jehovah pịrịgha. Jacob gbaa baramị: “[Joseph] apopumị mọkpọ emi, bá wó barabo kpọ dẹịnsụọgha, mọkpọ kụrọemi.” (Gen. 49:24) Bụụdọọn yeama Joseph laa ifiemị, ómịnị Jehovah ka sẹsẹrẹmị, ómịnị wó bịnaotubo bụọmọ, bá ebibara ka kị ámọ mó inyenrinmị. (Gen. 47:11, 12) Joseph ụ paamọ yebo bụọmọ wẹrị ụ mịẹ ebi kịmị ka paamị. (Ps. 105:17-19) Anịduonị, Jehovah Joseph akị yelaa fịrịama wẹnịmị.

16. Bụụdọọnye bolou emi ifiemị, omịnị tebara ka kị Joseph dimịẹmịnị a o?

¹⁶ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Bụụdọọnye wo laadaba, pebidá wosẹ benebene bịsẹ bụụdọọnye bụọmọ wẹrị wo Jehovah karịmịnị yọ tịẹmọ kụmọ, bá wo bịnaotubo mọ nana wẹrịemi ikie kpọ seimọ kụmọ. Ukie, zụa ifieama Jehovah dadiye bụọmọ wo laa wẹrị tolumọ yeama kọn wo pịrịmịnị. (Heb. 12:7, ftn.) Bei tolumọyebo baratụa wo pịrịwẹrị ebi inyenrinbụọama nanamịnị, gbaamaba dieneni bá kịmị bụọmọ inyenrinbụọ kpọ. (Heb. 12:11) Omịnị wo laamịnị dadiyebo inedaba Jehovah tarịama kọn Joseph pịrị baramị kọn wo kpọ pịrịmịnị.

BENJAMIN

17. Benjamin gbelemọ bụrụ-egberimị tebara ka kị paabein ma o ? (Genesis 49:27) (Ekpedi kpọ dii.)

¹⁷ Genesis 49:27 goo. Jacob gbaa amọ Benjamin ziituu mị wolf nama bara kị sụụ kụrọ nanamịnị. (Judg. 20:15, 16; 1Chron. 12:2) “Bọlọụ” Israel ibe daa pẹrẹmị, Benjamin ziituu kị duo bomị anị Ibe-Daaowei Saul. ómịnị kọkọ malafagha bara ka kị Philistine otubo mọ sụụmị. (1Sam. 9:15-17, 21) “Tuu ifie laamị” Pẹrẹ taa Esther mọ Mordecai mọ Benjamin ziituu kị duo paamị, biin kụraịama bụọdẹ ifiemị, ámịnị Persia otu bara duo Israel otubo zụọmị.—Esther 2:5-7; 8:3; 10:3.

18. Omịnị tebara ka kị Benjamin ziituu dimịẹ a paaemi a o?

¹⁸ Teeki wo mọ tolumọ akị a paaemi a o? Kịmị Benjamin ziituu duobo pẹrẹ sụọ yọmị, Benjamin ziituu mịẹ bolouịmbẹlẹmọmị. Bịsẹ bara kị gbaa kpọ, Jehovah pẹrẹ kasimị akị David, Judah ziituu kị duo paaemi owei pịrị ifie kpọ, ámịnị pọwẹịtimi ámọ mó wẹnị gbeleimị. (2Sam. 3:17-19) Biin kụraịama bụọdẹ ifiemị, zịnị ziituuama tịbị kụrọ Jehovah sẹlẹdẹ pẹrẹ pịrị ifie kpọ, Benjamin ziituu mị Judah ziituu ma barasingha, bá Jehovah kọn pẹrẹ tụadẹ owei kpọ a barasingha. (1Ki. 11:31, 32; 12:19, 21) Pebidá wo kpọ ifiebosẹ Jehovah sẹlẹ wẹrị wo bọlọụdaamịnị otubo mọ kẹnịsụọmọ wẹnị.—1Thess. 5:12.

19. Omịnị tebara ka kị Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ yebo duo arere nanamịnị a o?

¹⁹ Jacob fịị dọụtimi ifiemị gbaa kunumọ egberibo arere mịẹpaamọ wo pịrịmịnị. Bei yebo paabein barabị wo mọ diidaba wo peibolou mịẹ kụrọmọmịnị bá Jehovah bụrụ-egberibosẹ paabeinmụ eti kọn wo pịrịmịnị. Bịsẹ yọ bụọmọ kpọ, Jehovah tarịama akị Jacob awọụbo pịrị bara wo mọ kẹrị ẹrẹtei yọmị baratụa wo pịrị wẹrị ebibara Jehovah dọụ yebo nimiwẹrị a mịẹ a paaemi.