Salsaludsod Dagiti Agbasbasa
No makangngeg ti maysa a Kristiano kadagiti timek, ipapan kadi a dagus nga isu ket rirriribuken ti sairo?
Saan. Nupay naipadamag nga ar-aramiden dagiti sairo ti kasta, adu nga indibidual a makangngeg kadagiti timek wenno makapasar iti di mailawlawag, makasugkar a kapadasan ti natakuatan nga addaan iti medikal a parikut apaman a nasukimat ti kasasaadda.
Uray idi umuna a siglo, agparang a bigbigenda nga agpada no dadduma ti epekto ti panangriribuk dagiti sairo ken dagiti pisikal nga an-annayen. Iti Mateo 17:14-18, mabasatayo ti maipapan iti maysa nga ubing a lalaki a pinaimbag ni Jesus. Nupay nangiparangarang ti ubing kadagiti sintoma ti nakaro a panagkissiw, kinapudnona, maysa a sairo ti pakaigapuan ti panagsagabana. Ngem iti maysa a nasaksakbay a pasamak, idi naipan ken ni Jesus ti bunggoy dagiti agsagsagaba a tattao tapno paimbagenna, karaman kadagitoy “dagiti nagunggan ti sairo ken dagiti agkissiw.” (Mateo 4:24) Nalawag, bigbigenda idi nga adda dagiti agkissiw a saan a nagunggan ti sairo. Pisikal a sakit ti parikutda.
Naipadamag a dadduma nga agsagsagaba iti schizophrenia, maysa a sakit a masansan a mapaimbag babaen ti agas, ket makangkangngeg kadagiti timek wenno makapasar iti dadduma a sintoma nga agparang a misterioso.a Dadduma a pisikal a kasasaad ti mabalin a mangyeg iti mental a pannakariribuk a di umiso nga ipapan dagiti dadduma kas gapuanan dagiti sairo. Gapuna, nupay ti maysa a tao nga agkuna a makangngeg kadagiti timek wenno makapasar kadagiti makapasugkar a kapadasan mabalin nga ipapanna nga isu ket rirriribuken dagiti sairo, maparegta koma a sukimatenna no adda ti pisikal a pakaigapuan ti mapaspasaranna.
[Footnote]
a Kitaenyo ti “Panangikkat ti Misterio ti Sakit ti Isip” iti Pebrero 8, 1987, Agriingkayo!, ti magasin a kadua Ti Pagwanawanan.