Ti Kinapudno ti Ebanghelio

ADDA tallo a babassit a pirsay ti maysa a manuskrito ti Ebanghelio ni Mateo, a pagaammo kas P⁶⁴, nga ik-ikutanen ti Magdalen College idiay Oxford, England, sipud pay idi 1901. Patien idi dagiti eskolar a naisurat dagitoy idi arinunos ti maikadua a siglo K.P.

Itay nabiit, indauluan ni Carsten P. Thiede, maysa nga eksperto iti papyrology idiay Paderborn, Germany, ti naan-anay a panangusig iti P⁶⁴, a naglaon kadagiti paset ti 10 a bersikulo ti Mateo kapitulo 26. Ti resultana? Iti panagsuratna iti Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik (Journal of Papyrology and Epigraphics), iladawan ni Thiede dagiti pirsay ti Oxford kas “maysa a pirsay ti Nakristianuan a codex idi umuna a siglo, nalabit (nupay saan a kanayon a kasta) napetsaan sakbay ti AD 70.”

Dagiti kapaliiwan ni Thiede ti nangpataud iti nakaro a supiat iti media ken kadagiti eskolar. Apay? Agsipud ta ti agdama a maawat kas kadadaanan a nabati a paset ti teksto manipud kadagiti Ebanghelio isut’ P⁵², maysa a pirsay ti Ebanghelio ni Juan manipud idi agarup 125 K.P., wenno saan a nasapsapa ngem idi maikadua a siglo.

Saan pay nga ammo no awaten ti kaaduan ti baro a panangipetsa kadagiti pirsay ti papiro a P⁶⁴. Nupay kasta, ti immun-una a petsa saanna laeng a pagbalinen ti P⁶⁴ kas ti kadadaanan pay laeng a pirsay ti Ebanghelio; mangipaay met daytoy iti kanayonan a pammaneknek a mangipasimudaag a ti Ebanghelio ni Mateo ti talaga a naisurat idi umuna a siglo, a posible uray pay sakbay ti 70 K.P., idi sibibiag pay ti adu a nakaimatang kadagiti pasamak iti biag ni Jesus a mangpasingked iti kinapudno ti Ebanghelio.

[Picture Credit Line iti panid 32]

Iti pammalubos ti Presidente ken Kakadua ti Magdalen College, Oxford.