Dagiti “Bató” ken ti “Puso” kadagiti Kasuratan

TI LITERAL a batbató irepresentarna ti paset ti bagi a nababbaba ngem ti nailasagan a puso. Sigun iti maysa kadagiti depinasion, dagiti bató isu ti pagsaadan ti natauan a panagrikrikna, panagayat ken derderrep. Ti Webster’s New Collegiate Dictionary ikawingna dagiti bató iti “temperamento”a ti tao. Idiay Apocalipsis 2:23 ti napagungar, naipadayag a Jesu-Kristo ti nagkuna: “Siak a mangsukimat kadagiti batbató ken kadagiti puspuso, ket itedkonto iti tunggal maysa kadakayo kas maiyanatup kadagiti ar-aramidyo.” (Kitaenyo met ti Jeremias 11:20, footnote, NW, Reference Bible.) Dagiti bató ken ti puso ket nagdumada nga organo ti bagi ket addada iti nagduduma a lugar. Dagiti pisikal a bató ti addada iti nababbaba a paset iti bagi ngem iti pisikal a puso. Dagitoy met addaan nagduduma a reaksion iti nagduduma a pakatignayan. Dagitoy a reaksion ti mangipaawat iti maysa a banag. Gapuna ti kakasta a reaksion ti mabalin a mabasa wenno mapaliiw kas mangipakpakita ti nagduduma a kualidad a mangipamatmat no ania a kita ti tao daydiay masuksukimat nga indibidual. Ti kadi literal a puso ti maysa ti matignay nga agbitik a naparpartak wenno, kas kaiyariganna, agbalin a nalamiis? Dagiti kadi batbatóna matignayda nga agandar iti karkarna a panawen ken iti naidaddaduma a pamay-an? Ti manangsukimat ti puspuso ken ti batbató maipatarusna ti kakasta a reaksion ket ad-adda a matarusanna a naan-anay ti tao, no aniat’ kakikitana a bató.

Idiay Salmo 16:6-8 ni manangputar a ni David nagsurat: “Dagiti beddeng kadagiti nakaay-ayo a disso naibatangda kaniak. Wen, addaanak iti nasayaat a tawid. Bendituekto ni Jehova, a nangted kaniak iti patigmaan. Wen, ti batók isursuronak bayat ti rinabii. Insaadko ni Jehova a kankanayon iti sanguanak. Gapu ta adda iti makannawanko, saanakto a maan-ano.” Kasano, kinapudnona, a dagiti batbató ni David ti nangisuro kenkuana bayat ti rinabii no isu ket adda a siririing? No ni David ket addaan iti aniaman a panagdandanag maipapan ti kababalin ni Jehova kenkuana, no ania a talaga ti katataona, ti piguratibo a batbatona ti mangted ti umiso a pakarukodan ti panggep ni Jehova nga agpaay kenkuana. Isut’ gapuna nga intuloy a kinuna ni David: “Ta saanmonto a baybay-an toy kararuak iti Sheol. Saanmonto met nga ipalubos a ti santom a makitana ti abut.”​—Salmo 16:10.

Siempre, ni David maaddaanto ti panagungar manipud iti tanem, wenno Sheol, inton naikeddeng a tiempo ni Jehova; ngem, iti sidong ti paltiing idi aldaw ti Pentecostes ti 33 K.P., 50 nga aldaw kalpasan ti panagungar ni Jesu-Kristo, inyaplikar ni apostol Pedro ti Salmo 16:10 ken Jesu-Kristo, a ni Pedro kunkunana idiay Aramid 2:25-28: “Ta kuna ni David a maipapan kenkuana, ‘Agnanayon a nakitak ni Jehova iti sanguanak; ta adda iti makannawanko tapno saanakto a magaraw. Gapuna ti pusok agragsak ket agrag-o ti dilak. Maysa pay ti lasagko agianto ken inanama; ta dikanto ipalubos nga agtaeng ti kararuak iti Hades, ket dikanto met iyawat ti santom iti panagrupsa. Impakaammom kaniak dagiti dalan ti biag, punnuennakto ti ragsak gapu iti kaaddam.’”

Ti naragsak a puso ti nangpabiag ken salmista David, ken kasta met ti naragsak a puso ti nangaramid ti naindagaan a biag ti naindaklan nga antitipo ni David, a ni Jesu-Kristo, nga aktibo. Ti natural a puso ti mangapektar met ti bagi, kas kunaen ti Proverbio 14:30: “Ti natalna a puso isu ti biag ti lasag.” Ti puso ni Dakdakkel a David, ni Jesu-Kristo, agtalinaed a natalna nga addaan ti napampamaysa a panagbitikna ken agayus iti dara uray pay iti sidong dagiti makagargari a kasasaad, wen, iti sidong ti pannakaidadanes ken pisikal a pannakaparigat, agingga iti pannakailansananto. Ket iti dayta laeng nga isut’ natay iti naburak a puso.​—Salmo 69:20.

Idiay Hebreo 4:12 naikuna a “ti sao ti Dios . . . nasiglat nga agilasin kadagiti panunot ken panagem ti puso.” Daytoy ti mangipamatmat a “ti puso” ket banag a mangallukoy ken mamagtignay ti pampanunot ken panagem, nga isut’ mangilasin “ti sao ti Dios.”

[Dagiti Footnote]