Makaparagsak a Panagrang-ay iti Napintas nga Isla
SIGURADO nga agamanga dagiti bumisbisita iti Taiwan gapu kadagiti nalangto a mulmula a nangabbungot iti isla. Iti panawen ti panagani, agbalin a maris balitok ti napintas a berde a kapagayan. Naabbongan dagiti bakras ti bantay kadagiti napuskol, nalangto a kabakiran. Maisupadi kadagiti napusek a siudad, pudno a makapabang-ar dagiti naraber a berde a mulmula iti tay-ak ken bambantay. Kinapudnona, dayta ti nangtignay iti immuna a taga-Laud a pimmasiar iti isla a nangawag iti dayta iti Ilha Formosa, wenno “Napintas nga Isla.”
Wen, ti Taiwan ket napintas ngem bassit nga isla—390 kilometro laeng ti kaatiddogna ken agarup 160 kilometro ti kaakaba ti kalawaan a pasetna. Nangato a bambantay ti kaaduan a paset ti isla. Ti Yü Shan (Bantay Morrison) ket nangatngato ngem ti Bantay Fuji idiay Japan wenno ti Bantay Cook idiay New Zealand. Ti aglawlaw dagiti makintengnga a kabambantayan ket napalikmutan kadagiti akikid a tanap a dumanon agingga iti baybay. Dagitoy a tanap iti igid ti baybay ket napusek kadagiti okupado nga umili ti Taiwan, nga agdagup itan iti nasurok a 22 milion.
Ti Sabali a Kita ti Panagrang-ay
Nupay kasta, adda sabali pay a kita ti panagrang-ay a maim-imatangan ita idiay Taiwan—ti panagrang-ay iti naespirituan. Naiparangarang daytoy iti kinaregta nga ipakpakita dagiti tattao, ubing man wenno nataengan, apaman a naam-ammoda ti pudno a Dios, ni Jehova. Pudno a makaparagsak a makita ti iyaadu ti bilang dagidiay sireregta nga agtartrabaho tapno tumulong kadagiti sabsabali nga agsursuro maipapan ken ni Jehova ken iti panggepna.
Gapu iti panagrang-ay, nasken a mapalawa ti sanga. Idi Disiembre 1990, adda nagatang a sanikua para iti nalawlawa a sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova. Ti dati a pasilidad idiay Taipei ket naileten para iti pannakaiwardas ti trabaho ti 1,777 nga agibumbunannag ti Pagarian idiay Taiwan iti daydi a tiempo. Kalpasan ti sumagmamano a tawen a nagaget a panagtrabaho dagiti internasional ken lokal a boluntario, aniaman ti edadda, mabalinen nga usaren dagiti baro a pasilidad idiay Hsinwu idi Agosto 1994. Iti dayta a tiempo, addan ti nasurok a 2,515 a makiramraman iti pannakaiwaragawag ti naimbag a damag manipud iti Sao ti Dios, ti Biblia. Ita, kalpasan ti nasurok a sangapulo a tawen, nagdoble daytoy a bilang ta addan ti nasurok a 5,500 nga agibumbunannag, ket binulan nga agarup kakapat daytoy a bilang ti makiramraman iti amin-tiempo a trabaho a panagebanghelio. Ti naisangsangayan kadagitoy ket dagiti agtutubo a lallaki ken babbai a kas kadagiti makapabang-ar nga “amor” iti agsapa.—Salmo 110:3.
Naespirituan a Panagrang-ay Dagiti Ubbing
Ubbing ti adu kadagiti nareregta nga agibumbunannag iti naimbag a damag. Elementaria ti dadduma kadakuada. Kas pagarigan, iti maysa nga ili idiay makin-amianan a deppaar ti Taiwan, adda agassawa a naawis iti umuna a gundaway a tumabuno iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro, a pakaadalan dagiti Saksi ni Jehova no kasano nga isuro kadagiti sabsabali dagiti kinapudno iti Biblia. Nasdaaw ti agassawa a nakakita iti ubing a lalaki a ni Weijun, nga agbasbasa iti Biblia iti plataporma. Nasaysayud pay ti panagbasana ngem kadagiti adu nga adulto. Kadagiti dadduma pay a gimong a tinabunuanda, kasta unay ti ragsakda a nakakita nga uray dagiti ubbing a di pay agbasbasa ket nagsayaat dagiti sungbatda. Nagkomento dagitoy nga agassawa maipapan iti nagimbag a kababalin dagiti ubbing iti Kingdom Hall.
Iti daytoy a pagilian a kaaduan ket Budista ken Taoista, apay a naipamaysa dagitoy nga ubbing kadagiti pannursuro ti Biblia? Gapu ta inyaplikar dagiti Kristiano a nagannakda dagiti prinsipio ti Biblia ken nangbangonda iti naragsak a pamilia a naipamaysa iti relasion ken Jehova. Gapu iti panangikagumaan dagiti nagannak ni Weijun nga agbalin a naragsak ti sangapamilia a panagadalda iti Biblia ken pannakiramanda iti ministerio iti tay-ak, bautisado a Saksi itan ti manong ken manang ni Weijun. Iti nabiit pay, kiniddaw ni Weijun a makiraman iti trabaho a panangasaba iti publiko. Kinuna ni nanangna nga uray pagtitiponen ti naipaimada a sangapamiliaan iti dayta a bulan, ad-adu pay laeng ti naipaima ni Weijun. Nabatad a pagragsakanna ti panangisarsarita iti kinapudno, panagkomento kadagiti gimong, ken panangiranud kadagiti sabsabali dagiti nasursurona.
Bayat nga Agmataengan Dagiti Ubbing
Kasano no agmataenganen dagita nga ubbing? Adu ti nagtultuloy a nangipakita iti napaypayso nga ayat ken ni Jehova ken iti ministerio. Kas pagarigan, ni Huiping ket maysa nga estudiante. Maysa nga aldaw, kinuna ti mannursurona nga adda maysa a relihion a dagiti kamengna ket agkedked nga agpayalison iti dara ngem dina nga ammo no siasinoda. Kalpasan ti klase, daytoy nga agtutubo a Kristiano imbagana iti mannursurona nga isuda dagiti Saksi ni Jehova ken inlawlawagna no apay a kasta ti takderda.
Adda sabali pay a mannursuro a nangipabuya iti video maipapan kadagiti sakit a mayakar babaen ti sekso. Ti 1 Corinto 6:9 ket nadakamat iti video ngem kinuna ti mannursuro a saan a kondenaren ti Biblia ti homoseksualidad. Daytoy ti nangilukat manen iti gundaway ken Huiping tapno mailawlawagna iti mannursuro no ania ti panangmatmat ti Dios mainaig iti dayta a banag.
Idi a ni Shuxia a kaklasena ket agisagsagana iti maysa a report maipapan iti kinaranggas iti pamilia, inted ni Huiping ti Nobiembre 8, 2001 nga Agriingkayo! a napauluan iti “Tulong Kadagiti Makabkabil a Babbai” ken inlawlawagna a naglaon dayta iti adu a naibatay iti Biblia nga impormasion maipapan iti reportna. Idi agangay, ni Shuxia ket nagbalin a di bautisado nga agibumbunannag. Ita, duadan ken ni Huiping a mangiranranud iti naimbag a damag kadagiti sabsabali.
Para kadagiti adu a Kristiano nga ages-eskuela, saan a nalaka ti maibilang kas maysa nga agbibiag maitunos kadagiti pagalagadan iti Biblia. Nangnangruna a pudno daytoy kadagiti babassit nga ili iti away. Nasken nga ibturan idi ni Zhihao ti pananglais kenkuana dagiti kakaduana gapu iti pammati ken panangaskasabana. Kinunana: “Masmasnaayanak ta maamakak a makakita kadagiti kaklasek bayat a makiramramanak iti ministerio. No dadduma, adda sangapulo a manglalais kaniak!” Maysa nga aldaw, ni Zhihao ket tinudingan ti mannursurona a mangiparang iti maysa a presentasion maipapan iti relihionna sa idatagna dayta iti imatang dagiti kaklasena. “Inrugik ti presentasionko iti Genesis kapitulo 1 sa inlawlawagko dagiti saludsod a kas iti: Siasino ti nangparsua iti daga ken kadagiti amin a banag nga adda iti dayta? Ken kasano a naadda dagiti tattao? Apaman nga imbasak ti Kasuratan, adda dagidiay nangkatkatawa kaniak, a kunkunada nga adu la amin ti patpatiek. Nupay kasta, intultuloyko nga inleppas ti presentasionko. Kalpasanna, naaddaanak iti gundaway a makisarita a mismo kadagiti dadduma a kaklasek maipapan iti trabaho ken pammatitayo. Ita, saandakon a katkatawaan no makitadak a mangaskasaba!”
Kinuna pay ni Zhihao: “Gapu ta Saksi dagiti dadakkelko, binigat nga us-usigenmi ti teksto. Ad-adalenmi pay ti Biblia ken regular a tabtabunuanmi dagiti gimong. Dayta ti gapuna a kabaelak a sanguen ti siasinoman a manglais pay laeng kaniak bayat nga ikagkagumaak nga iranud kadagiti sabsabali dagiti makapabang-ar a kinapudno iti Biblia.”
Ni Tingmei ket maysa nga estudiante iti technical school. Naminsan, isu ket naawis iti maysa a piknik a kadua dagiti dadduma a kaklasena agraman dagiti lallaki manipud iti sabali nga eskuelaan. Nakitana ti moral a pagpeggadan ti kasta a pannakitimpuyog isu a saan a simmurot. Namin-adu latta nga inaw-awis dagiti kaklasena nupay inranudna kadakuada ti nagsayaat a material manipud iti libro a Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo—Dagiti Sungbat nga Epektibo.a Isu ket inumsi dagiti kaklasena a babbai, a kunkunada a kadaanan kanon ti estilona. Nupay kasta, napaneknekan a nainsiriban ti panangsurotna kadagiti pagalagadan iti Biblia idi nagsikog ken nagparegreg ti maysa kadagiti kaklasena. Kinuna ni Tingmei: “Naaddaanak iti nadalus a konsiensia gapu iti panangsurotko iti bilin ni Jehova. Kas resultana, naaddaanak iti rag-o ken naan-anay a pannakapnek.”
Panangdaer Kadagiti Lapped iti Panagrang-ay
Ni Ruiwen ti maysa kadagiti kasingedan a gayyem ni Tingmei. Idi ubing pay, impapan ni Ruiwen a makabannog a rutina ti itatabuno kadagiti Nakristianuan a gimong ken ti pannakiraman iti ministerio iti tay-ak. Ngem idi nakitana ti nagdumaan ti napaypayso nga ayat dagiti kakongregasionna ken ti kinarabaw ti panaggagayyem dagiti kaklasena, isu ket nakombinsir a nasken a mangaramid kadagiti sumagmamano a panagbalbaliw iti biagna. Rinugian ni Ruiwen a kasabaan dagiti kaeskuelaanna ket di nagbayag, ad-adda a naamirisna no ania ti rumbeng nga aramidenna. Inrugina ti agserbi kas auxiliary pioneer, a binulan a mangbusbos iti nasurok a 50 nga oras iti ministerio. Kalpasanna, nag-regular pioneer, a binulan a mangbusbusbos iti nasurok a 70 nga oras iti ministerio. Kinuna ni Ruiwen: “Agyamanak unay ken ni Jehova. Pulos a dinak binaybay-an. Ipatpategnak latta uray no nakaaramidak kadagiti bambanag a makapasakit kenkuana. Kasta met laeng ti panangipateg kaniak ni nanangko ken dagiti dadduma pay iti kongregasion. Ita ta addaanakon iti lima nga iyad-adalan iti Biblia, mariknak a talaga a makiramramanak iti makapnek a trabaho.”
Iti maysa a haiskul iti away, dua a Saksi ti napusgan a mangibagi iti eskuelaan iti maysa a salip iti sala. Idi naammuanda ti maipapan iti pasalip, narikna dagiti agtutubo a Saksi a no makiramanda iti dayta, masalungasing ti konsiensiada kas Kristiano. Inlawlawagda ti takderda ken kiniddawda a saanda a makiraman ngem saan a napatgan dayta. Imbes ketdi, kinuna dagiti mannursuro a gapu ta isuda ti napusgan, masapul a makisalipda. Gapu ta saan a kayat dagitoy nga agtutubo a Saksi nga ikompromiso ti takderda, linuktanda ti Web site ti departamento ti edukasion sa nangipatulodda iti surat a mangilawlawag iti parikutda. Di nagbayag, nupay awan ti naawatda a sungbat, nakaawat ti eskuelaan iti bilin a saanda a piliten ti siasinoman a makiraman iti kasta a pasalip. Anian a ragsak dagitoy dua nga agtutubo a nakapaneknek a ti pannakasanayda iti Biblia saanna laeng a sinukog ti konsiensiada no di ket nangted pay kadakuada iti bileg a mangsalimetmet iti takderda no ania ti umiso!
Pagrag-oan met unay dagidiay addaan iti pisikal a limitasion nga iranud kadagiti sabsabali ti maipapan iti naibatay iti Biblia a namnamada. Nayanak a baldado ni Minyu. Gapu ta saanna a magaraw dagiti imana, ti dilana ti us-usarenna a mangyalis kadagiti binulong ti Biblia no adda birokenna a teksto a kayatna a basaen. No adda pasetna iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro iti Kingdom Hall, nakaidda ni Minyu iti nababa a sopa bayat a nakatugaw iti bangkito ti kaduana tapno isu ti mangiggem iti mikropono. Anian a makaliwliwa a makita ti panangikagumaan ni Minyu a mangisagana kadagitoy a paset!
Idi tarigagayanen ni Minyu ti agbalin nga agibumbunannag iti Pagarian, adda dagiti kakabsat a babbai iti kongregasion a nagsursuro no kasano ti mangasaba babaen ti telepono tapno matulonganda ni Minyu. Usaren ni Minyu ti dilana a mangitalmeg kadagiti numero ti telepono ket dagiti kakabsat ti mangisurat kadagiti impormasion maipapan kadagiti inawaganna. Tagtagiragsaken unay ni Minyu daytoy a trabaho isu a nagpasalista kas auxiliary pioneer. No maipapan iti panangasabana babaen ti telepono, mangbusbusbos iti 50 agingga iti 60 nga oras iti kada bulan a mangisarsarita kadagiti sabsabali ti maipapan iti Pagarian ti Dios. Adda dagiti nakasaritana a mayat nga umawat kadagiti literatura iti Biblia ken sipapalubos kenkuana nga umawagto manen. Ita, addan ti tallo nga iyad-adalanna iti Biblia babaen ti telepono.
Wen, kas iti makapabang-ar nga amor, dagiti agtutubo a lallaki ken babbai iti 78 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idiay Taiwan sidadaan ken sireregta nga idandanonda ti makaited-biag a naimbag a damag ti Pagarian kadagiti riniwriw a populasion daytoy nga isla. Daytoy ket bassit laeng a paset ti sangalubongan a kaitungpalan ti padto ti Biblia a: “Dagiti tattaom situtulok nga idatondanto ti bagbagida iti aldaw ti puersa militarmo. Kadagiti kinangayed ti kinasanto, manipud iti aanakan ti bannawag, addaanka iti bunggoy dagiti agtutubo a tattao a kas kadagiti amor.” (Salmo 110:3) Dagitoy agtutubo ket pudno a makaparegta kadagiti nataengan a padada nga agibumbunannag, ken kangrunaan iti amin, maparparagsakda ti nailangitan nga Amada, ni Jehova a Dios!—Proverbio 27:11.
[Footnote]
a Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.
[Kahon/Ladawan iti panid 10]
KASAPULAN TI ADU PAY A KINGDOM HALL
Gapu iti panagrang-ay idiay Taiwan, dakkel a karit ti panagkasapulan iti adu pay a Kingdom Hall. Apay? Gapu ta dandani awan ti maitutop a lote a pakaibangonan dagiti Kingdom Hall. Maysa pay, nakanginngina dagiti lote ken nainget dagiti paglintegan mainaig iti panagibangon ken panangtagikua iti lote. Kadagiti daddadakkel nga ili ken siudad, ti kakaisuna a pamuspusan ket ti pananggatang kadagiti pasdek a pagopisinaan sa pagbalinenda dagita a Kingdom Hall. Nupay kasta, nakababbaba ti atep ti adu nga opisina, nangina ti abangna, limitado ti sumrek, ken adda dadduma pay a rason no apay a saan a maitutop dagita nga usaren kas Kingdom Hall.
Kaskasdi, kadagiti kallabes a tawen, naaddaan dagiti Saksi ni Jehova idiay Taiwan iti sumagmamano a baro a Kingdom Hall. Madama pay laeng nga agbirbirok dagiti Saksi iti baro a lote ket situtulokda a mangibaklay iti magastos babaen kadagiti boluntario a donasion ken tarigagayanda met ti agbalin a nasigo iti panagibangon.