Ti Pudpudno a Panggep ti Biag

PANUNOTENYO a bumisbisitakayo iti pagtrabahuan ti maysa a gayyem. Kalkalpasna pay laeng ti maysa a proyekto, ket naay-ayokayo iti dayta. Nagsayaatan ti pannakaaramid ken nakapimpintas ti pannakabukelna. Ngem kasano man ti panangpanunotyo dikay maikeddeng no ania ti nakairantaanna. Kasano nga ammuenyo dayta? Siempre, imtuodenyo laeng ti gayyemyo, ket mabalin a maragsakanto a mangibaga kadakayo.

Gapuna kasano a maammuantayo ti panggep ti biag? Bueno, apay a ditay saludsodan ti Dios, “ti gubuayan iti biag”? (Salmo 36:9) Kasano a maaramidyo dayta? Makaparagsak ta, imbagana dayta kadatayo babaen iti Biblia. Impaisuratna kadagiti indibidual nga addaan pammati dagiti pampanunotna iti pamay-an a maawatantayo. Kinapudnona, ti panggep ti biag mabalin a maiyebkas iti sumagmamano laeng a sasao: Addatayo ditoy tapno ammuentayo ti Dios ken aramidentayo ti pagayatanna. Kunaen ti Biblia: “Daytoy isu ti pagbanagan ti panggep, amin nangngegan: Agbutengka iti Dios ket salimetmetam dagiti bilbilinna. Ta daytoy isu ti dagup ti rebbeng ti tao.”—Eclesiastes 12:13.

Nakasimsimple kadi dayta? Bueno, saan met. Ti kaaddatayo ditoy tapno ammuentayo ti Dios ken tapno aramidentayo ti pagayatanna adda nagsayaatan ken nauneg a kaipapananna.

Ti Orihinal a Panggep ti Dios

Ti panangammo iti orihinal a nakairantaan iti sangatauan tulongannakayo nga umawat a nasaysayaat iti panggep ti biag. Ilawlawagna met no apay a dagiti dadduma a banag a nadakamat iti napalabas nga artikulo pudno a makaipaayda ti pateg ken panggep iti biag dagiti adu itatta.

Ti salaysay ti Biblia maipapan iti panamarsua ti tao kunaenna: “Ket ti Dios intuloyna a kinuna: ‘Aramidenta ti tao a kaladladawanta, kas kaaspingta.’” (Genesis 1:26) Gapuna, naaramid dagiti tao a mabalinda ti agbalin a kaasping ti Dios, a mangik-ikut kadagiti naisangsangayan a kualidad nga adda kenkuana, agraman ti sirib, pannakabalin, kinalinteg, ken ayat. Pakasdaawan kadi, ngarud, a dadduma masarakanda a makapnek ti panangsapul iti pannakaammo wenno mangaramid kadagiti ar-aramid a mangkarit iti mental wenno pisikal a pannakabalinda? Ket di kadi inanamaen a ti panangtulong kadagiti sabsabali mangipaay iti makapnek a panggep iti biag dagiti adu? Nikaanoman. Daytoy ket paset ti nakaparsuaantayo.

Ti rekord ti Biblia ituloyna a kunaen a dagiti tao natudinganda a mangaywan kadagiti amin a sabsabali a biag ditoy daga—“dagiti ikan iti taaw ken dagiti tumatayab kadagiti langit . . . ken amin nga agkarayam nga aguy-uyas iti rabaw ti daga.” (Genesis 1:26) Di ngarud pakasdaawan, nga uray itatta adut’ makasarak iti pannakapnek iti kaadda dagiti an-animal iti aglawlawda ken makiay-ayamda kadakuada. Marikna dagiti dadduma ti rebbengenda kadagiti animal nga uray la ikagumaanda ti mangitalimeng kadagiti agpegpeggad a kita, wenno agkampaniada a maibusor iti panangisarang kadagiti animal iti awan mamaayna a panagsagaba.

Dagiti tao nabilinda met nga ‘agbalin nga appo iti daga.’ (Genesis 1:28) Aniat’ ipamatmat daytoy? Mainanama a dagiti tao rebbeng a saanda nga inaagum ken awan ar-arnasna nga usaren ti daga agingga a maibusen ti kinabaknangna, mamulitan ti aglawlawna, ken dagiti baybay ken ti dagana napunnon iti basura. Imbes ketdi, nangituyang ti Dios iti padron iti panagbalinda nga appo iti daga idi “inkabilna ti maysa a minuyongan idiay Eden, iti daya, ket insaadna idiay ti tao a binukelna.” (Genesis 2:8) Daytoy a minuyongan ti Eden isut’ pagtuladan a mangipakita no anianto ti pagbalinan ti daga. Dayta iparangarangna ti panggep ti Dios iti planetatayo.

Ilawlawag ti salaysay ti Biblia: “Kasta met, binendisionan ti Dios [ti immuna a lalaki ken babai] ket kinunana kadakuada: ‘Agbungakayo ken agadukayo ket punnuenyo ti daga ken agbalinkayo nga appo kenkuana.’” (Genesis 1:28) Tarigagayan ti Dios a maaddaan ti annak dagiti tao ket punnuenda ti daga. Pinagtiponna ti immuna a lalaki ken babai ket, kaiyariganna, inaramidna ti immuna a kasar. (Genesis 2:22-24) Awan duadua a ti panagasawa ken ti pamilia nayonanna ti pateg ken panggep iti panagbiag dagiti adu!

Ania Komat’ Kasasaad ti Biag

Bayat nga adalentayo ti Biblia, nalawag nga inranta ti Dios ti iyaadu ti pamilia ni Adan ket palawaennanto ken dagiti annakna ti pagbeddengan ti minuyongan ti Eden agingga a dagiti tao punnuenda ti intero a daga. Ket ti natalon a daga agbalinton a maysa a paraiso. Pudno, ti tao mabalin nga usarenna ti kinabaknang ti daga agpaay iti pakagunggonaanna. Ngem rebbeng a maaramid daytoy iti umno a pamay-an. Ti tao isut’ mangaywan iti daga, saan a mangdadael iti dayta. Ti panangdadael iti daga a makitkitatayo itatta ket maibusor iti pagayatan ti Dios, ken dagidiay a makiramraman iti dayta agtigtignayda a maikaniwas iti panggep ti biag.—Apocalipsis 11:18.

Adda pay masursurotayo manipud itoy nga immuna a rekord ti Biblia, ket dayta isu ti saan a panggep ti Dios a matay ti tao. Dagiti immuna a nagannaktayo natayda gapu laeng ta sinupringda ti Dios. (Genesis 2:16, 17) Idi simmupringda, saandan a tungtungpalen ti panggep ti biag—saandan nga ar-aramiden ti pagayatan ti Dios. Gapuna saanda laeng a natay no di ket dagiti annakda inturayan met ida ni patay gapu iti pannakatawidda iti kinaimperpekto kadakuada. (Roma 5:12) Nupay kasta, dagiti tao immuna a nairantada nga agbiag nga agnanayon, saan a matay. Mabalin a daytoy ti makagapu no apay nga adut’ makasarak a makaupay ti mangpampanunot iti kinaababa ti panagtrabahoda gapu iti ipapatay.

Panangibanag iti Panggep ti Dios

Ti immuna a panggep ti Dios iti sangatauan ken itoy daga saan a nagbaliw. Panggepna pay laeng nga addanto maysa a paraiso a tagitauan ti naan-anay a rasa ti sangatauan. Kaskasdi, masapul nga iyurnosna ti pannakaparmek dagiti nakalkaldaang nga epekto ti pannakapaay dagiti immuna a nagannaktayo. Ti panagaramid iti pagayatan ti Dios itatta iramanna ti panagtignay a maitunos kadagitoy amin nga urnos ti Dios. Makaparagsak ta, mangipaay ti Biblia iti pannakailadawan ti agtultuloy a pannakaibanag iti panggepna.

Mabasatayo iti umuna a libro ti Biblia a sinarita ti Dios ti maysa a “bin-i” nga umayto a mangwaswas kadagiti amin a pakadangran nga imbunga ti pannakapaay da Adan ken Eva a mangaramid iti pagayatanna. (Genesis 3:15) Iti Kristiano a Griego a Kasuratan (“Baro a Tulag”), mabasatayo ti panagparang ni Jesus kas dayta “bin-i,” iti awan basol a biagna, ken ti ipapatayna iti im-ima dagiti kabusorna. Ti ipapatay ni Jesus, kinapudnona, ket maysa a daton a maigapu kadatayo, a nanglukat iti dalantayo a manggun-od manen iti biag nga agnanayon a napukaw da Adan ken Eva. (Hebreo 7:26; 9:28) Wen, kunaen ti Biblia: “Tunggal maysa a mamati kenkuana saan[to] a mapukaw no di ket adda biagna nga agnanayon.”—Juan 3:16.

Ket saan laeng a dayta. Kalpasan ti ipapatayna, napagungar ni Jesus kas immortal nga espiritu a parsua ket itan agturturayen kas Ari iti nailangitan a Pagarian ti Dios. Iti mabiiten dayta a Pagarian agtignayton a mangsukat kadagiti agdama a naindagaan a gobierno iti maysa a baro a lubong a kagimongan a mangsublatto a mangimaton kadagiti ar-aramid ti tao. Ikari ti maysa a padto ti Biblia: “Ti panagturayna dinto met maited iti sabali nga ili. Ngem burakennanto ken ibusennanto amin dagitoy a pagpagarian, ket isu agtalinaedto iti agnanayon.”—Daniel 2:44.

Kalpasanna, daytoy a Pagarian ti mangiwanwanto iti nakaay-ayat a trabaho a panangisubli iti Paraiso a daga ken ti panamagbalin a naan-anay iti sangatauan. Saritaen pay ti Biblia ti panagungar dagiti natay, tapno isuda met maaddaanda iti gundaway a makiraman iti kaitungpalan iti naindaklan a panggep ti Dios agpaay iti sangatauan. (Aramid 24:15) Iti kasta matungpalton ti nakapimpintas a kari: “Dagiti naemma tawidendanto ti daga, ket maay-ayatandanto iti naruay a talna. Ti sililinteg tawidennanto ti daga, ket agtaengto kenkuana nga agnanayon.”—Salmo 37:11, 29.

Magunggonaan a Personal

Tapno magunggonaan a personal manipud iti kaitungpalan ti naindaklan a panggep ti Dios iti daga, masapul nga umuna nga ammuentayo ti Dios. Kinuna ni Jesus: “Daytoy kaipapananna ti biag nga agnanayon, ti pananggun-odda iti pannakaammo kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken daydiay imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Kasano a maaramidtayo dayta? Maammuantayo ti dadduma a banag maipapan iti Dios babaen ti panangpaliiwtayo ti lubong iti aglawlawtayo, ti panamarsua, agraman ti nabituen a langlangit. (Salmo 19:1) Ngem nangnangruna pay, maammuantayo ti maipapan iti Dios—agraman ti maipapan iti Anakna, ni Jesu-Kristo—babaen ti Biblia. Maammuantayo ti naganna ken dagiti kualidadna, ket detaliado a maamuantayo no ania ti inaramiden ti Dios agpaay iti sangatauan. Ti kasta a pannakaammo gutugotennatayo a mangayat kenkuana ken iyadaninatayo kenkuana ken iti Anakna.

Ti pannakaammotayo iti Dios gutugotennatayo a mangaramid iti pagayatanna. Nalabit nagkarkararagtayo kas insuro ni Jesus: “Umay koma ti pagariam. Maaramid koma ti pagayatam, kas sadi langit, kasta met ditoy daga.” (Mateo 6:10) Ti pudpudno a panggep ti biag—daydiay makaipaay iti pudpudno a pannakapnek—isut’ panagbiagtayo a maitunos iti dayta a pagayatan ti Dios.

Aniat’ ramanen, nupay kasta, ti panangaramid iti pagayatan ti Dios? Para ken Adan ken Eva, inramanna ti panangaywan kadagiti an-animal ken ti panagbalin nga appo iti daga ken panangpunno iti dayta kadagiti naan-anay nga annak. No aramidentayo ti pagayatan ti Dios itatta, rumbeng nga ammuentayo ti maipapan ken alagadentayo ti pammati iti daton a subbot ni Jesus. Ket rumbeng a surotentayo ti ulidan ni Jesus babaen ti panangipakaammo kadagiti sabsabali ‘ti naimbag a damag ti pagarian ti Dios.’—Mateo 24:14.

Ti panangaramid iti pagayatan ti Dios iramanna ti panangpataud iti nadiosan a personalidad. Gapuna mailasintayo dagiti bambanag a guraen ti Dios—kas iti panagulbod, panagtakaw, makadangran a panagidanondanon, di mamedmedan a pungtot—ket laksidentay ida. Adalentayo met dagiti kualidad nga ayaten ti Dios—kas iti ayat, rag-o, talna, kinamanangaasi, ken kinaimbag—ket patanorentay ida babaen iti tulong ti nasantuan nga espiritu ti Dios. (Galacia 5:19-24) Tapno magun-odantayo ti biag nga agnanayon, masapul nga agbalintayo a kita ti tattao a tarigagayan ti Dios nga agbiag iti agnanayon. Kinapudnona, ti panangammo iti Dios ken ti panangaramid iti pagayatanna mangipaay iti panggep ken kinapateg iti panagbiagtayo a di maipaay ti aniaman a banag!

Ti Napateg nga Epektona

Ti panagbiag dagiti minilion a tattao iti aglawlaw ti lubong paneknekanna a ti panangsapul ti pudpudno a panggep iti biag pudno nga addaan napateg nga epekto iti maysa a tao. Usigenyo ti ulidan ni Wayne, a maldaangan unay iti ipapatay ti immuna nga asawana. Ti padi iti lugarna dina nabaelan ti nangliwliwa kenkuana, gapuna nagbalin nga okupado a boluntario ni Wayne. Isut’ nangidaulo iti American Legion ket aktibo kadagiti napolitikaan a grupo. Kalpasanna nagasawa manen, ngem nariribuk ti panagasawa. Awan pannakaiwanwan ti biagda nga agassawa.

Maysa nga aldaw, nupay kasta, pinidut ni Wayne ti Biblia ket rinugianna ti agbasa. Iti las-ud ti tallo a bulan naturposna dayta, ket kunana: “Itan ammokon nga adda panggep iti kaaddatayo ditoy ken ti panggep iti biag kalpasan ti ipapatay.” Imbagana iti asawana: “Rebbeng a mangsapulta kadagiti tao a pakitimpuyoganta a mangsursurot iti Biblia.” Di nagbayag nasabetda dagiti Saksi ni Jehova, ket ti pannakisarsaritada kadakuada pinarang-ayna ti tarigagayda a mangaramid iti pagayatan ti Dios. Indedikar ni Wayne ken ti asawana ti biagda iti Dios, ket nagunggonaan iti kasta unay ti biag ti pamiliada.

Ni Susan, maysa a balasang dagiti misionero a Presbyteriano, kayatna nga ipaay ti biagna a mangaramid iti maysa a banag a pudno a makatulong iti lubong. Maysa a palawag maipapan kadagiti peggad iti nuklear a bileg ti nangkumbinsir kenkuana a daytoy ket nakapatpateg. Gapuna simmardeng a nagadal iti kolehio tapno busbosenna ti amin a tiempona a mangisuro kadagiti tao maipapan iti parikut. Idi agtawen iti 21, nagserbi kas coordinator iti maysa a dakkel a rally a mangbusor iti nuklear a bileg. Kamaudiananna isut’ sinarungkaran dagiti Saksi ni Jehova ket naipakita kenkuana ti kunaen ti Biblia ket, idi agangay, nasarakanna iti pudno a panggep ti biag. Nupay isut’ maseknan pay laeng maipapan iti panangdaddadael ti sangatauan iti daga, mabigbigna a ti Dios solbarennanto dagitoy a parikut babaen ti Pagarianna. Gapuna, isut’ tumultulong kadagiti tao a maaddaan ti pammati iti dayta.

Ni Marielle inaramidna a panggep ti biagna ti panangtagiragsakna kadagiti bambanag nga ipaay ti lubong. Nanggun-od iti karera. Tinagiragsakna amin dagiti ‘makaawis’ a bambanag idiay Los Angeles, California, E.U.A., agraman dagiti padaya ken droga. Ngem idi nangrugi a nagadal iti Biblia, naammuanna ken nagserbi iti Dios, nakitana no kasano nga awan mamaay amin dagidiay a bambanag. Kunana a nabakbaknang ti biagna itan ta daytat’ maitunos iti pangpanggep ti Dios.

Ti bilang dagidiay a napabaknang ti biagda babaen ti panangammo iti pudpudno a panggep ti biag ket umad-adu iti ginasgasut iti inaldaw. Ti panagbiag a maitunos iti pudpudno a panggep ti biag babaen ti panangaramid iti pagayatan ti naayat, nailangitan nga Amatayo pudno nga adda napateg nga epektona iti tao. Daytat’ maysa a banag a mabalin a mangbaliw iti intero a panagbiagyo agpaay iti nasaysayaat. Awisendakayo a mangusig a mismo iti daytoy a banag. Ti biagyo agbalinto nga ad-adda a makapnek no aramidenyo dayta.

[Ladawan iti panid 9]

Mannangted-biag addaan panggep iti panangparsuana iti sangatauan

[Ladawan iti panid 10]

Saan a binaybay-an ti Dios ti panggepna a maaddaan iti maysa a paraiso a daga a napno iti naan-anay a rasa ti tao