Ipakitam ti Konsiderasion Kadagiti Agsolsolo a Nagannak
MANMANO laeng a tattao ti ad-adda nga okupado ngem kadagiti agsolsolo a nagannak. Adu a karit ti maipaspasango kadakuada. Masapul nga asikasuenda ti adu a rebbengenda iti pamilia. Saanda laeng a mangged, no di ket makitiendada pay, agluto, agdalus, agaywan kadagiti annak, ken dadduma pay. Malaksid a saluadanda ti salun-at dagiti annakda, andingayen ken iyurnosda met ti panagaliwaksayda. No mabalin, mangiwayada iti tiempo agpaay iti bagida.
Nupay umad-adu ken gagangayen dagiti pamilia ti agsolsolo a nagannak iti kagimongantayo, nalakada la a maliwayan. Inamin ti maysa nga ina, “Nabigbigko a kasapulan a maipaayan dagiti agsolsolo a nagannak iti konsiderasion idi nagbalinakon a maysa kadakuada.” Kasano a maipakitam ti konsiderasion dagiti agsolsolo a nagannak? Rumbeng kadi a maseknanka kadakuada? Usigentayo ti tallo a rason no apay a mangipaaytayo iti atension kadagiti kasapulanda.
No Apay nga Ipakitam ti Konsiderasion
Adu nga agsolsolo a nagannak ti mayat a matulongan. Kinuna ti balo a babai nga agtawen iti 41 ken addaan iti dua nga annak, “Adda dagiti gundaway a diak sigurado no ania ti aramidek, ket maburiboranak unay iti adu a responsabilidadko.” Gapu iti pannakabalo, pannakabaybay-a, wenno dadduma pay a narigat a kasasaad, adu nga agsolsolo a nagannak ti nakarikna ti kas iti inyebkas ti maysa nga ina a nagkuna, “Gumawgawawakami iti tulongyo ta kasapulanmi unay dayta!”
Mangparagsak dayta kenka. Adda kadi natulongamon a mangibaklay iti nadagsen a responsabilidadna? No kasta, mabalin a nariknam ti ragsak gapu ta nakatulongka iti maysa nga agkasapulan iti panangandingay. Kasta met, no maminsan dandanin di magebgeban dagiti agsolsolo a nagannak ti adu a responsabilidadda. No matulongam ida kadagiti pakasapulanda, mabigbigmo a pudno ti nailanad iti Salmo 41:1 nga agkuna: “Naragsak ti asinoman nga agtigtignay a buyogen ti konsiderasion iti daydiay nanumo.”
Makaay-ayo dayta iti Dios. Kuna ti Santiago 1:27: “Ti porma ti panagdaydayaw a nadalus ken di natulawan iti panangmatmat ti Dios ken Amatayo isu daytoy: panangtaripato kadagiti ulila ken iti balo a babbai kadagiti rigatda.” Ramanen dayta ti panangtaripato kadagiti agsolsolo a nagannak.a Kuna ti Hebreo 13:16: “Dikay lipatan ti panagaramid iti naimbag ken ti panangiranud iti bambanag iti sabsabali, ta babaen iti kakasta a sakripisio maay-ayo a naan-anay ti Dios.”
Bayat a sipapanunottayo kadagiti tallo a rason no apay nga ipakitaan ti konsiderasion dagiti agsolsolo a nagannak, kitaentayo no ania ti maitulongmo ken kasano a masiguradom a maitutop dayta.
Panangtarus No Ania ti Kasapulanda
Agparang a ti kalakaan a pamay-an ket damagem iti agsolsolo a nagannak no ania ti maitulongmo. Ngem manmano nga ibagada no ania a talaga ti kasapulanda. Kas nadakamaten, isingasing ti Salmo 41:1 ti ‘panagtignay buyogen ti konsiderasion.’ Ilawlawag ti maysa a reperensia a ti Hebreo a termino a nausar ditoy mabalin met a kaipapananna ti “panagpampanunot nga agresulta iti nainsiriban a panangtaming iti bambanag.”
No kasta, tapno maammuam ti kasayaatan a panangtulong, masapul nga ammuem dagiti parikut a maipaspasango kadagiti agsolsolo a nagannak. Saan laeng a ti makitkitam a kasasaadda ti paliiwem. Saludsodem iti bagim, ‘No kasta ti kasasaadko, ania ti kayatko a tulong?’ Siempre, maibaga dagiti agsolsolo a nagannak a saanmonto a matarusan ti kasasaadda no saanmo a mapasaran dayta. Ngem no ikagumaam ti makipagrikna kadakuada, nalaklaka a ‘maipaaymo ti konsiderasion’ kadagiti agsolsolo a nagannak.
Tuladem ti Perpekto nga Ulidan ti Dios
No maipapan iti panangasikaso kadagiti agsolsolo a nagannak, awanen ti nadungdungngo ken ad-adda nga epektibo no di ni Jehova a Dios. Ipakita ti adu a teksto a ni Jehova a Dios ket maseknan ken addaan konsiderasion kadagiti awanan ama nga ubbing ken balo a babbai, wenno dagiti agsolsolo a nagannak. No usigentayo ti pamay-an ti panangaywan ti Dios kadagiti kasapulan dagita a nanumo a tattao, adu dagiti praktikal ken makatulong a pamay-an a masursurotayo. Addada uppat a kangrunaan a banag nga usigentayo.
Umimdengka
Iti Linteg nga inted ni Jehova iti nagkauna nga Israel, imbilinna a ‘di bumurong a denggenna ti ikkis’ ti marigrigat. (Exodo 22:22, 23) Kasano a matuladmo dayta a nagsayaat nga ulidan? Masansan a makarikna dagiti agsolsolo a nagannak iti nakaro a liday gapu ta awan ti sabali a nataengan a makasaritada. “No nakaturogen dagiti ubbing, diak malapdan ti agsangit no dadduma,” inyebkas ti maysa nga agsolsolo a nagannak. “Adda dagiti gundaway a kasla diakon madaeran ti lidayko.” No maitutop, maiwayaam kadi ti ‘dumngeg iti ikkis’ dagiti agsolsolo a nagannak a nalabit kasapulanda nga ipeksa ti rikriknada? Dakkel ti maitulongmo tapno madaeran dagiti agsolsolo a nagannak dagiti karit a maipaspasango kadakuada no umimdengka kadakuada iti mayanatup a kasasaad.
Paregtaem ida
Impaltiing ni Jehova ti pannakaisurat dagiti sagrado a kanta wenno salmo a kantaen dagiti Israelita bayat ti panagdayaw. Panunotem laengen ti pannakaparegta dagiti balo nga Israelita ken dagiti awanan ama nga ubbing bayat ti pannakakanta dagiti impaltiing ti Dios a sasao a mangipalagip a ni Jehova ket “maysa nga ama” ken “maysa nga ukom” para kadakuada ken bang-aranna ida. (Salmo 68:5; 146:9) Makaipaaytayo met iti agpaut a pammaregta kadagiti agsolsolo a nagannak. Nupay 20 a tawen ti napalabasen, malaglagip pay laeng ti agsolsolo a nagannak a ni Ruth idi imbaga kenkuana ti aduan kapadasan nga ama: “Talaga a nagsayaat ti panangpadakkelmo kadagiti dua nga annakmo a lallaki. Itultuloymo ti ar-aramidem.” Insalaysay ni Ruth: “Dakkel ti epekto kaniak ti nangngegko a pammaregta.” Kinapudnona, “dagiti naasi a sasao nasamayda nga agas” ken makaparegta iti agsolsolo a nagannak iti pamay-an a ditay pulos ipagpagarup. (Proverbio 15:4, Contemporary English Version) Adda kadi mapanunotmo a naimpusuan a komendasion para iti maysa nga agsolsolo a nagannak?
No maitutop, mangipaayka iti material a tulong
Ti Linteg nga inted ni Jehova iti nagkauna nga Israel ramanenna dagiti urnos ti nadayaw a pamay-an ti pananggun-od dagiti balo a babbai ken dagiti awanan ama nga ubbing iti taraonda. Babaen kadagita nga urnos, adda umdas a kanen dagiti marigrigat ket “manganda . . . ken agpennekda.” (Deuteronomio 24:19-21; 26:12, 13) Iti nainsiriban ken nadayaw a pamay-an, makatulongtayo met iti agkasapulan a pamilia ti agsolsolo a nagannak. Makaidagaska kadi iti taraon wenno maysa a supot ti groseria iti pagtaenganda? Adda kadi maipaaymo a kawes a mabalin nga usaren ti agsolsolo a nagannak wenno dagiti annakna? Wenno makaipaayka kadi iti pinansial a tulong tapno magatang ti agsolsolo a nagannak dagiti kasapulan ti pamiliana?
Kalangenmo ida
Imbilin ni Jehova a mairaman dagiti balo a babbai ken awanan ama nga ubbing kadagiti tinawen a piesta ti nasion. Iti kasta matagiragsakda ti makilangen kadagiti padada nga Israelita. Kinapudnona, naibaga kadakuada: “Masapul nga agrag-oka.” (Deuteronomio 16:10-15) Kasta met ita, nabalakadan dagiti Kristiano a ‘managpadagusda koma iti maysa ken maysa.’ Dayta ti gubuayan ti naragsak a panaglalangen. (1 Pedro 4:9) Gapuna, apay a dikay awisen ti pamilia ti agsolsolo a nagannak tapno kaduayo a mangan iti pagtaenganyo? Saan a kasapulan ti nangina a sagana. “Sumagmamano a banag ti kasapulan, wenno uray maysa laeng,” kinuna ni Jesus idi tinagiragsakna ti nakilangen kadagiti gagayyemna iti pagtaenganda.—Lucas 10:42.
Maapresiar ti Ipakitam a Konsiderasion
Kinuna ni Kathleen, maysa nga agsolsolo a nagannak a nangpadakkel iti tallo nga annak, a dinanto pulos malipatan daytoy nainsiriban a balakad, “Saanmo nga ekspektaren nga adda maited kenka, ngem apresiarem ti aniaman a maited.” Kas ken Kathleen, ammo ti adu nga agsolsolo a nagannak a rebbengenda a padakkelen dagiti annakda. No kasta, saanda a namnamaen ti dadduma a mangaramid iti rebbengenda. Nupay kasta, apresiarenda la ketdi ti aniaman a tulong a maipaay kadakuada. Makatulongka a mangipaay iti pagimbaganda ken maragsakanka no ipakitam ti konsiderasion kadagiti agsolsolo a nagannak, nga agtalekka a ni Jehova a Dios, “supapakannakanto iti inaramidmo.”—Proverbio 19:17, New Century Version.
[Footnote]
a Nupay saan a nadakamat iti Biblia ti ebkas nga “agsolsolo a nagannak,” masansan a nadakamat dagiti ebkas a “balo” ken ‘awanan ama nga ubing.’ Ipasimudaag dayta a gagangay nga adda dagiti agsolsolo a nagannak idi panawen ti Biblia.—Isaias 1:17.
[Ladawan iti panid 24]
Kaano ti naudi a panangawismo iti pamilia ti agsolsolo a nagannak para iti pannangan? Apay a saanmo nga aramiden dayta iti kabiitan a panawen?