Maysa a “Jazz Drummer” Masarakanna ti Pudno a Kinaragsak
BOOM! Boom! Boom! Iti kinaraniag dagiti silaw ti entablado ti teatro, pinabanugbog ti tumatambor ti aweng. Dagiti matak ti naipamaysa kadagiti tambor, ket nagpigsa ti panaggutok ti pusok iti awengna.
Idi Enero 1945, kadagiti tartaraudi a tukad ti Gubat Sangalubongan II, nagkamang ti pamiliami a kadua dagiti nagannak ken nanangko idiay Katsunuma, Japan. Kalpasan ti gubat, nagbalin ni Tatangko a konduktor iti banda dagiti agtutubo iti ili. Iti panagbuybuyak iti panagensayoda, nakayawanak iti napigsa a banugbog dagiti tambor.
Idi simrekak iti haiskul, inkeddengko kas kalat ti panagbalinkonto a tumatambor ti jazz. Ti maestrok iti musiko ti nangparegta kaniak a mapan iti maysa nga unibersidad ti musika, ket dagiti dadakkelko ti nangtulong kaniak a makapagsagana para iti eksamen ti iseserrek. Idi 1964, kadagiti nagadu a nageksamen manipud intero a Japan, maysaak kadagiti tallo a naawat iti Percussion Instruments Department iti Tokyo National University of Fine Arts and Music.
Nupay ti unibersidad ti kasayaatan idiay Japan, napaayak. Apay? Agsipud ta daytat’ awan ipapaayna a panagsanay ti estudiante nga agbalin a “jazz drummer,” wenno dagiti estudiante saanda nga agtoktokar ti jazz. Kaskasdi a minasterko dagiti instrumento de percusion ken nangpataud kadagiti nadumaduma a teknik. Nagin-inut a pinanawak ti arapaapko nga agbalin a tumatambor ti jazz ket pinanunotko ti ititipon iti maysa a nalatak nga orkestra. Ngem siak ti nakellaat.
“Uray kasanot’ rigatmo a mangipadpadas, dikanto agbalin,” kinuna ti maysa a miembro ti orkestra kaniak. “Napilin dagiti baro a miembro, uray pay sakbay a simrekka iti unibersidad.”
Limdaang ken kasla naabak pay ti riknak ket gapu itoy nagsubliak iti derrepko kadagiti tambor ti jazz. Kinunak iti bagik, ‘Iti lubong ti jazz, ti abilidad a tumambor ti maikukuenta, saan a dagiti koneksion wenno pull nga adda kenka.’ Idi umadanin ti graduasion, makiramramanak kadagiti panagensayo iti klub ti jazz kadagiti nadumaduma nga unibersidad.
Arapaap ti Kinaubing Natungpal
Kalpasanna, idi 1967, naiyam-ammoak iti maysa a pianista nga agnagan Yosuke Yamashita. Isut’ saan laeng nga agtoktokar ti jazz no di ket isu pay ti nalaing a manangirugi ken estudiante ti musika. Nangbuangaykami iti karkarna a trio ti piano, saxophone, ken tamtambor. Idi damo uray dagiti kritiko ken dagiti agdengdengngeg ti di makaaw-awat iti kinabagtit ken kinapigsa ti jazz nga inkam parpartuaten. Nagkapuy ti tumabtabuno kadagiti panagtoktokarmi. Ngem siak ti mapmapneken. Maragsakan ni Yosuke ti panagtoktokarko, ket idi agangay, ti riknami iti maysa ken maysa ti simmayaat ken rimmangay iti kinamanagdudumadumana.
Nagbalin a naisalsalumina ti panagtamborko. Babaen ti masansan a panangpatitko ti piangpiang, ti snare drum, bass drum, ken tom-tom a balanse, ti seksion ti tambor ti agallangogan a kanayon. Ti napartak ken napigsa a panaggunay dagiti sakak ken imak ti namagsiddaaw kadagiti agbuybuya ken nagbalin a sikat. Naminsan nagtokarkami kadagiti managbuya idiay sirok ti nalatak a Kosei Nenkin Hall idiay Tokyo bayat a ti Yomiuri Symphony Orchestra ti Japan addaanda met ti konsierto idiay kangrunaan a siled iti makingngato a grado.
Dagiti periodiko iti sumaganad nga aldaw ti naaddaan ti anunsio manipud iti orkestra: ‘Ladingitenmi ti gulo iti napalabas a rabii iti panagdengngeg iti konsiertomi gapu iti ungor manipud iti makimbaba a siled. Kayatmi nga iyebkas ti naimpusuan a panagpadispensarmi.’ Iti kamaudianan naritubar ti siled tapno pasayaaten ti soundproofing. Kalpasan dayta naawaganakon kas ti Monster Drummer.
Pudpudno Kadi a Ragsak?
Idi nagbalin a nabalballigi ti grupomi, nangrugiak metten nga agbiag nga ar-aramiden ti kaykayatko. Nagdaldaliasatak iti intero a Japan, a makipagpaspasiar a kadua dagiti gagayyem kaanoman a magustuak. Ngem itan adda asawakon. Ngem diak unay maseknan ken baketko, a ni Yukiko, a maysa a percusionista iti The Ladies’ Orchestra.
Saanak a naragsak. Agimonak iti asinoman a karibal a tumatambor, ket dimmakkel ti pannakaupayko idi a ti kinapopularko ken ti sapulko nagkurang iti kalatko. Ti rikna ti kinakawaw ti kumibor iti unegko. Saludsodak no kua dagiti kakaduak: “Aniat’ punto ti panagtartrabaho, ti panagin-inum, ken panagragragsak kas iti daytoy?”
“Dika riribuken ta bagim kadagita minamaag a panagpampanunotmo,” isungbatda. “Ti importante ket isut’ ganasna.” Ngem iti panangsursurot iti nainaig-iti-ragragsak a panagbiag, nupay kasta, ti nangiturong iti pannakaiyospitalko gaput’ sakit iti dalem idi kalgaw ti 1972. Gapu ta napalalot’ panagsarsaruak ken kinakapuyko, agbutengak a matay. ‘Uray no isardengkon ti panagtamtamborko,’ kunak iti bagik met laeng, ‘kayatko ti agbiag!’
Iti daydi, agdaldaliasat met ni baketko a kadua ti orkestrada. Iti kamaudiananna isut’ nagawiden ket nakitana ti kadagsen ti sakitko, nga isut’ nagsardenganna iti trabahona. Karugrugina pay laeng a makipagad-adal ti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova, ket bayat a dumakdakkel ti panangipategko kenkuana, pinalubosak ti panagtultuloyna a makipagadal. Nagin-inut a pimmigsaak ket, kalpasan ti tallo a bulan a panagpaungarko, timmiponak manen iti musikal a grupomi. Sagpaminsan agparparangkami iti telebision ken radio, ket immadu met dagiti managbuyami ken ti sapulmi.
Panagballigi Idiay Europa
Idi 1973 naaddaankami ti umuna a panagbiahe a konsierto idiay Europa. Iti umuna nga aldaw, nagtokarkami idiay Mörs Jazz Festival idiay Alemania. Idi nalpaskamin, adda apagkanito a panagulimek, kalpasanna ti naariangga a panagpalakpak. Ti nangisponsor ti piesta ti nangisaludsod: “Kadagiti isuamin! Kayatyo kadi nga agsubli daytoy a grupo inton umay a tawen manen?” Simmungbat dagiti agdengdengngeg ti ad-adda manen a palakpak. Iti sumaganad nga aldaw nagparang ti retratok iti periodiko a dadakkel a letra ti paulona: “Kamikaze Drummer From Japan.”
Iti sumaruno a tawen ngimmato ti kobrarmi ken dawat ti panagpabuyami. Nagtokarkami idiay Berlin Jazz Festival, Donaveschingen Modern Music Festival, Heidelberg Jazz Festival, Ljubljana Jazz Festival, North Sea Jazz Festival, ken dadduma pay. Kanayon ti panagdawat dagiti agdengdengngeg ti panangulit, ket kadagiti dadduma a piesta, aglinea dagiti polisia iti sanguanan ti entablado tapno salaknibandakami manen kadagiti managayat. Wen, maysaakon a nakabalballigi a tumatambor, a nalab-awan payen ti ar-arapaapko idi ubingak pay.
Ti Ulidan ni Baketko
Ti pannakairaman ni baketko iti musika ti saan a nangriribuk kaniak a pulos, ngem ita ti panunot nga isut’ awan gapu kadagiti Nakristianuan a gimgimong ken panangaskasaba ti mangriribuk unay kaniak. Napanunotko: ‘Dagidiay agpampannuray iti relihion nakapuyda. Ti relihion ket maysa a raket a pagpupuonanna ti kinakapuy.’ Uray no inaramidko amin a kabaelak tapno lipatenna ti baro a relihionna, madina kayat ti sumuko.
Naminsan sinurotnak iti panagin-inumko, a siuulimek a nagtugaw iti sibayko iti maysa a bar. Gaput’ marurodak, isut’ dinigosko ti whiskey. “Pumanawka!” kunak kenkuana. Sikakalma pinunasanna ti buok ken badona iti panyo, a kasla awan napaspasamak. Ti agay-aywan ti bar ken dagiti sukina ket kumusilapda kaniak. Intultuloyko ti panagin-inumko agingga a naulawakon, kalpasanna inyawidnakon.
Maysa a rabii isut’ pinilitko a pinaruar iti apartmentmi, sinerraak ti ruangan, ket pinatibkerko dayta babaen iti kadena ti ruangan. Imbes a pimmanaw, linuktanna ti ruangan, nangala ti ragadi ti landok, ket rinugianna a ragadien ti kadena. Nagallangogan pay ti ungor iti intero a pasdek a sadiay matmaturog dagiti tattao. Isu itan ti masapul a pastrekek.
Gaput’ ladingitko masansan nga agbarbartekak. Kunak a nasaysayaat no matayak laengen. Iti kasumbangirna, saan a masimronan ni baketko wenno agbuteng iti panangrirriribukko. No agbuyaak ti telebision no rabii, isut’ agpakpakaasi kaniak a dumngeg bayat a basbasaenna ti libro a Manipud Paraiso a Napucaw Aginggana ti Paraiso a Naisubli. Siak ti ibasaanna kada rabii. Nagin-inut a nagbaliw ti riknak manipud “Agulimekka!” a nagbalin a “Sige ituloymo ti agbasa.”
Isu met ti mangikabil kadagiti magasin a Pagwanawanan ken Agriingkayo! iti maletak no mapanak agbiahe iti konsierto. Ti kinausiusok pinarmekna ti butengko a makumberte, ket rinugiak a basaen ti salsalaysay dagiti tattao kadagiti magasin maipapan kadagidiay simmurot iti dalan ti Kinakristiano. Masansan agpatinggaak a mangpumpunas ti lulua kadagiti matak, nupay mariknak a saanak koma a paal-allukoy kadagita nga estoria.
Maysa a rabii karkarna a nakataltalna ti riknak ket naikeddengko nga ikabil ti bagik iti kasasaad ni baketko. Sinaludsodak ti bagik: ‘Aniat’ dakes iti panagad-adalna ti Biblia? Aniat’ maitukonko kenkuana a mabalin a mangsukat iti Biblia?’ Iti sumaganad nga aldaw isut’ sinuotko. “Ibbatam nga interamente ta Biblia, wenno saan agsinatan,” kinaritko.
Kalpasan ti nabayag a panagulimekna, kunana, nga aglulua ti matmatana: “Diak kayat ti maidiborsio. Ken diak met kayat nga isardeng ti panagad-adalko ti Biblia.”
Nabang-aran, insungbatko: “Isardengko ngaruden ti panangbusbusorko kenka.”
Di nagbayag kalpasan daytoy, kinuyogko ni baketko iti maysa a gimong dagiti Saksi ni Jehova. Ngem diak pay latta inikkat ti panagannadko. Kaskasdi, ti naimbag a kababalin dagiti ubbing ken ti kinarasonable dagiti maisursuro ti namagsiddaaw kaniak. Intultuloyko ti tumabuno kadagiti gimong ket nagin-inut a ti panagsipsiputko kontra kadagiti Saksi ti bimmaban. Mangrugin a malasinko bassit a mabalin ti solusion ti kasla kawaw a rikriknak ti mabalin a masarakan iti Biblia. Ngem idi umunegen ti pannakaawatko, makitak metten a no siak ti agadalen ti Biblia, masapul a balbaliwak met iti panagbiagko.
Panagbimbinnusor kadagiti Kamkamengko
Gapuna nangrugin ti panagbimbinnusor iti unegko. Nupay ammokon no aniat’ nalinteg, diak met maaramidan dayta. Matutuokak babaen iti panagtarigagay nga agsigarilio ken agaramid ti imoralidad. Ngem diak kayaten ti sumuko pay kadagita a tartarigagay. (Roma 7:18-24) Tapno mapapigsak ti bagik, siak ti masansan a mapan kadagiti Nakristianuan a panaggigimong agingganat’ mabalin.—Hebreo 10:23-25.
Dagiti gimong ti mangrugin a mangimpluensia ti panagpampanunotko. Ti kinadayag, kinabaknang, ken nailubongan a ragragsak ti kasla saandan a napateg. Makitak a silalawagen kas kabusor dagiti nailubongan a tarigagay. Bayat a magmagnaak nga agawiden manipud Kingdom Hall, mariknak ti talna ti panunot a diak pay pulos a napadpadasan. Iti damdamona, naikunakon, “Maragragsakanak.”
Isisina iti Grupo
Idi 1975, kalpasan la unay ti panagkalikagumko ti panagadal ti Biblia, napanak iti maikapat a panagbiahe ti konsiertomi idiay Europa. Kas met laeng idi, napalalo unay ti panagpalpalakpak dagiti managdengngeg. Ti pusok, nupay kasta, ti saanen a nabara kas idi. Uray no kuna ti sponsor manen, “Pangngaasiyo ta agsublikayonto inton umay a tawen manen,” napanunotkon a panawan ti bunggoymi ti musika.
Idi nakasubliakon idiay Tokyo dagdagus a rinugiak manen ti panagadal ti Biblia, ket di nagbayag rinugiakon nga ibagbaga kadagiti dadduma ti pudpudno a ragsak a marikriknak. Iti maudi a panagbiahek iti mismo a pagilianmi, nariknak ti pannakaiduron a mangiraman ti baro a namnamak iti maysa kadagiti sponsormi a nakadekdekket kaniak. Nagkararagak ken Jehova nga ikkannak koma ti gundaway a makisao kenkuana. Ngem kasanok a rugianan ti pannakipatang?
“Aniat’ umay iti isipmo no mangngegmo ti sao a kinaragsak?” insaludsodko.
“Mapampanunotko dagiti kasasaad a sadiay ti sakit ken ipapatay napunasdan, ket tunggal maysa agtaengda a sitatalna,” insungbatna. Maayatanak iti daytoy nagsayaat a sungbatna ket dagus nga imbagak kenkuana: “Isut’ gapuna a panawakon daytoy a grupo.” Bayat nga intultuloyko ti panagsao, intultuloy met ni Jehova a pinadakkel ti bin-i nga adda iti pusona. Iti kamaudianan isut’ immuna a nabautisaran a Saksi ni Jehova iti lugarda. Ti ragsak manipud iti daytoy a kapadasan ket naguneg ken napaut, a linab-awanna ti ragsak a napasarak manipud panagtamtambor.
Panangnanam ti Pudpudno a Ragsak
Kalpasan panangpanawko iti grupo, maysa a lalaki ti nagkuna iti Saksi a simmarungkar kenkuana: “Dakayo a tattao pinatayyo ni Moriyama.” Pudno, natay ni Moriyama a tumatambor, ngem ni Moriyama ti Kristiano a ministro ti naiyanak. Nabautisaranak idi Hunio 1976 kas simbolo ti dedikasionko ken ni Jehova.
Idi 1979 siak ken ni baketko ket nangrugikami a nagserbi kas amin-tiempo a payunir a ministro. Nanipud idin linak-ammi ti rag-o a panangtultulong ti adu a tattao a makasarak met ti pudpudno a ragsak. Naikkanak metten ti pribilehio nga agserbi kas maysa a panglakayen kadagiti kongregasion idiay Tokyo ken Nagoya.
Idi agkabanuagak, kunak no ti kinaragsak ti nainaig kadagiti tamtambor. Uray no sagpaminsan kaskasdi pay met laeng nga agay-ayayamak ti tambor, naammuak a ti pudpudno a ragsak ti aggapu, saan a babaen ti panangsursurot iti karera iti musika, no di ket iti panagserserbi iti Namarsua, a ni Jehova. Itan naisentron ti intero a panagbiagko iti aglikmut ti namnamak a mangnanam ti pudpudno a ragsak iti agnanayon iti maysa a paraiso a daga a kaduak ni baketko ken ni Saori, nga anakko, a naiyanak dua a tawen pay laeng ti napalabas.—Kas insalaysay ni Takeo Moriyama.
[Ladawan iti panid 26]
Ni baketko, (kadua ni Saori nga anakmi) ken siak kumitkitakami iti masanguanan a nanamento ti pudpudno a ragsak iti agnanayon iti maysa a paraiso a daga