Ballasiwen “Dagiti Manangiwaragawag ti Pagarian” ti Adu a Karayan ti Guyana

GUYANA.a Daytoy Amerindian a sao kaipapananna “daga dagiti karayan.” Anian a maitutop a mangiladawan iti daga daytoy kakaisuna nga Ingles-pagsasaona a pagilian idiay Makin-abagatan nga America. Agsasapal sadiay dagiti adu a karayan ken dagiti sanga-sangada, nga agsikkosikko ti dalanda manipud iti Kabambantayan ti Guiana a lumasat iti tropikal a kabakiran nga agturong iti Baybay ti Atlantico. Napateg dagitoy a karayan kadagiti adu a purok ken pagtalonan a naiwaraswaras kadagiti igid dagitoy.

Ammo dagiti Saksi ni Jehova idiay Guyana nga idi impadto ni Jesus a “daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti

intero a mapagnaedan a daga kas pammaneknek kadagiti amin a nasion,” iraman dayta ti panangikaskasaba ti naimbag a damag kadagiti tattao nga agnaed kadagitoy a teritoria iti igid dagiti karayan. (Mateo 24:14) Gapuna, iti adu a tawen, nagusar dagiti grupo dagiti Saksi, adu kadakuada ti payunir, kadagiti barangay, dadakkel ken babassit, a mangballasiw kadagiti adu a karayan ti Guyana tapno idanon ti naimbag a damag kadagiti tattao.

Tapno makatulong iti trabaho, mangar-aramat ti Watch Tower Society idiay Guyana, agingga ita, iti lima a bangka a naaramid iti kayo a maaw-awagan Kingdom Proclaimer I aginggat’ Kingdom Proclaimer V. Ag-7 metro dagitoy, awan balawbawda, ken timmirad ti lansadda, dagiti naaramid kayo a barangay a maaw-awagan balahoo, nga inaramid ken mammanteneren ti pamilia a Saksi. Pagay-ayat nga inawagan dagiti lokal a Saksi kas Proclaimers, nagretiro ti dua a kaunaan a barangay iti trabahoda kalpasan ti pinulpullo a tawen a panagserbida. Nupay kasta, dagiti numero III, IV, ken V, ket aktibo pay laeng iti serbisioda kadagiti karayan ti Pomeroon, Mahaica, ken Demerara.

Idiay Demerara

Idiay Britania ken kadagiti paset ti Europa, ti sao a “demerara” mabalin nga ipalagipna ti burisangsang a nalatak manipud kadagiti plantasion iti igid daytoy napitak ken napnuan lued a karayan. Idiay makinlaud a takdang ti karayan, agngudo ti dalan manipud iti kosta a pagungtuan ti kaunasan. Iti labes dayta, agpampannuray dagiti Saksi kadagiti bangka a Kingdom Proclaimer tapno maidanon ti nasam-it a mensahe ti Pagarian ni Jehova kadagiti agnaed iti igid ti karayan​—Hindu, Muslim, ken dagiti agkunkuna a Kristiano.

Dagiti kampania a panangasaba idiay Demerara ket mabalin a maysa-aldaw a panagdaliasat wenno agpaut iti sumagmamano a lawas, manipud pagdappatan aginggat’ sabali a pagdappatan, manipud agsapa aginggat’ agriwet. Kadagiti agpatnag a panagbiahe, saan laeng nga agluto wenno mangan dagiti payunir idiay barangayda no di ket maturogda pay sadiay. No rumabiin, igalutda ti Proclaimer iti kayo a mangrove wenno iyangklada iti sangladan no adda. Dua a 2.5 metro a poste ti naipatakder iti pammarang ken iti likudan ti bangka. Maibanteng a nairteng ti tali iti agsumbangir a murdong dagitoy a poste ken maiyarpaw ti dakkel a trapal tapno maaddaan atep wenno linong. Dagiti napuskol a tabla ti pannakakatre, ken agserbi kas ap-apda ti abbong wenno ules. Uray kasta, nalakada a makaturog kalpasan ti naunday nga aldaw.

“Agdigdigoskay aya iti napitak a danum?” sinaludsodanda dagiti payunir.

“Saan no la ket maliklikanmi!” insungbatda. “No lumasatkam iti nalitnaw a waig, punnuenmi dagiti pagkargaanmi ti danum a pagluto, inumen, ken pagdigos.”

Nagunggonaan ti panagan-anusda iti adu a nasayaat a kapadasan. Iti maysa a gundaway, dimteng ti maysa a lalaki iti pagdappatan, nakatakder a nakakayang, nakabannikes, ken sipsiputannakam a naimbag. “Kingdom Proclaimer V”! Binasana iti napigsa ti nagan idiay likudan ti bangka. “Saksikayo ni Jehova. Dakayo laeng ti tattao a mangar-aramat iti sao a ‘pagarian’ iti kastoy a pamay-an. Addaankayo la ngaruden iti Kingdom Hall ket ita addaankay payen iti Kingdom Proclaimer.”

Manipud Gilead Nagturong Idiay Pomeroon

Naidumduma ti panagtrabaho idiay Pomeroon River, malagip ni Frederick McAlman. Maysa a tawen kalpasan ti panagturposna iti Watchtower Bible School of Gilead idi 1970, dimteng idiay Charity, away a lugar ti karayan a 34 kilometro ti kaadayona idiay makindaya a takdang ti Pomeroon, a sadiay adda grupo ti lima nga agibumbunannag ti Pagarian.

“Iti lima a naunday a tawen, addaankam ‘ragsak’ a manggagaud iti Kingdom Proclaimer II nga agpasurong ken agpababa iti Pomeroon sakbay a nakaalakam iti usadon a six-horsepower a motor,” linagip ni Kabsat McAlman. “Iti panaggaudmi iti atab, makakasabakami iti makindaya a takdang agingga a makadanonkam idiay Hackney, 11 kilometro manipud sabangan. Sadiay, maaddaankam nasayaat a turog iti rabii iti pagtaengan ni Sister DeCambra, agserserbi idi a kumadrona iti dayta a lugar. Iti kabigatanna, ituloymi ti agpababa agingga iti sabangan sakbay a ballasiwenmi ti makinlaud a takdang. Kalpasanna mabalinmin ti agsubli iti 34 kilometro nga agturong idiay Charity.”

Dakkel ti naitulong kadakuada ti six-horsepower a motor iti sangapulo a tawen. Kalpasanna, idi 1986, nasuktan iti baro, 15-horsepower a modelo. Kalpasan ti matalek a panagserbi idiay Pomeroon iti nasurok a 21 a tawen, maragsakan ni Kabsat McAlman a makakita iti bunga ti nagbannoganna ta ita addan baro a naipatakder a Kingdom Hall idiay Charity, nga us-usaren ti kongregasion nga addaan 43 nga agibumbunannag, a naggapu manipud surong ken baba ti karayan. Nasurok nga 60 ti promedio a tumabtabuno kadagiti gimong, ket iti Panglaglagip iti ipapatay ni Jesu-Kristo idi 1992, 190 ti timmabuno!

Mangsapsapul iti “Tao ti Watchtower”

Lunes ti aldaw ti tienda idiay Charity. Gapuna a nasayaat daytoy a gundaway a pangikaskasabaan ti naimbag a damag, ket adda sadiay dagiti Saksi nga iggemda dagiti magasin a Pagwanawanan ken Agriingkayo! Maysa nga aldaw idi rugrugi ti 1970’s, napan nakitienda ken immawat ti dua a magasin manipud ken Kabsat McAlman ni Monica Fitzallen a taga Warimuri iti Moruka. Ngem idi nakaawiden, impempenna a pinakin-uneg dagiti magasin iti lakasana.

“Nagtalinaedda sadiay iti dua a tawen a diak pulos binasa,” linagip ni Monica. “Idi kuan nagsakitak ket nabayag met bassit a naidalitak. Idi umim-imbagakon, rinugiak a sinukimat dagiti amin a pagbasaan idiay balay tapno saanak a masikoran. Kamaudiananna, nalagipko ti dua a magasin iti lakasak ket rinugiak ida a sinukimat.” Naallukoy a dagus iti kinapudno dagitoy.

Idi naimbaganen ni Monica, dinawatna ken lakayna, ni Eugene, a mangbiruk ti trabaho idiay Pomeroon tapno masarakanna ti lalaki a nangted kenkuana kadagiti magasin. Immannugot ni Eugene ngem iti laeng maysa a talon iti deppaar ti Pomeroon ti mabalinna a pagtrabahuan iti makalawas, manipud Lunes agingga iti tengngat’ aldaw ti Sabado.

Iti dayta a Sabado, saan pay laeng a nasarakan ni Monica ti lalaki a nangted kenkuana kadagiti magasin. Idi agtengngat’ aldawen, dinamagna ken lakayna no palubosan ida ti atab a bumallasiw idiay Charity tapno sapulenna ti “Tao ti Watchtower.” Apagleppas pay laeng ti panagsaona, nakangngegda kadagiti paddak iti dalan ket nakitada ti nakaisem a kabsat a babai a mapan mangitukon kadakuada kadagiti kaudian a kopia dagiti magasin. “Maysaka aya kadagiti tao ti Watchtower?” insaludsod ni Monica. Sa napasarunsonan ti adu a saludsod ket kasapulan nga agsubli ti kabsat a babai iti barangay tapno mangala kadagiti katulongan. Sinot’ kimmadua kenkuana? Sinno pay no di ni Kabsat McAlman!

Naiyurnos ti panagadal ti Biblia babaen ti surat. Di nagbayag kalpasanna, nangipatulod ni Monica iti surat ti panaglusulos iti Iglesia Anglicana. Nakaawat iti subalit a naggapu iti padi: “Dika dumngeg kadagiti JW. Narabaw ti pannakaawatda iti Biblia. Umaykonto ilawlawag dagiti bambanag kenka.” Agingga ita, saan pay a nagparparang ti padi. Kabayatanna, nabautisaran ni Monica idi 1975. Kalpasan ti maysa a tawen, ni lakayna, a pagay-ayatan dagiti kakabsat nga awagan ti Uncle Eugene, ket nabautisaran metten kalpasan ti naannad a panangsukimatna iti Kasuratan. (Aramid 17:10, 11) Nupay 12 nga oras nga agdaliasatda babaen ti lampitaw manipud iti kaasitgan a kongregasion idiay Charity, nagtalinaedda nga aktibo nga agibumbunannag ti Pagarian agingga kadagitoy nga aldaw.

Panagbiahe Dagiti Misionero iti Nasulinek a Lugar

Kadagiti kallabes a tawen nangiyurnos ti Watch Tower Society iti regular a panagpasiar dagiti misionero kadagiti nasulinek a lugar. Babaen kadagiti barangay a de-motor, naramanan dagiti sitatallugod a boluntario ti ragsak ti panangidanon ti naimbag a damag kadagiti agnaed iti daga dagiti Amerindian ken kadagiti naiputputong a kabakiran ken kataltalonan iti igid dagiti dadduma a karayan iti nasulinek a lugar. Kas payunir iti pudno a kaipapananna, naaddaandat’ pribilehio a nangipan ti makaispal-biag a “nagan ni Jehova” kadagitoy nasulinek a lugar iti umuna unay a gundaway. (Roma 10:13-15) Masapul nga anusan dagiti kakabsat dagiti rigat, a no dadduma agbarangayda kadagiti karayan aginggat’ tallo nga aldaw tapno madanonda laeng ti dadduma kadagitoy a lugar. Ngem nasupapakan dagiti rigatda.

Maysa nga agkabanuag a lalaki a Pentecostal nga agnanaed iti asideg ti kabakiran ti Kwebanna idiay Waini River, ti nakapatang idi umuna a nagbiahe dagiti misionero iti dayta a lugar idi Hulio 1991. Nairugi ti panagadal ti Biblia idi sinarungkaranda idi Oktubre. Iti umuna a gundaway, nakitana manipud Bibliana a Jehova ti nagan ti Dios, saan a Mannakabalin-amin ni Jesus, ken saan a Nainkasuratan ti sursuro a Trinidad. (Salmo 83:18; 1 Corinto 11:3) Maragsakan unay ta, kalpasan a pimmanaw dagiti kakabsat, ginimongna dagiti dadduma a kapammatianna ket impakitana manipud kadagiti bukodda a Biblia ti kinapudno maipapan ken Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo. Idi linaksid dagiti kaaduan ti kinapudno, inkeddengna a panawenen tapno aglusulos ken rummuar iti “Babilonia a Dakkel.” (Apocalipsis 18:2, 4) Idi sinarungkaran dagiti kakabsat idi Pebrero 1992, imbagana kadakuada ti napasamak ken innayonna: “Kayatko ti makitimpuyog kadakayo. Kayatko ti agbalin a maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Kayatko nga isuro ti kinapudno kadagiti tao!”

Dagiti kapadasan kas iti dayta ti nangtulong kadagiti kakabsat a mangitultuloy iti daytoy makapakarit a trabaho. Masapul a dagidiay kumuyog iti panagbiahe dagiti misionero isakripisioda ti kinakomportable iti pagtaengan, maipasangoda kadagiti sakit kas ti malaria, ken agibturda kadagiti napeggad a kabakiran. Ngem masapul met nga agsakripisio dagidiay nabati. Mailiw dagiti pamilia kadagiti ipatpategda, no dadduma iti sumagmamano a lawas. Masapul nga aggigimong latta dagiti kongregasion uray awan dagiti panglakayenda ken dadduma nga agkabanuag a lallaki kas, iti dadduma a kaso, maysa laeng a kabsat a lalaki ti mabati a mangasikaso kadagiti kasapulan ti kongregasion. Ngem, anian a ragsak ken pammaregta no mangngegan ti kongregasion dagiti makaparegta a kapadasanda iti panagawidda! Bassit laeng a banag ti panagsakripisioda no idilig iti ragsakda.

Dagiti manangiwaragawag ti Pagarian a mangbalballasiw kadagiti adu a karayan ti Guyana tapno idanon ti naimbag a damag tagtagiragsakenda ti pudno a naisangsangayan a kapadasan. Kas kadagiti padada a trabahador iti aglawlaw ti lubong, simamaingel ken sitatallugodda a “mangidaton a kankanayon iti Dios ti daton ti panagdaydayaw, kayatna a sawen, ti agaon kadagiti bibig a mangipaduyakyak iti naganna.”​—Hebreo 13:15.

[Footnote]

[Dagiti mapa iti panid 24]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

HONDURAS

NICARAGUA

COSTA RICA

PANAMA

VENEZUELA

COLOMBIA

GUYANA

SURINAME

FRENCH GUIANA

BRAZIL

BOLIVIA

ATLANTIC OCEAN

[Dagiti ladawan iti panid 26, 27]

Kannigid: Panangasaba iti aldaw ti tienda

Ngato: Panangilawlawag ti naimbag a damag idiay Karayan ti Demerara

Kannawan a ngato: Grupo dagiti misionero nga agsubsubli iti kampoda