Ti Pagilasinan​—Pammaneknek a ti Baro a Lubong Asidegen?

“Ta tumakderto ti nasion a bumusor iti sabali a nasion, ti pagarian a bumusor iti sabali a pagarian: ket addanto bisbisin ken ginggined, iti [nadumaduma] a disso.”​—Mateo 24:7, King James Version.

BAYAT ti kinabara ti Gubat Sangalubongan I, inadaw ti The Watch Tower, nga Abril 15, 1917, dagitoy a sasao ket kinunana: “Makitkitatayo itan ti paset ti kaitungpalan daytoy naimpadtuan a sasao, babaen iti ngangngani pannakipaseten amin a nasnasion iti makapapatay a panagsusuppiat. Ti magun-odan nga abasto ti taraon uray sadino ti bumasbassit ken ngumatngato met ti ngina ti panagbiag.”

Ita, 71 a tawen kamaudiananna, daytoy a magasin ti kaskasdi a mangiturturong ti atension dagiti managbasana iti daytoy a padto. Tallo a kadaanan a historiador ti nangilanad itoy a padto kas paset ti “pagilasinan” nga inted ni Jesu-Kristo.​—Mateo 24:3, 7; Marcos 13:4, 8; Lucas 21:7, 10, 11.

Nanipud 1914, ginasgasut a milion a biag ti kineltayen dagiti gubat, bisin, sakit, ken dadduma pay a didigra. Inlista ti The New Encyclopædia Britannica (1987) ti 63 a “Kangrunaan a historikal a ginggined” iti las-ud ti napalabas a 1,700 a tawtawen. Iti daytoy a dagupna, 27, wenno 43 porsiento, ti napasamak nanipud 1914. Ti libro a Terra Non Firma, da Propesor Gere ken Shah, ti addaan listaan a nangsaklaw ti naun-unday a periodo. Iti nadagupda a “kangrunaan” a ginggined iti dayta a listaan, 54 porsiento ti napasamak nanipud 1914.a Uray ikabilyon a dagiti rekord manipud kadagiti napalabas a siglo ket saanda a kumpleto, saantay a maliklikan ti konklusion nga iti tiempotayo ti sangatauan apektado unay kadagiti ginggined.

Ti banag nga ad-adda pay a nakabutbuteng a nangkintayeg ti puspuso dagiti tattao isut’ panagbettak dagiti bomba atomika kadagiti siudad a Hapones a Hiroshima ken Nagasaki. Dagiti nuklear a pannakabalin itatta ti agik-ikut kadagiti adu nga ig-igam iti reprep a panangpapatay a ti sangatauan ita ti agpegpeggad iti pannakaikisapna. Kas intuloy nga inlanad ni historiador a Lucas iti padto ni Jesus: “Addanto maaramid a nakakigkigtot ken dadakkel a pagilasinan iti langit. . . ket ditoy rabaw ti daga rigat dagiti nasion, saanda nga ammo ti ruaranda. . . dagiti tattao agkapuydanto gapu ti buteng ken danagda kadagiti maar-aramid nga umayto iti amin a mapagnaedan a daga.”​—Lucas 21:11, 25, 26.

Numan pay umanamong dagiti superpowers a kissayan ti bilang ti dadduma nga ig-igamda kadagiti pagitamtambakanda, dagita a tulagan ti di mangkissay ti panagbuteng ti tao kadagiti naranggas a krimen, pannakarba ti ekonomia, ken ti terorismo. “Ti mangpaaburido unay kadagiti tattao itatta,” kuna ti maysa a pagiwarnakan nga Africano, “isu ti personal a kinatalgedda. . . Ti krimen ti kasla agballan. . . ; adda nakasaksaknap a buteng.” Wen, ken impadto ni Jesus “nga agadunto ti kinadakes” ket isu pay ti maysa nga apagpag-isu a detalye ti pagilasinan.​—Mateo 24:12.

“Naimbag a Damag”

Ngem, mabang-arankayo a makangngeg, a dagiti nakaam-amak a paspasamak a kaisalsalaysay ti naipadto met a mapakuyogan ti “naimbag a damag [a] maikaskasaba iti amin a mapagnaedan a daga.” (Mateo 24:14) Ti “naimbag a damag” ket maipapan ti Pagarian ti Dios. Dayta a napigpigsa ngem tao a sangalubongan a gobierno ti nakaurnongen ti minilmilion a nasusungdo nga iturayanna. Daytanto ti bumallaet kadagiti ar-aramid ti tao ken mangpennek kadagiti kasapulan ti tao maipaay iti maysa a nalinteg a baro a lubong.​—Lucas 21:28-32; 2 Pedro 3:13.

Adu ti mangiwagwagteng ti “naimbag a damag” gapu iti dida panamati. Dadduma kunada a patienda dayta, ngem bassit ar-aramidenda maipapan iti dayta. Dadduma agtignayda met iti apagbiit, kalpasanna mangrugidanto a pagduaduaan dayta. Dagiti kadi kasta a negatibo a reaksion ti naipadto met kas paset ti pagilasinan? Ti napatpateg pay, kasanokay a magunggonaan a personal manipud itoy a pagilasinan?

[Footnote]