No Rumaut Dagiti Armado a Mannanakaw

IDIAY Ikoyi, maysa a lugar a pagnanaedan dagiti babaknang iti West Africa, nagbalinen a sarikedked dagiti mansion. Adu kadagita ti nabakudan iti tallo a metro ti katayagna, nga addaan kadagiti tirad, betbettak ti sarming wenno botelia, wenno nakawikaw a barut a siitsiitan iti ngatona. Guardiado dagiti dadakkel a ruangan nga addaan kadagiti trangka, balunet, kawar, ken kandado. Narehasan dagiti tawa. Adda dagiti landok a ruangan a mamagsina kadagiti kuarto a pagturogan manipud iti dadduma a paset ti pagtaengan. Iti rabii, maparuar kadagiti kulonganda dagiti dadakkel nga aso​—dagiti Alsatian (German Shepherd) ken Rottweilers (dadakkel nga aso a pagbantay ken pagabog kadagiti baka). Naraniag dagiti silaw, ken naalumamay ti uni dagiti konkontrolen ti kompiuter a pangsiput no awan dagiti agtatakaw.

Talaga a kasapulan a patalgedenda dagiti pagtaenganda. Nakalkaldaang ti linaon dagiti paulo ti pagiwarnak: “Dagiti Armado a Mannanakaw Agsamsamda iti Komunidad”; “Saan a Mapengdan Dagiti Ubbing a Mannanakaw”; ken “Panagkullayaw Gapu iti Panagarang Dagiti Gang [iti maysa nga ili]”. Kastoy ti kasasaad iti adu a pagilian. Kas impadto ti Biblia, pudno nga agbibiagtayo kadagiti napeggad a tiempo.​—2 Timoteo 3:1.

Napardas ti panagadu ti krimen iti intero a lubong, agraman ti armado a panagtakaw. Saanen a kabaelan wenno agkitakiten dagiti gobierno a mangsalaknib kadagiti mismo nga umilida. Iti dadduma a pagilian, saan unay a nakasagana dagiti polis nga agresponde kadagiti agkiddaw iti tulong gapu ta basbassit ti bilangda ken nakapkapuy dagiti igamda. Saan a kayat dagiti kaaduan a makaim-imatang iti krimen ti mairamraman.

Gapu ta dida makapagsammaked kadagiti polis wenno iti umili, dagiti biktima ti mangikanawa iti bagbagida. Kinuna ti Kristiano a panglakayen iti maysa a dumurdur-as a pagilian: “No agpaarayatka, dangran wenno papatayendaka dagiti mannanakaw. Dika agpannuray iti tulong dagiti sabali. No adda tumulong, nasayaat, ngem dimo namnamaen wenno kiddawen dayta di la ket ta ad-adda a maisagmakka.”

Pannalaknib ken Sao ti Dios

Nupay dagiti Kristiano saanda a paset ti lubong, addada ditoy lubong. (Juan 17:11, 16) Isu a kas iti asinoman, agsaganada kadagiti maiparbeng a kasapulan maipaay iti seguridadda. Ngem, saan a kas kadagiti adu a di agserserbi ken Jehova, agpannuray dagiti tattao ti Dios iti pannalaknib mayannurot kadagiti Nakristianuan a prinsipio.

Iti kasupadina, dagiti tattao iti sumagmamano a pagilian idiay Africa agaramatda iti anito iti panangikagumaanda a mangsalaknib iti bagbagida kadagiti agtatakaw. Sugaten ti baglan ti pungupunguan, barukong, wenno ti bukot ti kliente. Sana sapsapuan ti sugat iti datdatlag a birtud, sa agorasion, ket maipagarup a ti tao saanen a matakawan. Mangipan dagiti dadduma iti anting-anting wenno anib a pangsumra kadagiti pagtaenganda, a patienda a gapu iti kasta a “pammatalged” saanto nga an-anuen ida dagiti mannanakaw.

Saan a makipaspaset dagiti pudno a Kristiano iti aniaman a kita ti mahiko. Umiso ti panangkondenar ti Biblia iti amin a kita ti espiritismo, tangay ti kakasta nga ar-aramid mabalin a pakiumanenna dagiti tattao kadagiti demonio, dagiti mismo a mangitantandudo iti kinaranggas ditoy daga. (Genesis 6:2, 4, 11) Nabatad ti kuna ti Biblia: ‘Dikay agaramid iti padpadles.’​—Levitico 19:26.

Ikagkagumaan ti dadduma a tattao ti maaddaan iti seguridad babaen ti panagawitda iti paltog. Nupay kasta, ipapuso dagiti Kristiano ti sasao ni Jesus, a kunana: “Dagidiay mangaramat iti kampilan mataydanto iti kampilan.” (Mateo 26:52) Ti ili ti Dios ‘pinitpitdan dagiti kampilanda a tadtadem ti arado’ ket dida gumatang kadagiti paltog a pangsalaknib iti bagbagida manipud kadagiti mannanakaw wenno rumaut.​—Mikias 4:3.

Ti ngay panangsueldo kadagiti armado a security guard? Nupay personal a desision daytoy, laglagipenyo a no maaramid ti kasta nga urnos, sabali a tao ti agiggem iti paltog. Ania ngay ti namnamaen ti amo kadagiti guardia no adda umay agtakaw? Ekspektarenna kadi a paltogan dagiti guardia ti mannanakaw no kasapulan tapno maprotektaran dagiti tattao ken sanikua a mabambantayan?

Ti di panagaramat dagiti Kristiano iti mahiko ken igam kas salaknib ket kasla minamaag iti panangmatmat dagidiay saan a makaam-ammo iti Dios. Nupay kasta, ipanamnama ti Biblia kadatayo: “Ti agkammatalek ken Jehova natalgedto.” (Proverbio 29:25) Nupay saluadan ni Jehova ti ilina iti pakabuklan, saan a bumallaet iti tunggal kasasaad tapno igagana dagiti adipenna manipud agtatakaw. Naisangsangayan ti kinamatalek ni Job, kaskasdi, pinalubosan ti Dios dagiti managdakiwas a mangsamsam kadagiti arban ni Job, a nakatayan dagiti adipenna. (Job 1:14, 15, 17) Impalubos met ti Dios a mapasaran ni apostol Pablo ‘dagiti peggad manipud kadagiti tulisan.’ (2 Corinto 11:26) Ngem, isursuro ti Dios dagiti adipenna nga alagadenda dagiti prinsipio a mangkissay iti risgo a matakawan. Kabalanna met ida iti pannakaammo a tumulong kadakuada a mangpabassit iti posibilidad a madangran no adda aggandat nga agtakaw.

Panangkissay iti Peggad a Matakawan

Nabayagen a naikuna ti maysa a masirib a tao: “Ti pannakabsog ti baknang dinanto palubosan a maturog.” (Eclesiastes 5:12) Iti sabali a pannao, dagidiay nabaknang mabalin a madanaganda a mapukaw dagiti sanikuada ket dida makaturog a mangpampanunot iti dayta.

Isu a ti maysa a pamay-an tapno maksayan saan laeng a ti panagdanag no di pay ket ti peggad a matakawan ket babaen ti saan a panagurnong iti aglaplapusanan ken agkakangina a sanikua. Insurat ti napaltiingan nga apostol: “Amin a banag iti lubong​—ti derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata ken ti panangiparammag iti panagbiag ti maysa​—saan nga agtaud iti Ama, no di ket agtaud iti lubong.” (1 Juan 2:16) Ti tarigagay a mangguyugoy kadagiti tattao a gumatang iti agkakangina a bambanag isu met laeng ti mangiduron kadagiti dadduma nga agbirkog. Ken ti “panangiparammag iti panagbiag ti maysa” ket makaawis kadagidiay agannayas nga agsamsam.

Malaksid iti saan unay a panagpadlaw, ti sabali pay a salaknib tapno didakay takawan isu ti panangipakita a maysakayo a pudno a Kristiano. No ipakitayo ti ayat iti sabsabali, napudnokayo iti pannakilangenyo, ken aktibokayo iti Nakristianuan a ministerio, makaipasdekkayo iti reputasion iti komunidadyo kas naimbag a tao, a maikari a pagraeman. (Galacia 5:19-23) Ti kasta a pakasarsaritaan kas Kristiano ket nasaysayaat nga amang kas salaknib ngem iti igam.

No Umay Dagiti Armado a Mannanakaw

Ania ngarud ti aramidenyo no makastrek dagiti mannanakaw iti pagtaenganyo ket arangendakayo? Laglagipenyo a napatpateg ti biagyo ngem dagiti sanikua. Kinuna ni Jesu-Kristo: “Dikay busoren daydiay nadangkes; no di ket asinoman a mangtungpa kenka iti makannawan a pingpingmo, iparangmo pay kenkuana ti bangir. Ket no ti maysa a tao kayatna . . . ket tagikuaenna ti makin-uneg a kawesmo, bay-am a mapan met kenkuana ti makinruar a kawesmo.”​—Mateo 5:39, 40.

Nainsiriban a balakad daytoy. Nupay saan nga obligado dagiti Kristiano nga ipalgakda dagiti sanikuada kadagiti kriminal, ad-adda a mangranggas dagiti mannanakaw no mariknada nga adda panagkedked, saan a tumulok iti pagayatanda, wenno mangallilaw. “Yantangay napukawda ti amin a moral a kaririknada,” adu kadakuada ti nauyong ken naulpit.​—Efeso 4:19.

Agnanaed ni Samuel iti maysa nga apartment complex. Binangenan dagiti birkog ti patakder sada sinerrek a sinaggaysa ti kada apartment a tinakawan. Nakangngeg ni Samuel kadagiti putok ti paltog, agkanalbaag a ridridaw, ken tattao nga agiikkis, agsasangit, ken umas-asug. Imposible ti aglibas. Imbilin ni Samuel iti asawana ken kadagiti tallo a babbarona nga agparintumengda iti suelo, ingatoda dagiti imada, agkidemda, sada aguray iti mapasamak. Idi dimteng dagiti mannanakaw, nakisao ni Samuel kadakuada a sidudumog, ta ammona a no makitana dagiti rupada, nalabit ipapanda nga itudonanto ida. “Sumrekkayo,” kinunana. “Aniaman ti kayatyo, alaenyo. Nawayakayo a mangala iti aniaman. Saksi ni Jehova-kami, ket dikam lumaban kadakayo.” Naklaat dagiti mannanakaw iti daytoy. Iti maysa nga oras wenno nasursurok pay, agdagup iti 12 nga armado a lallaki ti immay a nabunggobunggoy. Nupay naitalawda dagiti alahas, kuarta, ken alikamen nga elektroniko, saan a nakabkabil wenno natagtagbat ti pamilia a kas kadagiti dadduma nga aggigian iti pasdek. Nagyaman ti pamilia ni Samuel ken Jehova ta sibibiagda pay.

Daytoy ti mangipakita a no maipapan iti kuarta ken material a bambanag, dagiti matakawan a saan a lumaban mabalin a makissayan ti posibilidad a madangran.a

No dadduma, ti panangasaba ti maysa a Kristiano mabalin a mangiliklik kenkuana iti pannakadangran. Idi sinerrek dagiti mannanakaw ti pagtaengan ni Ade, kinunana kadakuada: “Ammok a narigat ti kasasaadyo isu nga ar-aramidenyo daytoy. Kas Saksi ni Jehova, mamatikami a dumtengto ti aldaw nga addanto umdas a pagtaraon ti tunggal tao ken ti pamiliana. Agbiagto a natalna ken naragsak amin a tattao iti sidong ti Pagarian ti Dios.” Dayta ti nangpakalma kadagiti mannanakaw. Kinuna ti maysa kadakuada: “Dispensarendakami ta sinerrekmi ti balayyo, ngem mabisinkami, isu a maawatandakami koma.” Nupay innalada dagiti sanikua ni Ade, dida inan-ano ni Ade wenno ti pamiliana.

Panagtalinaed a Kalmado

Saan a nalaka ti agkalma no napeggad ti kasasaad, aglalo no ti kangrunaan a panggep dagiti agarang ket butbutngenda dagiti biktima tapno tumulokda. Tulongannatayo ti kararag. Mangngeg ni Jehova ti panagpaarayattayo, nupay naulimek ken apagbiit. Ipatalged ti Biblia kadatayo: “Dagiti mata ni Jehova sisisirayda kadagiti sililinteg, ket dagiti lapayagna silulukatda iti ikkisda.” (Salmo 34:15) Ipangagnatayo ni Jehova ket mabalin nga ikkannatayo iti sirib a mangtaming a sikakalma iti aniaman a situasion.​—Santiago 1:5.

Malaksid iti kararag, ti maysa pay a makatulong iti panagbalin a nakalma isu ti panangpanunot a nasaksakbay no anianto ti aramiden wenno saanyo nga aramiden no takawandakayo. Siempre, saan a maammuan a nasaksakbay no anianto ti situasion inton takawandakayo. Kaskasdi, nasayaat no addan prinsipio a pampanunotenyo, no kasano a nainsiriban a sipapanunotkayo kadagiti natalged nga addang nga aramidenyo no kas pagarigan addakayo iti patakder a mapuoran. Ti nasakbay a panagpanunot tulongannakayo nga agtalinaed a nakalma, mangliklik iti panaglagaw, ket manglisi iti pannakadangran.

Nabatad ti pannakadakamat ti panangmatmat ti Dios iti panagtakaw: “Siak, ni Jehova, ayatek ti kinahustisia, guraek ti panagtakaw agraman kinadangkes.” (Isaias 61:8) Pinaltiingan ni Jehova ti mammadtona a ni Ezequiel a mangilista iti panagtakaw kas nadagsen a basol. (Ezequiel 18:18) Ngem ti isu met laeng a libro ti Biblia ipakitana a ti Dios siaasi a mamakawan iti tao nga agbabawi ken mangisubli iti tinakawna.​—Ezequiel 33:14-16.

Nupay agbibiag dagiti Kristiano iti napnuan krimen a lubong, agrag-oda gapu iti namnama a biag iti sidong ti Pagarian ti Dios, inton awanen ti panagtakaw. Maipapan iti dayta a tiempo, ikari ti Biblia: “[Ti ili ti Dios] agtugawdanto tunggal maysa a tao iti sirok ti kayona nga ubas ken iti sirok ti kayona nga higos; ket awanto ti mangpabuteng kadakuada: ta ti ngiwat ni Jehova dagiti buybuyot sinaona.”​—Mikias 4:4.

[Footnote]