HIDDEKEL
Maysa kadagiti uppat a karayan a simmina manipud karayan nga agay-ayus manipud Eden. (Ge 2:10-14) Iti Daan a Persiano, pagaammo ti Hiddekel kas ti Tigra, a nagtaudan ti Griego a nagan maipaay iti Karayan Tigris. Iti Arabiko, pagaammo dayta kas ti Shatt Dijla. Ti dadduma awaganda dayta iti karayan a kasingin ti Eufrates, a dagitoy a dua a karayan ti gubuayan ti danum iti tantanap ti Mesopotamia.
Kadagiti igid ti Karayan Tigris (Hiddekel), inawat ni Daniel ti sirmata maipapan iti dangadang “ti ari ti amianan” ken “ti ari ti abagatan” iti pananggun-od iti turay. (Da 10:4, 5; 11:5, 6) Kalpasan a makastrek iti katantanapan ti Mesopotamia, dumalan ti Tigris iti igid dagiti lugar nga ayan idi ti adu a kadaanan a siudad. Iti batog ti agdama-aldaw a Mosul, dagiti rebba ti kadaanan a Nineve addada iti makindaya nga igid ti karayan. Adda ti Cala iti dayta met laeng a deppaar, nupay naab-abagatan ti ayanna; masarakan met ti kadaanan nga Assur iti babana, ti makinlaud nga igid ti karayan. Iti pangasidegen iti baba ti Baghdad, iti makinlaud nga igid, masarakan dagiti rebba ti Seleucia, ti kadaanan a kabesera ti Seleucido a dinastia dagiti agtuturay.
Dagiti gubuayan ti dandanum ti Tigris ket iti makindaya a paset ti agdama-aldaw a Turkey. Ti makinlaud a gubuayan ket isu ti kaadaywan, mangrugi iti bambantay iti abagatan ti Danaw Hazar agarup 25 km (15 mi) iti abagatan a daya ti siudad ti Elazig ken sumagmamano laeng a milia manipud iti maysa kadagiti gubuayan ti Karayan Eufrates. Nabatad ngarud a maymaysa la ketdi ti gubuayan dagitoy a dua a karayan sakbay a nagbalbaliw ti topograpia (pisikal a kasasaad ken langa) ti rabaw ti daga gapu iti sangalubongan a Layus. Iti umuna a 240 km (150 mi), ti makinlaud a gubuayan agayus iti abagatan a daya, ket tumipon iti dayta dagiti dadduma pay nga ab-ababa a makindaya a gubuayan. Kalpasanna, iti maysa a disso iti abagatan ti makinlaud nga ungto ti Danaw Van, agayus ti karayan iti naab-abagatan pay. Lumasat iti nauneg a baw-ang sakbay a tumpuar kamaudiananna manipud iti bambantay ken agturong iti makinngato a paset ti tanap ti Mesopotamia. Manipud sadiay agingga a sumabet iti Karayan Eufrates, manaynayonan ti danum ti Tigris manipud iti daya babaen iti uppat a babbabassit a karayan: ti Dakkel a Zab, ti Bassit a Zab, ti ʽAdhaim, ken ti Diyala.
Patien ti kaaduan nga, idi un-unana, agsina ti pagserkan ti Tigris ken Eufrates nga agturong iti baybay, ngem iti panaglabas ti adu a siglo, napunno ti uluanan ti gulpo gapu iti naurnong a lan-ak, iti kasta nagtipon itan dagitoy a karayan. Kalpasan ti panagsabetda, agbalindan nga akaba a karayan a maawagan Shatt-al-Arab, nga agayus iti agarup 160 km (100 mi) sakbay a kumamang iti Gulpo ti Persia.
Agarup 1,850 km (1,150 mi) ti saklawen ti intero a kaatiddog ti Tigris. Maysa dayta nga akaba nga agus, a ti kaakabana iti sumagmamano a disso ket 366 m (400 yd), ngem kaaduanna nga ababaw, ket iti ngato ti Baghdad, dagiti laeng babassit a barangay ti makadaliasat. Yantangay napegpegges ti agus ti Tigris ngem ti Eufrates, agarup dua a kakatlo laeng ti kaatiddogna no idilig iti “kasinginna” ken saan unay a napateg no iti panagkomersio.