Isuro ni Jehova No Kasano a Bilangen Dagiti Aldawtayo
“Ipakitam kadakami no kasano a bilangen dagiti aldawmi iti wagas a magun-odmi ti puso a masirib.”—SALMO 90:12.
1. Apay a maikanatad nga agpaisurotayo ken ni Jehova no kasano a ‘bilangen dagiti aldawtayo’?
NI Jehova a Dios ti Namarsua ken Nangted iti Biagtayo. (Salmo 36:9; Apocalipsis 4:11) Awan ngarud ti asinoman a nasaysayaat a mangisuro no kasano nga usaren a nainsiriban dagiti tawen ti panagbiagtayo. No kasta, maikanatad ti inyararaw ti salmista iti Dios: “Ipakitam kadakami no kasano a bilangen dagiti aldawmi iti wagas a magun-odmi ti puso a masirib.” (Salmo 90:12) Maikari nga usigentayo a naimbag ti maika-90 a Salmo, a pakasarakan iti dayta nga araraw. Ngem umuna, kitaentayo ti ababa a pakabuklan daytoy kanta nga impaltiing ti Dios.
2. (a) Asino ti nainaganan a nangputar iti Salmo 90, ken kaano a mabalin a naisurat dayta? (b) Kasano koma nga apektaran ti maika-90 a Salmo ti panangmatmattayo iti biag?
2 Iti paulo ti Salmo 90, awaganna dayta a “kararag ni Moises, ti lalaki ti pudno a Dios.” Yantangay itampok daytoy a salmo ti kinaababa ti biag ti tao, nalabit a naputar daytoy kalpasan a naispal dagiti Israelita iti pannakaadipen idiay Egipto ken kabayatan ti 40 a tawen a panagalla-allada idiay let-ang, idi a rinibu ti napasag ket nanungpal ti maysa nga awanan pammati a kaputotan. (Numeros 32:9-13) Aniaman kadagita a tiempo, ipakita ti Salmo 90 nga ababa ti biag ti imperpekto a tao. Nalawag a masapul nga usarentayo a nainsiriban dagiti napateg nga aldawtayo.
3. Ania ti sumagmamano a linaon ti Salmo 90?
3 Iti Salmo 90, bersikulo 1 agingga 6 tukoyenna ni Jehova kas ti agnanayon a pagnaedantayo. Ti Sal 90 bersikulo 7 agingga 12 ipakitana no ania ti kasapulantayo tapno mausartayo ti nakaab-ababa a biagtayo iti wagas a makaay-ayo kenkuana. Ket kas nayebkas iti Sal 90 bersikulo 13 agingga 17, tarigagayantayo unay a magun-od ti naayat a kinamanangngaasi ken bendision ni Jehova. Siempre, daytoy a salmo ket saan a direkta nga agaplikar iti mismo a kapadasantayo kas ad-adipen ni Jehova. Kaskasdi, nasken nga ipapusotayo ti nadiosan a debosion a nayebkas iti daytoy a salmo babaen ti kararag. Usigentayo ngarud a naimbag ti Salmo 90 manipud iti panangmatmat dagidiay dedikado ken ni Jehova.
Ni Jehova—Ti ‘Pudpudno a Pagnaedantayo’
4-6. Kasano a ni Jehova ti “pudpudno a pagnaedan[tayo]”?
4 Kastoy ti panglukat a sasao ti salmista: “O Jehova, sika nagbalinka a pudpudno a pagnaedan maipaay kadakami bayat ti kinapkaputotan. Sakbay a nayanak ti mismo a bambantay, wenno impasngaymo ti daga ken ti nabunga a daga kasla nabuyogan kadagiti panagpasikal, manipud a mismo iti tiempo a di nakedngan agingga iti tiempo a di nakedngan sika ti Dios.”—Salmo 90:1, 2.
5 No kadatayo, “ti agnanayon a Dios” a ni Jehova, ti “pudpudno a pagnaedan[tayo]”—maysa a naespirituan a pagkamangan. (Roma 16:26) Natalged ti riknatayo gapu ta kanayon a sidadaan a tumulong kadatayo kas “Managdengngeg iti kararag.” (Salmo 65:2) Gapu ta iyallatiwtayo dagiti pakadanagantayo iti nailangitan nga Ama babaen ti dungdungnguenna nga Anak, ‘ti talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot saluadanna dagiti pusotayo ken dagiti pannakabalin ti isiptayo.’—Filipos 4:6, 7; Mateo 6:9; Juan 14:6, 14.
6 Tagtagiragsakentayo ti naespirituan a kinatalged gapu ta, iti piguratibo a pamay-an, ni Jehova ti “pudpudno a pagnaedan[tayo].” Nangipaay met ‘kadagiti makin-uneg a siled’—nga agparang a nainaig kadagiti kongregasion ti ilina—kas naespirituan a pagkamangan, ket adda dita dagiti naayat a pastor a makatulong unay tapno maaddaantayo iti natalged a rikna. (Isaias 26:20; 32:1, 2; Aramid 20:28, 29) Maysa pay, dadduma kadatayo ti naggapu iti pamilia a nabayagen nga agserserbi iti Dios ket personal a nariknada a ni Jehova ti ‘pudpudno a pagnaedan bayat ti kinapkaputotan.’
7. Iti ania nga anag a “nayanak” ti bambantay ken naipasngay ti daga buyogen ti “panagpasikal”?
7 Addan ni Jehova sakbay a “nayanak” ti bambantay wenno naipasngay ti daga buyogen ti “panagpasikal.” Iti panangmatmat ti tao, agkasapulan iti dakkel a trabaho ti panangisagana iti daga agraman dagiti amin a linaon, pakabuklan, ken komplikado a mekanismona. Ket babaen ti panangikuna a “nayanak” ti bambantay ken naipasngay ti daga buyogen ti “panagpasikal,” ipakpakita ti salmista ti napalaus nga apresasionna iti kadakkel ti trabaho idi pinarsua ni Jehova dagitoy a bambanag. Saantayo kadi a maaddaan met iti umasping a panagraem ken apresasion kadagiti inaramid ti Namarsua?
Kanayon a Sidadaan a Tumulong ni Jehova Kadatayo
8. Ania ti kaipapanan ti sasao a ni Jehova ket Dios “manipud a mismo iti tiempo a di nakedngan agingga iti tiempo a di nakedngan”?
8 “Manipud a mismo iti tiempo a di nakedngan agingga iti tiempo a di nakedngan sika ti Dios,” inkanta ti salmista. Ti “tiempo a di nakedngan” mabalin a tukoyenna dagiti banag nga aggibus ngem saan a nadakamat ti kapautna. (Exodo 31:16, 17; Hebreo 9:15) Nupay kasta, iti Salmo 90:2 ken iti dadduma a paset ti Hebreo a Kasuratan, ti “tiempo a di nakedngan” kaipapananna ti “agnanayon.” (Eclesiastes 1:4) Saan a matukod dagiti panunottayo no kasano a sigud nga addan ti Dios. Kaskasdi, awan ti nangrugian ni Jehova ket awan pulos ti patinggana. (Habakuk 1:12) Agnanayon a sibibiag ket sidadaan a tumulong kadatayo.
9. Nangyaspingan ti salmista iti sangaribu a tawen a panagbiag ti tao?
9 Napaltiingan ti salmista a mangikuna a ti sangaribu a tawen a panagbiag ti tao ket nakaab-ababa a tiempo no mayasping iti kapadasan ti agnanayon a Namarsua. Tuktukoyenna ti Dios idi insuratna: “Pagsubliem ti mortal a tao iti narumek a banag, ket kunaem: ‘Agsublikayo, dakayo nga annak ti tattao.’ Ta ti sangaribu a tawen kaslada idi kalman laeng kadagita matam no mapalabasen, ken kasla iti maysa a panagbantay bayat ti rabii.”—Salmo 90:3, 4.
10. Kasano a ti Dios ‘pagsublienna [ti tao] iti narumek a banag’?
10 Matay ti tao, ket ti Dios ‘pagsublienna [ti tao] iti narumek a banag.’ Kayatna a sawen, agsubli ti tao iti “tapok,” kas narumek, wenno pimmulbos a daga. Arigna a kunkuna ni Jehova: ‘Agsublika iti tapok iti daga a nakaalaam.’ (Genesis 2:7; 3:19) Agaplikar daytoy iti amin—napigsa wenno nakapuy, nabaknang wenno napanglaw—ta awan ti imperpekto a tao a ‘makabalin iti aniaman a pamay-an a mangsubbot uray pay iti maysa a kabsat, wenno uray mangted iti Dios iti subbot maipaay kenkuana; tapno isu kaskasdi nga agbiag iti agnanayon.’ (Salmo 49:6-9) Ngem anian a yamantayo ta ‘ti Dios intedna ti bugbugtong nga Anakna, tapno tunggal maysa a mangwatwat iti pammati kenkuana ket maaddaan iti agnanayon a biag’!—Juan 3:16; Roma 6:23.
11. Apay a maikunatayo a ti napaut a tiempo kadatayo ket nakaab-ababa iti Dios?
11 Iti panangmatmat ni Jehova, awan pay maysa nga aldaw ti 969 a tawen a panagbiag ni Matusalem. (Genesis 5:27) Iti Dios, ti sangaribu a tawen ket kasla la idi kalman—iti uneg ti 24 nga oras—no aglabas. Kinuna met ti salmista nga iti panangmatmat ti Dios, ti sangaribu a tawen ket mayarig iti uppat nga oras a panagbantay ti agwanwanawan iti rabii. (Uk-ukom 7:19) Nalawag ngarud a ti napaut a tiempo kadatayo ket nakaab-ababa iti agnanayon a Dios, ni Jehova.
12. Kasano a ‘pinunas’ ti Dios ti sangatauan?
12 Saan a kas iti Dios nga agnanayon ti biagna, nagababa ti biag ti tao. Kuna ti salmista: “Pinunasmo ida; nagbalinda a turog laeng; iti bigat kaslada iti berde a ruot nga agbaliw. Iti bigat mangpataud kadagiti sabong ket masapul nga agbaliw; iti rabii malaylay ket pudno unay a magango.” (Salmo 90:5, 6) Nakita ni Moises ti rinibu nga Israelita a natay idiay let-ang, a ‘pinunas’ ti Dios a kas iti layus. Kastoy ti maysa a pannakaipatarus daytoy a paset ti salmo: “Sitatalipupos a pinaturogmo dagiti tattao ken patay.” (New International Version) Iti sabali a bangir, ti kapaut ti biag ti imperpekto a tao ket ababa a “turog laeng”—no mayasping iti maysa a rabii a pannaturog.
13. Kasano a mayarigtay “iti berde a ruot,” ket kasano koma nga apektaranna ti pampanunottayo?
13 Mayarigtayo ‘iti berde a ruot a mangpataud kadagiti sabong iti bigat’ ngem malaylay iti rabii kalpasan a mainaran. Wen, ti biagtayo ket kas iti kaababa ti biag ti ruot a malaylay kalpasan ti agmalem. No kasta, ditayo sayangen daytoy nakapatpateg a gameng. Imbes ketdi, agpaiwanwantayo iti Dios no kasano nga usarentay ti nabatbati a biagtayo iti daytoy a sistema ti bambanag.
Tulongannatayo ni Jehova a ‘Mangbilang Kadagiti Aldawtayo’
14, 15. Kasano a natungpal ti Salmo 90:7-9 kadagiti Israelita?
14 No maipapan iti Dios, innayon ti salmista: “Nagngudokami iti ungetmo, ket gapu iti pungtotmo naburiborkami. Insaadmo dagiti biddutmi iti mismo a sanguanam, ti nailemmeng a bambanagmi iti sanguanan ti naraniag a rupam. Ta amin dagiti aldawmi immababada iti rungsotmo; nalpasmi dagiti tawenmi a kasla arasaas laeng.”—Salmo 90:7-9.
15 ‘Nagngudo [dagiti di matalek nga Israelita] iti unget ti Dios.’ ‘Naburiborda gapu iti pungtotna,’ wenno ‘nagbutengda gapu iti panagluksawna.’ (New International Version) Dadduma kadakuada ti ‘napasag idiay let-ang’ kas resulta ti panangukom ti Dios. (1 Corinto 10:5) Ni Jehova ‘insaadna ti biddutda iti mismo a sanguananna.’ Siningirna ida gapu kadagiti dakes nga inaramidda kadagiti tattao. Kaskasdi, uray ti ‘nailemmeng a bambanagda,’ wenno dagiti inlimedda a basol, addada ‘iti sanguanan ti naraniag a rupana.’ (Proverbio 15:3) Kas nakaiturongan ti unget ti Dios, dagiti di nagbabawi nga Israelita ‘lineppasda dagiti tawenda a kasla arasaas laeng.’ Mainaig iti dayta, ti mismo a nagababa a biagtayo ket mayarig laeng iti arasaas nga iyesngaw ti ngiwattayo.
16. No addada nalimed nga agbasbasol, ania ti masapul nga aramidenda?
16 No asinoman kadatayo ti agar-aramid iti nalimed a basol, mabalin a mailemmengtayo dayta a kondukta kadagiti padatayo a tao iti sumagmamano a tiempo. Ngem dayta nga ilimlimmengtay a dakes nga aramid adda ‘iti sanguanan ti naraniag a rupa ni Jehova,’ ket dayta ti mangdadael iti relasiontayo kenkuana. Tapno maisubli ti kinasingedtayo ken Jehova, masapul nga ikararagtayo ti pammakawanna, isardengtayo dayta a basol, ket siyayaman nga awatentayo ti naespirituan a tulong dagiti Kristiano a panglakayen. (Proverbio 28:13; Santiago 5:14, 15) Anian a nasaysayaat dayta ngem iti posible a ‘panangleppas iti tawentayo a kasla arasaas laeng,’ nga awanan iti namnama nga agbiag nga agnanayon!
17. Ania ti kadawyan a kapaut ti panagbiag ti kaaduan a tattao, ken dagiti tawtawentayo ti napno iti ania?
17 Maipapan iti kapaut ti biag ti imperpekto a tao, kuna ti salmista: “Kadakuada met laeng pitopulo a tawen dagiti aldaw ti tawtawenmi; ket no gapu iti naisangsangayan a kinabileg walopuloda a tawen, kaskasdi a ti panagreggetda agbanag laeng iti riribuk ken makapasakit a bambanag; ta sidadaras a lumabas dayta, ket tumayabkamin.” (Salmo 90:10) Kadawyan a 70 a tawen ti kapaut ti panagbiag ti kaaduan a tattao, ket iti edad a 85, dinakamat ni Caleb ti naidumduma a pigsana. Saan a kasta ti kapaut ti biag ti dadduma, kas kada Aaron (123), Moises (120), ken Josue (110). (Numeros 33:39; Deuteronomio 34:7; Josue 14:6, 10, 11; 24:29) Ngem kadagiti di matalek a kaputotan a rimmuar iti Egipto, dagiti nakarehistro nga agtawen iti 20 ken agpangato, natayda iti las-ud ti 40 a tawen. (Numeros 14:29-34) Iti adu a pagilian ita, ti kadawyan a kapaut ti panagbiag ti tao ket kas iti kapaut ti tawen a dinakamat ti salmista. Napno dagiti tawentayo “iti riribuk ken makapasakit a bambanag.” Sidadaras a lumabas, “ket tumayabtayon.”—Job 14:1, 2.
18, 19. (a) Ania ti kaipapanan ti ‘panangbilang kadagiti aldawtayo iti wagas a magun-odtayo ti puso a masirib’? (b) Ti panagbalin a masirib tignayennatayo a mangaramid iti ania?
18 Insaruno nga inkanta ti salmista: “Siasino ti makaammo iti pigsa ti ungetmo ken ti rungsotmo maitunos iti panagbuteng kenka? Ipakitam kadakami no kasano a bilangen dagiti aldawmi iti wagas a magun-odmi ti puso a masirib.” (Salmo 90:11, 12) Awan ti asinoman kadatayo a naan-anay a makaammo iti kabara ti unget ti Dios wenno ti kadakkel ti pungtotna, ket daytoy ti ad-adda koma a mangparayray iti nadayaw a panagbutengtayo ken ni Jehova. Kinapudnona, dayta koma ti mangtignay kadatayo a mangkiddaw kenkuana no ‘kasano a bilangen dagiti aldaw[tayo] iti wagas a magun-odtayo ti puso a masirib.’
19 Ti sasao ti salmista ket maysa a kararag maipapan iti panangisuro ni Jehova iti ilina, no kasano a nainsiriban nga ipateg ken usaren ti nabatbati nga al-aldawda iti wagas nga anamongan ti Dios. Ti 70 a tawen a kapaut ti panagbiag ket katupag ti agarup 25,500 nga aldaw. Ngem aniaman ti tawentayo, ‘ditay ammo no anianto ti biagtayo inton bigat, ta maysatayo nga angep nga agparang iti apagbiit ket kalpasanna agpukaw.’ (Santiago 4:13-15) Gapu ta ‘ti tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak mapagteng kadatayo amin,’ ditay ammo no kasano kapaut ti panagbiagtayo. Ikararagtay ngarud koma a maaddaantayo iti sirib a mangsango kadagiti pakasuotan, mangtrato nga umiso iti sabsabali, ken mangikabil iti amin a kabaelantayo nga agserbi ken ni Jehova ita! (Eclesiastes 9:11; Santiago 1:5-8) Iturturongnatayo ni Jehova babaen ti Sao, espiritu, ken organisasionna. (Mateo 24:45-47; 1 Corinto 2:10; 2 Timoteo 3:16, 17) Ti panagbalin a masirib tignayennatayo a ‘mangsapul nga umuna iti Pagarian ti Dios’ ken mangusar kadagiti aldawtayo iti wagas a pakaidayawan ni Jehova ken mangparagsak iti pusona. (Mateo 6:25-33; Proverbio 27:11) Siempre, ti naimpusuan a panagdayaw kenkuana dina ikkaten ti amin a parikuttayo, ngem sigurado nga agresulta iti dakkel a rag-o.
Mangyeg iti Rag-o ti Bendision ni Jehova
20. (a) Iti ania nga anag nga ‘agladingit’ ti Dios? (b) Kasanonatay a matmatan ni Jehova no nakabasoltayo iti nadagsen ngem ipakitatay ti napudno a panagbabawi?
20 Anian a nakaay-ayat no naragsak ti intero a panagbiagtayo! Maipapan iti dayta, indawat ni Moises: “Agsublika, O Jehova! Kasanonto kabayag dayta? Ket agladingitka gapu kadagiti adipenmo. Iti bigat pennekennakami iti naayat a kinamanangngaasim [wenno, “nadungngo nga ayat”], tapno makapagdir-ikami a siraragsak ken makapagrag-okami bayat dagiti amin nga aldawmi.” (Salmo 90:13, 14; footnote ti New World Translation of the Holy Scriptures—With References) Saan nga agkamali ti Dios. Kaskasdi, ‘agladingit’ ken ‘ibaw-ing’ ni Jehova ti ungetna ken ti panangdusana no agbalbaliw ti kababalin ken kondukta ti agbabbabawi a nakabasol. (Deuteronomio 13:17) Isu nga uray nakabasoltayo iti nadagsen no ipakitatayo ti napudno a panagbabawi, ni Jehova ‘pennekennatayo iti naayat a kinamanangngaasina,’ ket iti kasta, adda rasontayo nga ‘agdir-i a siraragsak.’ (Salmo 32:1-5) Babaen ti panangsurot iti nalinteg a wagas ti panagbiag, mariknatayo ti nasungdo a panagayat ti Dios ket ‘makapagrag-otayo bayat dagiti amin nga aldawtayo,’—wen, iti intero a panagbiagtayo.
21. Iti sasao a nairekord iti Salmo 90:15, 16, ania ti nalabit a kidkiddawen ni Moises?
21 Sipapasnek nga inkararag ti salmista: “Pagrag-oennakami a maitupag iti al-aldaw a panangparigatmo kadakami, ti tawtawen a pannakakitami iti didigra. Ti aramidmo agparang koma kadagiti bukodmo nga adipen ken ti kinangayedmo iti annakda.” (Salmo 90:15, 16) Nalabit a kidkiddawen ni Moises a pagrag-oen ti Dios ti Israel a kas iti kapaut ti al-aldaw ti panagrigatda ken ti tawtawen a nagsagabada iti didigra. Indawatna a bendisionan koma ti Dios dagiti adipenna kas iti ‘inaramidna’ a panangbendision kadagiti Israelita ken iparangarangna ti kinangayedna kadagiti annak, wenno kaputotanda. Maikanatad nga ikararagtayo nga iparukpokna dagiti bendision iti natulnog a sangatauan iti baro a lubong ti Dios.—2 Pedro 3:13.
22. Sigun iti Salmo 90:17, ania ti maiparbeng nga ikararagtayo?
22 Nagleppas ti Salmo 90 iti kastoy a pakaasi: “Ti kinamakaay-ayo ni Jehova a Diosmi adda koma kadakami, ken ti aramid dagiti imami ipasdekmo a sititibker kadakami. Wen, ti aramid dagiti imami, ipasdekmo a sititibker dayta.” (Salmo 90:17) Ipakita dagitoy a sasao a maiparbeng nga ikararagtayo ti panangbendision ti Dios kadagiti panagreggettayo nga agserbi kenkuana. Napulotantayo man a Kristiano wenno dagiti kakaduada, ti “sabsabali a karnero,” agrag-otayo ta adda kadatayo ti “kinamakaay-ayo ni Jehova.” (Juan 10:16) Anian a ragsaktayo ta ti Dios ‘impasdekna a sititibker ti aramid dagiti imatayo’ kas mangiwarwaragawag iti Pagarian ken iti dadduma a pamay-an!
Itultuloytayo a Bilangen Dagiti Aldawtayo
23, 24. Kasano a magunggonaantayo no utobentayo ti maika-90 a Salmo?
23 Ti panangutob iti maika-90 a Salmo parayrayenna ti panagpannuraytayo ken ni Jehova, ti “pudpudno a pagnaedan[tayo].” Babaen ti panangmennamenna kadagiti sasaona maipapan iti kinaababa ti panagbiag, ad-adda koma a maapresiartayo ti kinapateg ti panangiwanwan ti Dios iti panangbilang iti al-aldawtayo. Ket no itultuloytayo a biroken ken ipakat ti nadiosan a sirib, masiguradotayo a matagiragsaktayo ti naayat a kinamanangngaasi ken bendision ni Jehova.
24 Itultuloy nga isuro ni Jehova no kasano a bilangen dagiti aldawtayo. No tungpalentayo ti bilinna, agnanayonto a bilangentayo dagiti al-aldawtayo. (Juan 17:3) Nupay kasta, no talaga a tarigagayantay ti biag nga agnanayon, nasken a ni Jehova ti pagkamangantayo. (Judas 20, 21) Kas makitatayto iti sumaruno nga artikulo, daytoy a punto ti imbatad a naimbag ti makapabileg a sasao ti maika-91 a Salmo.
Ania ti Sungbatyo?
• Kasano a “pudpudno a pagnaedan[tayo]” ni Jehova?
• Apay a maikunatayo a kanayon a sidadaan a tumulong ni Jehova kadatayo?
• Kasano a tulongannatayo ni Jehova a ‘mangbilang iti al-aldawtayo’?
• Ania ti tumulong kadatayo a ‘makapagrag-o bayat dagiti amin nga aldawtayo’?
[Ladawan iti panid 10]
Dios idin ni Jehova “sakbay a nayanak ti mismo a bambantay”
[Ladawan iti panid 12]
Iti panangmatmat ni Jehova, awan pay maysa nga aldaw ti 969 a tawen a panagbiag ni Matusalem
[Dagiti Ladawan iti panid 14]
Ni Jehova ‘impasdekna a sititibker ti aramid dagiti imatayo’