Pakasaritaan ti Biag

Insuronakami ni Jehova nga Agibtur ken Agporsegi

KAS INSALAYSAY NI ARISTOTELIS APOSTOLIDIS

Adda iti makin-amianan a sakaanan ti Caucasus Mountains ti Pyatigorsk, maysa a siudad ti Russia nga agdindinamag gapu kadagiti ubbog ken nasayaat a klimana. Nayanakak ditoy idi 1929 kadagiti Griego a refugee (nagkamang). Sangapulo a tawen kalpasanna, kalpasan ti makapakullayaw a turay Stalinismo, pimmanawkami manen gapu iti riribuk, aligaget, ken panangikisap iti puli. Napilitankami nga immakar idiay Grecia.

KALPASAN nga immakarkami idiay Piraiévs, Grecia, ti sao a “dagiti nagkamang” ket naaddaan iti baro a kaipapanan kadakami. Kaskam la naan-anay a ganggannaet. Nupay naipanagan kadakami ken ni manongko ti dua a nalatak a Griego a pilosopo, da Socrates ken Aristotle, manmano a mangngegmi dagita a nagan. Babassit a Ruso ti awag dagiti tattao kadakami.

Di nagbayag kalpasan ti ibebettak ti Gubat Sangalubongan II, natay ti dungdungnguek nga ina. Napateg unay ni Nanang iti pagtaenganmi, ket nasaem ti ipapatayna. Yantangay managsaksakit idi, insurona kaniak dagiti nadumaduma a trabaho iti balay. Daytoy a pannakasanay ket nakatulong unay idi kamaudiananna.

Gubat ken Wayawaya

Ti gubat, panangsakup dagiti Nazi, ken ti awan sardayna a panangbomba dagiti Aliado a puersa ti namagbalin iti tunggal aldaw a kasla maudin. Adu ti nagrigat, nagbisin, ken natay. Iti edad a 11, masapul nga igaedmi ken Tatang ti agtrabaho tapno masuportaran ti kasapulanmi a tallo. Nalapdan ti sekular nga edukasionko gapu iti limitado a pannakaammok iti Griego a pagsasao, kasta met gapu iti rigat kabayatan ken kalpasan ti gubat.

Idi Oktubre 1944, nagpatingga ti panangsakup ti Alemania iti Grecia. Di nagbayag kalpasan dayta, naam-ammok dagiti Saksi ni Jehova. Iti laksid ti ladingit ken riribuk iti daydi a panawen, natukay ti pusok iti namnama nga adda iti Biblia maipapan iti naraniag a masanguanan iti sidong ti Pagarian ti Dios. (Salmo 37:29) Ti kari ti Dios nga agnanayon a biag iti sidong ti natalna a kasasaad ditoy daga ti nagbalin a pudno a sapsapo kadagiti sugatko. (Isaias 9:7) Idi 1946, nabautisarankami ken ni Tatang kas simbolo ti dedikasionmi ken Jehova.

Iti simmaruno a tawen, naragsakanak nga immawat iti damo nga annongek kas advertising servant (idi agangay naawagan iti magazine servant) iti maikadua a kongregasion a nabuangay idiay Piraiévs. Ti teritoriami ket manipud Piraiévs agingga iti Eleusis, nga agarup 50 kilometro ti kaadayona. Iti daydi a tiempo, adu dagiti napulotan iti espiritu a Kristiano iti kongregasion. Naaddaanak iti gundaway a nakipagtrabaho ken nakasursuro kadakuada. Tinagiragsakko ti pannakilangenda gapu ta adu a kapadasan ti maisalaysayda maipapan iti napinget a panangikagumaan tapno maibanag ti trabaho a panangasaba. Iti wagas ti panagbiagda, nalawag a ti panagserbi a simamatalek ken Jehova kalikagumanna ti anus ken panagporsegi. (Aramid 14:22) Maragsakanak ta adda itan nasurok a 50 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti daytoy a lugar!

Di Ninamnama a Karit

Idi agangay, naam-ammok ti napintas ken naregta a Kristiano nga agkabannuag a babai a ni Eleni, iti siudad ti Patras. Nagtulagkami nga agkasar iti arinunos ti 1952. Nupay kasta, kalpasan ti sumagmamano a bulan nagsakit iti grabe ni Eleni. Naammuan dagiti doktor nga adda tumor iti utekna, ket narikut ti sasaadenna. Kasapulan a maopera a dagus. Kalpasan ti adu a panagregget, nakasarakkami iti doktor idiay Atenas​—nga agpapan pay kadagiti kurang idi a pamay-an ti panangagas​—immannugot a mangtungpal iti narelihiosuan a patpatienmi ken mangopera a di agusar iti dara. (Levitico 17:10-14; Aramid 15:28, 29) Kalpasan ti operasion, siiinanama dagiti doktor maipapan iti kasasaad ti nobiak, ngem dida inikkat ti posibilidad a mabalin nga agsubli ti tumor.

Ania ngarud ti aramidek iti daytoy a kasasaad? Gapu ta nagbaliw ti kasasaad, rumbeng kadi a gupdekon ti tulagmi ket bay-akon ti obligasionko kenkuana? Saan! Gapu iti pannakitulagko, nagkariak, ket kayatko a tungpalen ti karik. (Mateo 5:37) Diakon nagpanunot iti sabali pay. Iti sidong ti panangaywan ni manangna, in-inut nga immimbag ni Eleni, ket nagkasarkami idi Disiembre 1954.

Kalpasan ti tallo a tawen, nagsubli manen ti sakit ni Eleni, ket ti isu met laeng a doktor ti nangopera kenkuana. Iti daytoy a gundaway naun-uneg a paset ti utek ti naopera tapno maikkat a naan-anay ti tumor. Kas resultana, naparalisado ti kagudua ti bagi ni baketko, ket nakaro ti pannakaapektar ti panagsaona. Ita, timmaud kadakami ti baro a nadumaduma a problema. Uray ti simple laeng a trabaho ket nagbalin a dakkel a lapped iti patpatgek nga asawa. Gapu iti kumarkaro a kasasaadna, kasapulan ti dakkel a panagbalbaliw iti inaldaw a rutinami. Kangrunaan iti amin, kalikaguman dayta ti kasta unay a panagibtur ken panagporsegi.

Itan makatulong unayen dagiti nasursurok ken nanangko. Tunggal agsapa, isaganak ti amin a rekado ti taraon a lutuen ni Eleni. Masansan a mangawiskami kadagiti bisita, a pakairamanan dagiti amin-tiempo a ministro, dagiti iyad-adalanmi iti Biblia, ken dagiti napanglaw a pada a Kristiano iti kongregasion. Umanamongda amin a naimas dagitoy a taraon! Agtinnulongkami met ken Eleni iti dadduma pay a trabaho iti balay, iti kasta nadalus ken nadalimanek ti pagtaenganmi. Daytoy narigat unay a kasasaad ket nagtultuloy iti 30 a tawen.

Regta iti Laksid ti Sakit

Makagutugot unay kaniak ken iti sabsabali ti pannakakita ken baketko a saan a bimmaaw ti panagayat ken regtana iti panagserbi ken ni Jehova. Iti kamaudiananna, buyogen ti agtultuloy a panangikagumaan, makabalikasen ni Eleni iti sumagmamano a sasao. Pagay-ayatna ti makisarita kadagiti tattao iti lansangan maipapan iti naimbag a damag a linaon ti Biblia. No agbiaheak idi gapu iti negosio, ikuyogko ni Eleni ket iparadak ti kotse iti asideg ti bangketa nga adu ti aglabas. Luktanna ti tawa ti kotse ket awisenna dagiti aglabas a mangala iti kopia Ti Pagwanawanan ken Agriingkayo! Iti naminsan, nakaipaima iti 80 a kopia iti dua nga oras. Masansan nga isu ti mangibus kadagiti daan a magasin nga adda iti kongregasion. Regular met ni Eleni iti dadduma pay a pamay-an ti panangasaba.

Kabayatan dagiti tawen a baldado ni baketko, kaduak a kanayon kadagiti gimong. Di pulos naglangan kadagiti kombension wenno asamblea, uray no isu ket agbiahe a mapan iti sabali a pagilian gapu iti pannakaidadanes dagiti Saksi ni Jehova idiay Grecia. Iti baet dagiti limitasionna, siraragsak a timmabuno kadagiti kombension idiay Austria, Alemania, Cyprus, ken dadduma pay a pagilian. Di pulos nagreklamo wenno kanayon nga agkalikagum iti atension ni Eleni, uray no marigatan no dadduma gapu kadagiti kanayonan a rebbengek iti panagserbi ken Jehova.

Daytoy a kasasaad ti nangisuro kaniak nga agibtur ken agporsegi. Namin-adu a napasarak ti panangtulong ni Jehova. Dakkel a panagsakripisio ti inaramid dagiti kakabsat tapno andingayendakami iti aniaman a pamay-an, ken siaayat met a tinulongandakami dagiti doktor. Kabayatan amin dagitoy narigat a tawtawen, pulos a dikam naawanan iti masapsapulmi, nupay narigat para kaniak ti maaddaan iti amin-tiempo a trabaho gapu ta agkalikagum iti adu a panawen ti kasasaadmi. Kanayon nga impangpangrunami dagiti banag a mainaig iti panagserbi ken Jehova.​—Mateo 6:33.

Adu dagiti agsaludsod no ania ti nakatulong kadakami bayat dagidi a narigat a panawen. No lagipek ita ti napalabas, maamirisko a ti personal a panagadal iti Biblia, naimpusuan a panagkararag iti Dios, itatabuno a regular iti Nakristianuan a gimong, ken ti naregta a pannakipaset iti trabaho a panangasaba ti nangpabileg kadakami nga agibtur ken agporsegi. Kanayon a mapalagipankami iti makapabileg a sasao iti Salmo 37:3-5: “Agtalekka ken Jehova ket aramidem ti naimbag; . . . Agragsakka iti napalalo ken Jehova . . . Iyadanim ken Jehova ti dalanmo, ket agkammatalekka kenkuana, ket isu agtinayto.” Ti sabali pay a teksto a nakatulong kadakami ket ti Salmo 55:22: “Ipalladawmo ti dadagsenmo ken Jehova a mismo, ket isu saranayennakanto.” Kas iti ubing nga addaan naan-anay a panagtalek iti amana, saantay laeng nga ipalladaw ken Jehova ti dadagsentayo no di ket italektayo dagitoy kenkuana.​—Santiago 1:6.

Idi Abril 12, 1987, bayat a mangaskasaba ni baketko iti sanguanan ti balaymi, nagserra ti nadagsen a ridaw a landok a timmama iti likudna ket naipuruak iti igid ti dalan, a nakaro a nangdangran kenkuana. Kas resultana, nagtalinaed nga awan puotna iti simmaruno a tallo a tawen, ket natay idi kattapog ti 1990.

Panagserbi ken Jehova iti Amin a Kabaelak

Idi 1960, nadutokanak kas maysa a congregation servant idiay Nikaia, Piraiévs. Sipud idi, naaddaanak iti pribilehio nga agserbi iti nadumaduma a kongregasion idiay Piraiévs. Nupay saanak a naaddaan iti annak, nangyeg kaniak iti rag-o ti panangtulong iti adu a naespirituan nga annak nga agbalin a natibker iti kinapudno. Sumagmamano kadakuada ti agserserbin kas papanglakayen iti kongregasion, ministerial nga adipen, payunir, ken miembro ti pamilia ti Bethel.

Kalpasan a naisubli ti demokrasia idiay Grecia idi 1975, nawaya a maangayen dagiti Saksi ni Jehova ti kombensionda a saanen a rumbeng nga aglemmengda kadagiti kakaykayuan. Makatulong unay itan dagiti kapadasan a nagun-od ti dadduma kadakami bayat ti pannakaorganisar dagiti kombension iti sabali a pagilian. Gapuna, tinagiragsakko ti pribilehio a nagserbi iti nadumaduma a komite ti kombension iti adu a tawen.

Kalpasanna, idi 1979, naiplano ti pannakaibangon ti umuna nga Assembly Hall idiay Grecia, iti ruar ti Atenas. Natudinganak a tumulong a mangorganisar ken mangibangon iti daytoy nagdakkel a proyekto. Kasapulan met ti kasta unay a panagibtur ken panagporsegi iti daytoy a trabaho. Iti tallo a tawen a panagtrabaho a kadua ti ginasut a managsakripisio a kakabsat a lallaki ken babbai, nabukel ti nalagda a singgalut ti ayat ken panagkaykaysa kadakami. Pulos a dinto maawan iti pusok dagiti pakalaglagipan iti daytoy a proyekto.

Panangpennek iti Naespirituan a Kasapulan Dagiti Balud

Sumagmamano a tawen kalpasanna, naluktan ti baro a pribilehio. Asideg iti teritoria ti kongregasionmi, idiay Korydallos, ti ayan ti maysa kadagiti kadakkelan a pagbaludan iti Grecia. Nanipud Abril 1991, nadutokanak a mangbisita iti daytoy a pagbaludan tunggal lawas kas ministro dagiti Saksi ni Jehova. Napalubosanak sadiay a mangikondukta kadagiti panagadal iti Biblia ken Nakristianuan a gimong kadagiti balud nga interesado. Adu kadakuada ti nangaramid iti dakkel a panagbalbaliw, a mangpaneknek iti dakkel nga impluensia ti Sao ti Dios. (Hebreo 4:12) Daytoy ti namagsiddaaw kadagiti agtartrabaho iti pagbaludan ken kadagiti dadduma a balud. Dadduma kadagiti balud nga inyadalak iti Biblia ket nawayawayaanen ken manangiwaragawagda itan iti naimbag a damag.

Adda idi inyadalak a tallo nga agdindinamag nga aglaklako iti droga. Bayat a rumangrang-ayda iti naespirituan, immayda nakiadal nga awan barbasda, naurnos dagiti buokda, ken nakakurbata iti ngalay ti Agosto​—maysa kadagiti kapudotan a bulan idiay Grecia! Nagdardaras a rimmuar iti opisina ti direktor ti pagbaludan, hepe dagiti guardia, ken ti sumagmamano nga empleado tapno kitaenda daytoy nakaskasdaaw a pasamak. Nasdaawda unay iti nakitada!

Ti sabali pay a makaparegta a kapadasan ket napasamak iti pagbaludan dagiti babbai. Nairugi ti panagadal iti Biblia iti maysa a babai nga inggat-tungpal biag ti sentensiana gapu iti pammapatay. Agdindinamag daytoy a babai gapu iti kinasukirna. Nupay kasta, ti maad-adalna a kinapudno iti Biblia ti nangipaay kenkuana iti naisangsangayan a panagbalbaliw. Adu ti nangibaga nga isu ket kasla leon idi ngem nagbalinen a karnero! (Isaias 11:6, 7) Dagus a nagun-odanna ti panagraem ken panagtalek ti direktor ti pagbaludan. Maragsakanak a makakita kenkuana a nagsayaat ti panagrang-ayna iti naespirituan agingga a nakagteng iti punto nga indedikarna ti bagina ken Jehova.

Panangtulong Kadagiti Masakit ken Nataengan

Ti pannakakitak ken baketko a nabayag a nakidangadang iti sakit ti namagbalin kaniak nga ad-adda a maseknan iti kasapulan dagiti masakit ken nataengan kadatayo. Kada adda linaon dagiti publikasiontayo nga artikulo a mangparegta kadatayo a mangdanon ken ipaayan iti naayat a tulong ti kasta a tattao, aginteresak a dagus. Ipatpategko ken urnongek dagiti kasta nga artikulo. Iti panaglabas ti sumagmamano a tawen, nakaurnongak iti folder a nasurok a sangagasut a panid​—nangrugi iti artikulo a “Konsiderasion Agpaay Kadagiti Nataengan ken Marigrigatan,” iti Hulio 15, 1962, a ruar Ti Pagwanawanan (iti Ingles). Adu kadagitoy ti mangipakita a makagunggona iti kada kongregasion ti mangipaay iti organisado a panangandingay kadagiti masakit ken nataengan.​—1 Juan 3:17, 18.

Nangbuangay dagiti panglakayen iti grupo dagiti kakabsat a madadaan a tumulong kadagiti masakit ken nataengan iti kongregasionmi. Inorganisarmi dagiti boluntario iti nadumaduma a grupo​—kas kadagidiay makatulong iti aldaw, dagiti makatulong iti rabii, dagidiay makaipaay iti transportasion, ken dagidiay mabalin a tumulong iti 24 nga oras. Dagiti mangbukel iti maudi a grupo ti dagus a sisasagana a tumulong.

Makaparegta ti resulta dagiti kasta a panagregget. Kas pagarigan, adda maysa a masakit a kabsat a babai nga agmaymaysa a nasarakanda nga awan puotna iti suelo bayat ti inaldaw a panangbisitada kenkuana. Pinakaammuanmi a dagus ti kabsat nga agnanaed iti asideg nga adda luganna. Intarayna ti kabsat iti kaasitgan nga ospital​—iti sangapulo a minuto laeng! Kuna dagiti doktor a daytoy ti nangispal iti biagna.

Makapnek unay ti panagyaman dagiti masaksakit ken nataengan kadagiti miembro ti grupo. Makaparagsak ti namnama nga agbiag a kadua dagitoy a kakabsat iti baro a sistema ti Dios iti sidong ti naiduma a kasasaad. Ken sabali pay a gunggona ti pannakaammo a natulonganda a nagibtur gapu iti suporta a naawatda bayat ti panagsagsagabada.

Ti Panagibtur Mangyeg Kadagiti Gunggona

Agserserbiak ita kas maysa a panglakayen iti maysa kadagiti kongregasion iti Piraiévs. Agpapan pay iti kinalakay ken kumapkapuy a salun-at, naragsakak ta aktiboak pay laeng a makiramraman kadagiti aktibidad ti kongregasion.

Iti napalabas a tawtawen, dagiti narigat a kasasaad, narikut a karit, ken di mapakpakadaan a pasamak ket agkasapulan iti kasta unay a kired ken panagibtur. Ngem kanayon nga impaay ni Jehova ti bileg a kasapulak tapno maparmek dagitoy a problema. Masansan a napasarak a pudno ti sasao ti salmista: “Idi kinunak: ‘Ti sakak siguradonto nga agkaglis,’ ti bukodmo a naayat a kinamanangngaasi, O Jehova sinarsaranaynak. Idi a ti mangriribuk a pampanunotko immaduda iti unegko, dagiti bukodmo a pangliwliwa rinugianda a sappuyoten ti kararuak.”​—Salmo 94:18, 19.

[Ladawan iti panid 25]

Dakami ken baketko, a ni Eleni kalpasan ti maikadua nga operasionna idi 1957

[Ladawan iti panid 26]

Iti maysa a kombension idiay Nuremberg, Alemania, idi 1969

[Ladawan iti panid 28]

Ti grupo dagiti kakabsat a nangtulong kadagiti masakit ken nataengan