Kinasalun-at ti Amin​—Maragpat Ngata a Kalat?

KAYATMO kadi a nasalsalun-atka ken ti pamiliam? Siempre kayatmo. Ngem nupay kaaduan kadatayo ti sagpaminsan laeng nga agsagaba iti saan a grabe a sakit, para iti minilion a tattao, sagsagabaenda ti nakalkaldaang ken napaut a panagsakit.

Nupay kasta, maar-aramid ti nagadu a pamuspusan tapno malapdan ti panagsakit. Usigem ti World Health Organization (WHO) a maysa nga ahensia ti United Nations. Iti komperensia nga inisponsoran ti WHO idi 1978, immabuloy dagiti delegado iti 134 a pagilian ken ti 67 nga organisasion ti UN, a ti kinasalun-at ket saan laeng a basta kinaawan ti sakit. Indeklarada a ti kinasalun-at ket “maysa a kasasaad ti naan-anay a kinasayaat ti bagi, panunot, ken pannakilangen.” Kalpasanna, situtured nga inwaragawag dagiti delegado a ti kinasalun-at ket maysa a “kangrunaan a kalintegan ti tao”! Nangikeddeng ngarud ti WHO iti kalat tapno maragpat ti “makaay-ayo a kasasaad ti kinasalun-at ti amin a tattao iti lubong.”

Ti kasta a kalat ket makaay-ayo ken natan-ok pay ketdi. Ngem kasano ngata a maragpat? Iti amin a tay-ak ti panangikagumaan ti tao, sigurado a ti medisina ti maysa kadagiti mapagtalkan ken mararaem unay. Sigun iti warnakan ti Britania a The European, nairuamen dagiti tattao kadagiti Makinlaud a pagilian “iti gagangay a ‘giddato a mangpaimbag’ nga agas: maysa a tableta a mangpaimbag iti maysa a sakit.” Iti sabali a pannao, iti kada sakit, namnamaentayo a mangipaay ti tay-ak iti medisina iti nalaka nga usaren ken dagus a mangpaimbag nga agas. Pudno ngata a maibanag ti medisina ti kasta a nangato nga arapaap?