Dagiti Reperensia iti Workbook iti Gimong a Panagbiag ken Ministerio
PEBRERO 4-10
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | ROMA 1-3
“Itultuloymo a Sanayen ti Konsiensiam”
(Roma 2:14, 15) Nupay ti linteg ket saan nga ammo dagiti tattao kadagiti nasion, ar-aramidenda ti linaon ti linteg. Isu a nupay awananda iti linteg, adda kadakuada ti linteg. 15 Isuda a mismo ti mangipakpakita a naisurat iti pusoda ti kababagas ti linteg, bayat a ti konsiensiada ti agserbi a kas testigo, ket ti isipda ti mangpabasol wenno mangabsuelto pay ketdi kadakuada.
Nasayaat a Konsiensia iti Imatang ti Dios
6 Uray dagiti saan a makaam-ammo ken Jehova masansan a mabigbigda nga adda dagiti bambanag nga umiso ken di umiso. Kuna ti Biblia: “Ti isipda ti mangpabasol wenno mangabsuelto pay ketdi kadakuada.” (Roma 2:14, 15) Kas pagarigan, ammo ti kaaduan a tattao a dakes ti pumatay wenno agtakaw. Nupay dida mapupuotan, ipangpangagda ti konsiensiada, ti abilidad a mangilasin iti umiso ken di umiso nga inkabil ni Jehova iti kaungganda. Sursurotenda met dagiti prinsipio ti Dios, wenno dagiti kangrunaan a kinapudno nga impaay ni Jehova a tumulong kadatayo tapno makaaramidtayo kadagiti umiso a desision.
(Roma 2:15) Isuda a mismo ti mangipakpakita a naisurat iti pusoda ti kababagas ti linteg, bayat a ti konsiensiada ti agserbi a kas testigo, ket ti isipda ti mangpabasol wenno mangabsuelto pay ketdi kadakuada.
Nasayaat a Konsiensia iti Imatang ti Dios
8 Pampanunoten ti dadduma a no sursurotenda ti riknada, kaipapananna nga ipangpangagda ti konsiensiada. Pagarupda a mabalinda nga aramiden ti kaykayatda no la ket ta nasayaat ti panagriknada maipapan iti dayta. Ngem imperpekto ti riknatayo, ken mabalinnatayo nga iyaw-awan. Nakabilbileg ti riknatayo ket kabaelanna nga apektaran ti konsiensiatayo. Kuna ti Biblia: “Ti puso ket ad-adda a manangallilaw ngem iti aniaman a banag ken desperado. Asino ti makaammo iti dayta?” (Jeremias 17:9) Isu a mabalin a panunotentayo nga umiso ti maysa a banag uray no di umiso dayta. Kas pagarigan, sakbay a nagbalin a Kristiano ni Pablo, nakaro ti panangidadanesna iti ili ti Dios ken impagarupna nga umiso ti ar-aramidenna. Para kenkuana, nasayaat ti konsiensiana. Ngem imbagana idi agangay: “Ni Jehova ti mangsukimat kaniak.” (1 Corinto 4:4; Aramid 23:1; 2 Timoteo 1:3) Idi naammuanna ti rikna ni Jehova iti ar-aramidenna, nabigbigna a kasapulanna ti agbalbaliw. Nalawag ngarud a sakbay nga adda aramidentayo, masapul nga isaludsodtayo iti bagitayo, ‘Ania ti kayat ni Jehova nga aramidek?’
9 No ay-ayatem ti maysa a tao, saanmo a kayat a mapagura. Gapu ta ay-ayatentayo ni Jehova, ditay kayat ti agaramid iti aniaman a mangpagura kenkuana. Masapul a napalalo ti panagbutengtayo a mapagura ni Jehova. Makitatayo daytoy iti ulidan ni Nehemias. Saanna nga inusar ti saadna kas gobernador tapno agpabaknang. Apay? Inlawlawagna a gapu ‘ta agbuteng iti Dios.’ (Nehemias 5:15) Saan a kayat ni Nehemias ti agaramid iti aniaman a mangpagura ken Jehova. Kas ken Nehemias, mabutengtayo met nga agaramid iti di umiso a mangpagura ken Jehova. Maammuantayo dagiti mangparagsak ken Jehova babaen ti panagbasa iti Biblia.—Kitaen ti Endnote 6.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(Roma 3:4) Siempre saan! Ngem mapaneknekan koma a pudno ti Dios uray no mapaneknekan nga ulbod ti amin a tao, kas iti naisurat: “Tapno dagiti sasaom ti mangpaneknek a nalintegka ken mabalin a mangabakka no mauk-ukomka.”
Dagiti Tampok iti Surat Kadagiti Taga-Roma
3:4. No maikontra ti sao ti tao iti ibagbaga ti Sao ti Dios, ‘masarakan koma a napudno ti Dios’ babaen ti panagtalektayo iti mensahe ti Biblia ken panagtignaytayo a maitunos iti pagayatan ti Dios. Babaen ti naregta a pannakiraman iti panangasaba ken panagaramid iti adalan, matulongantayo ti dadduma tapno ad-adda nga agtalekda iti Dios.
(Roma 3:24, 25) Ngem naideklarada a nalinteg babaen ti pannakawayawaya iti basol gapu iti subbot a binayadan ni Kristo Jesus. Dayta ket awan bayadna a sagut gapu iti nagpaiduma a kinaimbag ti Dios. 25 Isu ket impaay ti Dios kas daton tapno maikappia dagiti tattao iti Dios babaen ti pammatida iti dara ti Kristo. Inaramid dayta ti Dios tapno maipakitana ti kinalintegna, ta gapu iti panagteppelna, pakpakawanenna dagiti basol a naaramid iti napalabas.
Dagiti Tampok iti Surat Kadagiti Taga-Roma
3:24, 25—Kasano a ti “subbot nga imbayad ni Kristo Jesus” abbonganna “dagiti basol a naaramid iti napalabas” sakbay pay a naipaay dayta? Natungpal idi 33 K.P. ti umuna a padto maipapan iti Mesias a nailanad iti Genesis 3:15, idi natay ni Jesus iti kayo a pagtutuokan. (Gal. 3:13, 16) Ngem idi inyebkas ni Jehova dayta a padto, iti panangmatmatna, nabayadanen ti gatad ti subbot, ta awan ti makalapped iti Dios a mangtungpal kadagiti panggepna. Gapuna, maibatay iti masanguanan a daton ni Jesu-Kristo, mabalin a pakawanen ni Jehova ti basol dagiti kaputotan ni Adan a mangipakita iti pammati iti dayta a kari. Babaen ti subbot, nagbalin met a posible ti panagungarto dagiti natay sakbay ti panawen Kristiano.—Ara. 24:15.
Panagbasa iti Biblia
(Roma 1:1-17) Siak ni Pablo, nga adipen ni Kristo Jesus. Naayabanak nga agbalin nga apostol ken nadutokan a mangideklara iti naimbag a damag ti Dios, 2 nga inkarina a nasaksakbay babaen kadagiti propetana a nadakamat iti nasantuan a Kasuratan. 3 Dayta a naimbag a damag ket maipapan iti Anakna a nayanak kas tao manipud iti kaputotan ni David. 4 Ngem napaneknekan nga isu ti Anak ti Dios idi napagungar babaen ti pannakabalin ti nasantuan nga espiritu. Daytoy nga anak ket ni Jesu-Kristo nga Apotayo. 5 Babaen kenkuana, naawatmi ti nagpaiduma a kinaimbag ken ti kinaapostol tapno maipakita ti tattao iti amin a nasion ti pammati ken panagtulnogda a pakaidaydayawan ti naganna, 6 ken karamankayo met kadagiti nasion a naayaban nga agbalin a kukua ni Jesu-Kristo. 7 Dayta ti makagapu a sursuratankayo, dakayo nga adda dita Roma kas patpatgen ti Dios, a napili nga agbalin a nasantuan: Adda koma kadakayo ti nagpaiduma a kinaimbag ken talna manipud iti Dios nga Amatayo ken ni Apo Jesu-Kristo. 8 Umuna iti amin, agyamanak iti Diosko babaen ken Jesu-Kristo maigapu kadakayo amin, ta ti pammatiyo ket mapagsasaritaan iti intero a lubong. 9 Naimpusuan nga agserserbiak iti Dios ken ipakpakaammok ti naimbag a damag maipapan iti Anakna. Isu ti saksik a kanayon nga iramramankayo kadagiti kararagko, 10 nga ipakpakaasik a no koma mabalin, mabisitakayo no pagayatan ti Dios. 11 Ta il-iliwek a makitakayo tapno makaitedak iti naespirituan a sagut a mangpatibker kadakayo; 12 wenno tapno makapagpipinnaregtatayo iti pammati, dakayo ken siak. 13 Ngem kayatko a maammuanyo, kakabsat, a namin-adun nga implanok ti sumarungkar kadakayo—ngem malaplapdanak agingga ita—tapno mangyeg met iti nasayaat a resulta ti panangasabak dita a kas iti dadduma a nasion. 14 Nakautangak, agpadpada kadagiti Griego ken kadagiti ganggannaet, agpadpada kadagiti masirib ken kadagiti saan a nakaadal; 15 isu a magagaranak a mangipakaammo met iti naimbag a damag kadakayo dita Roma. 16 Ta diak ibain ti naimbag a damag. Kinapudnona, dayta ti pamay-an ti Dios a mangipakita iti pannakabalinna tapno maisalakan ti amin nga addaan pammati, umuna kadagiti Judio ken kasta met kadagiti Griego. 17 Ta gapu iti dayta, maipakaammo ti kinalinteg ti Dios babaen ti pammati ken para iti pammati, kas naisurat: “Ngem agbiagto ti nalinteg gapu iti pammatina.”
PEBRERO 11-17
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | ROMA 4-6
“Impakita ti Dios ti Ayatna Kadatayo”
(Roma 5:8) Ngem impakita ti Dios ti ayatna kadatayo iti kastoy a pamay-an: natay ni Kristo maipaay kadatayo bayat a managbasoltayo pay laeng.
(Roma 5:12) Dayta ti makagapu a babaen ti maysa a tao, simrek ti basol iti lubong ken ti ipapatay babaen ti basol, isu a matay ti amin a tao ta nagbasolda amin—.
Ti Naayat a Sagut ti Dios
5 Inlawlawag dayta ni Pablo idi kinunana: “Babaen iti maysa a tao simrek ti basol iti lubong ken ti ipapatay babaen iti basol, ket iti kasta ti ipapatay nagsaknap iti amin a tattao agsipud ta nagbasolda amin.” (Roma 5:12) Maawatantayo dayta gapu ta impaisurat ti Dios no kasano a nangrugi ti biag ti tao. Pinarsua ni Jehova ti immuna a dua a tao, da Adan ken Eva. Perpekto ti Namarsua, kasta met ti immuna a nagannaktayo. Inikkan ida ti Dios iti maysa a bilin ken imbagana a matayda no sukirenda dayta. (Gen. 2:17) Ngem pinilida ti agaramid iti dakes, a sinalungasingda ti nainkalintegan a bilin ti Dios. Iti kasta, inlaksidda ti Dios kas Manangted-linteg ken Soberano.—Deut. 32:4, 5.
(Roma 5:13, 14) Ta addan ti basol sakbay a naaramid ti Linteg, ngem awan ti maakusar a nakabasol no awan ti linteg. 14 Ngem manipud idi tiempo ni Adan agingga ken Moises, nagturay ni patay kas ari uray kadagidiay saan a nakabasol iti kas iti basol ni Adan, nga adda pakaipadaanna iti daydiay mapadpadaanan idi nga umay.
Ti Naayat a Sagut ti Dios
6 Nagbasolen ni Adan idi naaddaan iti annak isu a naipatawidna ti basol ken ti epekto dayta iti amin a kaputotanna. Saan a kas ken Adan, dida linabsing ti bilin ti Dios isu a dida manungsungbat iti basol ni Adan ken awan pay idi ti naisurat a linteg. (Gen. 2:17) Kaskasdi, natawidda ti basol. Iti kasta, arigna nagturay ti basol ken ipapatay agingga a nangted ti Dios iti Linteg kadagiti Israelita, a nalawag a nangipakita a managbasolda. (Basaen ti Roma 5:13, 14.) Ti epekto ti natawid a basol ket mayilustrar iti sakit a mabalin a matawid kadagiti nagannak. Nupay adda dagiti annak a makatawid iti sakit ti nagannakda, saan a matawid dayta ti amin nga annak. Ngem saan a kasta ti basol. Natawidtayo amin ti basol ni Adan isu a mataytayo. Adda kadi solusion iti dayta a kasasaad?
(Roma 5:18) Isu a gapu iti maysa a basol, naideklara a managbasol ti amin a kita ti tattao. Isu a gapu met iti maysa a nalinteg nga aramid, maideklara a nalinteg ti amin a kita ti tattao maipaay iti biag.
(Roma 5:21) Apay? Tapno no kasano a ti basol ken patay ket nagturay kas ari, ti nagpaiduma a kinaimbag ket agturay met kas ari babaen ti kinalinteg a mangiturong iti biag nga agnanayon gapu ken Jesu-Kristo nga Apotayo.
Ti Naayat a Sagut ti Dios
9 Ania ti kaipapanan ti Griego a sasao a “pannakaideklarada a nalinteg”? Insurat ti maysa nga eskolar ti Biblia: “Saanda a termino ti linteg no di ket adda laeng pakainaiganda iti linteg. Tukoyenna ti panagbalbaliw ti kasasaad ti maysa iti relasionna iti Dios, saan ket a ti makin-uneg a kinataona . . . Dagita a termino iladawanda ti Dios kas ukom a naaddaan iti desision a pabor iti akusado, nga arigna naidatag iti pangukoman ti Dios gapu ta napabasol a nakillo. Ngem inabsuelto ti Dios ti akusado.”
10 Ania ti nangibatayan ti nalinteg nga “Ukom ti intero a daga” iti panangabsueltona iti nakillo a tao? (Gen. 18:25) Ti umuna nga inaramid ti Dios ket ti siaayat a panangibaonna iti bugbugtong nga Anakna ditoy daga. Naan-anay nga inaramid ni Jesus ti pagayatan ni Amana iti laksid dagiti sulisog, nakaro a panangumsi, ken pannakaparigat. Tinaginayonna ti kinatarnawna agingga iti ipapatayna iti kayo a pagtutuokan. (Heb. 2:10) Idi indaton ni Jesus ti perpekto a natauan a biagna, indatagna ti subbot a mabalin a mangwayawaya kadagiti kaputotan ni Adan manipud basol ken ipapatay.—Mat. 20:28; Roma 5:6-8.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(Roma 6:3-5) Wenno diyo aya ammo nga amintayo a nabautisaran ken Kristo Jesus ket nabautisaran iti ipapatayna? 4 Naitabontayo ngarud a kaduana babaen ti pannakabautisartayo iti ipapatayna, tapno no kasano a napagungar ni Kristo babaen ti dayag ti Ama, surotentayo met koma ti baro a wagas ti panagbiag. 5 No naikaykaysatayo kenkuana kas iti ipapatayna, sigurado a maikaykaysatayto met kenkuana kas iti panagungarna.
Dagiti Tampok iti Surat Kadagiti Taga-Roma
6:3-5—Ania ti kaipapanan ti pannakabautisar ken Kristo Jesus ken ti pannakabautisar iti ipapatayna? Idi pinulotan ni Jehova iti nasantuan nga espiritu dagiti pasurot ni Kristo, naikaykaysada ken Jesus ken nagbalinda a kameng ti kongregasion nga isu ti bagi ni Kristo, ket isu ti Ulo. (1 Cor. 12:12, 13, 27; Col. 1:18) Daytoy ti pannakabautisarda ken Kristo Jesus. Dagiti napulotan a Kristiano ‘nabautisaranda met iti ipapatay ni Kristo’ gapu ta agsakripisioda ken pagtallikudanda ti aniaman a namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga. No kasta, kas ken Jesus, maysa a sakripisio ti ipapatayda nupay saan a makasubbot dayta. Daytoy a pannakabautisar iti ipapatay ni Kristo ket agturpos inton matayda ken mapagungarda iti nailangitan a biag.
(Roma 6:7) Ta ti natayen a tao ket naabsuelton iti basolna.
Ania ti Namnama Dagiti Inapok?
Inton mapagungar dagiti nakillo maukomdanto kadi maibatay iti napalabas nga inaramidda? Saan. Kuna ti Roma 6:7: “Ti natayen naluk-atanen iti basolna.” No natayen dagiti nakillo, nabayadandan ti basolda. Gapuna, maukomda maibatay iti inaramidda kalpasan ti panagungarda, saan a maibatay kadagiti inaramidda sakbay a natayda. Kasanoda a magunggonaan?
Panagbasa iti Biblia
(Roma 4:1-15) No kasta ngarud, ania ti maibagatayo a nagun-odan ni Abraham nga ama a nagtaudantayo? 2 Kas pagarigan, no naideklara ni Abraham a nalinteg gapu kadagiti aramidna, adda rasonna nga agpannakkel, ngem saan a makapagpannakkel iti Dios. 3 Ta ania ti ibaga ti kasuratan? “Namati ni Abraham ken Jehova, ket naibilang kas nalinteg.” 4 Ti sueldo ti tao nga agtrabtrabaho ket saan a maibilang a nagpaiduma a kinaimbag no di ket kas banag a masapul a maited kenkuana. 5 Iti sabali a bangir, ti tao a saan nga agtrabtrabaho ngem mamati iti Daydiay mangideklara a nalinteg ti maysa a managbasol, ti pammatina ket maibilang kas kinalinteg. 6 Kas iti imbaga ni David maipapan iti kinaragsak ti tao nga ibilang ti Dios a nalinteg saan a gapu kadagiti aramidna: 7 “Naragsak dagidiay napakawan dagiti dakes nga aramidda ken naabbongan dagiti basolda; 8 naragsak ti tao a saanto a pulos singiren ni Jehova ti basolna.” 9 Dagiti laeng kadi nakugit ti addaan iti kasta a kinaragsak wenno uray dagiti di nakugit? Ta ibagbagatayo: “Naibilang kas nalinteg ni Abraham gapu iti pammatina.” 10 Kaano a naibilang a nalinteg? Idi kadi nakugiten wenno idi saan pay a nakugit? Idi saan pay a nakugit. 11 Naikkan iti tanda—ti pannakakugit—kas tatak ti kinalinteg babaen ti pammatina bayat a saan pay a nakugit, tapno agbalin nga ama ti amin a naideklara a nalinteg gapu iti pammatida, nupay saanda a nakugit; 12 ken tapno agbalin nga ama dagiti nakugit nga annak, saan laeng a dagiti mangtungtungpal iti panagkugit no di ket uray pay dagiti pudpudno a mangtultulad iti pammati ni amatayo nga Abraham idi saan pay a nakugit. 13 Naikari ken Abraham wenno iti kaputotanna a tawidenda ti lubong, saan a gapu iti linteg no di ket gapu iti kinalinteg babaen ti pammati. 14 Ta no ti agtawid ket dagidiay mangsursurot iti linteg, awan serserbi ti pammati ken uray ti kari. 15 Kinapudnona, ti Linteg ket mangyeg iti pungtot, ngem no awan ti linteg, awan met ti aniaman a basol.
PEBRERO 18-24
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | ROMA 7-8
“Magagaranka Kadi nga Agur-uray?”
(Roma 8:19) Ta ti sangaparsuaan ket magagaran nga agur-uray iti pannakaipalgak dagiti annak ti Dios.
Agpaiturongka ken Jehova iti Pudno a Wayawaya
17 Kuna ni Pablo idi inlawlawagna ti wayawaya nga ipaayto ni Jehova kadagiti adipenna ditoy daga: “Ti sigagagar a panagsegga ti sangaparsuaan ket agur-uray iti pannakaipanayag ti annak ti Dios.” Sa intuloyna a kinuna: “Ti mismo a sangaparsuaan met mawayawayaanto iti pannakaadipen iti panagrupsa ken maaddaan iti nadayag a wayawaya ti annak ti Dios.” (Roma 8:19-21) Ti sao a “sangaparsuaan” tukoyenna dagiti tattao nga addaan namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga ken mabenepisiaran iti “pannakaipanayag” dagiti napulotan iti espiritu nga annak ti Dios. Mangrugi dayta a pannakaipanayag inton dagitoy nga “annak,” a napagungar kas espiritu, makitinnulongda ken Kristo a mangikkat iti kinadakes ditoy daga ken mangispal iti “dakkel a bunggoy” nga agbiag iti baro a sistema ti bambanag.—Apoc. 7:9, 14.
(Roma 8:20) Ta nagbalin nga awan serserbi ti sangaparsuaan, saan a gapu iti kabukbukodanna a pagayatan, no di ket babaen ti pagayatan daydiay nangipalubos nga agbalin a kasta; ngem nangted iti namnama:
Agragsaktayo iti Namnamatayo
11 Inted ni Jehova ‘ti nakaibatayan ti namnama’ ti sangatauan idi inkarina a maispalda manipud iti “kadaanan a serpiente” a ni Satanas a Diablo babaen ti naikari a “bin-i.” (Apoc. 12:9; Gen. 3:15) Ti kangrunaan a “bin-i” ket ni Jesu-Kristo. (Gal. 3:16) Babaen ti ipapatay ken panagungarna, naaddaan ti sangatauan iti namnama a mawayawayaan manipud pannakaadipen iti basol ken ipapatay. Ti pannakatungpal dayta a namnama ket nainaig iti “pannakaipanayag ti annak ti Dios.” Dagiti naipadayag a napulotan ket paset ti segundario a “bin-i.” ‘Maipanayagda’ inton makikaduada ken Kristo a mangdadael iti dakes a sistema ti bambanag ni Satanas. (Apoc. 2:26, 27) Agresulta dayta iti pannakaisalakan ti sabsabali a karnero a makalasat iti dakkel a rigat.—Apoc. 7:9, 10, 14.
(Roma 8:21) Mawayawayaanto met ti sangaparsuaan iti nakaadipenanna nga agrupsa a bagi, ket maaddaanto iti nadayag a wayawaya dagiti annak ti Dios.
Agragsaktayo iti Namnamatayo
12 Anian a pannakabang-arto dagiti tattao bayat ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Kristo! Iti dayta a tiempo, ad-addanto a ‘maipanayag’ dagiti “annak ti Dios” inton agserbida kas papadi a kadua ni Kristo. Ken tulonganda ti sangatauan a makagun-od kadagiti bendision nga itden ti pangsubbot a daton. Kas iturayan ti nailangitan a Pagarian, mawayawayaanto ti sangatauan manipud kadagiti epekto ti basol ken ipapatay. In-inutton a ‘mawayawayaan dagiti natulnog a tattao manipud pannakaadipen iti panagrupsa.’ No agtalinaedda a matalek ken Jehova bayat ti Milenio a Panagturay ken iti maudi a pannubok inton agngudo dayta, permanententon a maisurat dagiti naganda iti “lukot ti biag.” Sumrekdanto iti “nadayag a wayawaya ti annak ti Dios.” (Apoc. 20:7, 8, 11, 12) Anian a nagdayag a namnama!
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(Roma 8:6) Ta agresulta iti ipapatay ti panangpampanunot iti lasag, ngem agresulta iti biag ken talna ti panangpampanunot iti espiritu;
Malagipyo Kadi?
Ania ti nagdumaan ti “panangpampanunot iti lasag” ken “panangpampanunot iti espiritu”? (Roma 8:6)
Daydiay mangpampanunot iti lasag ket nakapokus iti tarigagay ken pagannayasan ti imperpekto a lasag, ken kanayon nga ibagbaga ken iparparegtana ti bambanag maipapan iti lasag. Daydiay met mangpampanunot iti espiritu ket nakasentro ti biagna iti bambanag maipapan iti Dios ken kadagiti panggepna; agpapaituray dayta a Kristiano iti nasantuan nga espiritu. Agturong iti ipapatay ti immuna a nadakamat, biag ken talna met ti naud-udi.—w16.12, p. 15-17.
(Roma 8:26, 27) Iti kasta met la a pamay-an, tulongannatayo ti espiritu iti kinakapuytayo; ta ti problema ket adda dagiti tiempo a ditay ammo no ania ti masapul nga ikararagtayo, ngem ti espiritu a mismo ti agpakaasi para kadatayo kadagiti ditay mayebkas nga asugtayo. 27 Ngem ammo daydiay mangsuksukimat kadagiti puso no ania ti panggep ti espiritu, ta agpakaasi para kadagiti nasantuan a tattao maitunos iti pagayatan ti Dios.
Ania ti Ipalgak Dagiti Kararagmo Maipapan Kenka?
20 No dadduma, ditay ammo ti iyebkastayo iti pribado a kararagtayo. “Ti parikut a no ania ti ikararagtayo a kasapulantayo saantayo nga ammo,” insurat ni Pablo, “ngem ti [nasantuan nga] espiritu a mismo agdawat a maipaay kadatayo buyogen dagiti asug a di mayebkas. Ngem [ti Dios a] mangsukimat iti puspuso ammona no ania ti panggep ti espiritu.” (Roma 8:26, 27) Impaisurat ni Jehova iti Biblia ti adu a kararag. Awatenna dagitoy a naipaltiing nga araraw kas kiddawtayo ket patganna dagita. Am-ammonatayo ti Dios ken ammona ti kaipapanan dagiti bambanag nga impaltiingna kadagiti mannurat ti Biblia babaen ti espirituna. Sungbatan ni Jehova dagiti ararawtayo no “agdawat,” wenno bumallaet ti espiritu para kadatayo. Ngem no pamiliartayo iti Sao ti Dios, nalaklaka a malagiptayo dagiti kayattayo nga ikararag.
Panagbasa iti Biblia
(Roma 7:13-25) No kasta, ti aya nasayaat ket nagresulta iti ipapatayko? Saan! Resulta dayta ti basol. Babaen ti nasayaat, naipakita a ti basol ket nangyeg kaniak iti ipapatay, tapno babaen ti bilin, maipakita a nakadakdakes ti basol. 14 Ta ammotayo a ti Linteg ket kukua ti Dios; ngem maysaak a lasag, a nailako iti basol. 15 Ta diak maaw-awatan ti ar-aramidek. Ta dagiti kayatko ket saanko nga ar-aramiden, ngem dagiti ketdi kagurak ti ar-aramidek. 16 Ngem no aramidek dagiti diak kayat, umanamongak a nasayaat ti Linteg. 17 Ngem saanen a siak ti mangar-aramid iti dayta, no di ket ti basol nga adda kaniak. 18 Ta ammok nga awan ti aniaman a naimbag nga adda kaniak, kayatna a sawen, iti bagik; ta kayatko nga aramiden ti naimbag ngem diak kabaelan nga aramiden. 19 Ta diak ar-aramiden ti naimbag a kayatko nga aramiden, ngem ti dakes a diak kayat nga aramiden ti ar-aramidek. 20 No aramidek ngarud ti diak kayat nga aramiden, saanen a siak ti mangar-aramid iti dayta, no di ket ti basol nga adda kaniak. 21 Adda ngarud kaniak daytoy a linteg: No kayatko nga aramiden ti umiso, ti dakes ti adda kaniak. 22 Talaga a maragsakanak iti linteg ti Dios maitunos iti kinataok, 23 ngem makitak iti bagik ti sabali pay a linteg a bumusbusor iti linteg ti panunotko ken pagbalbalinennak nga adipen ti linteg ti basol nga adda iti bagik. 24 Kakaasiak a tao! Asino ti mangisalakan kaniak iti bagi a mangiturturong kaniak iti kastoy nga ipapatay? 25 Agyamanak iti Dios baeten ken Jesu-Kristo nga Apotayo! Isu nga iti panunotko, adipennak ti linteg ti Dios, ngem iti lasagko, adipennak ti linteg ti basol.
PEBRERO 25–MARSO 3
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | ROMA 9-11
“Ti Ilustrasion Maipapan iti Kayo nga Olibo”
(Roma 11:16) Kanayonanna, no nasantuan ti paset ti masa a naala kas umuna a bungbunga, nasantuan met ti intero a masa; ken no nasantuan ti ramut, nasantuan met dagiti sanga.
‘O Nagunegen ti Sirib ti Dios!’
13 Inyarig ni apostol Pablo dagidiay agbalin a paset ti bin-i ni Abraham kas sangsanga ti simboliko a kayo nga olibo. (Roma 11:21) Daytoy a maimulmula a kayo nga olibo iladawanna ti pannakatungpal ti panggep ti Dios mainaig iti Abrahamiko a tulag. Nasantuan ti ramut ti kayo ken irepresentarna ni Jehova kas daydiay mangted iti biag iti naespirituan nga Israel. (Isa. 10:20; Roma 11:16) Ti puon iladawanna ni Jesus kas ti kangrunaan a paset ti bin-i ni Abraham. Dagiti sanga irepresentarda amin ti kompleto a bilang dagidiay mangbukel iti segundario a paset ti bin-i ni Abraham.
(Roma 11:17) Ngem no nasip-ak ti sumagmamano a sanga ket naisulbongka kadagiti nabati a sanga, nupay maysaka a balang nga olibo, ken nairamanka iti kinabaknang ti ramut ti olibo,
(Roma 11:20, 21) Agpayso dayta! Nasip-akda gapu ta awan ti pammatida, ngem nakatakderka gapu iti pammatim. Saanka nga agtangsit no di ket agbutengka. 21 Ta no sinip-ak ti Dios dagiti natural a sanga, mabalin a sip-akennakanto met.
‘O Nagunegen ti Sirib ti Dios!’
15 Ania ngarud ti aramiden ni Jehova tapno maibanagna ti panggepna? Inlawlawag ni Pablo a dagiti sanga ti atap a kayo nga olibo ket naisulbong iti maimulmula a kayo nga olibo kas sukat dagiti nasip-ak a sanga. (Basaen ti Roma 11:17, 18.) Gapuna, dagiti napulotan iti espiritu a Kristiano manipud kadagiti nasion, kas kadagidiay adda iti kongregasion ti Roma, ket piguratibo a naisulbong iti simboliko a kayo nga olibo. Iti kasta a pamay-an a nagbalinda a paset ti bin-i ni Abraham. Nayarigda iti sangsanga ti atap nga olibo ta awan namnamada idi nga agbalin a paset daytoy espesial a tulag. Ngem nangaramid ni Jehova iti pamay-an tapno agbalinda a naespirituan a Judio.—Roma 2:28, 29.
(Roma 11:25, 26) Ta kayatko kakabsat a maammuanyo daytoy a sagrado a palimed, tapno saanyo nga ipapan a masiribkayo: Saan a makaaw-awat ti isip ti dadduma nga Israelita agingga a naurnongen ti kompleto a bilang ti tattao dagiti nasion, 26 ket iti kastoy a pamay-an, maisalakanto ti intero nga Israel. Kas iti naisurat: “Ti mangisalakan ket aggapu iti Sion ken pasardengenna dagiti annak ni Jacob iti panagaramidda iti dakes.
‘O Nagunegen ti Sirib ti Dios!’
19 Wen, naisangsangayan ti pannakatungpal ti panggep ni Jehova mainaig “iti Israel ti Dios.” (Gal. 6:16) Kas iti kinuna ni Pablo, “maisalakanto ti intero nga Israel.” (Roma 11:26) Iti intuding ni Jehova a tiempo, “ti intero nga Israel”—ti kompleto a bilang dagiti naespirituan nga Israelita—agserbidanto kas ar-ari ken papadi idiay langit. Awan ti makalapped iti pannakatungpal ti panggep ni Jehova!
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
(Roma 9:21-23) Awan aya ti autoridad ti agdamdamili a mangaramid iti dua a banga iti isu met la a pila, maysa para iti nadayaw a panggep ken maysa para iti di nadayaw a panggep? 22 Kasanon no an-anusan ti Dios dagiti banga a maikari iti pungtot a nairanta a madadael uray no adda koma pannakabalinna a mangipakita iti pungtot ken pannakabalinna a mangdadael kadakuada? 23 Ken kasano ngay no inaramidna dayta tapno maipakaammona ti kinabaknang ti dayagna kadagiti banga a maikari iti asi, a nasaksakbay nga insaganana maipaay iti dayag,
Agpasukogka iti Disiplina ni Jehova
5 Kasanon no sipapakinakem a di kayat dagiti tattao ti agpasukog iti Naindaklan nga Agdamdamili? Kasano ngata nga usarenna ti autoridadna? Panunotem no ania ti mapasamak no narigat a sukogen ti pila para iti maysa a kita ti basehas. Mabalin nga usaren dayta ti agdamdamili iti sabali a kita ti basehas, wenno ibellengna lattan! No saan a masukog ti pila, kaaduanna a kamali dayta ti agdamdamili. Ngem saan a kasta iti biang ti Naindaklan nga Agdamdamili. (Deut. 32:4) No saan nga agpasukog ken Jehova ti maysa a tao, dayta a tao ti makimbasol. Suksukogen ni Jehova dagiti tattao sigun iti reaksionda. Dagidiay mangipangag kenkuana masukogda iti makagunggona a pamay-an. Kas pagarigan, dagiti napulotan a Kristiano ket ‘basbasehas ti asi’ a nasukog kas ‘basbasehas a maipaay iti nadayaw a pakausaran.’ Iti sabali a bangir, dagidiay sipapakinakem a sumupiat iti Dios agbalinda laeng a ‘basbasehas ti pungtot a naaramid a maikari iti pannakadadael.’—Roma 9:19-23.
(Roma 10:2) Ta paneknekak nga adda regtada nga agserbi iti Dios, ngem saan a maitunos iti umiso a pannakaammo.
Imon, Naimon
Di Umiso a Regta. Ti maysa a tao mabalin a napasnek ti kinaregtana, wenno kinaimonna, maipaay iti maysa a pakaseknan, ngem mabalin a biddut dayta ken di makaay-ayo iti Dios. Pudno dayta iti adu kadagiti Judio idi umuna a siglo. Ninamnamada a dumteng kadakuada ti kinalinteg babaen iti bukodda nga ar-aramid iti sidong ti Mosaiko a Linteg. Ngem impakita ni Pablo a di umiso ti regtada gapu ta awananda iti umiso a pannakaammo. Gapuna, saanda nga inawat ti pudpudno a kinalinteg nga aggapu iti Dios. Kasapulan a bigbigenda ti biddutda ket agsublida iti Dios babaen ken Kristo tapno umawatda iti kinalinteg ken wayawaya manipud panangkondenar ti Linteg. (Ro 10:1-10) Kasta idi ni Saulo a taga Tarso, a napalaus ti regtana maipaay iti Judaismo agingga iti punto a panaglablabes, nga ‘indadanesna ti kongregasion ti Dios ken dinadaelna dayta.’ Siaannad a sinalimetmetanna ti Linteg kas “maysa a nangpaneknek iti bagina nga awan pakababalawanna.” (Ga 1:13, 14; Fil 3:6) Kaskasdi a di umiso ti imonna maipaay iti Judaismo. Napasnek ti pusona, a gapu iti dayta imparangarang ni Jehova ti di kaikarian a kinamanangngaasina babaen ken Kristo iti panangiturongna kenkuana iti dalan ti pudno a panagdaydayaw.—1Ti 1:12, 13.
Panagbasa iti Biblia
(Roma 10:1-15) Kakabsat, ti naimbag a tarigagay ti pusok ken ti pakaasik iti Dios para kadakuada ket talaga a para iti pannakaisalakanda. 2 Ta paneknekak nga adda regtada nga agserbi iti Dios, ngem saan a maitunos iti umiso a pannakaammo. 3 Saanda a nagpasakup iti kinalinteg ti Dios ta dida ammo ti kinalinteg ti Dios ngem ikagkagumaanda ketdi a paneknekan a nalintegda iti bukodda a pamay-an. 4 Ta ni Kristo ti pagpatinggaan ti Linteg, tapno agbalin a nalinteg ti amin a mangipakpakita iti pammati. 5 Ta insurat ni Moises ti maipapan iti kinalinteg sigun iti Linteg: “Agbiagto ti tao a mangtungpal kadagita.” 6 Ngem kuna ti kinalinteg nga ibunga ti pammati: “Dimo ibaga iti pusom, ‘Asinonto ti umuli idiay langit?’ kayatna a sawen, tapno iyulogna ni Kristo, 7 wenno, ‘Asinonto ti umulog iti nakaun-uneg nga abut?’ kayatna a sawen, tapno pagungarenna ni Kristo.” 8 Ngem ania ti kunana? “Ti sao ket asideg kenka, iti ngiwatmo ken iti pusom”; kayatna a sawen, “ti sao” ti pammati nga ikaskasabatayo. 9 Ta no ipakaammom a ni Jesus ket Apo, ken naimpusuan nga ipakitam ti pammatim nga isu ket pinagungar ti Dios, maisalakankanto. 10 Ta babaen ti puso, ipakita ti maysa a tao ti pammatina para iti kinalinteg, ngem babaen ti ngiwat, ipakaammona iti publiko ti mensahe para iti pannakaisalakan. 11 Ta kuna ti kasuratan: “Saanto a mapaay ti asinoman a mangibatay iti pammatina kenkuana.” 12 Ta awan ti pagdumaan ti Judio ken Griego. Adda laeng maymaysa nga Apo ti isuamin, a nabaknang iti amin nga umaw-awag kenkuana. 13 Ta “maisalakanto ti amin nga umawag iti nagan ni Jehova.” 14 Ngem kasanoda nga awagan daydiay saanda a patien? Kasano met a patienda daydiay saanda a nangngeg? Ken kasano a mangngegda no awan mangasaba? 15 Kasano met a mangasabada no saanda a naibaon? Kas iti naisurat: “Anian a nagpintas dagiti saka dagidiay mangidandanon iti naimbag a damag maipapan iti nasayaat a bambanag!”