Kapitulo 9—Pannakailasat Agturong ti Baro a Daga
Siasino ti Mangidaulo iti Dalan ti Pannakaisalakan?
1. (a) Iti siasino ti pagpaiturayantayo tapno maisalakan a sitatalged iti “dakkel a rigat”? (b) Kasano a daytoy naiyilustrar iti pamay-an ti panangusar ti Dios ken ni Moises?
Babaen laeng iti panangawattayo iti panangidaulo ni Jesu-Kristo ken ti panangitedtayo iti makapnek a pammaneknek a pudno nga umimdengtayo kenkuana ken magna kadagiti addangna a maisalakantayo manipud iti daytoy dakes a lubong ken maitalimeng a sibibiag iti umay a “dakkel a rigat.” (Aramid 4:12) Nagsayaatan ti pannakaiyilustrar daytoy kadagiti paspasamak a nanglikmut iti pannakaisalakan ti natural nga Israelitas manipud Egipto idi 1513 K.K.P. Simimilagro nga inturong ni Jehova ti Israel iti talged a limmasat iti Nalabaga a Baybay ket dinadadaelna dagiti kumamkamat a buyot ti Egipto. Iti daytoy amin, inusar ti Dios ni Moises a mangidalan iti ilina.—Josue 24:5-7; Exodo 3:10.
2. (a) Siasino dagiti “nawadwad a nagduduma a tattao,” a pimmanaw idiay Egipto a kadua ti Israel? (b) Awan duadua ania ti nangawis kadakuada? (c) Kadagiti ania a bambanag ti di nagbayag nakasubokanda?
2 Idi a rimmuar ti Israel manipud Egipto a manginanama a sumrek iti Naikari a Daga, dadduma ti nakikuyog kadakuada. Kas insurat kamaudiananna ni Moises: “Ket simmurot a nakipagsang-at kadakuada ti nawadwad a bilang dagiti nadumaduma a tattao.” (Exodo 12:38) Siasino dagitoy? Dagitoy dagiti Egipcio wenno ganggannaet a nakikallaysa iti Israel. Nakitada dagiti nakabutbuteng a saplit nga inyeg ni Jehova iti manangilupitlupit a nasion ti Egipto tapno idemonstra nga isu ti kakaisuna a pudno a Dios ket dagiti didios iti Egipto ulbodda ket saanda a makaisalakan kadagidiay agdaydayaw kadakuada. Awan duadua, a ti nangngeganda kadagiti Israelitas maipapan iti namnama iti biag iti “maysa a daga a pagayusan iti gatas ken diro” ti kasla naimbag kadakuada. (Exodo 3:7, 8; 12:12) Ngem pudno met aya a binigbigda ni Moises kas ti imbangon ti Dios nga agbalin nga agturay ken manangisalakan iti ilina? Di nagbayag nasubokda.—Aramid 7:34, 35.
3. (a) Apay a nasken ti isusurot kadagiti panangiturong ni Moises? (b) Ania ti kaipapanan ti ‘bautismo ken Moises’? (b) Apay a napateg dayta iti naespirituan nga Israelitas?
3 Bayat a ti Israel, agraman ti “nawadwad a bilang dagiti nadumaduma a tattao,” umadanin iti igid ti Nalabaga a Baybay, ti ari ti Egipto ken ti namilitaran a buyotna ti nangkamat kadakuada tapno pagsublienna ida iti pannakaadipen. Tapno maisalakanda, masapul nga agkaykaysada ken sumurotda iti panangiturong ni Moises, agsipud ta us-usaren ni Jehova ni Moises a mangiturong kadakuada. Babaen iti sobrenatural nga ulep linapdan ni Jehova ti kabusor bayat ti panangbisngayna iti dandanum ti baybay ket pinagmagana ti baybay. Iti kasta unay a pannakaisupadi ti napasamak kadagiti Egipcio kamaudiananna, ti isuamin nga Israel ken ti “nawadwad a bilang dagiti nagduduma a tattao” nakalasatda a bimmallasiw a kadua ni Moises iti dayta a namaga a tukok ti baybay. (Exodo 14:9, 19-31) Bayat ti ibaballasiwda, a dagiti dandanum ti kas pader iti kanawan ken kanigidda ket adda ti ulep ti kaadda ni Jehova iti ngatuen ti ul-uloda, adda napasamak a nakapatpateg. Saritaen ti Biblia dayta kas maysa a bautismo—saan nga iti literal a danum, no di ket iti simboliko ken Moises kas mammadto ni Jehova, ti imbaon ti Dios a Manangisalakanda. (1 Corinto 10:1, 2) Kasta met, amin a naespirituan nga Israelitas a makalasatto iti pannakadadael daytoy dakes a lubong ti aglasat iti kasta met laeng a pannakabautisar ken Kristo kas manangisalakan ken mangipaayda iti makakumbinsir a pammaneknek a nasinged nga ipangpangagda ti panangidaulona. Ti moderno-aldaw a “nawadwad a bilang dagiti nadumaduma a tattao” ti masapul a makikuyog kadakuada.
4. Kasano kadakkel ti autoridad nga inted ni Jehova ken Kristo?
4 Ni Jehova intedna ti dakkel nga autoridad iti Anakna, ni Jesu-Kristo. Babaen kenkuana ti Dios pinagbalinna a posible ti ‘pannakaisalakantayo manipud iti agdama a dakes a sistema dagiti bambanag,’ tapno ditay mairaman iti nakalkaldaang a pagtungpalanna. (Galacia 1:3-5; 1 Tesalonica 1:9, 10) Babaen ken Moises, nangted ni Jehova kadagiti linlinteg iti Israel a mangapektar iti namnama a mismo dagiti tattao. No tungpalenda dagitoy a linlinteg magunggonaanda a naimbag. Ngem dadduma a linlinteg ti addaan met ti dusa nga ipapatay maipaay iti panagsalungasing. Kamaudiananna, nagbalin ni Jesus a mammadto a dakdakkel ngem ni Moises. Ti insurona isu dagiti “sasao iti biag nga agnanayon,” ket ti ingagara a panangsalungasing kadagitoy a sasao ti mangiturong iti ipapatay nga awanen ti pannakaisalakan. Anian a nagpateg, ngarud, nga ipapusotayo ti ibagana!—Juan 6:66-69; 3:36; Aramid 3:19-23.
5. Ania ti mamagbalin iti panagpaituray ken Jesus a makaawis?
5 Kadagiti dadduma a tattao, ti panagpaituray iti maysa a pangulo ti kasla saan a matarigagayan. Nakitadan ti kasta unay a panangabuso iti autoridad. Ngem dagiti sasao met laeng ni Jesus ti mangipamatmat iti espiritu a mangipanamnama. Sibabara nga awisennatayo: “Umaykayo kaniak, dakayo amin nga agrigrigat ken madagdagsenan, ta paginanaenkayto. Alaenyo ti sangolko kadakayo, ket agsursurokayo kaniak, ta siak naemmaak ken napakumbaba iti panagpuspusok, ket masarakanyonto ti inana a maipaay kadagiti kararuayo. Ta ti sangolko nalaka ken nalag-an ti awitko.” (Mateo 11:28-30) Anian a makaawis a namnama! Dagidiay a mangipangag iti dayta a nabara nga awis, nga ipaayda ti naan-anay a panagtalek kenkuana, saandanto a maupay. (Roma 10:11) Mapadasandanto ti kinatalged a kas ti kinatalged dagiti karnero iti arban ti naayat a pastor.
TI PUDNO A NAIMBAG A PASTOR
6. (a) Kasano a ti nasion ti Israel kas karnero iti maysa a kulongan? (b) Ania a kari ti inaramid ni Jehova maipapan iti maysa a pastor a maipaay kadagitoy a “karnero,” ken kasano a natungpal dayta?
6 Ti nasion ti Israel ket kas maysa nga arban dagiti karnero a kukua ni Jehova. Impaayna ti Linteg ti tulag, isu a nagserbi a kas mangsalaknib a pader iti kulongan ti karnero, nga inaladanna ida manipud iti wagas ti panagbiag dagiti nasnasion a Gentil. Dayta met ti nangiturong kadagiti mangipangag iti Mesias. (Efeso 2:14-16; Galacia 3:24) Maipapan iti dayta a Mesianiko a Pastor-Ari, impadto ni Jehova: “Ket bangonekto ti maysa a pastor [dagiti karnerok] kadakuada, ket pakanennanto ida, nga isu ni adipenko a David.” (Ezequiel 34:23, 31) Daytoy dina kayat a sawen a ni David, nga idi ket natayen, ti personal nga agturay manen kas ari iti ili ti Dios. Imbes ketdi, manipud iti naarian a linea ni David mangibangon ni Jehova iti maysa a pastor-ari a babaen kenkuana mangipaay ni Jehova ti kinatalged. (Jeremias 23:5, 6) Kadagiti nadumaduma a tiempo dagiti tattao siuulbod nga ak-akmenda ti panagbalin a Mesianiko a manangisalakan, ngem idi 29 K.P., inusar ni Jehova ni Juan a Mammautisar a mangipakaammo ken Jesu-Kristo kadagiti “karnero” iti Israel kas ti pudno nga imbaon ti Dios, ti Mesias nga addaan kadagiti pudpudno a kredensial wenno pakabigbigan. Daytoy ti nailangitan nga Anak ti Dios, a ti biagna ti naiyallatiw iti aanakan ti birhen a Judio tapno maipasngay iti naarian a linea ni David. Ti nagan a David kaipapananna “madungdungngo,” gapuna, mainugot iti dayta, kalpasan ti bautismo ni Jesus iti danum, inwaragawag ni Jehova a mangngegan manipud langit: “Sika ti Anakko, a dungdungngoek; nga inanamongak.”—Marcos 1:11.
7. (a) Kas “ti naimbag a pastor,” kasano ti panangidemonstra ni Jesus iti kinauneg ti naayat a pannakaseknanna kadagiti “karnero”? (b) Kasano ti pannakaisupadi dayta iti kababalin dagiti immuna, ulbod a mesias?
7 Nakurkurang nga uppat a bulan kasanguanan ti ipapatayna, kinuna ni Jesus: “Siak ti naimbag a pastor; ti naimbag a pastor itedna ti biagna gapu kadagiti karnerona.” (Juan 10:11) Indiligna ti akemna kadagiti ulbod a mesias nga immay nga immun-una, a kunkunana: “Ti saan a sumrek iti ruangan ti pakayaponan dagiti karnero, no di ket kumalay-at iti sabali a dalanan isu met laeng ti mannanakaw ken tulisan. Ngem ti sumrek iti ruangan, isu ti pastor kadagiti karnero. Isu ilukatan ti agaywan iti ruangan, ket dagiti karnero denggenda ti timekna, ket ayabanna dagiti karnero kadagiti nagnaganda, ket iruarna ida. Ket inton nairuarnan amin ida, magna iti sanguananda, ket dagiti karnero sumurotda, ta mailasinda ti timekna. Ngem ti dida am-ammo saandanto a suroten, no di ket itarayandanto, ta dida am-ammo ti timekna.”—Juan 10:1-5, 8.
8. (a) Iti ania a baro a “kulongan” ti nangiturongan ni Jesus kadagiti Judio a simmurot kenkuana? (b) Mano ti inyegna iti daytoy a kulongan?
8 Dagidiay nga adda iti kulongan a Judio a nangipangag iti panangiturong ti Linteg ti tulag inawatda ni Jesus kas ti Mesias idi a ni Juan a Mammautisar kas “agaywan ti ruangan” ti nangiyam-ammo kenkuana. Dagitoy pinaneknekanda nga isuda ti “karnero” ni Jesus, ket inturongna ida iti kabbaro a piguratibo a kulongan, wenno pagtaraknan, a kukua ni Jehova. Daytoy a kulongan iladawanna ti naanamongan a relasion ken Jehova a maibatay iti baro a tulag, isu a naaramid iti naespirituan nga Israel ken pinatalgedan ti dara met laeng ni Jesus. Babaen iti daytoy a tulag nagbalin a posible para kadakuada ti manggun-od iti nailangitan a biag a kadua ni Kristo kas ti “bin-i” ni Abraham isu a pagtaudan ti bendision a maipaay kadagiti isuamin a nasnasion. (Hebreo 8:6; 9:24; 10:19-22; Genesis 22:18) Ni Jesu-Kristo, isu a pinagungar ti Dios manipud kadagiti natay ket insublina iti nailangitan a biag, isu ti “ruangan” daytoy kulongan ti baro a tulag. Maitunos iti panggep ni Amana, inyegna iti daytoy a kulongan ti limitado laeng a bilang—144,000 laeng—umuna manipud kadagiti Judio, ken kalpasanna manipud kadagiti Samaritano ken dagiti Gentil. Kas ti Naimbag a Pastor, ammo ni Jesus ti tunggal maysa kadagiti karnerona babaen iti nagan ket ikkanna ida ti naayat a personal a panangaywan ken atension.—Juan 10:7, 9; Apocalipsis 14:1-3.
9. Siasino dagiti “sabsabali a karnero” a tuktukoyen ni Jesus, ken kaano ti pannakaurnongda?
9 Nupay kasta, saan a limitaran ni Jesus ti panangipastorna iti daytoy a “bassit nga ipastoran” a makagun-od iti nailangitan a Pagarian. (Lucas 12:32) Kinunana met: “Addada met sabsabali a karnerok a saanda a naitipon itoy a pagtaraknan, dagidiay masapul nga iyegko ket denggendanto ti timekko, ket addanto maymaysa nga arban, ken maymaysa a pastor.” (Juan 10:16) Siasino dagitoy? Dagitoy dagiti tattao a saan a nairaman iti baro a tulag; saanda a naespirituan nga Israelitas. Dagitoy dagiti tattao a naurnong iti sidong ti probision ni Jehova a maipaay iti biag nga agnanayon ditoy daga a maibatay iti pammatida iti nasakripisiuan a pateg ti dara ni Jesus. Adu kadakuada ti sisisinged a makilanglangen kadagiti miembro iti naespirituan nga Israel itan bayat a dagitoy ti adda pay ditoy daga, ken makikaduada kadakuada, bigbigbigenda ni Kristo kas ti Naimbag a Pastor. Dagidiay a kameng ti “sabsabali a karnero” a sibibiag pay ditoy daga ken mangiparparangarangen kadagiti bagbagida a kameng dayta buklenda ti “dakkel a bunggoy” iti Apocalipsis 7:9, 10, 14, nga addaan iti namnama a makalasat iti umay a dakkel a rigat.
10. Tapno agbalin a maysa kadagidiay a “sabsabali a karnero,” ania ti makalikaguman?
10 Tapno maibagay iti deskripsion ti Biblia iti kasta a “sabsabali a karnero” a maaywanan ken italimeng ti Naimbag a Pastor, ti maysa a tao masapul nga “umimdeng” iti Timekna ken mangipaay iti pammaneknek a pudno a nagbalinen a paset iti “maymaysa nga arban” a mangiraman kadagiti pudno nga agtawid iti nailangitan a Pagarian. Ar-aramidenyo kadi dayta? Kasano a siaannad nga umim-imdengkayo iti timekna?
11. Anianto ti mangted iti pammaneknek a pudno nga “umin-imdengtayo” iti kinuna ni Jesus idiay Juan 15:12?
11 Awan duadua nga ammoyo a kinuna ni Jesus: “Daytoy ti bilinko, nga agayan-ayatkayo iti maysa ken maysa, kas ti panagayatko kadakayo.” (Juan 15:12) Kasano ti panangapektar dayta a bilin iti biagyo? Ti kadi ayat nga ipakitayo isu ti kita ti ayat nga inyulidan ni Jesus? Pudno kadi a managsakripisio? Dagiti kadi tigtignayyo ken rikriknayo paneknekanda ti kasta nga ayat kadagiti isuamin iti kongregasion Kristiano ken kadagiti miembro ti sangakabbalayanyo met laeng?
12. (a) No pudno a ‘nasursuruantayo babaen ken Jesus,’ kasano koma a panagbalbaliw ti aramiden dayta kadatayo? (b) Gapuna, ania koma ti ar-aramidentayo kadagiti bambanag a nasursurotayo manipud iti Biblia?
12 Kuna ni apostol Pablo a no pudno a ‘dumngegtayo’ ken Jesus ken “nasursuruan babaen kenkuana,” ti intero a personalidadtayo agbalbaliw. Ikkatentayo ti personalidad a maitunos iti dati a panagbiagtayo ket ikawestayo “ti baro a personalidad,” a mangiparangarang iti nasasayaat a kualidad ni Jehova. (Efeso 4:17-24; Colosas 3:8-14) Bayat ti panagadalyo iti Biblia, pampanunotenyo kadi a sisiserioso ti maipapan kadagiti bambanag a personal a kasapulan ti panagbalbaliwyo tapno maay-ayoyo ti Dios? Napasnek kadi ti panangaramidyo iti panagbalbaliw? Ipangpangagyo kadi ti nasken a trabaho nga imbilin ni Jesus iti kaaldawantayo—ti panangikasaba iti naimbag a damag ti naipasdeken a Pagarian—ken sapsapulenyo kadi dagiti pamay-an ti pannakiramanyo iti dayta? Ti kadi panangapresiar iti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios kadakayo ti mangtignay kadakayo iti naimpusuan a tarigagay a mangaramid iti kasta?—Mateo 24:14.
13. (a) No saantayo a naannad, kasano a mabalin nga iyaw-awannatayo dagiti puspusotayo? (b) Iti ania a kasaknap, ngarud, a masapul a surotentayo dagiti addang ni Kristo?
13 Masapul nga agannadtayo a ditay palubosan dagiti puspusotayo a mangiyaw-awan kadatayo. Minilion a tattao ti agkunkuna a mamati ken Jesu-Kristo, ken nalabit mabalinda pay ti agadaw kadagiti dadduma a bambanag nga insurona, ngem iyaplikarda laeng ti masarakanda a kumbiniente kadakuada. Dadduma liklikanda ti panagaramid kadagiti bambanag nga ibilangda a pudno a dakes unay. Ti namnama iti panagbiag iti Paraiso a daga iti sidong ti Pagarian ti Dios ti mabalin a nasayaat para kadakuada, ket mabalin a tagiragsakenda ti makilanglangen kadagidiay a sipapasnek a mangikagkagumaan a mangiyaplikar kadagiti Nakristianuan a prinsipio iti panagbiagda. Ngem no tarigagayantayo ti mairaman kadagidiay a makalasat a sumrek iti “baro a daga,” masapul ti atentibo nga iyiimdengtayo kadagiti isuamin a kinuna ni Jesus. Nasken ti panangapresiar a ditay sibaballigi a maiturong dagiti addangtayo. Masapul nga umimdengtayo iti Anak ti Dios, ti tinudingan ni Jehova kas Manangisalakan iti Ilina, ket siaannad a magna kadagiti addangna.—Jeremias 10:23; Mateo 7:21-27; 1 Pedro 2:21.