Panangmatmat ti Biblia
Napudot Aya ti Impierno?
“TI TAO mauramto, mauramto, mauramto!” Iti nasipnget a kuarto, ti agpalpalawag, a maur-uram ti kamisadentrona, ti nangiyunnat kadagiti takkiagna ket immaddang iti sumagmamano nga addang kadagiti nasdaaw a managimdengna. Pagyamanan, ta nagpaut laeng ti demonstrasion iti sumagmamano a segundos. Ngem babaen iti tulong ti di mauram a pulbosna, nabaelan ti manangaskasaba nga inawis ti managdengngegna babaen iti makakumbinsir a panangipapatina iti impierno nga apuy.
Kas kenkuana, adu a dadduma pay a mannursuro iti relihion—nangnangruna iti Kakristianuan—ti agkuna a daytoy nga agnanayon a gasat ti agur-uray kadagiti nadangkes. Ngem kasta kadi ti kunaen ti Biblia?
Naimbag ken Dakes iti Maymaysa a Lugar
“Dagiti nadangkes mapasublidanto iti impierno, uray pay dagiti amin a nasion a manglipat iti Dios.” (Salmo 9:17, King James Version) Ditoy, imbes a ti sao nga “impierno,” adu a moderno a patarus kas ti Lamsa ken The Jerusalem Bible kaykayatda a tinaginayon ti sao a nagparang iti teksto a Hebreo, ti “Sheol.” Ngem ania ti pudno a tuktukoyen ti “impierno,” wenno “Sheol”?
Ti libro ti Biblia nga Eclesiastes mangipaay iti ad-adu nga impormasion maipapan iti Sheol. Kunana: “Ti aniaman a masarakan ta imam nga aramiden, aramidem iti kabaelam, ta awan ti aramid wenno gakat wenno pannakaammo wenno sirib idiay Sheol, a papanam.” (Eclesiastes 9:10) No dagidiay adda iti impierno, wenno Sheol, dida makapanunot wenno makapagaramid, sigurado a dida agsagaba.
Saan kadi, ngarud, a nakaskasdaaw nga uray ti matalek nga adipen ti Dios napan idiay Sheol. Ni Jacob impagarupna a mapan sadiay idi natay, ken ni Job ninamnamana a ti Dios ti mangilemmeng kenkuana sadiay ket pagpatinggaenna ti panagsagsagabana. (Genesis 42:38; Job 14:13) Dagitoy kadi dua a matalek nga ad-adipen ninamnamada—wenno dinawatda pay—ti mapan iti sumsumged, umap-apuy nga impierno a kadua dagiti nadangkes? Pudno a saan!
Ania ti “Apuy”?
Ngem kasanotay nga awaten dagiti sasao ni Jesus idi kinunana a dagidiay a di agaramid iti pagayatan ti Dios mapandanto “iti apuy a di maiddep,” wenno ‘ti hurno ti apuy nga idiay addanto dagiti sangsangit ken ngarngaretnget dagiti ngipen’?—Marcos 9:43-48; Mateo 13:42.
Iti panangisalaysayna iti daytoy a lugar, saan nga inusar ni Jesus ti sao a “Hades,” ti Griego a katupag iti Hebreo a sao a “Sheol.”a Imbes ketdi, inusarna ti “Gehena.” Daytoy a sao tuktukoyenna ti basuraan iti asideg ti Jerusalem, a maawagan Ginget ti Hinnom, a sadiay ti apuy ti agnanayon a manguram iti basura. Daytat’ mainugot a termino a mamagpanunot kadagiti managimdeng ni Jesus, saan a ti agnanayon a panagsagaba, no di ket ti naan-anay a pannakadadael, ti pannakapukaw babaen iti apuy.
Ti Apocalipsis a naited ken apostol Juan saritaenna ti “danaw a sumsumged ti apuy ken asupre” isu a pakaibellengan dagidiay amin nga agaramid ti dakes. (Apocalipsis 21:8) No adda impierno, mabalin nga isu daytoy, ta dagiti nadangkes mapanda sadiay. Ngem dayta met laeng a libro ti Biblia ibagana kadatayo a ti ipapatay, a natawid ken Adan, ken ti Hades maitappuakdanto iti daytoy met laeng a danaw ti apuy. Mabalin kadi nga agsagaba dagitoy dua a banag a di maigganan? Saan. No di ket ti apuy ditoy mabalin ken pudno nga iladawanna ti pannakapukawda, isu a mapasamak apaman nga ‘inteddan dagidiay natay nga adda kadakuada,’ kayatna a sawen, kalpasan ti panagungar dagiti natay.—Apocalipsis 20:13, 14.
Dagitoy maudi nga ulidan ipakitana a ti apuy ket maysa laeng a simbolo iti pannakapukaw, wenno agnanayon a pannakadadael. Gapuna awan ti panagsagaba idiay danaw nga apuy, wenno Gehena, a kas met ti kinaawan ti panagsagaba idiay Hades (wenno, Sheol), a sadiay ti papanan dagiti matalek nga ad-adipen ti Dios, agraman dagiti nadangkes a tattao. Ngem no usigentayo pay a naun-uneg ti tema, nasaysayaat ti pannakaawattayo no apay a ditay mabalin a patien nga agpadpada ti Biblia ken ti impierno nga apuy.
Di Maitunos iti Personalidad ti Dios
Ania ti pagarupenyo kadagiti nagannak a mangibalud kadagiti annakda iti inaldaw-aldaw, wenno mangtutuok kadakuada? No kagura dagita nga ar-aramid, saan kadi a kagurayo met ti dios a mangtutuok kadagiti annakna iti agnanayon iti apuy?
Ti kinapudno a ti pudno a Dios saan a kasta ti makita manipud kadagiti pammabalaw nga imbagana kadagiti Israelitas a ‘nangpuor kadagiti annakda a lallaki ken babbai iti apuy.’ Impapilit ni Jehova a daytoy a banag ‘dina imbilin ken dina pinanunot.’ (Jeremias 7:31) Gaput’ pulos a di pinanunot ti Dios dagita a bambanag, kasano a mapanunottayo nga isut’ mangpataud iti impierno nga apuy a maipaay kadagiti parsuana?b Wen, no ti kinauyong ken panangtutuok guraentayo, ad-adda pay a kagura ti Dios, nga isu ti ayat?—1 Juan 4:8.
Ti doktrina nga impierno nga apuy maibusor met iti kinahustisia. Iti suratna kadagiti taga Roma, inlawlawag ni apostol Pablo: “Ti supapak ti basol isu ni patay.” (Roma 6:23) Kasta met, ibagana kadatayo: “Ta ti natayen gapu iti basol, adda a naluk-atanen iti basol.” No ti ipapatay ti naan-anay a mangikkat iti pannakabasolna, apay ngarud nga agsagaba iti agnanayon gapu laeng iti basolna iti panagbiagna?—Roma 6:7.
Gapuna, ipakita ti Biblia a ti impierno nga pauy, kas ti kaaduan a pannakaawat, awan. Ket daytoy a pannakaawat ti mangipalubos kadatayo a mangpataud iti relasion iti Dios a naibatay iti ayat ken saan nga iti buteng. Isingasingmi nga usigenyo ti Biblia ket ammuenyo no kasano ti mangay-ayo kenkuana iti umiso a pamay-an tapno mairamankayo kadagidiay makakitanto iti nakaskasdaaw nga aldaw inton ti Hades, wenno Sheol, ti gagangay a tanem ti sangatauan, mapukawton iti agnanayon.—1 Juan 4:16-18.
[Dagiti Footnote]
a Idiay Aramid 2:31, iti naadaw idiay Salmo 16:10, ti Griego a sao a “Hades” ti nausar a mangipatarus iti sao a “Sheol.”
b Dadduma ti mabalin a mangitudo iti imbaga ni Jesus iti baknang a tao ken ni Lazaro idiay Lucas 16:19-31 kas pammaneknek iti impierno nga apuy. Ngem dagitoy a sasao ni Jesus ket pangarig ket, ngarud, saan a masapul nga awaten a literal. Maipaay iti ad-adu pay nga impormasion, kitaenyo ti libro a Kastoy la Ngatan ti Biag? nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Blurb iti panid 18]
Aniat’ pagarupyo kadagiti nagannak a mangtutuok kadagiti annakda?
[Ladawan iti panid 19]
Daytoy kadi ti impierno ti Biblia?