Ti Nakaskasdaaw a Proseso ti Panaganak
NALPAS met laengen ti siam a bulan a panagur-uray ket dandanin mayanak ti masegseggaan a maladaga.a Nakakeppet a naimbag ti lengnges ti matris (cervix) tapno masalakniban ti sikog iti aanakan. Ngem ita, ti cervix ket uming-ingpis, lumuklukneng, ken agung-ungapen. Mangrugin ti milagro ti panaganak.
Ania ti mangtignay iti proseso ti panaganak? Kadagiti sumagmamano a nainaig, dua ti nangruna a nakaskasdaaw. Umuna, rummuar ti hormone nga oxytocin manipud iti utek. Agpada nga adda oxytocin ti lallaki ken babbai. Ngem adu ti rummuar a kasta no agpasikalen ti masikog isu nga agungap ti cervix ken agkeppet ti matris.
Misterio pay laeng no kasano nga ammo ti pituitary gland ti masikog a tiempon nga agiruar iti dayta a hormone. Kuna ti libro nga Incredible Voyage—Exploring the Human Body: “Kasla madlaw ti utekna a nalpasen ti panagsikogna ket tiempon nga aramiden dagiti napigsa a masel ti matrisna . . . daytoy apagbiit ngem nakapatpateg nga akemda.”
Ti maikadua a nainaig iti daytoy a proseso ket ti akem ti kadkadua, nga agsardengen a mangpataud iti progesterone. Bayat ti panagsikog, lapdan ti progesterone ti nakaro a panagpasikal. Ngem ita, awanen ti progesterone isu nga agkeppeten ti aanakan. Kadawyanna a kalpasan ti 8 agingga iti 13 nga oras ti panagpasikal a rummuaren ti maladaga iti nagungap ken nalukayen a cervix. Kalpasanna, rummuar metten ti kadkadua.
Ti kappasngay ket masapulen a makibagay iti baro nga aglawlawna a naiduma iti aanakan ti inana. Kas pagarigan, bayat nga adda pay la idi iti aanakan, dagiti bara ti sikog ket napno iti amniotic fluid a mairuar bayat ti ilalasatna iti puerta ni nanangna. Masapul a mapnon dagiti barana iti angin tapno agangesen ket kadawyanna a ti damo a sangitna ti pagilasinan iti dayta. Dakkel met ti mapasamak a panagbalbaliw iti pusona ken iti sirkulasion ti darana. Agserran ti abut iti nagbaetan ti dua nga atrium ti puso agraman ti pagayusan ti dara a dati a nangliklik iti bara tapno agayusen ti dara kadagiti bara, isu a ti dara ket makagun-oden iti oksiheno. Nakaskasdaaw ti dagus a pannakibagay ti kappasngay iti ruar ti aanakan ti inana.
Ti intero a proseso ti panagpasikal ken panaganak ket mangipalagip kadatayo iti kuna ti Biblia: “Ta iti tunggal banag adda naituding a tiempo, ti mismo a tiempo iti tunggal aramid iti baba ti langlangit.” Karaman iti dayta ti “tiempo ti pannakayanak.” (Eclesiastes 3:1, 2) Sigurado nga umanamongka nga amin a panagbalbaliw dagiti hormone ken bagi bayat ti panaganak—a mapasamak iti sumagmamano la nga oras—ket nabileg a pammaneknek iti panangdisenio kadatayo ti Namarsua nga awagan ti Biblia kas “ubbog ti biag.”—Salmo 36:9; Eclesiastes 11:5.
[Footnote]
a Ti panagsikog ket kadawyan nga agpaut iti 37 agingga iti 42 a lawas.
[Diagram/Dagiti Ladawan iti panid 16, 17]
Proseso ti Panaganak
1 Posision ti sikog sakbay ti panagpasikal
2 Panagturong ti sikog iti puerta
3 Panagungap ti cervix
4 Iruruar ti sikog
Diagram
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
1
kadkadua
puerta
cervix
2
3
4