Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Apay Koma nga Annurotek Dagiti Pagalagadan ti Biblia?

MANGMANGANKA a kadua ti dua a kaeskuelaam bayat a palpaliiwen ti maysa kadakuada ti diyo am-ammo a barito.

“Panagkunak, kayatnaka,” kinuna kenka ti kaeskuelaam. “Panangtaltaldiapna la kenka, ammok lattan!”

“Ken maysa pay, awan pay nobiana!” inyarasaas met ti maysa.

“No la koma awan ti nobiok,” kinuna ti immuna a kaeskuelaam, “diak agpangadua a makidenna kenkuana!”

Kalpasanna, inyimtuodna ti kagurguram unay a saludsod.

“Apay ngamin aya nga awan pay nobiom?”

Ammom a dimo maliklikan dayta a saludsod. Kinapudnona, kayatmo ti makinobio. Isuna laeng ta naisuro kenka a nasaysayaat a makinobioka inton nakasaganakan a makiasawa. No saan a gapu iti . . .

“Ti aya relihionmo ti makagapu?” kinuna ti kaeskuelaam.

‘Mabasbasana kadi ti isipko?’ nalabit napanunotmo.

“Ta Biblia la ngamin ti ammom,” mangumsi a kinunana. “Apay a dimo padasen met ti agragragsak sagpaminsan?”

Naipasangoka kadin iti kasta a situasion—um-umsiendaka gapu iti panangikagumaam a mangannurot kadagiti pagalagadan ti Biblia? Ania ti inaramidmo?

◼ Situtured nga indepensam dagiti moral a pagalagadan nga an-annurotem.

◼ Mababainka, ngem inkagumaam nga inlawlawag dagiti patpatiem.

◼ Pinanunotmo nga umiso dagiti kaeskuelaam—adda la ketdi ragsak a pakaikapkapisam!

Adda kadi gundaway a pinanunotmo, ‘Talaga kadi a pagimbagak no annurotek dagiti pagalagadan ti Biblia?’ Kasta ti napanunot idi ti maysa nga agtutubo nga agnagan iti Deborah.a “Imbag pay dagiti padak nga agtutubo ta maaramidda ti kaykayatda,” kinunana. “Awan man la ti mangparparit kadakuada. Panagriknak, nainget unay dagiti pagalagadan ti Biblia. Kayatko met a padasen ti wayawaya a tagtagiragsaken dagiti gagayyemko.”

Dakes Kadi a Panunoten?

Adda panawen idi a ti mannurat iti Biblia a ni Asaf pinagduaduaanna no nainsiriban ti agbiag iti wagas a makaay-ayo iti Dios. “Nagbalinak a naapal kadagiti managpasindayag, no makitak ti mismo a talna dagiti nadangkes a tattao,” insuratna. Kinunana pay: “Sigurado a kinaubbaw ti panangdalusko iti pusok ken ti panangbuggok kadagiti imak iti mismo a kinaawan basol.”—Salmo 73:3, 13.

Nalawag a maawatan ni Jehova no sagpaminsan a rumsua ti panagduadua dagiti tattao maipapan iti pagimbagan ti panangannurot kadagiti pagalagadanna. Kinapudnona, impaisuratna iti Biblia ti mismo a panagduadua ni Asaf. Idi agangay, naamiris ni Asaf a kasayaatan pay laeng ti panagbiag a maitunos kadagiti linteg ti Dios. (Salmo 73:28) Kasano a naamirisna dayta? Masirib ni Asaf. Saanna nga inuray nga isu a mismo ti makapasar kadagiti didigra. Nakasursuro kadagiti nakitana a nagkamalian dagiti dadduma. (Salmo 73:16-19) Kasta met kadi ti aramidem?

Agpaliiw

Maisupadi ken Asaf, napasaran a mismo ni Ari David dagiti didigra kas resulta ti di panangikankano kadagiti pagalagadan ti Dios. Nakikamalala ni David iti asawa ti maysa kadagiti adipenna sana pinadas nga inlimed dayta. Kas resultana, adda dagiti napagladingitna, agraman ti Dios, ken nagsagaba iti nakaro a pannakaburibor. (2 Samuel 11:1–12:23) Ngem idi nagbabawi ni David, isu ket pinaltiingan ni Jehova a mangyebkas kadagiti napasaranna babaen iti kanta ken impaisuratna dagita iti Biblia tapno pakasursuruantayo. (Salmo 51:1-19; Roma 15:4) Wen, makasursurotayo koma kadagiti biddut ti dadduma a nailanad iti Biblia.

Tapno matuladmo ti ulidan ni Asaf ken maliklikam ti nagkamalian ni David, usigem dagiti komento ti sumagmamano nga agtutubo iti nagduduma a pagilian a saan a nangikankano idi kadagiti pagalagadan ti Biblia. Adda nagpapadaanda: nakidennada sakbay ti kasar. Ngem kas ken David, nagbabawyanda ti basolda isu a nadalus manen ti takderda iti imatang ti Dios. (Isaias 1:18; 55:7) Ipapusoyo koma dagiti ibagada.

Agriingkayo!: Ania dagiti bambanag a nangapektar iti panagpampanunot ken tigtignaymo?

Deborah: “Idiay eskuelaan, makitak nga adda nobio ken nobia ti amin a kaklasek, ken kasla nakaragragsakda. No kaduak ida ken makitak nga agbibinnisong ken agiinnarakupda, umap-apal ken malmaldaanganak. Masansan nga ar-arapaapek ti barito a magustuak. Dayta ti nangpadegdeg iti tarigagayko a makikadua kenkuana ken mangaramid iti aniaman tapno mapennekko laeng dayta a tarigagayko.”

Mike: “Nagbasbasa ken nagbuybuyaak kadagiti programa a mangitantandudo iti sekso. Ad-adda pay a rimmasuk ti riknak gapu ta kanayon a pagsasaritaanmi kadagiti gagayyemko ti maipapan iti sekso. Isu nga idi duduakami iti maysa a balasitang, pinanunotko a mabalin ti makilinnailo kenkuana a saan a dumanon iti panagdenna. Ammok no kaano nga agsardengak.”

Andrew: “Nayugalik ti agbuya iti pornograpia iti Internet. Nagbalinak met a managinum iti arak. Tinabunuak dagiti okasion a kadua dagiti agtutubo a di mangraraem kadagiti moral a pagalagadan ti Biblia.”

Tracy: “Idi agtawenak iti 16, ti nobiok ti kapatgan kaniak. Ammok a dakes ti panagdenna sakbay ti panagkasar ngem diak met kinarimon dayta. Awan ti panggepko a makiraman iti kasta nga aramid, ngem naatiw ti riknak. Saanak man la idi a nakonsiensia.”

Agriingkayo!: Nagbalinka kadi a naragsak iti kasta a biag?

Deborah: “Idi damo, kaslaak nakalung-aw ken naragsakak ta bumagayakon kadagiti gagayyemko. Ngem saan a nagpaut dayta. Nangrugi a mariknak a narugitak, a napukawko ti kinainosentek, ken nagbalin a kawaw ti biagko. Kasta unay ti babawik gapu ta sinayangko ti kinabirhenko, banag a diakon maisubli. Sipud idin, masansan nga inyimtuodko iti bagik, ‘Ania aya ti pagarupko iti bagik?’ ken ‘Apay nga inyaleng-alengko dagiti naayat a pagalagadan ni Jehova?’”

Mike: “Kasla napukaw ti kagudua ti biagko. Pinadasko a lipaten ti dakes nga epekto dagiti inaramidko, ngem napaayak. Nasakit a panunoten a gapu iti panangpennekko kadagiti bukodko a pagragsakan, adda dagiti nadangrak. Awan ti nairut a turogko. Idi agangay, bimmawbaw ti ragsak a magunggun-odko iti imoral a pannakidenna, ket simmublat ti pannakariknak iti saem ken panagbain.”

Andrew: “Idi agangay, laklakaekon ti panangpennek kadagiti dakes a tarigagayko. Ngem kaskasdi a makonsiensiaak ken kinagurak ti bagik.”

Tracy: “Di nagbayag, inapitko met laeng ti immulak. Nasayang ti kinaagtutubok gapu iti imoralidad. Impagarupko nga agbalinkami a naragsak iti nobiok. Saan met gayam. Sinaktanmi laeng ti bagbagimi. Mano a rabii a sinangsangitak dayta, nga agbabbabawiak no apay a diak sinurot ti dana ni Jehova.”

Agriingkayo!: Ania ti makunayo kadagiti agtutubo a mangipagarup a nainget unay dagiti moral a pagalagadan ti Biblia?

Deborah: “Awan ti itdenna a nasayaat no iyaleng-alengyo dagiti pagalagadan ti Biblia. Panunotenyo no ania ti marikna ni Jehova no surotenyo ti balakadna. Ngem usigenyo met dagiti dakes nga ibungana no tagilag-anenyo ti balakadna. Madadaelyo ti biagyo ken maapektaranyo dagiti dadduma.”

Mike: “Pudno, kasla makapaapal ti kabibiag dagiti padayo nga agtutubo. Ngem kitaenyo a naimbag ti kasasaadda sakbay a padasenyo a tuladen ida. Ti dignidad ken kinadalusyo ti sumagmamano kadagiti kapatgan a sagut ni Jehova kadakayo. No sayangenyo dagita gapu laeng ta diyo mapengdan ti tarigagayyo, arigna nga ilaklakoyo ti bagiyo iti nalaka a presio. Agpatulongkayo kadagiti dadakkelyo ken iti dadduma a nataengan a kakabsat no adda parikutyo. No nakaaramidkayo iti basol, dagus nga ipudnoyo dayta ken aturenyo ti kasasaadyo. No aramidenyo dagiti bambanag sigun iti wagas ni Jehova, maaddaankayo iti pudpudno a natalna a panunot.”

Andrew: “Gapu ta kurang pay ti kapadasanyo, ipagarupyo a naragsak ti biag dagiti padayo nga agtutubo. Mabalindakayo nga impluensiaan. Gapuna, nainsiriban a pilienyo dagiti gagayyemyo. Agtalekkayo ken Jehova, ket sigurado a maliklikanyo ti adu saem.”

Tracy: “Diyo koma pampanunoten a saan a mapasamak dayta kadakayo. Direkta nga imbaga kaniak ni nanangko a nakas-angto ti pagbanagan ti tignayko. Nainsultoak! Impagarupko nga adu ti ammok. Saan met gayam. Talaga a naragragsakkayo no agbiagkayo a maitunos kadagiti pagalagadan ni Jehova ken makikaduakayo kadagiti tattao a mangan-annurot kadagita.”

Dagiti Pagalagadan ti Biblia—Mangbekkel Wenno Mangsalaknib?

No umsiendaka dagiti padam nga agtutubo, imtuodem iti bagim: ‘Apay a dida kayat nga annuroten dagiti moral a pagalagadan ti Biblia? Nabasada kadi a mismo ti Biblia ken sinukimatda dagiti pagimbagan ti panangtungpal kadagiti linteg ti Dios? Inusigda kadi dagiti pagdaksan ti panangyaleng-aleng kadagita a pagalagadan? Wenno basta tultuladenda lattan ti makitkitada nga ar-aramiden ti kaaduan?’

Nalabit adda dagiti am-ammom a basta ‘sumursurot lattan iti bunggoy.’ (Exodo 23:2) Kayatmo kadi a nasaysayaat ti pagbanagam? No wen, ania ti aramidem? Ipangagmo ti balakad ti Biblia a masapul a ‘paneknekam iti bagim ti naimbag ken makaay-ayo ken naan-anay a pagayatan ti Dios.’ (Roma 12:2) “Naragsak a Dios” ni Jehova ket kayatna nga agbalinka met a naragsak. (1 Timoteo 1:11; Eclesiastes 11:9) Pagimbagam dagiti pagalagadan a nailanad iti Biblia. Pudno, mabalin a matmatam dagita a kasla mangbekkel kenka. Ngem kinapudnona salaknibmo dagita.

Mapagtalkam a talaga ti Biblia. No annurotem dagiti pagalagadanna, saanmo laeng a maparagsak ni Jehova no di ket pakagunggonaam pay dayta.—Isaias 48:17.

Dagiti kanayonan nga artikulo iti serye nga “Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .” ket masarakan iti Web site a www.watchtower.org/ype

[Footnote]

UTOBENYO DAGITOY

◼ Apay a mabalin a marigatanka a mangannurot kadagiti pagalagadan ti Biblia?

◼ Apay a masapul a paneknekam iti bagim a ti panangannurot kadagiti pagalagadan ti Dios ti kasayaatan a wagas ti panagbiag?