Ti Naisubli nga Ili ni Jehova Idaydayawda ti Dios iti Intero a Daga
“Isublikton kadagiti il-ili ti nadalus a pagsasao, tapno isuda amin awaganda koma ti nagan ni Jehova.”—SOFONIAS 3:9.
1. Apay a natungpal iti Juda ken kadagiti dadduma a nasion dagiti mensahe ti panangukom?
ANIAN nga agkakadagsen a mensahe ti panangukom ti impaltiing ni Jehova nga ipakaammo ni Sofonias! Natungpal dagidi a sasao iti nasion ti Juda ken iti Jerusalem a kabeserana, agsipud ta saan nga ar-aramiden dagiti panguluen ken umili ti pagayatan ni Jehova. Idissuor met ti Dios ti pungtotna kadagiti kabangibang a nasion, kas iti Filistia, Moab, ken Ammon. Apay? Gapu iti sinigsiglo a naulpit a panangbusorda iti ili ni Jehova. Dayta met ti makagapu a madadael ti Asiria a maysa idi a pannakabalin ti lubong, ket pulos a dinton mabangon.
2. Siasino ti nabatad a nakaiturongan ti sasao a nailanad iti Sofonias 3:8?
2 Nupay kasta, adda dagiti nalinteg a tattao iti nagkauna a Juda. Sinegseggaanda ti panangukom ti Dios kadagiti nadangkes ket agparang nga isuda ti nakaiturongan dagitoy a sasao: “Aguraykayo a maipaay kaniak, kuna ni Jehova, agingga iti aldaw nga itatakderko a mangsamsam ta ti panangikeddengko isu ti panangurnong kadagiti nasnasion, tapno maummongko koma dagiti pagpagarian, tapno ibukbokko kadakuada ti ungetko, ti met laeng narungsot a pungtotko; ta isuamin a daga malamutto iti apuy ti imonko.”—Sofonias 3:8.
“Nadalus a Pagsasao” Para Kadagiti Siasino?
3. Ania a makaliwliwa a mensahe ti naipaltiing nga impakaammo ni Sofonias?
3 Wen, impakaammo ni Sofonias dagiti mensahe maipapan iti panangukom ni Jehova. Ngem napaltiingan met ti propeta nga iramanna nga ipakaammo ti nagsayaat a mensahe a mangted iti namnama—a makaliwliwa unay kadagidiay nagtalinaed a matalek ken Jehova. Kas nailanad iti Sofonias 3:9, kinuna ni Jehova a Dios: “Iti kasta isublikton kadagiti il-ili ti nadalus a pagsasao, tapno isuda amin awaganda koma ti nagan ni Jehova, tapno agserbida a situtunos kenkuana.”
4, 5. (a) Ania ti mapasamak kadagiti nadangkes? (b) Siasino ti magunggonaan iti daytoy, ken apay?
4 Adda idi dagiti tattao a saan a maikari a pakaitedan ti nadalus a pagsasao. Maipapan kadakuada, kastoy ti kuna ti padto: “Ikkatekton iti tengngam dagiti tattaom a sitatangsit nga agragragsak.” (Sofonias 3:11) No kasta, maikkat dagiti natangsit a mangum-umsi kadagiti linteg ti Dios ken agar-aramid iti dakes. Ket siasino ti magunggonaan iti daytoy? Kinuna ni Jehova, kas nailanad iti Sofonias 3:12, 13: “Tiddaekto iti tengngam ti maysa a naparigat ken napanglaw nga ili ket isuda agkamangdanto iti nagan ni Jehova. Ti matda ti Israel didanto agaramid iti kinadakes, didanto met agsao kadagiti ul-ulbod; ti naulbod a dila saanto met a masarakan iti ngiwatda: ta isuda agtaraondanto ken agiddadanto, ket awanto ti mangpabuteng kadakuada.”
5 Dagiti matalek a natda iti nagkauna a Juda ti magunggonaan. Apay? Agsipud ta nagtignayda a maitunos kadagitoy a sasao: “Birokenyo ni Jehova, dakayo amin a naemma iti daga, a nagtungpal kadagiti bilbilinna; birokenyo ti kinalinteg, birokenyo ti kinaemma: nalabit a dakayo maitalimengkayto iti aldaw ti pungtot ni Jehova.”—Sofonias 2:3.
6. Ania ti napasamak iti immuna a kaitungpalan ti padto ni Sofonias?
6 Iti umuna a kaitungpalan ti padto ni Sofonias, dinusa ni Jehova ti awanan pammati a Juda idi impalubosna a rauten ti Babilonia, a maysa idi a Pannakabalin ti Lubong, sa nakayawan dagiti umili ti Juda idi 607 K.K.P. Adda dagiti naisalakan, kas ken ni propeta Jeremias, ken adda dagidiay nakautibo a nagtalinaed a matalek ken Jehova. Idi 539 K.K.P., ti Babilonia ket pinarmek dagiti Medo ken Persiano iti panangidaulo ni Ari Ciro. Agarup dua a tawen kalpasanna, imbilin ni Ciro ti panagsubli dagiti natda a Judio iti dagada. Idi agangay, nabangon manen ti templo ti Jerusalem, ket naisaad manen dagiti papadi a mangisuro iti Linteg kadagiti umili. (Malakias 2:7) Pinarang-ay ngarud ni Jehova dagiti nagsubli a natda a nagtalinaed a matalek.
7, 8. Siasino ti pagaplikaran ti padto iti Sofonias 3:14-17, ket apay a kasta ti sungbatyo?
7 Maipapan kadagidiay nagsubli, impadto ni Sofonias: “Agkantaka, O anak a babai ti Sion; agdir-ika, O Israel; agrag-oka ken agragsakka iti isuamin a puso, O anak a babai ti Jerusalem. Ni Jehova inikkatna dagiti pannakaukommo, impuruakna ti kabusormo: ti Ari ti Israel, a ni met laeng Jehova, adda iti nagtengngaam; dikanto agbutengen iti dakes uray kaano. Iti daydiay nga aldaw makunanto iti Jerusalem, Dika agbuteng; O Sion, dika palubosan a kumapuy koma dagita im-imam. Ni Jehova a Diosmo adda iti nagtengngaam, ti maingel a mangisalakanto; agrag-onto kenka a mabuyogan iti panagragragsak; aginananto iti ayatna; agragsakto kenka a mabuyogan iti panagkankanta.”—Sofonias 3:14-17.
8 Ti tuktukoyen dagita a padto isu dagiti natda a nawayawayaan idiay Babilonia a nakakayawanda ken naisubli iti daga dagiti kapuonanda. Nabatad daytoy iti Sofonias 3:18-20 a pakabasaantayo iti kastoy: “Urnongekto dagidiay agladladingit nga agpaay iti nangayed a gimong, isuda a kukuam idi; a ti awit kenkuana isu idi ti pannakaum-umsi. Adtoy, iti dayta a panawen supapakakto dagiti isuamin a mangpaladingit kenka: ket ispalekto daydiay pilay, ket yurnongkonto daydiay napassia; ket pagbalinekto ida a madaydayaw ken mainaganan iti isuamin a daga a nakaibabainanda idi. Iti daydiay a panawen iserrekkanto, ken iti daydiay a panawen urnongenkanto; ta aramidenkanto a nagan ken madaydayaw kadagiti isuamin nga il-ili ti daga, intono pagbaliwek ti pannakakayawmo iti sango dagiti matayo, kuna ni Jehova.”
9. Kasano a naitan-ok ni Jehova mainaig iti Juda?
9 Panunotenyo ti panagsiddaaw dagiti kabangibang a nasion a kabusor ti ili ti Dios! Kinayawan idi ti nabileg a Babilonia dagiti agnanaed iti Juda. Agparang nga awan ti namnamada a makasubli pay. Maysa pay, nalangalang ti dagada. Ngem babaen ti pannakabalin ti Dios, naisublida iti dagada kalpasan ti 70 a tawen, bayat nga agturturong iti pannakadadael dagiti kabusorda a nasion. Anian a pannakaitan-ok ni Jehova idi insublina dagidi a matalek a natda! Pinagbalinna ida a “nagan ken madaydayaw kadagiti isuamin nga il-ili.” Idi nagsublida, anian a pannakaidayaw ni Jehova ken dagidiay mangaw-awit iti naganna!
Naitan-ok ti Panagdayaw ken Jehova
10, 11. Kaano a napasamak ti kangrunaan a kaitungpalan ti padto ni Sofonias maipapan iti pannakaisubli, ket kasanotay nga ammo daytoy?
10 Adda pay napasamak a pannakaisubli idi umuna a siglo ti Kadawyan a Panawen, idi tinipon ni Jesu-Kristo dagiti natda ti Israel iti pudno a panagdayaw. Daydi ket pakpakauna ti mapasamak iti masanguanan, ta saan pay la idi a napasamak ti kangrunaan a kaitungpalan ti padto maipapan iti pannakaisubli. Impadto ni Mikias: “Kadagiti maud-udi nga al-aldaw maaramidto, a ti bantay ti balay ni Jehova maipasdekto iti tuktok dagiti bambantay, ket isu maitan-okto iti tapaw dagiti turturod; ket dagiti il-ili agayusdanto kenkuana.”—Mikias 4: 1.
11 Kaano a mapasamak daytoy? Kas kuna ti padto, “kadagiti maud-udi nga al-aldaw”—wen, kadagitoy “maudi nga al-aldaw.” (2 Timoteo 3:1) Mapasamak daytoy sakbay a manungpal ti agdama a dakes a sistema ti bambanag bayat nga agdaydayaw pay laeng dagiti nasion kadagiti saan a pudno a dios. Kuna ti Mikias 4:5: “Amin dagiti il-ili magnada tunggal maysa iti nagan ti diosna.” Komusta met ngay dagiti pudno a managdaydayaw? Sumungbat ti padto ni Mikias: “Ket magnatayto iti nagan ni Jehova a Diostayo iti agnanayon nga awan inggana.”
12. Kasano a naitan-ok ti pudno a panagdayaw kadagitoy maudi nga al-aldaw?
12 No kasta, kadagitoy maudi nga al-aldaw, ‘ti bantay ti balay ni Jehova naipasdeken iti tuktok dagiti bambantay.’ Sititibker a naipasdek manen ti natan-ok a pudno a panagdayaw ken Jehova ken natantan-ok daytoy ngem iti aniaman a sabali a relihion. Kas impadto met ni Mikias, “dagiti il-ili agayusdanto kenkuana.” Ket dagidiay mangan-annurot iti pudno a relihion ‘magnadanto iti nagan ni Jehova a Dios[da] iti agnanayon nga awan inggana.’
13, 14. Kaano a simrek daytoy a lubong “kadagiti maud-udi nga aldaw,” ket ania ti mapaspasamak manipud idin maipanggep iti pudno a panagdayaw?
13 Dagiti pasamak a kaitungpalan ti padto ti Biblia paneknekanda a simreken daytoy lubong “kadagiti maud-udi nga aldaw”—iti maudi nga al-aldawna—idi tawen 1914. (Marcos 13:4-10) Ipakita ti historia a rinugian ni Jehova nga inurnong iti pudno a panagdayaw dagiti matalek a natda kadagiti napulotan nga addaan nailangitan a namnama. Sinaruno daytoy ti pannakaurnong ti “dakkel a bunggoy . . . manipud kadagiti isuamin a nasion ken kadagiti tribu ken kadagiti il-ili ken kadagiti pagsasao”—dagidiay addaan namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga.—Apocalipsis 7:9.
14 Manipud idi Gubat Sangalubongan I agingga kadagitoy nga aldaw, dakkel ti rimmang-ayan ti panagdayaw dagidiay mangaw-awit iti nagan ni Jehova iti sidong ti panangiturongna. Sumagmamano a ribu laeng ti bilangda idi kalpasan ti Gubat Sangalubongan I, ngem agarup innem a milion itan dagiti agdaydayaw ken Jehova, a naurnong iti ag-91,000 a kongregasion iti 235 a pagilian. Kada tawen, nasurok a maysa a bilion nga oras ti busbusbosen dagitoy a manangiwaragawag iti Pagarian a mangidaydayaw iti Dios iti publiko. Nalawag a dagitoy a Saksi ni Jehova ti mangtungtungpal iti padto ni Jesus: “Daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti isuamin a mapagnaedan a daga a maipaay a pangsaksi kadagiti isuamin a nasnasion; ket iti kasta umayton ti panungpalan.”—Mateo 24:14.
15. Kasano a matungtungpal ita ti Sofonias 2:3?
15 Kuna ti Sofonias 3:17: “Ni Jehova a Diosmo adda iti nagtengngaam, ti maingel a mangisalakanto.” Rumangrang-ay iti naespirituan dagiti adipen ni Jehova kadagitoy maudi nga al-aldaw gapu ta isu ket ‘adda iti nagtetengngaanda’ kas mannakabalin-amin a Diosda. Pudno daytoy ita, a kas iti panangabaruanan ti nagkauna a Juda idi 537 K.K.P. No kasta, maim-imatangantayo ti kangrunaan a kaitungpalan ti Sofonias 2:3 iti kaaldawantayo, a kunana: “Birokenyo ni Jehova, dakayo amin a naemma iti daga.” Idi 537 K.K.P., ti “amin” inramanna dagiti natda a Judio a nagsubli manipud Babilonia a nakakayawanda. Iti kaaldawantayo, isuda dagiti naemma iti amin a nasion iti intero a daga, dagidiay mangipangpangag iti sangalubongan a trabaho a panangikasaba iti Pagarian ken agturturong iti “bantay ti balay ni Jehova.”
Rumang-ay ti Pudno a Panagdayaw
16. Ania ti nalabit a reaksion dagiti bumusbusor kadatayo iti irarang-ay dagiti adipen ni Jehova iti moderno a panawen?
16 Kalpasan ti 537 K.K.P., adu kadagiti kabangibang a nasion ti nasdaaw iti pannakaisubli dagiti adipen ti Dios iti pudno a panagdayaw iti dagada. Ngem bassit la daydi a pannakaisubli. Ania ngata ti ibagbaga ti dadduma—uray dagiti bumusbusor iti ili ti Dios—ita ta makitkitadan ti nakaskasdaaw nga irarang-ay, idudur-as, ken iyaabante dagiti adipen ni Jehova iti moderno a panawen? Awan duadua a marikna ti dadduma kadagitoy a bumusbusor ti kas iti narikna dagiti Fariseo idi nakitada dagiti tattao nga umaribungbong ken Jesus. Kinunada: “Kitaenyo! Ti lubong simmuroten kenkuana.”—Juan 12:19.
17. Ania ti kinuna ti maysa a mannurat maipapan kadagiti Saksi ni Jehova, ket ania nga irarang-ay ti mapaspasaranda?
17 Iti librona a These Also Believe, kinuna ni Propesor Charles S. Braden: ‘Literal a nakasabaan dagiti Saksi ni Jehova ti intero a daga. Pudno a maikuna nga awan uray maysa a narelihiosuan a grupo iti lubong a naregregta ken napingpinget a mangirakurak iti naimbag a damag ti Pagarian ngem kadagiti Saksi ni Jehova. Sigurado nga agtultuloy a dumakkel daytoy nga organisasion.’ Husto ti imbagana! Idi insuratna dagita a sasao agarup 50 a tawenen ti napalabas, ag-300,000 laeng dagiti Saksi a mangaskasaba iti intero a lubong. Ania ngata ti makunana ita ta mamin-20 nga ad-adu ti bilang—agarup innem a milion—dagiti mangikaskasaba iti naimbag a damag?
18. Ania ti nadalus a pagsasao, ket siasino ti nangtedan ti Dios iti dayta?
18 Babaen ti propetana, inkari ti Dios: “Isublikton kadagiti il-ili ti nadalus a pagsasao, tapno isuda amin awaganda koma ti nagan ni Jehova, tapno agserbida a situtunos kenkuana.” (Sofonias 3:9) Kadagitoy maudi nga al-aldaw, dagiti Saksi ni Jehova ti umaw-awag iti nagan ni Jehova, nga agserserbi kenkuana a sangsangkamaysa iti di magsat a singgalut ti ayat—wen, ‘sangsangkatunosda.’ Isuda ti nangtedan ni Jehova iti nadalus a pagsasao. Iraman daytoy nadalus a pagsasao ti umiso a pannakaawat iti kinapudno maipapan iti Dios ken kadagiti panggepna. Ni laeng Jehova ti mangipapaay iti kastoy a pannakaawat babaen ti nasantuan nga espirituna. (1 Corinto 2:10) Siasino ti pangtedanna iti nasantuan nga espirituna? “Kadagidiay [laeng] agtultulnog kenkuana kas agturay.” (Aramid 5:32) Dagiti laeng Saksi ni Jehova ti madadaan nga agtulnog iti Dios kas Agturay iti amin a banag. Dayta ti gapuna nga isuda ti nakaitedan ti espiritu ti Dios ken ti nadalus a pagsasao, ti kinapudno maipapan ken ni Jehova ken kadagiti nakaskasdaaw a panggepna. Us-usarenda daytoy nadalus a pagsasao a mangidayaw ken Jehova a sisasaknap iti intero a daga.
19. Ania ti ramanen ti panagsao iti nadalus a pagsasao?
19 Saan laeng a ti panamati iti kinapudno ken panangisuro iti dayta kadagiti sabsabali ti kayat a sawen ti panagsao iti nadalus a pagsasao no di pay ket ti panagbiag a mayannurot kadagiti linteg ken prinsipio ti Dios. Dagiti napulotan a Kristiano ti mangidadaulo iti panangbirok ken ni Jehova ken panagsao iti nadalus a pagsasao. Panunotenyo dagiti naibanag! Nupay agarup 8,700 laengen ti bilang dagiti napulotan, agarup innem a milion a tattao ti mangtultulad iti pammatida babaen ti panangbirokda ken ni Jehova ken panagsaoda iti nadalus a pagsasao. Dagitoy ti mangbukel iti umad-adu a dakkel a bunggoy a naggapu iti amin a nasion nga agbibiag a mayannurot iti pammatida iti daton a pangsubbot ni Jesus, mangipapaay iti sagrado a panagserbi iti naindagaan a paraangan ti naespirituan a templo ti Dios, ken makalasatto iti “dakkel a rigat” a mabiiten a dumteng iti daytoy nakillo a lubong.—Apocalipsis 7:9, 14, 15.
20. Ania ti agur-uray kadagiti matalek a napulotan ken kadagiti mangbukel iti dakkel a bunggoy?
20 Maiturongto ti dakkel a bunggoy iti nalinteg a baro a lubong ti Dios. (2 Pedro 3:13) Ni Jesu-Kristo ken dagiti 144,000 a napulotan a napagungar idiay langit a makipagserbi kenkuana kas ar-ari ken papadi buklenda ti baro a turay iti daga. (Roma 8:16, 17; Apocalipsis 7:4; 20:6) Dagiti makalasat iti dakkel a rigat pagbalinendanto a paraiso ti daga ken agtultuloy a sawenda ti nadalus a pagsasao nga impaay ti Dios. No an-anagen, agaplikar kadakuada dagitoy a sasao: “Amin dagiti annakmo maisuronto kadakuada ni Jehova; ket dakkelto ti talna dagiti annakmo. Iti kinalinteg ti pakapasingkedamto.”—Isaias 54:13, 14.
Ti Kadakkelan a Trabaho a Panangisuro iti Historia
21, 22. (a) Kas ipasimudaag ti Aramid 24:15, siasino ti masapul a masursuruanto iti nadalus a pagsasao? (b) Ania nga awan pay kaaspingna a trabaho a panangisuro ti maaramidto ditoy daga iti sidong ti turay ti Pagarian?
21 Adda dakkel unay a grupo a maikkanto iti gundaway nga agsursuro iti nadalus a pagsasao iti baro a lubong. Nadakamat dagitoy iti Aramid 24:15, a kunana: “Addanto panagungar agpadpada dagiti nalinteg ken dagiti nakillo.” Iti napalabas, binilion a tattao ti nagbiag ken natay nga awan ti umiso a pannakaammoda ken Jehova. Iti naurnos a pamay-an, pagungarennanto ida. Ket dagita a mapagungar masapul a masursuruandanto iti nadalus a pagsasao.
22 Anian a pribilehio ti makipaset iti dayta dakkel a trabaho a panangisuro! Daytanto ti kadakkelan a trabaho a panangisuro iti pakasaritaan ti sangatauan. Maaramidto dayta iti sidong ti naayat a panagturay ni Kristo Jesus iti Pagarian. Kas resultana, makitanto ti sangatauan ti kaitungpalan ti Isaias 11:9, a kunana: “Ti daga mapnonto iti pannakaammo ken ni Jehova, a kas la dagiti dandanum saknapanda ti baybay.”
23. Apay a maikunayo a naparaburantayo unay kas ili ni Jehova?
23 Anian a pribilehiotayo kadagitoy maudi nga al-aldaw ti agsagana para iti dayta nakaay-ayat a panawen inton pudno a mapno ti daga iti pannakaammo ken Jehova! Ken anian a pribilehio ti panagbalintayo nga ili ti Dios, ta matungtungpal kadatayo ita ti sasao a nailanad iti Sofonias 3:20! Iti dayta a teksto, kastoy ti impanamnama ni Jehova kadatayo: “Aramidenkanto a nagan ken madaydayaw kadagiti isuamin nga il-ili ti daga.”
Kasanoyo a Sungbatan?
• Ania dagiti kaitungpalan ti padto ni Sofonias maipapan iti pannakaisubli?
• Kasano a rumangrang-ay ti pudno a panagdayaw kadagitoy maudi nga al-aldaw?
• Ania a dakkel a trabaho a panangisuro ti maaramidto iti baro a lubong?
[Ladawan iti panid 25]
Nagsubli ti ili ni Jehova iti dagada tapno ipasdekda manen ti nadalus a panagdayaw.
Ammoyo kadi ti kaipapanan daytoy ita?
[Dagiti Ladawan iti panid 26]
Babaen ti panagsaoda iti “nadalus a pagsasao,” ipakpakaammo dagiti Saksi ni Jehova ti makaliwliwa a mensahe ti Biblia kadagiti tattao