Kapitulo 17
“Maaddaankayo ti Nasged nga Ayat iti Maysa ken Maysa”
1, 2. (a) Aniat’ masansan a mamagsiddaaw kadagiti kabbaro a tumabuno iti gimong dagiti Saksi ni Jehova? (b) Ania a sabali pay nga ebidensia daytoy a kualidad ti maim-imatanganda kadagiti kumbensiontayo?
NO DAMO nga umay dagiti tattao iti panaggigimong ti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova masansan a masdaawanda unay iti ayat a maipakpakita sadiay. Mapalpaliiwda dayta iti nabara a panaglalangen ken iti panangabrasa a naipakita a personal kadakuada.
2 Kadagiti kumbensiontayo madepdepara met dagiti sangailitayo a kaaduan kadagidiay tumabtabuno ti nakasingsingpetda. Maysa a periodista ti nagsurat maipapan iti kasta a kumbension: ‘Awan ti adda iti impluensia dagiti droga ken alkohol. Awan panagbibinnugkaw ken panagaapa. Awan agdidinnuron. Awan ti agsisinniko. Awan dagiti agsasapata ken aglilinnunod. Awan dagiti narugit a panaga-angaw wenno narugit a sasao. Awan angin a napunno ti asuk ti sigarilio. Awan panagtitinnakaw. Awan dagiti agibelbelleng ti latlata iti karuotan. Pudno a naisalsalumina dayta.’ Amin daytoy ti pammaneknek ti ayat, ti ayat ‘a saan a naalas ti panagkukuana ken saan nga agimbubukodan.’—1 Cor. 13:4-8.
3. (a) Inton agangay, aniat’ rebbeng a nabatadto metten iti panangiparangarangtayo ti ayat? (b) Kas panangtulad ken Kristo, ania a kita ti ayat ti kasapulan a parang-ayentayo?
3 Ti ayat ket isut’ kualidad a mangilasin iti tunggal pudno a Kristiano. (Juan 13:35) Bayat nga agmatmataengantayo iti naespirituan, rebbeng met nga iyebkastayo pay a naan-anay dayta. Nagkararag ni apostol Pablo a ti ayat dagiti kakabsatna ti “umadu koma la nga umadu.” (Fil. 1:9; 1 Tes. 3:12) Inggunamgunam met ni Pedro kadagiti padana a Kristiano a ti ayatda ti mangabrasa “iti intero nga asosasion dagiti kakabsat.” (1 Ped. 2:17) Ti ayattayo ti rebbeng a mangtignay kadatayo a mangaramid ti ad-adu pay ngem basta tumabuno ti gimgimong a kadua dagiti tattao a ditay met pagregreggetan unay nga am-ammuen a personal. Rebbeng a ramanen dayta ti ad-adda pay ngem basta panagkuna ti naasi a “Kumusta kayo” a sagpaminsan. Impakita ni apostol Juan a daytat’ rebbeng a managsakripisio. Insuratna: “Itoy ti pakaammuantayo iti ayat, agsipud ta [ti Anak ti Dios] intedna ti biagna a maipaay kadatayo; ket datayo rebbengtay nga ited dagiti biagtayo a maipaay kadagiti kakabsat.” (1 Juan 3:16; Juan 15:12, 13) Ditay pay naaramidan dayta. Ngem aktual aya nga itdentay ti biagtayo para kadagiti kakabsattayo? Kasano kadakkelen ti iruruartayo a mangtultulong kadakuada itattan, uray no daytat’ saan a kumbiniente kadatayo?
4. (a) Iti ania a sabali pay a pamay-an a maiyebkastay pay a naan-anay ti ayat? (b) Apay a nasken a maaddaan ti nasged nga ayat iti maysa ken maysa?
4 Mairaman kadagiti ar-aramid a mangisarsarming ti espiritu ti panagsakripisio, importante met a maaddaan ti pudpudno a nabara a rikna kadagiti kakabsattayo. Iyunay-unay ti Sao ti Dios kadatayo: “No maipapan iti ayat nga inkakabsatan, agdidinnongngokayo.” (Roma 12:10) Kasta amin ti riknatayo iti dadduma a tattao. Makairamantayo aya ti ad-adu pay iti dayta a grupo dagidiay addaantay ti kasta a rikna ti panagayat wenno panangdungngo? Bayat nga umas-asidegen ti panungpalan ti daan a sistema, nasken ti intay panagbalin a nasinged kadagiti kakabsattayo a Kristiano. Pagalertuennatayo ti Biblia iti daytoy, a kunkunana: “Ngem ti panungpalan dagiti isuamin a banag asidegen. . . . Ket nangruna ngem amin, adda koma kadakayo ti nasged nga ayat iti maysa ken maysa, ta ti ayat abbunganna dagiti adu unay a basbasol.”—1 Ped. 4:7, 8.
5. Apay a biddut ti panangipagarup nga awan rumsua a parparikut iti nagbabaetan dagiti kamkameng ti kongregasion?
5 Ngem, la ketdi no imperpektotayo pay, addada tiempo a makaaramidtay ti bambanag a makaopendir kadagiti dadduma. Ket uray isuda met, agbasoldanto met kadatayo iti nadumaduma a pamay-an. (1 Juan 1:8) No masarakanyo ti bagiyo iti kasta a situasion, ania ngay ti aramidenyo?
Ti Aramiden no Rumsua ti Parparikut
6. (a) Apay a ti balakad ti Biblia ti di kanayon maibagay iti pagannayasantayo? (b) Ngem aniat’ ibungana no iyaplikartay dayta?
6 Ti Kasuratan ti mangted ti kasapulan a panangiwanwan. Ngem ti ibalakadna ti mabalin a di maitutop iti panagrikriknatayo kas imperpekto a tattao. (Roma 7:21-23) Nupay kasta, ti sipapasnek a panangparang-aytayo iti dayta ti mangted pammaneknek iti napasnek a tarigagaytayo a mangparagsak ken Jehova, ken pabaknangenna met ti kualidad ti ayattayo iti maysa ken maysa.
7. (a) No adda mangpasakit kadatayo, apay di rebbeng a bumalestayo? (b) Apay a di rebbeng a lislisiantay lattan ti kabsat a nakaopendir kadatayo?
7 No maminsan no masaktan dagiti tattao sumapulda met ti pamay-an a makapatasda iti daydiay nakadangran kadakuada. Ngem daytat’ mangpadakes laeng ti addan a kasasaad. No kasapulan ti pammales, ipabus-oytay daytan iti Dios. (Prov. 24:29; Roma 12:17-21) Dadduma padpadasenda a punasen daydiay nakabasol kadakuada manipud biagda, a likliklikan ti pannakilangenlangen kenkuana. Ngem ditay mabalin nga aramiden dayta iti padatayo a managdaydayaw. Ti pannakaawat ti panagdaydayawtayo ti agpannuray, iti pasetna, iti panangayattayo kadagiti kakabsattayo. (1 Juan 4:20) Maikunatay aya a pudpudno nga inayattayo ti maysa a ditay met kasarsarita wenno ti presensiana ti makariribuk kadatayo? Kasapulan ti intay panangsango iti problema ken solbaren dayta. Kasano?
8, 9. (a) No adda pangidarumantayo iti maysa a kabsat, aniat’ umiso a banag nga aramiden? (b) Ngem ania ngay no maulit-ulit ti panagbasbasolna kadatayo? (c) Apay a tamingentayo ti banag iti daytoy a pamay-an, ket aniat’ makatulong ti panangaramidtayo ti kasta?
8 Nagsurat ni apostol Pablo iti daytoy a banag: “Nga agi-innanuskayo ken agpipinnakawankayo, no ti asinoman adda pangidarumanna iti sabali. Kas ti pammakawan ni Jehova kadakayo, kastakayo met.” (Col. 3:13) Maaramidanyo aya dayta? Kasanon no ti tao ti maulit-ulit nga agbasbasol kadakayo iti nadumaduma a pamay-an?
9 Kasta met idi ti saludsod ni apostol Pedro, ket insingasingna a nalabit padpadasenna a pakawanen ti kabsatna iti mamimpito a daras. Simmungbat ni Jesus: “Saanko a kuna nga, Agingga iti mamimpito, no di ket, Agingga iti mamimpito pulo a pito.” Ngem apay? Inlawlawag dayta ni Jesus babaen iti maysa a pangngarig a nangitampok ti kinadakkel ti utangtayo iti Dios no idildilig iti aniaman a nautang ti asinoman a tao kadatayo. (Mat. 18:21-35) Agbasbasoltayo iti Dios nga inaldaw iti nagadu a pamay-an—no maminsan babaen iti iniimut nga aramid, masansan babaen iti sao wenno panagpampanunottayo, agraman ti saantay a panangaramid ti rebbengtay nga aramiden koma. Gaput’ kinakunengtayo mabalin a ditay pay am-ammo a dagiti bambanag a naaramidantayo ti dakesda, wenno gaput’ kinaganat iti panagbiag mabalin a ditay pinampanunot a naimbag unay dayta a banag. Mabalin a kalikaguman ti Dios ti biagtayo kas bayad dagiti basbasoltayo. (Roma 6:23) Ngem intultuloyna ti nagbalin a naasi kadatayo. (Sal. 103:10-14) Ngarud, nainkalintegan laeng, a kalikagumanna a kasta met koma ti pannakilangentayo iti maysa ken maysa. (Mat. 6:14, 15; Efe. 4:1-3) No aramidentay dayta, imbes nga ingingpen ti sakit ti nakem, pammaneknek dayta a naragpattayon ti kita ti ayat a “saanna nga inkankano ti maysa a pannakaranggas.”—1 Cor. 13:4, 5; 1 Ped. 3:8, 9.
10. Aniat’ rebbeng nga aramidentayo no ti maysa a kabsat addaan banag nga ing-ingpenna a maibusor kadatayo?
10 Mabalin nga adda met tiempo a madlawtayo nga, uray no awan ti sakit ti nakemtayo iti kabsattayo, mabalin nga isut’ addaan madi a rikna kadatayo. Ania ngay ti aramidentayo? Awan taktakna rebbeng nga isut’ kasaritatayo ken pagreggetantayo ti panangisubli ti natalna a pannakirelasion. Idagadag ti Biblia kadatayo a datayo ti mangala ti umuna a panagaddang. (Mat. 5:23, 24) Mabalin di nalaka ti panangaramid iti dayta. Kasapulanna ti ayat agraman kinapakumbaba. Supisiente aya ti kapigsa dagita a kualidad kadakayo tapno aramidenyo ti ipatpatigmaan ti Biblia? Nasken a kalat daytoy a parang-ayen.
11. No ti maysa a kabsat agar-aramid kadagiti bambanag a makaparurod kadatayo, aniat’ aramiden maipapan iti dayta?
11 Iti sabali a bangir, mabalin nga adda maysa nga agar-aramid ti bambanag a makaparurod kadakayo—ken mabalin kasta met kadagiti dadduma. Di aya nasayaat no adda maysa a makisarita kenkuana? Nalabit. No ilawlawagyo a personal ti problema kenkuana iti naasi a pamay-an, mabalin mangyeg daytoy kadagiti nasayaat a resulta. Ngem umuna rebbeng a saludsodanyo met ti bagiyo: ‘Dagiti kadi bambanag nga ar-aramidenna ti di nainkasuratan? Wenno ti problema ket kadakkelanna gapu iti nalikudak ken ti pannakasanayko a naiduma kenkuana?’ No kasta, agannadkayo a dikay mangikabkabil kadagiti kabukbukodanyo a pangrukodan ket kalpasanna dakayon ti mangukom a maibatay kadagitoy. (Sant. 4:11, 12) Ni Jehova ti mangaw-awat nga awan panangidumduma kadagiti tattao manipud amin a nalikudan ken naanus kadakuada bayat a rumangrang-ayda met iti naespirituan.
12. (a) No adda kaso ti nakaro unay a kinadakes iti kongregasion, asino ti mangaywan iti dayta? (b) Ngem iti ania a sirkumstansia a responsabilidad daydiay nakabasolan nga isut’ agtignay nga umuna? Nga ania ti kalatna?
12 Nupay kasta, no adda asinoman iti kongregasion ti mairaman iti nakaro unay a kinadakes, kasapulan daytoy ti insigida nga atension. Ngem iti siasino? Masansan babaen kadagiti panglakayen. Nupay kasta, no ramanen dayta ti panagnegosio dagiti dua a kakabsat, wenno mabalin a di umiso a panangusar iti dila a nasaem a nangdangranen iti maysa, daydiay ngarud nakabasolan ti umuna a pagreggetanna a tulongan ti nakabasol iti personal a pamay-an. Mabalin a kasla narigat dayta para kadagiti dadduma. Ngem isu daytat’ imbalakad ni Jesus idiay Mateo 18:15-17. Ti ayat iti kabsat ken napasnek a tarigagay a mangtaginayon kenkuana kas maysa a kabsat ti mangtulong iti maysa a mangaramid iti dayta iti wagas a, no mabalin, makagteng iti puso daydiay ager-errado.—Prov. 16:23.
13. No adda rumsua a parikut iti nagbaetantayo ken ti maysa a kabsat, aniat’ makatulong kadatayo a mangmatmat nga umiso iti dayta a banag?
13 No rumsua ti problema, dakkel man wenno bassit, matulongantay met no pagreggetantayo a maawatan no kasanot’ panangmatmat ni Jehova iti dayta. Saanna nga anamongan ti basol iti uray ania a langa, kaskasdi daytat’ makitkitana kadatayo amin. Iti agangay a tiempona dagiti awan panagbabawina a nairuamen iti panagbasol ti maikkatdanto manipud iti organisasionna. Ngem dagiti met ngay dadduma kadatayo? Datay amin ti puntiria ti mabayag a panagitured ken asina. Isut’ nangted ti padron a tuladentay amin. No kastat’ aramidentayo, isarsarmingtayo ti ayatna.—Efe. 5:1, 2.
Biruken Dagiti Pamay-an Tapno “Lumawa”
14. (a) Apay a pinaregta ni Pablo dagiti taga Corinto a “lumawada”? (b) Kasano nga ipamatmat dagiti kasuratan a naisitar ditoy a nasayaat met no pampanunotentayo dagitoy?
14 Adu a bulan ti binusbos ni apostol Pablo a nangpabpabileg ti kongregasion idiay Corinto, Grecia. Adut’ nagbannoganna a nangtulong kadagiti kakabsat sadiay ken inayatna ida. Ngem dadduma kadakuada ti agkurang iti nabara a rikna kenkuana. Nakauy-uyawda unay. Indagadagna a “lumawada” koma iti panangiyebkas ti ayatda. (2 Cor. 6:11-13; 12:15) Nasayaat met no usigentayo ti kadakkel ti panangiyeb-ebkastay ti ayattayo kadagiti dadduma ket biruken dagiti pamay-an tapno “lumawa” met.—1 Juan 3:14; 1 Cor. 13:3.
15. Aniat’ makatulong kadatayo a dumakkel iti panagayat iti asinoman a personal saantay unay a pakaatrakaran?
15 Addada aya dadduma iti kongregasion a kasla narigattay a maasitgan? No pagregreggetantayo nga abbungan ti aniaman kadagiti babassit a salungasing iti biangda, kas met ti panagayattayo a panangaramidda ti kasta kadatayo, makatulong daytoy a mangpabara ti relasion iti nagbabaetantayo. (Prov. 17:9; 19:11) Ti panagrikriknatayo kadakuada ti rumang-ay met no birukentay met dagiti nasasayaat a kualidadda ket dagitoy ti pangipamaysaantayo. Minatmatantayon aya dagiti pamay-an a pangus-usaran ni Jehova kadagitoy a kakabsat? Sigurado a daytoy ti mangtignay ti panagayattayo met kadakuada a dumakkel.—Luc. 6:32, 33, 36.
16. Iti realistiko a pamay-an, kasanotay met a “lumawa” iti panangipakita ti ayat kadagidiay adda iti kongregasiontayo?
16 Aminentayon, nga addada met pagpatinggaan ti mabalin a maaramidantayo para kadagiti dadduma. Mabalin a ditay makablaawan amin iti kada panaggigimongtayo. Mabalin a di posible nga iraman ti tunggal maysa no agimbitartayo kadagiti gagayyem a maipaay iti maysa a pannangan. Addaantay amin kadagidiay nasinged a gagayyem a pangus-usaran ti ad-adu a tiempo ngem kadagiti dadduma. Ngem mabalin kadi a “lumawatayo” pay? Mabalin kadi a mangbusbostayo ti uray sumagmamano laeng a minuto kada lawas a makiam-ammo a nasaysayaat iti maysa nga adda iti kongregasiontayo a di pay maysa kadagiti nasinged a gayyemtayo? Saan kadi a mabalin a sagpaminsan awisentayonto met dagitoy a makipagtrabaho a kaduatayo iti tay-ak ti ministerio? No pudno nga addaantay ti nasged nga ayat iti maysa ken maysa, sigurado a makasapultayo kadagiti pamay-an a panangipakita iti dayta.
17. No addatay iti ummong dagiti kakabsattayo a ditay pay pulos a nakitkita idi, aniat’ mangipakita no addaantay met laeng ti nasged nga ayat kadakuada?
17 Dagiti Nakristianuan a kumbension ti mangtedda met ti nasasayaat a gundaway a “lumawa” iti ayattayo. Mabalin a rinibonto dagiti tumabuno. Saantay maam-ammo amin ida. Ngem mabalintay ti agtignay iti pamay-an a mangipakita nga iyun-unatayo ti pagimbaganda iti daydiay bukodtay laeng a pagimbagan, uray pay no ditay pay naam-ammo ida nga immuna. Ken makaipakitatay met ti personal nga interes iti nagbabaetan dagiti sesion babaen ti panagreggettayo nga umuna nga am-ammuen ti dadduma kadagidiay adda iti aglawlawtayo. Dumtengto ti aldaw nga aminen nga agnanaed ditoy daga ti agkakabsatton a lallaki ken babbai, a nagkaykaysa iti panagdayaw iti Dios ken Ama dagiti amin. Anian a rag-o ti pannakaam-ammonto kadakuada amin, agraman kadagiti nakaad-adu ken agduduma a kualidadda! Ti nasged a panagayat kadakuada ti mangtignayto met kadatayo a maragsakan a mangaramid iti dayta. Apay a dikay rugian itan?
Repaso a Pagsasaritaan
● No rumsua dagiti parikut iti nagbabaetan dagiti kakabsat a lallaki ken babbai, kasano ti rebbeng a pannakaibanag dagitoy? Apay?
● Bayat ti panagmataengantayo iti naespirituan, kadagiti ania met a pamay-an a ti ayattayo dumakkel met?
● Kasano a posible ti panangipakita ti nasged nga ayat a saan laeng a kadagiti ummong dagiti nasinged a gagayyemtayo?