Saritaenyo ti Dayag iti Kinaari ti Dios

“Sawendanto ti dayag ti kinaarim, ket saritaendanto ti pannakabalinmo.”​—SALMO 145:11.

1. Kangrunaanna, apay nga inikkannatayo ni Jehova iti pannakabalin nga agsao?

ADDA panggep ni Jehova iti panangipaayna kadatayo iti pannakabalin nga agsao. (Exodo 4:11) Kangrunaanna, dayta ket tapno dagiti bibigtayo “mangiyebkasda koma iti panangidaydayaw” kenkuana. (Salmo 119:171, 172) Kas kinuna ni salmista David: “Amin dagiti ar-aramidmo idaydayawdakanto, O Jehova, ket dagiti sasantom benditoendakanto. Sasawendanto ti dayag ti pagariam, ken saritaendanto ti pannakabalinmo, tapno ipakaammoda kadagiti annak dagiti tattao dagiti nabileg nga ar-aramidna ken ti dayag ti nadaeg a pagarianna. Ti pagariam agnanayon a pagarian, ti panagturaymo mataginayon kadagiti amin a kaputotan.”​—Salmo 145:10-13.

2. Mapilittayo a “mangiyebkas iti panagdayaw” iti Dios kadagiti ania a pamay-an?

² Dagiti napulotan a paspasurot ni Jesu-Kristo ken dagiti kakaduana a “dakkel a bunggoy” pagreggetanda ti mangidayaw ken Jehova, ti “Ari iti agnanayon.” (Apocalipsis 7:9; 15:3) Babaen iti napasnek a panagadal iti Biblia a kadua Ti Pagwanawanan ken dagiti dadduma a Nakristianuan a publikasion kas katulongan, makagun-odtayo iti umiso a pannakaammo maipapan iti Dios a kas iti ubbog iti nadalus, makabang-ar, makaited-biag a danum. Gapuna, iti kasotayo ‘ti ubbog ti kinasirib agbalin a kas agayus a baresbes.’ (Proverbio 18:4) Maidurontayo a “mangidayaw” iti panangaskasaba iti balaybalay ken kadagiti dadduma a porma iti ministerio iti tay-ak. Ngem adda met ti Nainkasuratan a rason iti di inggagara a panangaskasaba.

Nainkasuratan a Pagtuladan

3. Pangngaasiyo ta mangisitarkayo kadagiti pagulidanan iti di inggagara a panangasaba iti biang ni Jesu-Kristo.

³ Ti damo a panangasaba nga inaramid ni Jesus kalpasan ti pannakapulotna iti nasantuan nga espiritu naaramid idiay pagdagusanna, a sadiay inawisna ni Juan, ni Andres, ken nalawag a ni Pedro. Binusbosda ti aldaw sadiay, a nalawag a nakaawatda iti pammaneknek iti dayta a di inggagara a kasasaad. (Juan 1:35-42) Iti sidong met ti di ingagara a kasasaad​—“bayat ti ilalabasna”​—a nakita ni Jesus ni Mateo iti pagsingiran ti buis ket nakagun-od iti iyaanamong idi a kinunana: “Surotennak.”​—Mateo 9:9.

4. Ania ti kinuna ni Jesus idi nangasaba iti babai a Samaritana, ket daytoy nangiturong iti ania?

⁴ Ni Jesus isu ti kasayaatan nga ulidan iti ‘ubbog ti sirib a kas agayus a baresbes.’ Nupay no nagtugaw a mabisin ken nabannog iti ngarab ti bubon ni Jacob iti asideg ti Sicar, isut’ nangasaba iti maysa a babai a Samaritana nga immay sumakdo. “Siasinoman nga uminum iti danum nga itdekto kenkuana, uray kaano saanto a mawawen,” kinuna ni Jesus, “no di ket ti danum nga itdekto kenkuana agbalinto kenkuana nga ubbog ti danum nga agburayok a maipaay iti biag nga agnanayon.” Daytoy a di inggagara a panangasaba ti nangiturong iti panangasaba ni Jesus iti maysa a grupo a tinignay dayta a babai nga agtataripnong ken dumngeg iti adda nga ibagana.​—Juan 4:6-42.

5. Ni Felipe nga ebanghelisador ken ni apostol Pablo nangipaayda iti ania nga ulidan iti di inggagara a panangasaba?

⁵ Ni Felipe nga ebanghelisador kinablaawanna ti lumabas a karwahe ket nangasaba a di inggagara iti nakalugan iti dayta, isu a mangbasbasa iti padto ni Isaias. Gaput’ naawis a lumugan iti karwahe, inlawlawag ni Felipe “ti naimbag a damag maipapan ken Jesus” iti eunuko nga Etiope, isu a ti panangapresiarna ket nagtungpal iti pannakabautisarna. (Aramid 8:26-38) Idi nawarwaran iti pannakarepreppetna idiay pagbaludan gapu iti dakkel a ginggined idiay Filipos, isut’ nangasaba a di inggagara iti mangay-aywan iti pagbaludan. Ti banagna? “Ket dagus a nabautisaran, isu ken dagidi amin a kabbalayna.”​—Aramid 16:19-34.

6. Ti di inggagara a panangasaba ket addaan paset iti ania nga ar-aramid dagiti ad-adalan ni Jesus kalpasan ti pannakabato ni Esteban?

⁶ Itatta, ti di inggagara a panangasaba isut’ maysa kadagiti pamay-an iti panangiwaragawag iti naimbag a damag no ti Nakristianuan a trabahotayo ket adda iti sidong ti pannakaiparit. Nupay kasta, uray pay no naidadanestayo, dagiti puspusotayo ti mangiduron kadatayo nga agsarita maipapan iti dayag iti kinaari ti Dios. Kalpasan ti pannakabato ni Esteban agingga a natay, kaaduan kadagiti naidadanes nga ad-adalan nawarawarada. Kaskasdi, intultuloyda nga inwaragawag ti naimbag a damag, ket awan duadua ti di inggagara a panangasaba ket nairaman iti panangikagumaanda a mangikasaba iti Pagarian.​—Aramid 8:4-8; 11:19-21.

7. Idi naikulong, ania ti inaramid ni Pablo, a daytoy ti mangibangon iti ania a saludsod?

⁷ Ti di inggagara a panangasaba isu ti maysa a pamay-an iti panangisarita ti maipapan iti dayag iti kinaari ti Dios no maibaludtayo wenno addatayo laengen kadagiti pagtaengantayo gapu iti sakit wenno iti pagkapuyan. Ni Pablo ti naikulong bayat iti dua a tawen iti sidong ti bantay wenno guardia a Romano. Ngem imbes a nagwaywayas, nangayab kadagiti agdengngeg ken “inawatna dagiti isuamin a simmarungkar kenkuana, nga inkaskasabana ti pagarian ti Dios ket insurona dagiti banag a maipapan ken Apo Jesu-Kristo a situtured nga awan ket ti nanglapped kenkuana.” (Aramid 28:16-31) Anian a nagsayaatan nga ulidan! No maysakayo a saksi ni Jehova a naikulong, mabalinyo kadi nga aramiden ti umasping met iti dayta?

8. Kasano ti kaepektibo ti di inggagara a panangasaba ni Pablo?

⁸ Bayat ti kanayon a panagsisinnukat ti mangbambantay ken Pablo, nadumaduma ti nakangngeg kenkuana a nangisarita kadagiti dadduma ti dayag iti kinaari ti Dios. Masiguradotayo, nupay kasta, nga isu nangasaba met a direkta kadagidiay a guardia. Epektibo unay daytoy a di inggagara a panangasaba ta mabalin ni Pablo ti agsurat: “Dagiti bambanag a napasamak kaniak nagbanagda ketdi a nangparang-ay ti ebanghelio, iti kasta dagiti pannakarepreppetko gapu ken Kristo naiwaragawagda kadagiti isuamin nga Agaywan iti Pangukoman ken kadagiti isuamin a sabsabali; ket dagiti ad-adu kadagiti kakabsat iti Apo, idi a napakiredda gapu kadagiti pannakarepreppetko, ad-adda pay ti turedda nga agsao ti sao ti Dios nga awan butbutengda.” (Filipos 1:12-14) Kas ken ni Pablo, no maibaludtayo ket maawanantayo iti gundaway a mangasaba a pormal, kaskasdi nga agsaritatay pay laeng maipapan iti kinaari ti Dios. Ket anian a tured ti ipaay daytoy kadagiti kakabsattayo!

9, 10. Ania a sekular a pammaneknek ti adda a dagiti immuna a Kristiano nangasabada a di inggagara?

⁹ Ti di inggagara a panangasaba gagangay unayen kadagiti immuna a Kristiano ta uray pay kadagiti maudi a tawtawen mabalin a maikuna: “Manipud iti maysa a mannurat a Kristiano, nalabit idiay Cartago idi agarup 200, makaalatayo iti ladawan . . . [a] maipapan kadagiti tattao a nangato ti adalda. Tallo nga agtutubo nga abogado, nasinged nga aggagayyem, ti nangbusbos ti aldaw ti bakasionda iti igid ti baybay. Dua ti Kristiano, ti maikatlo ket pagano. Ti panagsasaritada di nagbayag nagturongen iti relihion . . . Ti salaysay iti atiddog a panagsusuppiat nagpatinggan, ‘Nagawidkami amin a maragsakan, dakam amin a tallo. Maragsakan ti maysa gapu ta isut’ dimtengen iti Nakristianuan a pammati, dagiti dadduma gapu ta isut’ inturongda iti dayta.’ Ti surat dina ibaga a dayta ket pudno a historia; dayta ket maysa a Panagdespensar, ni Minucius Felix. Ngem pudno nga iparangarangna ti banag a napasamak kadagiti nainggundawayan a tattao.” (Church History 1​—The First Advance: AD 29​—500, ni John Foster, panid 46, 48) Wen, ket daytoy a salaysay ipakitana a ti di inggagara a panangasaba saan a napukaw kadagiti agkunkuna a Kristiano iti dayta a tiempo.

¹⁰ No maipapan kadagiti immuna a Kristiano, adda met a naikuna: “Kankanayon nga adda ti umad-adu a bilang dagiti indibidual a Kristiano a manamati, a sadinoman ti papananda, addada man iti kanayon a negosioda wenno uray no maidadanesda, ikasabada ni Kristo . . . Kadagidiay nga adda iti negosioda, ti propesionda, ti inaldaw a trabahoda, iti aniaman a kita, ti pamay-an ti panangpalawada iti pammatida, ket nakaad-adu.” (The Missionary Enterprise, ni Edwin Munsell Bliss, panid 14) Wen, dagiti immuna a manangiwaragawag iti Pagarian nangasabada nga inggagara ken di inggagara.

Immuna a Panagplano ken Panagsagana

11. Ania ti masursurotayo manipud iti panangipamaysa ni Jesus iti atensionna iti kinapudno iti Dios?

¹¹ Kas ken ni Jesus ken dagiti immuna a paspasurotna, masapul a mangasabatayo agpadpada iti inggagara ken di inggagara. Ti panangaramid a sieepektibo iti dayta kasapulanna ti panangiplano ken panagsagana. Tapno makapangasaba a di inggagara wenno makaisuro, tinukoy ni Jesus dagiti ubbing, taraon, kawes, tumatayab, sabsabong, kasasaad ti panniempo, ken dagiti trabaho. (Mateo 4:18, 19; 6:25-34; 11:16-19; 13:3-8; 16:1-4) Datayo met mabalintayo nga usaren ti ngangngani aniaman a tema kas pangibatayan iti panangisentrotayo iti atension iti kinapudno iti Dios.

12. No agpalplano iti panagbiahe, kasano a makapagsagana ti maysa a maipaay iti di inggagara a panangasaba?

¹² Mabalin a mangasabatayo a di inggagara kadagiti tattao nga agtugtugaw kadagiti parke, kadagiti agtaktakder kadagiti sentro a paggatangan, ken dadduma pay. Idiay Atenas, ni Pablo nakirinnason “nga inaldaw kadagiti plasa kadagidiay nga adda sadiay.” (Aramid 17:17) Ngem masapul ti panagsaganatayo a maipaay iti di inggagara a panangasaba. Kas pangarigan, palplanuenyo aya ti agbiahe babaen iti eroplano, tren, wenno bus? Ngarud mangitugotkayo iti Biblia ken sumagmamano a tracts, magasin, wenno broshur. Ti panagbasa kadagiti Nakristianuan a publikasion kadagiti transportasion publiko wenno iti sadinoman ti masansan a mangtignay iti panagsasarita.

13. Iyilustraryo no kasano a mabalin a mangirugikayo iti panangasaba iti maysa a nataengan bayat ti panagbiahe.

¹³ Ti maysa a nainggayyeman nga introduksion ti nalawag nga umuna a maipaay. Ti libro a Panakirinnason Manipud kadagiti Kasuratan mangisingasing kadagiti introduksion a mausar iti tay-ak ti ministerio, ngem dadduma kadagitoy ti mabalin a mabalbaliwan bassit tapno mausar iti di inggagara a panangasaba. Kas pangarigan, no agbibiahekayo a kaabayyo ti maysa a nataengan, mabalin a kunaenyo: “Ti naganko ket——. Kasta unay ti panangpampanunotko iti panggep ti biag. Adu a tattao ti okupado unay nga agsapsapul iti pagbiagda ta ngangngani awanen ti tiempoda a mangpanunot maipapan iti panggep ti biag. Bayat ti panagmataengantayo, nupay kasta, mabigbigtayo a ti biag ket nakaab-ababan ket mabalin nga agpanunottayo: ‘Kastoy laengen aya ti nakairantaan ti biag?’ Pagarupenyo kadi a ti Dios addaan iti panggep iti kaaddatayo?” Palubosanyo a sumungbat. Kalpasanna mabalin a saritaenyo ti panggep ti Dios iti sangatauan ket agkomento maipapan iti naindaklan a bambanag a naikari idiay Apocalipsis 21:3, 4. Maipaay iti epektibo nga impormal a panangasaba, mabalintayo met nga iyaplikar dagiti dadduma a nagsayaatan a punto a naammuantayo kadagiti gimong ti kongregasion ken kadagiti Nakristianuan a publikasion.

Dagiti Nasayaat a Resulta Mainanama

14. Ania a balligi ti nagun-odan ti maysa a kabsat a lalaki iti panangasaba a di inggagara bayat iti panagbiahe?

¹⁴ Kas ken ni Jesus ken dagiti immuna a paspasurotna, makapagballigitayo iti di inggagara a panangasaba. Tapno iyilustrar: Bayat iti panagbiahe iti eroplano, maysa a Saksi ti nakisarita iti maysa nga opisial iti militaria a naasawaanen iti 20 a tawtawen. Ti asawa dayta a lalaki ket agus-usar iti droga, ket namin-anon a pinadasna ti agbekkel, ket ngangngani pumanawen a maipaay iti ub-ubing a lalaki. Idi ti Saksi nagsarita maipapan iti Nainkasuratan a tulong a maaw-awatna manipud Ti Pagwanawanan ken ti kaduana a pagiwarnak nga Agriingkayo!, ti opisial ket nagsuskribir ket tinarigagayanna a dagiti magasin ti maipatulod iti asawana. Dagiti dadduma a pasahero ti nakangngeg iti imbaga ti Saksi. Ti resulta? Ket, gapu iti panangasabana iti dayta nga okasion, isut’ nakagun-od iti 22 a suskripsion ken nakaipaima iti 45 a magasin ken 21 a liblibro!

15, 16. (a) Mangipaay kadagiti ulidan iti naballigi a panangasaba a di inggagara kadagiti katrabahuan. (b) Ania dagiti isingasing dagitoy a resulta kadakayo?

¹⁵ Ti ngay di inggagara a panangasaba kadagiti katrabahuan? Maysa a kabsat ti nangibati kadagiti pagiwarnaktayo iti pagugasan a kuarto iti pagtartrabahuanna. Maysa a katrabahuanna ti nangbasa kadagiti magasin, nakiuman iti kabsat, ket nagsuskribir kadakuada. Inawat met ti lalaki ti maysa a panagadal iti Biblia ket binaybay-annan ti nakadakdakes a panagbiagna, ngem pumanaw ti asawana iti balay tunggal madakamat ti nagan ti Dios. Idi ti lalaki tarigagayanna ti agikkat iti lokal nga iglesia, immay ti ministro a mangisalaysay iti daytoy, ket nasarakanna laeng ti asawa ti lalaki iti pagtaengan. Ti kinakurang iti pammati ti ministro ken dagiti ulbod a sasaona maipapan kadagiti Saksi ni Jehova ti nangkigtot kenkuana, ta nakitana a nagbalbaliw ti asawana a nagbalin a nasingsingpet. Imbagana iti ministro: “Mabalinmo ti mangisurat iti sertipiko iti panagikkat maipaay kaniak ken kasta met dagiti ubbing!” Kabayatanna, daytoy a lalaki ken ti asawana nagbalindan a nabautisaran a Saksi.

¹⁶ Adu a tawenen ti napalabas, maysa a kabsat a lalaki nga agnanaeden idiay Estados Unidos ti nangasaba a di inggagara iti katrabahuanna idiay Inglatera ket inkuyogna ti agtutubo a lalaki iti maysa a sine nga inyurnos dagiti Saksi ni Jehova. Tallopulo ket maysa a tawen kalpasanna, ti kabsat naawatna daytoy a surat: “Tarigagayak nga ibaga kenka itan a ti panangasabam kaniak [ti agtutubo a lalaki] nagsayaat ti banagna, ta agarup dua a tawen kalpasanna ti sabali a kabsat a lalaki ti nakisarita kenkuana, nangipaima kadagiti magasin, ken inkuyogna iti lokal a Kingdom Hall . . . Isut’ nagbalin a Saksi, ket nabautisaran idi 1959, ket ita maysan a panglakayen iti kongregasionna . . . Kalpasan iti 14 a tawtawen ti asawana nagbalin a Saksi ket nabautisaran met. Dua a tawen kalpasanna ti anakna a babai nabautisaran ket itan maysan a regular a payunir idiay North Derbyshire . . . Manipud iti dayta a bassit a panangasaba nga inaramidmo idi idiay Ashford, dayta a lalaki, ti asawana ken anakna a babai, maysa a kasinsin ken ti anakna a babai, asawa ken lima nga annak, ken maysa nga anak ti sabali nga anak a babai ti kasinsinna nagbalinda amin a Saksi. . . . Tarigagayak ti agyaman kenka iti kasta unay, Ted, ta siak ti natibker a nangibangon iti dayta, ken ti estoria a kaisalsalaysayko isu ti estoriak a mismo maipapan iti panangasabam kaniak ken no ania ti nagbanaganna.”

17. Ania a gundaway iti impormal a panangasaba ti adda kadagiti agtutubo nga ad-adipen ni Jehova?

¹⁷ Dakayo nga agtutubo pay nga ad-adipen ni Jehova addaankayo met iti nagsayaatan a teritoria a pangasabaan​—dagiti kaeskuelaanyo ken mannursuroyo. Mangipapaaykayo kadi ti di inggagara a panangasaba kadagiti salaysay, ti maisao a panagrepaso, ken dadduma pay a pamay-an? Ti material a gubuayan iti salaysay, nga inusar ti maysa a taga Ecuador nga estudiante iti high school isu a pakaiyad-adalan iti Biblia isu ti Enero 22, 1986, nga Agriingkayo! a serie iti akkub a “Hiroshima​—Napukawen Aya ti Leksionna?” Ti komposisionna ti nakagun-od iti komendasion dagiti ukom iti maysa nga internasional a salisal ket nagbanag iti maysa a libre a panagbiahe a napan idiay Japan. Siempre, ti panangabak iti maysa a salisal saan nga isu ti panggep dagiti Nakristianuan a publikasion. Ngem daytoy iyilustrarna ti pateg iti kasta a literatura ken ti kinaepektibo ti panangipaay iti pammaneknek a pakaidayawan iti Dios idiay eskuelaan.

18. Ania ti nagbanagan iti panangipaay iti ababa a pammaneknek iti maysa a tao nga agsapsapul iti kuarto nga abanganna?

¹⁸ Maipaay iti pinansial a rason, maysa a kabsat a babai ti masapul a mangipaabang iti maysa a kuarto. Idi nakaawat iti awag iti telepono maipapan iti dayta, imbagana iti babai nga immawag nga isu ket maysa a Saksi ni Jehova ket isu dina mabalin a palubosan iti kinalulok iti pagtaenganna. Dagiti bisita ti masapul a pumakada iti nasapa pay nga oras, ket dagiti bisita a lallaki ti masapul a makita iti amin a kanito. Nagkedked ti immawag, ket kalpasanna kinunana: “Nagadalak idi maysaak a tin-edyer ngem saanak a naawis. Gapuna napanak iti kolehio.” Idi napagsaludsodan no kayatna nga ituloy ti panagadalna iti Biblia, isut’ simmungbat, “Wen.” Kabayatanna, ti immawag, ti inana, ken ti kabsatna a babai nagbalindan a dedikado nga ad-adipen ni Jehova​—amin daytoy ket gapu laeng ta nangasaba ti kabsat a babai a di inggagara.

19. Kasano ti nagtungpalan ti di inggagara a panangasaba iti kaso ti maysa a babai idiay Bahamas?

¹⁹ Idiay Bahamas nariribuk ti konsiensia ti maysa a babai a Katoliko agsipud ta isut’ saan a napnapan iti simbaan iti lima a tawenen. Gapuna maysa nga agtudtudo nga agsapa iti Domingo, isut’ nagnagna a napan iti simbaan. Idin immay ti tallo a Saksi a nangilugan kenkuana​—ken nangted pammaneknek. Idi nakagtengda iti simbaan, tarigagayanna ti makangngeg iti ad-adu pay ket nagtalinaed a kaduada bayat ti panangdagasda iti maysa nga estudiante iti Biblia. Limmabasda manen iti simbaan, kaskasdi kayatna ti makangngeg iti ad-adu pay ket napan ngarud iti Kingdom Hall. Ti palawag publiko ket maipapan iti tema a naisalaysay a mismo idiay kotse. Nairugi ti panagadal iti Biblia iti babai, isu a nangpapanaw iti lalaki a kabkabbalayna (ti ama dagiti uppat nga annakna), ket isu ti nabautisaran bayat iti maysa a kumbension idiay Nassau idi 1986. Anian a ragsakna ta adda nangasaba kenkuana a di inggagara!

Itultuloyyo a Saritaen ti Kinaari ti Dios!

20. (a) Kasano a mamatmatan ti di inggagara a panangasaba mo maidilig iti ministerio iti tay-ak? (b) Ania ti naisingasing no ti maysa agkedked a mangasaba a di inggagara?

²⁰ Ti di inggagara a panangasaba ket saan a kasukat iti regular a ministerio dagiti Saksi ni Jehova iti tay-ak. Ti panagbalaybalay ket nalawag a Nainkasuratan ken epektibo. (Aramid 5:42; 20:20, 21) Nupay kasta, ti di inggagara a panangasaba ket nabunga, ket dagiti ad-adipen ni Jehova makiramanda iti dayta. Sadinoman ti ayan dagiti tattao​—dagiti kakabagian, pada nga estudiante, dagiti katrabahuan, ken dadduma pay​—addada gundaway a mangisarita maipapan iti dayag iti kinaari ti Dios. Gapuna ditay koma palubosan ti panagamak wenno bain a manglapped kadatayo. (Proverbio 29:25; 2 Timoteo 1:6-8) No agkedkedtayo a mangasaba a di inggagara, apay a dikay agkararag a kas ti panagkararag dagiti naidadanes nga ad-adalan ni Jesus? Nagpakpakaasida: “Jehova, . . . ipaaymo a dagiti adipenmo sawenda a situtured ti saom.” Nasungbatan kadi ti kararagda? Wen, ta “ti daydi disso a nakaur-urnonganda nagkintayeg; ket napnoda amin iti espiritu santo ket sinaoda a situtured ti sao ti Dios.”​—Aramid 4:23-31.

21. Ania ti mangtignay iti maysa a tao a mangipaay iti pammaneknek iti sidong ti amin a kasasaad?

²¹ Gapuna, sukayentayo ti positibo a kababalin maipapan iti di inggagara a panangasaba. Palubosanyo a ti ayat ti mangtignay kadakayo a mangipaay iti pammaneknek iti sidong iti amin a kasasaad. Agbalin a naregget, a pudno a pumsuak iti kinapudno iti tunggal gundaway. Kinapudnona, itultuloyyo ti mangisarita maipapan iti dayag iti kinaari ti Dios.

Ania dagiti Sungbatyo?

◻ Ti di inggagara a panangasaba addaan iti ania a Nainkasuratan a nakaibatayan?

◻ Ania dagiti dadduma a pamay-an ti panagsagana maipaay iti di inggagara a panangasaba?

◻ No mangasabatayo a di inggagara, ania dagiti resulta nga inanamaentayo?

◻ Kasano a matmatantayo ti di inggagara a panangasaba no maidilig iti regular a ministerio iti tay-ak?

[Ladawan iti panid 23]

No maysakayo a saan a makarkaruar, mangasabakayo aya a kas ti inaramid ni Pablo idi naikulong?

[Ladawan iti panid 25]

Ti nasaksakbay a panagsagana ti mamagbalin kadatayo a makakasaba a di inggagara iti epektibo a pamay-an