Dagiti Kasar a Mangidayaw ken Jehova

Daytoy nga artikulo maipapan kadagiti nakristianuan a kasar ket orihinal a naisagana idiay Etiopia a mangipaay iti makatulong a giya iti pagsasao nga Amharico kadagiti adu a nabiit pay a nagbalin a Saksi ni Jehova iti dayta a pagilian. Salaysayenna ti sumagmamano a lokal a kannawidan ken kadawyan a mabalin a naiduma iti lugaryo. Mabalin a makitayonto a makapainteres ti nagdumaanda. Kasta met, idatag ti artikulo ti natimbeng a balakad manipud iti Biblia a makitayo nga agaplikar uray naiduma dagiti kannawidan iti kasar iti lugaryo.

“DAGITI Nakristianuan a Kasar a Mangyeg Rag-o” isu ti tema ti maysa a nasayaat a pagadalan nga artikulo iti Pagwanawanan nga Oktubre 15, 1984. Ti simmaruno nga artikulo iti dayta a ruar ket napauluan “Panangsapul ti Natimbeng a Panagragsak kadagiti Padaya ti Kasar.” (Para iti siasinoman nga agpangpanggep nga agasawa, adda kanayonan a nainsiriban a balakad kadagiti libro a Panangparagsak ti Biag ti Pamiliayo, kapitulo 2, ken Ti Kina-agtutuboyo​—Pananggun-od ti Kasayaatan iti Dayta, kapitulo 19 ken 20.)a Adun ti nagbalin a Saksi ni Jehova nanipud idi rimmuar dagitoy nga artikulo, gapuna kayattayo a repasuen ti sumagmamano a punto a nangnangruna nga agaplikar iti lugartayo, kasta met iti dadduma pay a maitutop a punto a tumulong kadatayo a mamagbalin kadagiti kasar nga okasion a mangidayaw ken Jehova, ti Namunganay iti panagasawa.

Ti saludsod a nalabit umuna nga usigen ket, Kaano ti rumbeng a panagkasar? Rumbeng kadi a masurot dagiti petsa ti panagkasar a nakayugalianen iti maysa a lugar? Ti maysa a lokal a pammati ket saan kano a naballigi ti aniaman a kasar a maaramid iti sabali a tiempo ti tawen. Maysa daytoy nga an-anito nga awan nakaibatayanna, gapu ta adu a pagassawaan a naragsak ken nagkaykaysa nga agserserbi ken Jehova ti saan a nagkasar iti nakayugalian a panawen. Saantayo a mamati iti gasat wenno malas. (Isaias 65:11; Colosas 2:8) Ditayo matulongan dagiti di-manamati a kakabagian a makakita iti pagdumaan ti kinapudno ken kinaulbod no itudingtayo ti petsa ti kasar maitunos kadagiti an-anitoda. Ti kinapudnona ket, mabalin nga agkasar dagiti Kristiano iti aniaman a bulan.

No mayurnos ti palawag iti kasar kalpasan ti nesesita a seremonia sibil, nainsiriban no saan a pagbayagen iti adu nga aldaw ti nagbaetan ti dua nga okasion. No kayat ti pagassawaan ti maaddaan iti palawag iti kasar iti Kingdom Hall, rumbeng nga umasidegda kadagiti panglakayen iti kongregasion a nasaksakbay tapno kiddawenda ti pannakaaramat ti patakder. Siguraduen dagiti lokal a panglakayen a nadalus ti konsiensiada kadagiti urnos maipaay iti seremonia. Rumbeng a maituding ti oras tapno saanna nga apektaran ti aniaman nga aktibidad iti kongregasion. Ti kabsat a napili a mangted iti palawag iti kasar kasaritana a nasaksakbay ti nobio ken nobia tapno mangipaay iti makatulong a balakad ken tapno makasiguro nga awan moral wenno legal a manglapped iti panagasawa ken umanamong kadagiti plano maipaay iti aniaman a sosial a panagtataripnong a maangay kalpasanna. Ti kaatiddog ti palawag ti kasar ket rumbeng a kaguduat’ oras ken maipalawag iti nadayaw a pamay-an, nga ipaganetgetna ti naespirituan nga aspeto. Di pagduaduaan a napatpateg ti palawag iti kasar ngem iti aniaman a padaya a maangay kalpasanna.

Maysa a nasayaat a gundaway ti Nakristianuan a kasar tapno ipakita a datayo ket ‘saan a paset ti lubong.’ (Juan 17:14; Santiago 1:27) Naisangsangayan koma ti kinaurnostayo. Kaipapanan daytoy a dumtengtayo iti umiso nga oras imbes a pagurayentayo dagiti tattao, a nalabit mangsinga kadagiti aktibidad iti kongregasion. Nangnangruna a sipapanunot koma ti nobia iti daytoy, tangay mabalin nga idagadag kenkuana dagiti saan a Saksi a kakabagian nga agpaladaw​—a kas ket tay mangitampok iti kinaimportantena. Babaen ti kaadda iti umiso nga oras maipakita ti nataengan a kabsat a Kristiano a babai a dagiti naespirituan a galad, kas ti kinapakumbaba ken konsiderasion, ti napateg kenkuana! Kasta met, no adda naawis a retratista a mangala kadagiti ladawan iti okasion, napateg ti kinaurnos. Mayanatup a kalikaguman a ti retratista ket naka-amerikana, nakakurbata, ken nakapantalon iti pormal ken saan a mangsinga iti palawag no mangal-ala kadagiti ladawan. Saan a rumbeng a mangala kadagiti ladawan iti panawen ti kararag. Ti kinaurnostayo ti mangidayaw ken Jehova ken mangted iti nasayaat a pammaneknek. Saan a kasapulan a sumurot iti kannawidan ti kagimongan iti kasar a mangrimbaw iti pudno a kaipapanan ti okasion.

Saan a ti padaya ti makalikaguman iti naballigi a kasar, ngem saan a supiaten ti Kasuratan ti kasta a naragsak nga okasion. Ngem, ti kasta a panagtataripnong maipaay kadagiti pudno a Kristiano maiduma koma kadagiti nailubongan a padaya a nakadidillaw ti kinamanaglablabes, nakaro a panaginum, nalabes a pannangan, naariwawa a musika, saan a disente a sala, ken panagririri pay ketdi. Iraman ti Biblia ti “naariwawa a panagragragsak” kadagiti aramid ti lasag. (Galacia 5:21) Nalaklaka ti panangaywan no saan unay a dakkel ti taripnong. Saan a kasapulan ti panagpalapala tapno masurot dagiti popular a kannawidan. No ikeddeng ti dadduma ti panangaramat iti palapala gapu iti espasio wenno paniempo, maysa daytoy a personal a banag.

Ipakita ti kapadasan a ti panagaramat kadagiti naisurat nga imbitasion ket nasayaat a pamay-an tapno malimitaran ti bilang dagiti bisita. Ad-adda a nainsiriban nga awisen dagiti indibidual imbes a ti sibubukel a kongregasion, ken kas naurnos a Kristiano, rumbeng a raementayo ti kakasta a limitasion. Tulongannatayo met dagiti naisurat nga imbitasion a mangliklik iti pannakaibabain gapu iti itatabuno ti maysa a nailaksid a tao iti padaya, ta no mapasamak dayta, amangan no pumanaw ketdi ti adu a kakabsat. (1 Corinto 5:9-11) No mangawis ti pagassawaan kadagiti di manamati a kakabagian wenno gagayyem, di pagduaduaan a sumagmamanoda laeng, nga ipangpangrunada dagidiay “nainaig kadatayo iti pammati.” (Galacia 6:10) Pinili ti dadduma nga awisen dagiti saan a Saksi a gagayyem wenno di manamati a kakabagian iti palawag iti kasar imbes nga iti padaya. Apay? Bueno, adda dagiti kaso a nangparnuay dagiti saan a Saksi a kakabagian iti nakababain a situasion kabayatan ti padaya a saanen a makapagtalinaed ti adu a kakabsat. Inyurnos ti sumagmamano a pagassawaan a maaddaan laeng iti bassit a panaglalanglang a kadua dagiti nadekket a kameng ti pamilia ken Kristiano a gagayyem.

Maitunos iti Juan 2:8, 9, praktikal ti mangpili iti “manangiturong iti padayá.” Kayat ti nobio ti mangpili iti mapagtalkan a Kristiano a mangsigurado a mapagtalinaed ti kinaurnos ken dagiti nangato a pagalagadan. No agregalo dagiti gagayyem, maaramid koma daytoy nga awan “panangiparammag.” (1 Juan 2:16) Mabalin a mangparagsak ti musika a di mamulitan kadagiti mapagduaduaan a liriko, aglablabes a kinaariwawa, wenno makariribuk a ritmo. Nasarakan ti adu a kasayaatan no denggen nga umuna ti maysa a panglakayen ti musika a mapatokar. Mabalin a mangyeg kadagiti palab-og ti panagsala, tangay adu dagiti kannawidan a sala a namunganay iti [an-anito a] panagsala tapno maaddaan iti anak ken mangitamtampok iti di-umiso a panangpabus-oy iti derrep. No dadduma ti “pannakaidasar ti cake ken champagne” ket senial kadagiti nailubongan a tattao tapno aglaaw. Kinapudnona, inkeddeng ti adu a Kristiano a pagassawaan ti di maaddaan iti aniaman nga inumen a de alkohol kadagiti padaya iti kasar, iti kasta maliklikan dagiti parikut.

Yantangay kayattayo a padayawan ni Jehova, liklikantayo ti panagparammag a mangawis iti aglablabes nga atension iti bagitayo. Uray dagiti sekular a publikasion busorenda ti nalatak nga espiritu ti kinamanaglablabes. Anian a di nainsiriban nga agutang dagiti agassawa gapu iti nagarbo a kasar sa kalpasanna mamiraotda iti adu a tawen tapno laeng mabayadan dagiti nagastos iti dayta a maysa nga aldaw! Siempre, aniaman a pagkawes iti dayta nga okasion rumbeng a nadalimanek ken naurnos, a maitutop iti tao nga agkunkuna a mangidaydayaw iti Dios. (1 Timoteo 2:9, 10) Ti artikulo a “Dagiti Panagboda ti Kristiano Iparangarangda Koma ti Kinarasonable” (Ti Pagwanawanan a Hulio 15, 1969) impaayna dagitoy makapainteres a komento maipapan iti kawes:

“Ti kasar ti maysa ket naisangsangayan nga okasion, gapuna gagangayen ti panangipamaysa iti atension tapno agparang a naragsak ken makaay-ayo. Ngem di kayat a sawen daytoy a ti maysa kasapulan nga agtrahe wenno agamerikana iti naisangsangayan. Nasayaat nga usigen ti maysa dagiti lokal nga estilo, magastos ken personal a pili. . . . Ngem, nainkalintegan ngata ti gumatang iti kasta a nangina a kawes nga agbalin a maysa a nagdakkel a gastos para kadakuada wenno iti sabsabali? . . . Tinagiragsak ti dadduma a nobia nga usaren ti trahe ti maysa a nadekket a gayyem wenno kabagian. Napnek unay ti dadduma iti panangaramidda iti bukodda a trahe de boda, a posible nga iti kasta a pamay-an maaddaanda iti kawes a maaramatto kadagiti sabsabali nga okasion iti masanguanan. Ken pudno a maitutop para iti pagassawaan nga agkasar nga usarenda ti kapipintasan a regular a kawesda . . . Dagiti dadduma a makabael a maaddaan iti naranga a kasar mabalin a personal a tarigagayanda ti maaddaan iti ‘simple a kasar’ gapu iti kinapeggad ti tiempo.”

Kasta met, dagiti abay iti kasar (ti gagayyem ti nobio ken dagiti babbai a kadua ti nobia) saan a kasapulan nga adu. Saan met a kasapulan nga agkawes ken agtignayda iti pakaawisan unay ti atension dagiti sabsabali. Nupay mapalubosan a tumabuno ti nailaksid a tao iti palawag iti Kingdom Hall, kinuna ti Pagwanawanan nga Oktubre 15, 1984: “Di maitutop a pagbalinen nga abay iti kasar dagiti tao a nailaksid wenno ti nakababain nga estilo ti panagbiagda maibusor unay kadagiti pagalagadan iti Biblia.”

Nupay timmabuno ni Jesus iti kasar, ditay mailadawan nga anamonganna ti nalatak a kannawidan a kaadda ti maysa a prosesion dagiti kotse a naariwawa a manglikmut iti ili; pinagmulta pay ketdi ti polisia dagiti tsuper gapu iti panagbusina iti maysa a prosesion iti kasar. (Kitaenyo ti Mateo 22:21.) Kas pakagupgopanna, imbes a tuladen ti kinaparammag wenno gagangay nga aramid ti tattao kadagiti nasion, iparangarang dagiti Kristiano ti sirib nga adda kadagiti napakumbaba.​—Proverbio 11:2.

Ngem ti ngay itatabuno kadagiti kasar dagiti kaarruba, saan a Saksi a katrabahuan, wenno adayo a kakabagian ken gagayyem? Personal a mangeddeng ti tunggal Kristiano iti daytoy a banag. Nasayaat a laglagipen a napateg ti tiempotayo, tangay kasapulantayo ti tiempo maipaay iti ministeriotayo, personal a panagadal, ken dadduma pay a kalat agpaay iti pamilia ken kongregasion. (Efeso 5:15, 16) Kadagiti ngudo ti lawas, adda panaggigimongtayo ken panagserbi iti tay-ak a ditay kayat a liwayan. (Hebreo 10:24, 25) Maigiddan ti tiempo ti adu a kasar kadagiti asamblea wenno naisangsangayan a panagserbi mainaig iti Pangrabii ti Apo. Ditay koma ipalubos nga adda mangsinga kadatayo a mangaramid iti isu met laeng a naisangsangayan a panagregget a kas iti ar-aramiden dagiti kakabsattayo iti intero a lubong tapno tumabuno iti Pangrabii ti Apo. Sakbay a naammuantayo ti kinapudno, adu nga oras ti binusbostayo a kadua dagiti nailubongan a tattao, a nalabit kadagiti kasasaad a di mangidayaw iti Dios. (1 Pedro 4:3, 4) Sabali itan dagiti ipangpangrunatayo. Kanayon a posible ti panangkablaaw kadagiti agassawa a saan a Saksi babaen ti panangipatulod iti kard wenno apagbiit nga isasarungkar iti sabali a gundaway. Inaramat ti dadduma ti kakasta nga okasion tapno mangasaba, nga iranudda ti sumagmamano a kasuratan a maitutop kadagiti kakaskasar.

Pudno a mangidayaw ken Jehova ti kasar a mangipangpangruna kadagiti naespirituan nga aspeto imbes a dagiti nailubongan a dana. Babaen ti panangsigurado nga agtalinaedda a naisina iti lubong agraman kadagiti an-anito ken panaglablabesna, babaen ti di panangipalubos iti dayta a mangsinga kadagiti regular a nateokratikuan nga aktibidad, ken babaen ti panangiparangarang iti kinapakumbaba imbes a panagparammag, tagiragsaken dagiti Kristiano ti okasion. Maysa pay, mabalindanto a lagipen ti okasion buyogen ti nasayaat a konsiensia ken nararagsak a lagip. Buyogen ti panangiparangarang iti kinasirib ken kinanainkalintegan, sapay koma ta amin a Nakristianuan a kasartayo mangipaay iti pammaneknek kadagiti nalinteg-panagpuspusona a managpaliiw.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 24, 25]

Saan a kanayon a suroten dagiti Kristiano ti amin a lokal a kannawidan iti kasar