Dagiti Pudno a Kristiano Manangaskasabada iti Pagarian
“Daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti amin a mapagnaedan a daga kas pammaneknek kadagiti isuamin a nasion; ket iti kasta umayton ti panungpalan.”—MATEO 24:14.
1, 2. (a) Apay a masapul a maiwaragawag itan ti mensahe ti Pagarian iti intero a lubong? (b) Ania a salsaludsod ti mabalin a maisaludsod ti tunggal Saksi ni Jehova?
MANGIBUMBUNANNAG ITI PAGARIAN NI JEHOVA. Iti pinulpullo a tawen, dayta ti kangrunaan a panggep daytoy a pagiwarnakan. Kinaagpaysuna, daytat’ paset iti paulo ti magasin. Ket nasken a ti mensahe ti Pagarian ti maiwaragawag itan iti sangalubongan. Apay? Gapu iti kinuna ni Jesu-Kristo kalpasan ti panangisitarna kadagiti dadduma a paset a mangbukel “ti pagilasinan” iti di makita a “kaaddana” ken ti panungpalan daytoy a sistema. Kuna ni Jesus: “Daytoy Naimbag a Damag ti pagarian maiwaragawag iti intero a lubong kas pammaneknek iti amin a nasion. Ket kalpasanna umayton ti panungpalan.”—Mateo 24:3, 14, The Jerusalem Bible.
2 Itatta, “ti panungpalan” ti pudno nga asidegen. Gapuna, tunggal dedikado a saksi ni Jehova ti nasayaat nga imtuodenna: Kasanot’ panagriknak maipapan iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian? Makipaspasetak met laeng aya a regular iti dayta? Ket ti kadi ministeriok maar-aramid a mabuyogan iti kinasigo ken kinaregta?
Ti Bilin a Mangasaba
3. Dagiti sasao ni Jesus a nailanad idiay Mateo 5:14-16 ipamatmatna ti ania maipapan kadagiti paspasurotna?
3 Awan pudno a Kristiano a mabalin a nainkalintegan a mangliklik iti nagundawayan a trabaho a panangiwaragawag ti “naimbag a damag” kadagiti dadduma. Kuna ni Jesus kadagiti adalanna: “Dakayo ti silaw ti lubong. Ti maysa nga ili a naisaad iti rabaw ti maysa a turod saan a mabalin nga ilemmeng. Ket saan met a gangatan dagiti tattao ti maysa a silaw ket sa ikabil iti sirok ti maysa a salop, no di ket iti pagsilawan, ket lawaganna dagiti isuamin nga adda iti balay. Kasta koma ti panaglawag ti silawyo iti sanguanan dagiti tao, tapno makitada dagiti naimbag nga ar-aramidyo ket dayawenda koma ni Amayo nga adda sadi langit.” (Mateo 5:14-16) Impamatmat dayta a dagiti adalan ni Jesus ket agbalindanto a manangaskasaba iti Pagarian.
4. Aniat’ naikuna maipapan iti kangrunaan a manangiwaragawag ti Pagarian?
4 Maipapan iti dayta kangrunaan a manangaskasaba iti Pagarian, adda a naikuna: “Bayat nga inkaskasaba ti Apotayo ti pagarian Intuloyna . . . nga isagana ken inorganisar ti Ministerio . . . Rinugianna ti propetiko a ministerio . . . ket pinagbalinna agpadpada dagiti Sangapulo ket Dua ken dagiti Pitopulo a mannakipaset iti dayta met laeng. Bayat ti Panangikaskasabana iti iyaay ti pagarian ken nagaramid kadagiti ‘pagilasinan,’ Imbaonna ida iti Sanguananna nga addaan iti isu met laeng a mensahe ken umas-asping a pannakabalin. Babaen iti maysa a nakaskasdaaw a kurso dagiti nalawag a pannursuro, . . . Sinanayna met ida kabayatanna a maipaay kadagiti saad iti nangatngato a rebbengen a maitedto kalpasanna.”—A Church History, ni Milo Mahan.
5. No maipapan iti panangikaskasaba iti Pagarian, ania ti inaramid ni Jesus?
5 Nangipaay ni Jesus iti nagsayaat a bilin a maipaay kadagiti apostolesna ken kadagiti 70 nga adalanna nga imbaonna. (Lucas 6:12-16; 10:1-22) Mainayon pay, ti Ulidantayo a mismo “nagdaliasat kadagiti amin nga il-ili ken purpurok, a nangaskasaba ken impakaammona ti naimbag a damag ti pagarian ti Dios.” Naikuyog kenkuana dagiti apostoles ken sumagmamano a babbai “a nagserserbi kenkuana kadagiti gamengda.” (Lucas 8:1-3) Wen, ni Jesus ket maysa a naregta a manangiwaragawag ti naimbag a damag ket isu ti nangidaulo iti pannakairugi iti maysa nga organisasion a mangikaskasaba iti Pagarian.
6. Sakbay nga immuli sadi langit, ania a bilin ti inted ni Jesus kadagiti pasurotna?
6 Kalpasan ti tallo ket kagudua a tawen a ministerio, nairingpas ni Jesus ti naindagaan a trabahona. Ngem sakbay nga immuli sadi langit, intedna kadagiti pasurotna daytoy a bilin: “Inkayo . . . ket agaramidkayo kadagiti ad-adalan iti amin a nasion, a bautisaranyo ida iti nagan ti Ama ken ti Anak ken ti nasantuan nga espiritu, nga isuroyo kadakuada nga aywananda dagiti isuamin a banag nga imbilinko kadakayo. Ket, adtoy! addaak kadakayo nga agnanayon agingga iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag.” (Mateo 28:19, 20) Pudno unay, agbalinda a manangaskasaba ti Pagarian.
7. Numan pay dagiti adalan ni Jesus idi damo agkurangda iti umiso a pannakaammo no maipapan iti Pagarian, apay nga agballigida iti panangaskasabada?
7 Idi ngangngani pumanawen ni Jesus ditoy daga, nagimtuod dagiti adalanna: “Apo, itan ti panangibangonmo manen iti pagarian ti Israel?” Kas sungbat, kinunana kadakuada: “Saan a maibatang kadakayo ti panangammo kadagiti aldaw wenno kadagiti tiempo nga intalimeng ti Ama iti pannakabalinna a bukbukod.” Nupay no dagiti adalan agkurangda iti umiso a pannakaammo maipapan iti Pagarian, mabalin a tudingan ni Jesus ida nga agbalin a manangiwaragawagna, ta addaandanto ti kasapulan a tulong a mangitungpal ti naibilin kadakuada. “Ngem umawatkayto ti pannakabalin inton umay kadakayo ti nasantuan nga espiritu,” innayon ni Jesus, “ket dakayto ti saksik sadi Jerusalem ken iti isuamin a Judea ken Samaria ken agingga iti ungto ti daga.” (Aramid 1:6-8) Iti sidong ti panangiwanwan ti nasantuan nga espiritu, idi agangay dagiti pasurot ni Jesus mabigbigdanto a ti Pagarian ket maysanto a nailangitan a gobierno. (Juan 16:12, 13) Ket idi agangay dagiti kinapudno maipapan dayta a Pagarian maiwaragawagto “agingga iti ungto ti daga.”
8. Kasano kaballigi ti trabaho a panangaskasaba idi immuna a siglo?
8 Dagidiay a saksi inaramidda a naimbag ti trabahoda. Siempre, ni Jehova adda kadakuada, ket naaddaanda ti panangsuportar ti naipadayagen a Jesu-Kristo. (Aramid 8:1-8; 11:19-21) Saanen a pagsidsiddaawan nga uray pay idi 60 agingga iti 61 K.P. nabalinanen nga inkuna ni apostol Pablo a ti “naimbag a damag” ti ‘naikaskasaban iti amin a parsua iti babaen ti langit’!—Colosas 1:23.
9. Kas naibaga ditoyen ania ti kangrunaan a trabaho ti kongregasion Kristiano?
9 Maipapan iti panangaskasaba, adda a naisurat: “Ti panangiwaragawag ti ebanghelio ket . . . saan laeng a maysa a trabaho kadagiti adu a nakiramanan ti Iglesia ti B[aro] a T[ulag], no di ket dayta ti pamunganayan, kangrunaan a trabahona. . . . Anagenyo a naimbag, saan a kinuna ni Jesus [idiay Aramid 1:8], Dakayonto ti agbalin a saksi kaniak, wenno, Dakayonto ti mangsaksi kaniak, no di ket, Dakayto dagiti saksik. Ti panangusar iti verbo a ‘dakayonto’ ditoy ti addaan pateg a masapul a tarusan a buyogen iti naan-anay ken literal a kinaserioso. Ti balikas [iti Griego] saanna laeng nga ibagbaga no aniat’ aramidento ti Iglesia, no di ket no anianto ti pagbalinan ti Iglesia. . . . Ti Iglesia ni Jesu-Kristo ket . . . maysa a bagi dagiti manangaskasaba.” (Pentecost and the Missionary Witness of the Church, ni Harry R. Boer, panid 110-14) Wen, ti panangaskasaba ti kangrunaan a trabaho ti pudno a kongregasion Kristiano.
Babaen ti Nasantuan a Tulong
10, 11. (a) Kangrunaanna, kasano a naorganisar dagiti immuna-siglo a manangiwaragawag ti Pagarian? (b) Aniat’ napasamak idi rimsua dagiti baro a kasasaad?
10 Dagiti umuna-siglo a manangiwaragawag ti Pagarian immawatda ti panangiwanwan manipud iti bagi a manarawidwid. Nagserserbi dagiti agdaldaliasat a panglakayen iti uneg ti organisasion, ket dagiti annongen iti kongregasion ti imbaklay dagiti manangaywan ken ministerial nga ad-adipen. (Aramid 15:1, 2, 22-36; Filipos 1:1) Ngem aniat’ napasamak idi rimsua dagiti baro a kasasaad?
11 Bueno, usigenyo ti napasamak di nagbayag kalpasan ti Pentecostes 33 K.P. Nangrugi nga agtanabutob dagiti Judio a Griego-pagsasaoda a maikaniwas kadagiti Hebreo-pagsasaoda a Judio “ta dagiti baloda a babbai saanda a maik-ikkan iti panagbibingay nga inaldaw.” Tapno marisot ti problema, nangdutok dagiti apostoles kadagiti “pito a lallaki a naimbag ti damagda” a mangaywan iti daytoy a panangiwaras ti taraon. (Aramid 6:1-8) Maipapan iti daytoy adda a mabasatayo: “Idi damo, ti panangaywan iti inaldaw-aldaw a panagbibingay ti pannangan publiko nga awan ti panangidumdumana isu laeng iti, kas naibaga kadakami, nakaisaadan dagiti ‘pito,’ ngem, siempre, dadduma pay nga annongen ti mainayonto bayat a tumaudda, ta numan pay dagiti prinsipio ti baro a pammati ket saanda nga agbaliwbaliw, ti makinaria ken dagiti pamay-an a pannakaidatagda, nga isut’ mabalin nga ad-adda nga epektibo a pannakaipasdekda ken pannakapalawada, ti naipabiang iti kinasirib ken ti praktikal a kapadasan dagiti sumaganad a kapkaputotan . . . Ti panangibagay ken pannakabalbaliw dagiti di nasken a detalye . . . ti inkapilitan iti aniaman a dakkel nga organisasion.”—Hours With the Bible, New Testament Series, tomo II, ni Cunningham Geikie.
12. (a) Aniat’ nakatulong iti irarang-ay ti immuna a Kinakristiano? (b) Sadino ken kasano a naawagan dagiti paspasurot ni Jesus kas Kristiano?
12 Ti panagpannuray iti Dios a buyogen ti kararag, agraman “ti kinasirib ken praktikal a kapadasan” ti bagi a manarawidwid, ti nakatulong iti irarang-ay ti immuna a Kinakristiano. Ngem pudno a dagiti bambanag mapaspasamakda babaen ti nasantuan a tulong. Kas pangarigan, dagiti immuna a pasurot ni Jesus ti naikuna a pasetda iti “Ti Dalan.” (Aramid 9:1, 2) Ngem nalabit kas kasapa iti 44 K.P. idiay Antioquia, Siria, “dagiti adalan babaen ti nasantuan a tulong naawaganda a Kristiano.” (Aramid 11:26) Daytoy ket nagan nga inted ti Dios a dagus nga inawatda.—1 Pedro 4:16.a
13. Itan ta agus-usar dagiti Saksi ni Jehova kadagiti moderno a pamay-an ti panagipablaak, aniat’ inusar dagiti immuna a Kristiano iti trabahoda a panangikaskasaba iti Pagarian?
13 Kadagidiay immuna a Kristiano, dadduma pay nga irarang-ay ti adda iti uneg ti nasantuan a tulong. Kas pangarigan, kas ti panagus-usar ita dagiti Saksi ni Jehova kadagiti moderno a pamay-an ti panangipablaak, kasta met dagiti immuna a Kristiano immun-una iti panangusar iti codex—maysa a pudpudno a katulongan iti naregta a trabahoda a panangikaskasaba iti Pagarian. Iti daytoy a pamay-an, nagsurat ni C. C. McCown: “Dagiti narelihiusuan a liblibro dagiti Kristiano, agpadpada ti Daan a Tulag ken dagiti baro a sursurat . . . ket saan nga agpaay laeng iti di aggangganat a panagbasbasa dagiti nabaknang. Uray dagiti nagaget a negosiante tarigagayanda met a magun-odan dayta a libro. Isuda ken dagiti naanep a Kristiano a misionero tarigagayanda a makapagkonsultada iti daytoy wenno dayta a pammaneknek a teksto nga insigida, a saan nga agirolio pay ti adu a pie iti papiro.”—The Biblical Archaeologist Reader, panid 261.
14. Sigagagar dagiti apostoles ni Jesus a mangaskasaba iti sidong dagiti ania a kasasaad?
14 Ti “pannakapagkonsultada iti daytoy wenno dayta a pammaneknek a teksto nga insigida” nakapatpateg unay gapu iti pamay-an nga us-usaren dagiti immuna a Kristiano iti panangikaskasaba iti Pagarian. No maminsan, siempre, mangaskasabada met iti impormal a pamay-an kadagiti tattao, kas masansan nga ar-aramiden dagiti Saksi ni Jehova itatta. Iti daytoy adda a naikuna: “Maysa kadagiti karkarna a paset ti apostoliko a panangaskasaba isu ti di inggagara a panangaskasaba. Awan ti panagur-uray ti maysa nga apostol a maipaay iti naindaklan a gundaway. Ti laeng kakaisuna a naranga nga okasionna ket idi, kas ken Pablo iti imatang ni Felix, isut’ naiturong kas maysa a balud iti sanguanan iti agturay a sikakawes ti purpura tapno mangted ti salaysay maipapan iti bagina ken sungbatanna ti pammabasol iti panaglabsingna kadagiti linteg. Isut’ di naawanan kadagiti gundaway, no di ket dagita ti maipaay kenkuana idiay pagbaludan, iti igid ti dalan, ken iti nanumo a pagtaengan a mabalin nga isut’ paglinonganna iti dayta a rabii. . . . Nariknana a ti mensahena ket kaaduanna agpaay kadagiti tattao, numan pay isu met ti sisasagana a mangidatag iti dayta iti rineprep a tattao. Isu ammona ti makibagay iti uray ania a managdengngeg. Saanna a nalipatan ti ulidan ni Kristo, . . . [a ti] entabladona isu ti nakataptapuk a dalan, wenno ti umarimbangaw a kalye, wenno ti nakabatbato nga igid ti Galilea dagiti Judio . . . [Dagiti apostoles] saanda a nalipatan nga inikkanna ida idi karrugi ti pannakikuykuyogda kenkuana kadagiti naisangsangayan a bilbilin maipapan ti kasayaatan a pamay-an iti panangikaskasaba kadagiti sursurona, ket pinabilegna dagiti immuna a leksion babaen kadagiti dadduma, ken, kasakbayan unay ti iyuulina, intudona kadakuada ti lubong kas ti tay-akda ken ti tunggal parsua kas dagiti managdengngegda.”—History of the Christian Church, ni John F. Hurst, tomo I, panid 96.
“Kadagiti Balaybalay”
15. Kasanot’ panangitungtungpal dagiti apostoles iti trabaho a panangasaba sakbay ti Pentecostes idi 33 K.P.?
15 Ket kadagiti al-aldaw kalpasan ti Pentecostes idi 33 K.P., dagiti adalan ni Jesus agus-usardan ti nagsayaatan unay a pamay-an ti panangikaskasaba ti “naimbag a damag.” Kalpasan a dagiti naidadanes nga apostoles naibabainda gapu iti nagan ni Jesu-Kristo, ania ti inaramidda? Ket, “inaldaw-aldaw iti templo ken kadagiti balaybalay dida namingga a nanursuro ken nangikaskasaba a ni Jesus, isu ti Kristo”! (Aramid 5:41, 42) Wen, nangaskasaba dagiti apostoles kadagiti binalaybalay.
16. Iti ania a kita a trabaho ti panangasaba ti nangsanayan ni Pablo kadagiti panglakayen idiay Efeso?
16 Iti kamaudiananna, mabalinan a palagipan ni apostol Pablo dagiti nadutokan a panglakayen manipud Efeso: “Ta awan ti aniaman a makapalaing a binaybay-ak nga impakaammo kadakayo ket insurok kadakayo iti sanguanan dagiti tao ken iti balaybalay. A pinaneknekak kadagiti Judio ken kadagiti Griego ti panagbabawi iti Dios ken ti pammati ken Apotayo a Jesus.” (Aramid 20:20, 21) Di kayat a sawen ditoy ni Pablo nga isut’ mangisursuro kadagiti nadutokan a panglakayen kadagiti pagtaenganda. Imbes ketdi, isut’ mangaskasaba kadagiti di manamati a Judio ken Griego maipapan iti panagbabawi ken Jehova a Dios ken ti pammati ken Jesu-Kristo. Awan duadua, ni Pablo ti nangisuro met kadagidiay a panglakayen no kasano ti mangaskasaba manipud balaybalay.
17. Aniat’ kinuna dagiti nadumaduma nga eskolar maipapan iti panagbalaybalay a ministerio ni Pablo idiay Efeso?
17 Maipapan iti ministerio ti apostol idiay Efeso adda a naikuna: “Ti pangkaaduan nga ugali ni Pablo isu ti panagtrabaho iti panggedanna manipud ileleggak ti init agingga iti alas 11 t.b. (Aramid 20:34-35) nga iti dayta nga oras nalpas metten a mangisursuro ni Tiranno; ket manipud alas 11 t.b. agingga iti alas 4 t.m. mangaskasaba idiay eskuelaan, nangangay kadagiti panagtataripnong a kadua dagiti katulongan ken ti pribado a panagpalawag kadagiti kandidato, agiplano kadagiti ekstension agingga iti interior; ket iti kamaudiananna agibanghelio iti binalaybalay nga agpaut manipud alas 4 t.m. agingganat’ rabrabiin (Aramid 20:20-21, 31).” (A. E. Bailey) Kuna pay met dagiti dadduma nga eskolar: “Isu saan a mapmapnek babaen laeng iti panagdiskurso iti nagtataripnong a publiko, ken agiwaras babaen kadagiti dadduma a pamay-an, no di ket sireregta a sinurotna ti naindaklan a trabahona iti pribado, manipud balaybalay, ken iti literal impaganetgetna ti kinapudno iti langit kadagiti pagtaengan ken puspuso dagiti taga Efeso.” (A. A. Livermore) “Iti publiko ken manipud balaybalay, iti siudad ken iti intero a probinsia, inkaskasabana ti ebanghelio.” (E. M. Blaiklock) “Maikari unay a kunaen a ti naindaklan kadagiti manangaskasaba ti nangaskasaba manipud balaybalay ket dina pinagbalin laeng ti panagsarungkarna kas sosial nga ibibisita.”—A. T. Robertson.
18. (a) Apay a maikunayo nga adda ti natibker a Nainkasuratan a pangibatayan iti ministerio a panagbalaybalay dagiti Saksi ni Jehova? (b) Kas ken Jesus ken dagiti immuna nga adalanna, sadino ken kasano ti panangikaskasaba dagiti Saksi ni Jehova iti mensahe iti Pagarian?
18 Ti panangaskasaba iti binalaybalay inaramid dagiti apostoles ni Jesus idi 33 K.P. Daytat’ paset ti ministerio ni Pablo idiay Efeso ken awan duadua uray pay iti dadduma a lugar. Gapuna adda ti natibker a Nainkasuratan a pakaibatayan iti panagbalaybalay a ministerio dagiti Saksi ni Jehova. Daytoy ti pudno iti nadumaduma met a pamay-an nga us-usarenda a mangisaknap iti mensahe iti Pagarian. Makapainteres unay, kuna ti McClintock and Strong’s Cyclopedia: “Ti Apotayo ken dagiti apostolesna nakasarakda kadagiti luglugar a pangaskasabaan sadinoman a nagtataripnongan dagiti tattao. Kadagiti igid ti bantay, igid ti baybay ken karayan, iti kalye ti publiko, kadagiti pribado a balbalay, iti paraangan ti Templo, ti sinagoga a Judio, ken dagiti dadduma pay a luglugar ti nasarakanda a maipaay iti panangiwaragawag ti Ebanghelio.” (Tomo VIII, panid 483) Kas ken Jesus ken dagiti immuna nga adalanna, mangaskasaba dagiti Saksi ni Jehova iti mensahe iti Pagarian kadagiti “publiko a kalye, kadagiti pribado a balbalay, . . . ken kadagiti dadduma pay a luglugar.” Kas pangarigan, makipaspasetda iti trabaho a panagiwaras iti magasin kadagiti lansangan (babaen iti daytoy a pagbasaan ken ti kaduana a Pagwanawanan) ken isudat’ agdindinamag unay gapu iti panangaskasabada iti binalaybalay.
19. Kasano a maar-aramid dagiti pangngeddeng maipapan iti pamay-an ti panangasaba nga us-usaren ita dagiti Saksi ni Jehova?
19 Ti pamunganayan a langa ti ministerio nga us-usaren ita dagiti Saksi ni Jehova ti naipasdeken a naimbag idi umuna a siglo, ken, malaksid iti daytoy, maiyanatup para iti agdama a Bagi a Manarawidwid dagiti napulotan a Kristiano a maikeddeng no ania a pamay-an ti panangaskasaba ti maibagay iti daytoy a tiempo. Dagita a pangngeddeng iti pasetna mabalin a maibatay “iti kinasirib ken iti praktikal a kapadasan” dagitoy a lallaki. Ngem, nangnangruna, agar-aramidda kadagiti pangngeddeng kas iti bagi a manarawidwid iti Kristiano idi umuna a siglo. Ti panangiturong ken panangiwanwan ti Dios babaen iti nasantuan nga espirituna ti maidawat babaen iti kararag, ken masurot dagiti Nainkasuratan a pagwadan no ikeddeng no ania a pamay-an ti panangaskasaba ti maibagay kadagitoy “maud-udi nga aldaw.”—2 Timoteo 3:1; Aramid 15:23, 28.
20. (a) Apay a makasigurotayo nga adda ti nasantuan nga anamong iti pamay-an a panangasaba nga us-usaren dagiti Saksi ni Jehova? (b) Ania a kababalin ti rebbeng a maadda kadagiti amin nga adipen ni Jehova maipapan iti trabaho a panangikaskasaba iti Pagarian?
20 Nalawag a ti pamay-an ti panangaskasaba dagiti Saksi ni Jehova ket adda iti las-ud ti nasantuan a tulong, ta binalangatan ti Dios dagitoy a panagregget iti aglaplapusanan a panagballigi ken bendision. (Proverbio 10:22) Umariwekwek dagiti mangab-abrasa ti pudno a panagdayaw ken tumiptipon iti natda dagiti napulotan a paspasurot ni Jesus kas paset ti kakaisuna nga organisasion nga agdaydayaw iti nasantuan a nagan ni Jehova ken awan butengna a mangiwarwaragawag iti naimbag a damag ti naipasdeken a nailangitan a Pagarian. Sapay koma ta amin nga ad-adipen ni Jehova ngarud ket agtultuloyda a mangipaay ti amin a kabaelanda iti trabaho a panagaramid adalan bayat nga umas-asidegen ti panungpalan daytoy a sistema. Daytoy ti masapul nga aramidentayo a simamatalek, ta dagiti pudno a Kristiano awan duadua manangaskasabada iti Pagarian.
[Dagiti Footnote]
a Kitaenyo ti panid 316 iti Aid to Bible Understanding, nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Ania ti Pannakaawatyo?
◻ Apay a rebbeng a maiwaragawag itan ti mensahe ti Pagarian iti intero a daga?
◻ Aniat’ kangrunaan a trabaho amin dagiti pudno a Kristiano?
◻ Apay a maikuna a kadagiti ad-adipen ni Jehova dagiti bambanag ti maar-aramid babaen ti nasantuan a tulong?
◻ Ti panangaskasaba dagiti Saksi ni Jehova iti binalaybalay ti addaan ania a nasin-aw a pakaibatayan?