Taginayonenyo ti Nainkasuratan a Panangmatmat iti Panangaywan iti Salun-at

“Masapul nga ayatem ni Jehova a Diosmo . . . buyogen ti intero a panunotmo ken buyogen ti intero a pigsam.”​—MAR. 12:30.

1. Ania ti orihinal a panggep ti Dios agpaay iti sangatauan?

SAAN a pinanggep ni Jehova a Dios nga agsakit ken matay dagiti pinarsuana a tattao. Inkabilna da Adan ken Eva iti minuyongan ti Eden ‘tapno talonenda dayta ken tapno aywananda,’ saan laeng nga iti 70 wenno 80 a tawen, no di ket iti agnanayon. (Gen. 2:8, 15; Sal. 90:10) No nagtalinaed a matalek ken Jehova ti umuna a pagassawaan ken sipapakumbaba a nagpasakupda iti kinasoberano ti Dios, dida koma pulos napasaran ti sakit, panagkapuy, ken ipapatay.

2, 3. (a) Kasano nga inladawan ti libro nga Eclesiastes ti panaglakay? (b) Asino ti makinggapuanan iti ipapatay nga impatawid ni Adan, ken kasano a maikkatto dagiti epektona?

² Nalawag ti panangiladawan ti Eclesiastes kapitulo 12 maipapan ‘kadagiti makadidigra nga aldaw’ a mapasaran dagiti imperpekto a tattao inton lumakayda. (Basaen ti Eclesiastes 12:1-7.) Ti uban ket mayasping iti sabong “ti kayo nga almendro.” Dagiti saka mayarig iti “lallaki a nakired” a mangrugin nga agkapuy ken agtigerger a magna. Dagiti babbai a tuman-aw kadagiti tawa tapno agbirok iti lawag ngem kasipngetan ti makitada ket maitutop a mangiladawan iti kumudkudrep a panagkita. Gapu ta agtuppol, makuna a “dagiti aggilgiling a babbai simmardengdan nga agtrabaho agsipud ta bimmassitdan.”

³ Ti agtigerger a saka, kimmudrep a panagkita, ken panagtuppol ket sigurado a saan a paset ti orihinal a panggep ti Dios para iti sangatauan. Malaksid iti dayta, ti ipapatay nga impatawid ni Adan ket maysa ‘kadagiti aramid ti Diablo’ nga ikkatento ti Anak ti Dios babaen ti Mesianiko a Pagarianna. Insurat ni apostol Juan: “Iti daytoy a panggep naiparangarang ti Anak ti Dios, awan sabali, tapno dadaelenna dagiti aramid ti Diablo.”​—1 Juan 3:8.

Normal Laeng a Maseknantayo

4. Apay a normal laeng a maseknan dagiti adipen ni Jehova iti salun-atda, ngem kaskasdi nga ania ti bigbigenda?

⁴ Iti agdama, maipaspasango dagiti adipen ni Jehova iti sakit ken panaglakay a gagangay iti managbasol a sangatauan. Normal laeng ken adda pay ketdi pagimbaganna no maseknantayo iti salun-attayo iti sidong dagiti kasta a kasasaad. Saan kadi a kayattayo ti agserbi ken Jehova ‘buyogen ti intero a pigsatayo’? (Mar. 12:30) Ngem bayat nga ikagkagumaantayo ti agtalinaed a nasalun-at, masapul a realistiko a bigbigentayo a bassit laeng ti maaramidantayo a mangpabannayat iti panaglakay wenno mangliklik iti aniaman a sakit.

5. Ania ti maadaltayo maipapan iti pannakidangadang dagiti matalek nga adipen ti Dios iti sakitda?

⁵ Adu a matalek nga adipen ni Jehova ti nakidangadang kadagiti parikut iti salun-at. Maysa ni Epafrodito. (Fil. 2:25-27) Uray ni Timoteo, ti nasungdo a kadua ni apostol Pablo, masansan nga agsakit ti rusokna, isu nga insingasing ni Pablo nga uminom iti “bassit nga arak.” (1 Tim. 5:23) Ni Pablo a mismo naaddaan met iti “siit iti lasag,” a nalabit depekto iti mata wenno dadduma a sakit nga awan agasna kadagidi a panawen. (2 Cor. 12:7; Gal. 4:15; 6:11) No maipapan iti dayta a “siit iti lasag,” sipapasnek nga inkarkararagna ken Jehova. (Basaen ti 2 Corinto 12:8-10.) Saan a milagro nga inikkat ti Dios dayta a “siit iti lasag” ni Pablo. Imbes ketdi, pinabileg ti Dios tapno maanduranna dayta. Iti kasta, naiparangarang ti pannakabalin ni Jehova iti kinakapuy ni Pablo. Adda kadi maadaltayo iti kaso ni Pablo?

Liklikan ti Nalabes a Pannakaseknan iti Salun-at

6, 7. Apay a masapul a liklikantayo ti nalabes a pannakaseknan iti salun-attayo?

⁶ Kas pagaammoyo, awaten dagiti Saksi ni Jehova ti tulong dagiti doktor ken sumagmamano a kita ti panangagas. Ti magasintayo nga Agriingkayo! masansan a naglaonda kadagiti artikulo maipapan iti salun-at. Nupay awan ti partikular a wagas ti panangagas nga irekomendatayo, apresiarentayo ti tulong ken panangikagumaan dagiti doktor. Siempre, ammotayo a saantay pay a magun-odan ita ti perpekto a salun-at. Gapuna, nainsiriban a liklikantayo ti nalabes a pannakaseknan iti salun-attayo. Masapul a naiduma ti panangmatmattayo kadagidiay ‘awanan iti namnama,’ a mangibilang a kastoy lattan ti biag isu nga awatenda ti uray ania a wagas ti panangagas tapno laeng umimbagda. (Efe. 2:2, 12) Ditay kayat a mapukaw ti anamong ni Jehova tapno laeng maisalbar ti agdama a biagtayo. Ngamin, kombinsidotayo a no agtalinaedtayo a matalek iti Dios, ‘mapetpetantayo a sititibker ti pudpudno a biag,’ ti biag nga agnanayon iti naikari a baro a sistema dagiti bambanag.​—1 Tim. 6:12, 19; 2 Ped. 3:13.

⁷ Adda sabali pay a rason no apay a liklikantayo ti nalabes a pannakaseknan iti salun-attayo. Mabalin ngamin a ti laengen bagitayo ti pampanunotentayo. Namakdaar ni Pablo maibusor iti dayta idi nga indagadagna kadagiti taga-Filipos nga ‘itultuloyda a kitaen saan laeng a ti personal nga interesda, no di ket ti personal nga interes ti sabsabali.’ (Fil. 2:4) Umiso laeng nga aywanantayo ti bagitayo, ngem makatulong ti nasged a pannakaseknan kadagiti kakabsattayo ken kadagiti tattao a pangiranranudantayo iti “daytoy naimbag a damag ti pagarian” tapno maliklikantayo ti makumikom unay iti pisikal a salun-attayo.​—Mat. 24:14.

8. Gapu iti nalabes a pannakaseknan iti salun-at, mabalin a maituggodtayo a mangaramid iti ania?

⁸ Nakadadanag ta gapu iti nalabes a pannakaseknan ti maysa a Kristiano iti salun-atna, posible nga agbalin a segundario laengen kenkuana dagiti interes ti Pagarian. Mabalin met a dayta ti mangituggod kadatayo a mangipilit iti opiniontayo a napateg ti maysa taraon, panangagas, wenno suplemento a taraon. Mainaig iti dayta, ikabilanganyo ti prinsipio a sagudayen ti sasao ni Pablo: ‘Siguraduenyo ti napatpateg a bambanag, iti kasta awan koma ti pakapilawanyo ket saanyo a maitibkol ti sabsabali agingga iti aldaw ni Kristo.’​—Fil. 1:10.

Ania ti Napatpateg?

9. Ania ti maysa kadagiti napatpateg a bambanag a rumbeng nga iyun-unatayo, ken apay?

⁹ Tapno mayun-unatayo dagiti napatpateg a bambanag, masapul a siaaktibo a makiramantayo iti trabaho a naespirituan a panangpaimbag​—ti panangikasaba ken panangisuro iti Sao ti Dios. Daytoy a naragsak nga aktibidad ket pakagunggonaantayo ken dagidiay sursuruantayo. (Prov. 17:22; 1 Tim. 4:15, 16) Pasaray naglaon dagiti magasin a Pagwanawanan ken Agriingkayo! kadagiti artikulo a mangilawlawag no kasano a nadaeran dagiti kakabsat ti nakaro a sakitda wenno no kasano a temporario a nailiwliwagda dayta babaen ti panangikagumaanda a tumulong kadagiti sabsabali a mangadal iti maipapan kenni Jehova ken kadagiti makaay-ayo a karina.a

10. Apay a masapul nga agannadtayo iti pamay-an ti panagpaagas a pilientayo?

¹⁰ No adda parikut iti salun-at, rebbengen ti tunggal adulto a Kristiano nga ‘awiten ti bukodna’ a responsabilidad no maipapan iti panagpili iti pamay-an ti panangagas nga awatenna. (Gal. 6:5) Ngem masapul a laglagipentayo a napateg ken Jehova no ania ti pilientayo a pamay-an ti panagpaagas. No kasano a ti panagraem kadagiti prinsipio ti Biblia tignayennatayo nga ‘umadayo iti dara,’ ti nauneg a panagraemtayo iti Sao ti Dios nasken a tignayennatayo a mangliklik iti pamay-an ti panangagas a mabalin a mangdangran iti espiritualidadtayo wenno iti relasiontayo ken Jehova. (Ara. 15:20) Dadduma a pamay-an ti panageksamen ken panangagas ket mainaig iti espiritismo. Saan a naay-ayo ni Jehova kadagiti apostata nga Israelita gapu ta nakinaminda iti “karkarna a pannakabalin,” wenno espiritismo. Kinunana: “Isardengyon ti mangyeg iti ad-adu pay nga awanan pateg a datdaton a bukbukel. Insienso​—nakarimrimon dayta kaniak. Baro a bulan ken sabbath, ti panangayab iti kombension​—diak maanusan ti panangusar iti karkarna a pannakabalin a maibuyog iti nadaeg a gimong.” (Isa. 1:13) Uray agsakittayo, liklikantayo koma ti aniaman nga aramid a manglapped kadagiti kararagtayo ken mangdadael iti relasiontayo iti Dios.​—Un. 3:44.

Napateg ti “Kinasimbeng ti Panunot”

11, 12. Ania ti maitulong ti “kinasimbeng ti panunot” no agpilitayo iti pamay-an ti panangagas nga awatentayo?

¹¹ No agsakittayo, ditay namnamaen a simimilagro a paimbagennatayo ni Jehova. Ngem mabalintayo nga ikararag a tulongannatayo nga agbalin a masirib iti panangpili iti pamay-an ti panagpaagas. Ikagumaantayo ti agpaiwanwan kadagiti Nainkasuratan a prinsipio ken agbalintayo a natimbeng iti panagpili. No nakaro ti sakit, nainsiriban no saan laeng a maysa nga espesialista ti pagpakonsultaan, kas maitunos iti anag ti Proverbio 15:22, nga agkuna: “Adda pannakapaay dagiti gakat no sadino nga awan ti kompidensial a saritaan, ngem iti kinaadu dagiti manangbalakad adda maitungpal.” Ni apostol Pablo indagadagna kadagiti kapammatianna nga ‘agbiagda a buyogen ti kinasimbeng ti panunot ken kinalinteg ken nadiosan a debosion iti tengnga daytoy agdama a sistema ti bambanag.’​—Tito 2:12.

¹² Adu nga indibidual ti umasping ti kasasaadda iti masakit a babai idi kaaldawan ni Jesus. Mabasatayo iti Marcos 5:25, 26: “Adda idi ti maysa a babai a sangapulo ket dua a tawenen nga agpaspasar iti panagbulos ti dara, ket adu a rigat ti impapaay kenkuana ti adu a mangngagas ken nabusbosna aminen dagiti sanikuana ket awan nagunggonana ngem, imbes ketdi, kimmaro.” Pinaimbag ni Jesus dayta a babai ken trinatona buyogen ti asi. (Mar. 5:27-34) Gapu ta naawananen iti namnama ti dadduma a Kristiano, inawatda ti pamay-an ti panagpaeksamen wenno panangagas a maisalungasing kadagiti prinsipio ti nasin-aw a panagdayaw.

13, 14. (a) Kasano a mabalin nga usaren ni Satanas ti pilientayo a pamay-an ti panangagas tapno madadaelna ti kinatarnawtayo? (b) Apay a nasken a liklikantayo ti aniaman a mainaig iti espiritismo?

¹³ Aramiden ni Satanas ti amin a kabaelanna tapno maisiasinatayo manipud iti umiso a panagdayaw. Saanna laeng nga usaren ti seksual nga imoralidad ken materialismo tapno pakapuyenna ti espiritualidad ti dadduma kadatayo no di ket padasenna pay a dadaelen ti kinatarnawtayo babaen kadagiti kuestionable a panangagas a mangar-aramat iti datdatlag ken espiritismo. Ikararagtayo ken Jehova nga ispalennatayo manipud iti “daydiay nadangkes” ken iti “tunggal kita ti kinakillo.” No kasta, tapno saannatayo a magundawayan ni Satanas, masapul a ditay makipaspaset iti aniaman nga adda pakainaiganna iti espiritismo ken datdatlag.​—Mat. 6:13; Tito 2:14.

¹⁴ Imbilin ni Jehova kadagiti Israelita a dida makipaspaset iti panagpadles ken panagsalamangka. (Deut. 18:10-12) Sigun ken Pablo, ti “panangannurot iti espiritismo” ket maysa ‘kadagiti aramid ti lasag.’ (Gal. 5:19, 20) Maysa pay, ‘dagidiay mangan-annurot iti espiritismo’ awan lugarda iti baro a sistema ti bambanag ni Jehova. (Apoc. 21:8) Nalawag ngarud a makarimon ken Jehova ti aniaman a mainaig iti espiritismo.

“Ti Kinanainkalinteganyo Maammuan Koma”

15, 16. Apay a masapul nga agmasiribtayo no iti panangpili iti pamay-an ti panangagas, ken ania ti nainsiriban nga imbalakad ti bagi a manarawidwid idi umuna a siglo?

¹⁵ Gapu kadagita a nadakamat, nainsiriban a liklikantayo dagiti mapagduaduaan a pamay-an ti panagpaeksamen wenno panangagas. Ngem dina met kayat a sawen a no ditay kabaelan nga ilawlawag ti maysa a pamay-an ti panangagas, adda pakainaigannan iti espiritismo. Ti panangsalimetmet iti Nainkasuratan a panangmatmat iti salun-at kalikagumanna ti natimbeng a pangngeddeng ken sirib a naibatay iti Sao ti Dios. Kastoy ti balakad a masarakan iti Proverbio kapitulo 3: “Agtalekka ken Jehova buyogen ti isuamin a pusom ket dika agkammatalek iti bukodmo a pannakaawat. Isu imutektekam iti amin a daldalanmo, ket isu palintegennanto dagiti danam. . . . Saluadam ti praktikal a kinasirib ken ti pannakabael nga agpanunot, ket agbalindanto a biag ita kararuam.”​—Prov. 3:5, 6, 21, 22.

¹⁶ Nupay ikagumaantayo ti agtalinaed a nasalun-at agingga iti kabaelantayo, masapul nga agannadtayo tapno ditay mapukaw ti anamong ti Dios bayat a dadaerantayo ti sakit wenno epekto ti panaglakay. No mainaig iti panangaywan iti salun-at ken iti dadduma pay a banag, ‘ti kinanainkalintegantayo maammuan koma dagiti amin a tattao’ babaen ti panagbiagtayo a maitunos kadagiti prinsipio ti Biblia. (Fil. 4:5) Iti maysa a nakapatpateg a surat, ti bagi a manarawidwid idi umuna a siglo binilinda dagiti Kristiano a liklikanda ti idolatria, dara, ken pannakiabig. Ipanamnama dayta a surat: “No siaannad nga iyadayoyo ti bagbagiyo kadagitoy a banag, rumang-aykayto.” (Ara. 15:28, 29) Iti ania a pamay-an?

Silalagip iti Perpekto a Salun-at iti Masanguanan

17. Ania dagiti nagunggonatayo gapu iti panangannurot kadagiti prinsipio ti Biblia?

¹⁷ Rumbeng nga imtuodentayo iti bagitayo, ‘Apresiarek kadi dagiti nagunggonak gapu iti naan-anay a panangannurotko kadagiti prinsipio ti Biblia mainaig iti dara ken pannakiabig?’ Panunotenyo met dagiti nagunggonatayo gapu iti panangikagumaantayo a ‘mangdalus iti bagbagitayo iti tunggal pakatulawan iti lasag ken iti espiritu.’ (2 Cor. 7:1) Babaen ti panangannurot kadagiti pagalagadan ti Biblia mainaig iti pisikal a kinadalus, maliklikantayo ti adu a sakit. Nasaysayaat ti kasasaadtayo gapu iti panangliklik iti sigarilio ken droga a mangmulit kadatayo iti naespirituan ken pisikal a pamay-an. Ditay met liplipatan dagiti nagimbagan ti salun-attayo gapu iti natimbeng a pannangan ken panaginum. (Basaen ti Proverbio 23:20; Tito 2:2, 3.) Nupay nakatulong ti panaginana ken panagehersisio, ti panagpaiwanwan iti Kasuratan ti nangnangruna a makagapu no apay a nasalun-attayo iti pisikal ken iti naespirituan.

18. Ania koma ti kangrunaan a pakaseknantayo, ken ania a padto mainaig iti salun-at ti padpadaanantayo?

¹⁸ Kangrunaan ti amin, masapul nga aywanantayo ti naespirituan a salun-attayo ken palagdaentayo ti nagpateg a relasiontayo iti nailangitan nga Amatayo, ti Gubuayan ti ‘biagtayo ita ken daydiay nga umay’ iti inkarina a baro a lubong. (1 Tim. 4:8; Sal. 36:9) Iti baro a lubong ti Dios, naan-anayto nga umimbagtayo iti naespirituan ken pisikal a pamay-an babaen ti pannakapakawan dagiti basoltayo maibatay iti pangsubbot a daton ni Jesus. Ti Kordero ti Dios, ni Jesu-Kristo, iturongnatayo “kadagiti ubbog ti dandanum ti biag,” ken punasento ti Dios ti amin a lua kadagiti matatayo. (Apoc. 7:14-17; 22:1, 2) Sagrapentayto met ti kaitungpalan ti makapagagar a padto: “Awanto ti agtataeng nga agkuna: ‘Masakitak.’”​—Isa. 33:24.

19. Bayat nga ay-aywanantayo ti salun-attayo, ania ti masiguradotayo?

¹⁹ Kombinsidotayo nga asidegen ti pannakaisalakantayo, ken sigagagar nga ur-urayentayo ti aldaw inton ikkaten ni Jehova ti panagsakit ken ipapatay. Kabayatanna, masiguradotayo a tulongannatayo ti naayat nga Amatayo tapno maandurantayo dagiti saem ken ut-ot nga iyeg ti sakit gapu ta ‘isu maseknan kadatayo.’ (1 Ped. 5:7) Aywanantayo koma ngarud ti salun-attayo ngem masapul a kanayon a maitunos kadagiti nalawag a pagannurotan ti naipaltiing a Sao ti Dios!

[Footnote]

Pangrepaso

• Asino ti makinggapuanan iti sakit, ken asino ti mangwayawaya kadatayo manipud kadagiti epekto ti basol?

• Nupay normal laeng a maseknantayo iti salun-attayo, ania ti nasken a liklikantayo?

• Apay a napateg ken Jehova no ania ti pilientayo a pamay-an ti panangagas?

• Mainaig iti salun-attayo, ania dagiti magunggonatayo no annurotentayo dagiti prinsipio ti Biblia?

[Ladawan iti panid 23]

Saan a naparsua ti tao tapno agsakit ken lumakay

[Ladawan iti panid 25]

Iti laksid dagiti sakit, naragsak dagiti adipen ni Jehova gapu iti pannakiramanda iti ministerio