‘Agtultuloykay a Mabaliwan’

“SIGURADOKA kadi a makagtengtayo iti dayta?” Ti pasahero inturongnat’ saludsodna iti kapitan ti barko. Bayat a ti bassit a barko agpallapallayog ken agkalkallautang iti dayta nadawel a Cape rollers ti Sud Atlantico, kasla agparang kenkuana a milagro para kadakuada a makagteng iti dayta nagbassitan a tulnek idiay mapa nga isut’ pagsangladanda.

Gapuna isut’ inawis ti kapitan idiay plataporma ti barko ket inlawlawagna ti trabaho dagiti aruaten ti nabigasion​—dagiti gyro compasses, radar, dagiti satelait a pagawat ti sinsinias, ken uray ti gagangay laeng a sextant. Nupay dagiti teknikal a panangisalaysay di unay naawatan ti babai, naawatanna ti pamunganayan a prinsipio ti nabigasion: panangkorehir ti kurso. Babaen iti tulong dagiti alikamenna ti nabigasion, mabalinan ti kapitan a bawien wenno timbengen dagiti impluensia dagiti agus ti baybay ken angin babaen ti panangaramid ti masansan a panangbalbaliw. No awan dagita a panangbalbaliw, mailisida iti pagsangladanda iti nakaad-adu a milia.

Dagiti Kristiano arigda dagiti barko iti taaw ti sangatauan. Ti kalattayo ket “tapno masarakannatay koma [ni Jehova] a sitatalna nga awan tulawna ken awan ti pakapilawanna.” (2 Pedro 3:14) Ngem kas iti maysa a barko, addada dagiti puersa​—makin-uneg ken makinruar​—a mabalin mangikapis kadatayo. Ngarud, anian a maiyanatup unay, dagiti sasao ni apostol Pablo kadagiti taga Corinto: “Gapu itoy met laeng ikarkararagmi, ti naan-anay a panagbalbaliwyo. . . . Agtultuloykayo . . . a mabalbaliwan.”​—2 Corinto 13:9, 11.

No Aniat’ Ramanen ti Pannakabalbaliw

Ti termino a Griego a naipatarus a “mabalbaliwan” tuktukoyenna ti panangikabil iti maysa “iti umiso a pannakailinia.” (Kitaenyo ti footnote ti Reference Bible.) Iti dadduma a Biblia, daytat’ nausar a mangiladawan ti panangipasubli iti maysa iti umiso a kasasaadna. Kas pangarigan, idiay Mateo 4:21, ti umas-asping a termino nausar a mangiladawan ti “panangritubar” kadagiti iket. (Kingdom Interlinear) Ania, ngarud, ita ti kaipapananna a dagiti Kristiano mabalbaliwanda?

Bueno, panunotenyo dagiti Kristiano idiay Corinto a nagsuratan ni Pablo. Iti napalabas a suratna kadakuada, intudo ni Pablo ti sumagmamano kadagiti di umiso a kasasaad a mapaspasamak iti kongregasion: ti sektarianismo, ti panangipalpalubos iti seksual nga imoralidad, ti panagdidinnarum dagiti agkakabsat, di panagraem iti Pangmalem ti Apo, ken uray pay dagiti nariribuk a panaggigimong. (1 Corinto 1:10-13; 5:1; 6:1; 11:20, 21; 14:26-33) Ngarud kasapulan dagiti taga Corinto a “ritubaren” ti kasasaad sadiay, kayatna a sawen, iyeg dayta “iti umiso a pannakailinia” kadagiti nadiosan a prinsipio.

Ti maikadua a surat ni Pablo kadakuada ipamatmatna a kastat’ inaramidda. (2 Corinto 7:11) Nupay kasta, ammo ni Pablo a dagiti panangparigat manipud iti lubong, manipud ken Satanas, ken manipud kadagiti mismo a nainlasagan a pagannayasanda ti agtultuloy a mangidurduron kadakuada a maikapis iti dalan sagpaminsan. Gapuna, maiyanatup ti panangbalakadna kadakuada nga ‘agtultuloyda a mabalbaliwan.’

Ti Pannakasapul a Mabalbaliwan Itatta

Dagiti Saksi ni Jehova itatta masapul met nga agtultuloyda a mabalbaliwan. Ni Satanas a Diablo ‘makigubgubat’ kadatayo, a sibabara ti rantana a mangdadael ti kinatarnawtayo. (Apocalipsis 12:17; Efeso 6:12) Nalikmuttay met iti sangalubongan a sistema dagiti bambanag nga agan-andar “kas maiyannurot iti panguluen ti pannakabalin ti angin.” Dagiti katrabahuan ken kaeskuelaantayo mabalin a tattaoda nga ‘agbibiag maitunos kadagiti derderrep ti lasagda, a tungtungpalen dagiti tarigagay ti lasag.’ (Efeso 2:2, 3) Addaantay met ti di agressat a pannakidangdangadang kadagiti natawidtay a basbasol. (Roma 7:18-25) No awan ti agtultuloy a pannakabalbaliw, naglakatay a mailisi iti kursotayo.

Ti kapadasan ni apostol Pedro nagsayaat a mangiyilustrar iti daytoy. Kalpasan ti umiso a pannakailasinna ken Jesus kas “ti Kristo, ti Anak ti Dios a sibibiag,” nakomendaran ni Pedro kadagiti sasao a: “Naragsakka, Simon nga anak ni Jonas, ta saan a ti lasag wenno dara ti nangipaltiing kenka, no di ket ni Amak nga adda sadi langit.” (Mateo 16:16, 17) Nalawag, ti panagpampanunot ni Pedro umisot’ kursona. Kaskasdi, iti las-ud ti panawen a saklawenna ti sumaganad nga innem a bersikulo Mt 16:18-23, isut’ masapul a tubngaren a sisasaem ni Jesus! Apaman a naammuanna a ni Kristo “aglak-am kadagiti adu a banag . . . ken matay,” inggunamgunam ni Pedro ken Jesus: “Apo, kaasiam ta bagim; uray kaanoman saan koma a maaramid kenka daytoy.” Sipapartak nga insungbat ni Jesus: “Pumanawka iti sanguanak, Satanas! Sika ti pakaitibkolak, ta dika pampanunoten dagiti maipapan iti Dios, no di ket dagiti maipapan kadagiti tao.”​—Mateo 16:21-23.

Ni Pedro agpampanunot manipud nainlasagan a panangmatmat. Ti kababalinna ken pampanunotna masapul a mabaliwan. Saan aya a pudno met dayta kadatay amin sagpaminsan? Saan aya nga adda pagannayasantayo a makakita kadagiti bambanag manipud mismo a panangmatmattayo imbes nga iti panangmatmat ti Dios? Gapuna, sagpaminsan kasapulantayo ti mabaliwan. Kas ti barko nga adda iti taaw, dagita a panagbalbaliw no maminsan mabalin a bassitda unay, kasla awan pategda. Ngem mabalin a kaipapanan dayta ti pagdumaan ti pannakagtengtayo iti papanantayo ken panagsagaba iti naespirituan a pannakarba. Wen, ti bassit a panagbalbaliw itan mabalin a lapdanna ti panagaramid ti dakkel​—nalabit nasakit​—a panagbalbaliw iti kamaudianan.

Dagiti Nasantuan a Pagannurotan

No dagiti instrumento ti nabigasion ti barko saan nga apagpag-isut’ pannakakalibrarda, ti umiso a panangkorehir iti kurso saan a maaramidan. Umas-asping iti dayta, no kayattay a salimetmetan ti biagtayo iti umiso a kurso wenno dalan, kasapulantay ti umiso a panangiwanwan ti Saot’ Dios, ti Biblia. “Isuamin a Kasuratan nga impaltiing ti Dios ket naimbag a pakasursuruan, pakatinggaran, pakababalawan ken pakaadalan iti kinalinteg.” (2 Timoteo 3:16) Dayta naipaltiing a Sao imbalabalana dagiti pagannurotan ti Dios iti kababalin ken panagpampanunot. Ti regular a panangbasa iti dayta ket nasken iti panangsurot “kadagiti dana ti kinalinteg.”​—Salmo 23:3.

Ti kanayonan a panangiwanwan aggapu iti klase “matalek ken naannad nga adipen” dagiti napulotan a Kristiano. Dagitoy ti natulonganen ti espiritu ni Jehova a mangtarus a sirarang-ay iti pagayatanna. (Mateo 24:45-47; Proverbio 4:18) Gapuna, no umay ti panangiwanwan manipud organisasion ni Jehova, mabalintay ti nainsiriban nga agpasakup iti dayta, a pagaammotay a naimbag nga iturongnatay laeng ni Jehova iti dalan nga agpaay iti agnanayon a pakagunggonaantayo.​—Isaias 48:17.

Ngem, no maminsan, kasapulantayo ti personal a tulong nga agtalinaed iti dalan. Namatigmaan ni Pablo idiay Galacia 6:1: “Kakabsat, no ti maysa a tao masukalan iti uray ania a panagsalungasing sakbay a maammuanna dayta, dakayo nga addaan naespirituan a kualipikasion padpadasenyo a balbaliwan ti kasta a tao iti espiritu ti kinatakneng.” Dagiti panglakayen ken ministerial nga ad-adipen nairamanda kadagidiay addaan ti kasta a naespirituan a kualipikasion. Masansan itudoda a direkta kadatayo ti sumagmamano a paset a pakasapulan ti intay panagbalbaliw.

Kasapulan ti Panagregget

Saan a kanayon a nalaka ti panagaramid kadagiti kasapulan a panagbalbaliw iti panagbiagtayo. Ditoy manen, usigenyo ni Pedro. Naiyanak kas Judio, dimmakkel ni Pedro nga addaan ti isu met laeng a negatibo a panangmatmat dagiti tattao iti dadduma a rasa. Kas kinunana ken Gentil a Cornelio: “Ammom a dakes iti maysa a lalaki a Judio ti makitipon wenno umay iti sabali a rasa.” Nupay kasta, kalpasan pannakailasinna a pagayatan ti Dios nga iranudna ti Nakristianuan a kinapudno iti daytoy a lalaki ken ti pamiliana, kinuna met laeng ni Pedro: “Kinapudnona a makitak a ti Dios saan a mangidumduma kadagiti tao, no di ket uray ania a nasion dagiti agbuteng ken agaramid ti kinalinteg makaay-ayoda kenkuana.”​—Aramid 10:28, 34, 35.

Ni Pedro nakaaramid ti nakaskasdaaw a panagbalbaliw iti panagpampanunotna ken kababalinna maipapan kadagiti dadduma a rasa! Ngem nalawag nga adda pannakasapul ti panagtultuloyna a mabaliwan itoy a banag, ta sumagmamano a tawen kalpasanna, timmulok ni Pedro iti panangpilit dagiti kapatadana ket inrugina a laisen manen dagiti manamati a Gentil. Ni apostol Pablo ti masapul a mangtubngar kenkuana, nga inusarna ti napipigsa a sasao tapno isut’ matulongan a mangbalbaliw pay ti panagpampanunotna!​—Galacia 2:11-14.

Kasta met itatta, mabalin a ti maysa a Kristiano ket dimmakkel nga addaan panangidumduma iti rasa. Kalpasan ti iyaayna iti kinapudno, mabalin nga iti panunotna bigbigenna a ti Dios saan a mangidumduma ngem kaskasdi kumkumpet pay met kadagiti rikna ti panagil-ilem iti rasa. Nupay saan a nauyong kadagiti sabsabali a rasa, mabalin nga automatiko a mangipapan nga addaanda kadagiti di makaay-ayo a kualidad gapu iti tawidda a rasa. Mabalin a suotenna ti anusda babaen kadagiti panangrabrabak iti rasa wenno sasao a kanayon a mangipalpalagip iti rasa, wenno panagduduma ti rasa. Mabalin a laksidenna pay ti naespirituan a pammagbaga manipud padana a Kristiano a, gapu ta nababbaba ti adalna wenno kasasaadna iti biag, ket saanna a maiyebkas ti bagina iti maysa a pamay-an. Kaawatan, a kasapulan ti dakdakkel a panagregget iti biang ti maysa a kasta a baliwan ti panagpampanunotna maitunos iti panagpampanunot ni Jehova!a

Ngem uray no ti isyu ket panagil-ilem ti rasa, materialismo, dagiti pannakiramraman a sosial idiay eskuelaan ken pagtrabahuan, wenno ti pannakasapul a tumabuno kadagiti gimong ti kongregasion, masapul nga awatentay koma ti panangiwanwan a maipapaay babaen ti Sao ti Dios ken ti organisasionna. Ditay koma kunaen a ti balido a Nainkasuratan a balakad ket di agaplikar kadatayo ket sa din ikankano dayta. Lagipenyo ti kuna dagiti di matalek nga Israelita: “Ti dalan ni Jehova saan nga umisot’ pannakabalbaliwna.” Saan aya a datayo ti rebbeng nga agbalbaliw maitunos iti daldalan ni Jehova?​—Ezequiel 18:25.

Agrag-otayo ta ni Jehova addaan naayat nga interes iti pamay-an a pannagnatayo iti imatangna, a mangmangted ti masansan a panangkorehir iti ilina. Kas iti impadto ni Isaias: “Ket dagiti lapayagmo makangngegdanto iti maysa a sao iti likudam a kunana: ‘Isu daytoy ti dalan. Magnakayo kenkuana,’ intono agbaw-ingkayo iti makanawan ken intono agbaw-ingkayo iti makatigid.” Sapay koma, ta iti biangtayo, agbalintayo a sensitibo iti kasta a naayat a panangiwanwan manipud ken Jehova ken “sisasaganatay nga agtulnog.” (Isaias 30:21; Santiago 3:17) Wen, agtultuloytayo koma a mabaliwan tapno ti kursotayo iturongnatayo iti kalat nga addaan kinaagnanayon iti pabor ti Dios!

[Dagiti Footnote]