Ti Umay a Klima
TI POLUSION iti atmosperatayo ket maysa laeng kadagiti parikut ti aglawlaw a pinataud dagiti tattao. Ti dadduma ramanenna ti nakaro a panangkalbo iti kabakiran, ti panangpukaw kadagiti kita ti animal, ken ti polusion kadagiti karayan, dan-aw, ken taaw. Tunggal maysa kadagitoy a parikut ti siaannad a nausig, ken naaramiden dagiti singasing a mangkorehir kadakuada. Tangay sangalubongan dagiti parikut, kalikagumanda dagiti sangalubongan a solusion. Adda nasaknap a tulagan maipapan kadagiti parikut ken no ania ti mabalin nga aramiden a mangkorehir kadagitoy. Tinawentawen, makalikaguman ti panagtignay. Tinawentawen, bassit laeng ti maaramidan. Masansan a dagiti parikut pagsennaayan dagiti agar-aramid iti pagalagadan ket umanamongda a masapul nga adda maaramid ngem iti kinapudnona, inayonda, “saan a dakami ti mangaramid, saan nga itan.”
Idi 1970 iti dati nga Earth Day, dagiti demostrador idiay New York City nagawitda iti dakkel a karatula. Ti karatula iladawanna ti planeta a Daga nga um-umkis iti “Arayatendak!!” Addanto kadi asinoman a mangipangag iti kasta a pakaasi? Ipaay ti Sao ti Dios ti sungbat: “Dikay ikabil ti panagtalekyo kadagiti natan-ok, wenno uray iti anak ti naindagaan a tao, a kenkuana awan pakaisalakanan. Ti espirituna pumanaw, isu agsubli iti dagana; iti dayta nga aldaw mapukaw dagiti panunotna.” (Salmo 146:3, 4, NW) Sumaganad, ipatuldo ti salmista ti Namarsua, ta Isu ti kakaisuna nga addaan iti pannakabalin, sirib, ken pagayatan a mangrisut iti amin a narikut a problema a sangsanguen ti sangatauan. Mabasatayo: “Naragsak daydiay . . . ti namnamana adda ken Jehova a Diosna, ti Nangaramid iti langit ken daga, iti baybay, ken iti isuamin nga adda kadakuada.”—Salmo 146:5, 6, NW.
Ti Naayat a Kari ti Namarsua
Ti daga ket sagut a naggapu iti Dios. Dinisenio ken pinarsuana dayta, agraman ti amin a narikut ken nakaskasdaaw a mekanismo a mamagbalin iti klima ti daga a makaay-ayo. (Salmo 115:15, 16) Kuna ti Biblia: “[Ti Dios] inaramidna ti daga babaen ti pannakabalinna, imbangonna ti lubong babaen ti siribna, ken gapu iti pannakaawatna inyukradna dagiti langlangit. No isu agtimek, agkibur dagiti dandanum kadagiti langlangit, ket paulienna dagiti alingasaw manipud kadagiti pungto ti daga; isu aramidenna dagiti kimkimat iti tudo, ket paruarenna dagiti anginna kadagiti pagidulinanna.”—Jeremias 10:12, 13.
Ti ayat ti Namarsua iti sangatauan ket dineskribir ni apostol Pablo kadagiti tattao iti kadaanan a Listra. Kinunana: “[Ti Dios] dina binaybay-an nga awan makasaksi iti bagina iti panagaramidna ti naimbag, nga inikkannakayo kadagiti tudo manipud langit ken kadagiti nabunga a pampanawen, a pinunnona a naan-anay dagiti pusoyo iti taraon ken ragsak.”—Aramid 14:17.
Ti masakbayan ti planeta ket saan nga agpannuray iti panangikagumaan ken tulagan dagiti tattao. Maipapan iti klima, Daydiay addaan iti pannakabalin a mangkontrol iti dayta inkarina iti kadaanan nga ilina: “Itedkonto ngarud dagiti tudo kadagiti karbenganda, ket ti daga pataudennanto ti apit, ket dagiti kaykayo iti bangkag agbungadanto.” (Levitico 26:4) Din agbayag, dagiti tattao tagiragsakendanto dagita a kasasaad iti intero a daga. Pulos a saanton a pagbutngan dagiti natulnog a tattao dagiti makadadael a bagyo, aluyo, layus, tikag, wenno aniaman pay a natural a didigra.
Dagiti dalluyon, angin, ken ti paniempo agbalinto amin a pakaay-ayuan. Mabalin a pagsasaritaan pay laeng ti tattao ti paniempo, ngem awanto ti aramidenda iti dayta. Iti aramiden ti Dios a masanguanan, nakaay-ayatto unay ti biag ta awan ti masapul a balbaliwan.