Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa

◼ Maiyanatup kadi para iti maysa a Kristiano a mapan aganup wenno agbanniit?

Dagiti nadumaduma a reaksion iti panaganup masansan a ramanenna dagiti nauneg a rikrikna. Gapuna kasayaatan para kadagiti Kristiano a pagreggetanda a matarusan ken iyaplikar ti panagpampanunot ni Jehova a Dios kadagita a bambanag kas masarakan iti Biblia.

Inikkan ti Dios ti sangatauan ti panagturay agpadpada kadagiti “atap” ken “naamo” nga an-animal. Idi damo, awan palubos ti Namarsua, wenno nalabit uray aniaman a pisikal a pannakasapul, a mangpapatay kadagiti animal a pagtaraon. (Genesis 1:24, 29, 30) Idi laeng kalpasan ti Layus nga inted ti Dios iti sangatauan ti kalintegan nga agsida ti lasag ti animal nga umisot’ pannakaipaaruyot “ti kararuana​—ti darana.” (Genesis 9:3, 4) Daytat’ mabalin a karne manipud kadagiti naamo wenno atap nga an-animal.

Nagtaraken dagiti Israelita kadagiti an-animal, kas kadagiti karnero ken baka, a mabalin a partien a pagtaraon no tarigagayandat’ karne. Naganup ken nagkalapda met tapno pagtaraonda. (Deuteronomio 12:20-24; 14:4-20) Daytoy ket maitunos iti piguratibo a panagsao ti Dios nga isunto ‘ti mangibaon ti adu a mangngalap ket kalapendanto ti ilina ken adu a mangnganup tapno anupendanto ida.’ (Jeremias 16:16) Iti kamaudianan, inraman ni Jesus dagiti dumadaklis kadagiti apostolna ken aktual nga inturongna dagiti panagdaklisda.​—Mateo 4:18-22; 17:27; Lucas 5:2-6; Juan 21:4-7.

Idi ni lakayen a patriarka Isaac dimmawat ti naimas a masida a karne, situtulok ni anakna a Jacob a mangparti ti dua nga urbon a kalding tapno isut’ mailutuanna. Ngem, ni Esau, napan naganup iti atap nga animal tapno makaala ti karnet’ ugsa para ken amana. Kitaenyo ta uray no adda karne manipud kadagiti naamo nga an-animal, dimmawat ni Isaac ti karne a naggapu kadagiti animal a maanupan. Kitaenyo pay met, ta agpadpada kadagiti annak nagpartida kadagiti an-animal a pagtaraon, saan nga agpaay iti bagida met laeng, no di ket agpaay iti sabali.​—Genesis 27:1-19.

Mabalin a maparti dagiti animal kadagiti rason malaksid laeng iti karneda. Dagiti lalatda ti mabalin a pagbalinen a pagkawes. (2 Ar-ari 1:8; Marcos 1:6; Hebreo 11:37) Dagiti mangsalaknib a kawes ken al-alikamen mabalin a maaramidda met manipud kadagiti lalat dagiti animal, uray kadagiti an-animal a narugit a pagtaraon ken saan a sidaen dagiti Israelita.​—Exodo 39:33, 34; Numeros 24:7; Oc-ocom 4:19; Salmo 56:8.

Ti pagannurotan ti Dios a ti dara dagiti mapapatay nga an-animal masapul a maiparukpok ti rebbeng a mangipalagip kadagiti mangnganup a ti biag ti animal ket naggapu kenkuana ket ngarud rebbeng a tratuen nga addan panangrespeto, saan nga awan pulos panangilala. (Levitico 17:13) Kaawatan a ni Nimrod nangpapatay kadagiti an-animal ken nalabit pinagpangasna ti laingna nga aganup, ti kadakkel wenno bilang dagiti napapatayna, wenno dagiti tropeo a nalabit naaramid manipud kadakuada. Isut’ “maysa a mannakabalin a mangnganup idi iti imatang ni Jehova.”​—Genesis 10:9.

Ti ganas ti kasta a panaganup wenno panangpapatay kadagiti animal, wenno iti panangbanniit iti ikan, ket mabalin a tumanor iti maysa a Kristiano. Adu a mangnganup wenno kumakalap a nakasukimat iti pusona ti nadiskobre nga isut’ naimpektaran iti ‘ragsak ti panangpapatay.’ Ti kasta a panagragsak ket kakkakuyog iti awan panangilalana a di panagraem iti biag ti animal. Gapuna nupay saan met a dakes ti aganup wenno agkalap (no ti mapapatay wenno matiliwan ket usaren ti maysa a pagtaraon wenno agpaay iti dadduma pay a maiyanatup a panggep), saan a rumbeng ti panangaramid iti dayta no ti Kristiano ket addaan ti espiritu a kas ken Nimrod. Ngem addada pay dagiti peggad malaksid laeng iti kaaddat’ ganas manipud panangkamat, panangpapatay, wenno maysa a tropeo.

Ti Pagwanawanan ti Enero 15, 1984, insalaysayna no apay a dagiti pudno a Kristiano saanda nga agawit wenno agiduldulin kadagiti paltog nga usaren a maibusor kadagiti tattao wenno pangsalaknib manipud kadakuada. (Pinanid 23-6) Ti panangmennamenna iti dayta a balakad inturongna dagiti sumagmamano a Saksi a mangtingiting uray laeng ti pannakaaddat’ paltogda. Saan a bassit dagidiay nangpili a maawanan kadagiti paltog wenno mangliklik iti panangipabpabuya kadakuada ken ti kinalakada a maala. Gapuna dagitoy a Kristiano saanda a mangmangted ti impresion a pagpampannakkelda dagiti igam wenno agtaltalekda kadakuada. Mainayon pay, ti saan a panagikut kadagiti paganup a paltog, wenno ti saan a nalaka a pananggaw-at kadakuada, mabalin a mangilisi kadagiti trahedia. Dagiti makapapatay nga igam saan ngarud a makagteng iti im-ima dagiti ubbing a mabalin nga aksidente a mangdangran wenno mangpapatay iti asinoman, wenno saan met a nalaka a magaw-at dagiti paltog no ti maysa ket makigtot la unay wenno agledleddaang.​—Idiligyo ti Proverbio 22:3.

Dadduma kadagiti Kristiano mabalin a kayatdat’ raman ti dadduma nga animal a naanupan wenno ti ikan, ket ti kapraktikalan a pamay-an a pananggun-od ti kasta a taraon ket babaen ti panaganup wenno panagkalap. Dadduma kaay-ayoda ti angin ken ti panagwatwat a nainaig iti panaganup iti kabakiran, wenno makitada a dagiti naulimek nga oras ti panagbanniit ket makarelaks. Awan panangkontra ti Biblia iti daytoy, gapuna saanen a kasapulan nga ukomen dagiti dadduma no tagtagiragsakenda dagita a bambanag wenno saan. Ken ti ulidan ni Isaac ken dagiti annakna ipakitana a saanen a kasapulan a pagbalinen kas isyu no asinot’ agsida ti naanupan wenno ti nabanniitan.​—Mateo 7:1-5; Roma 14:4.

Mabalin a ni apostol Pedro kaay-ayatna unay ti panagkalap. Babaen ti sumagmamano nga ikan nga adda iti asideg, ni napagungar a Jesus timmulong kenkuana a nangusig ti mismo a rikriknana maipapan iti ikan wenno ti negosio ti ikan. Nagsaludsod ni Jesus: “Simon anak ni Juan, ad-adda kadi ti panagayatmo kaniak ngem dagitoy?”​—Juan 21:1-3, 9-15; kitaenyo Ti Pagwanawanan, Nobiembre 1, 1988, panid 31.

Umasping pay met, ti Kristiano nga addaan nadalus a konsiensia a pilienna ti mapan aganup wenno agkalap rebbeng nga iyurnosna dagiti ipangpangrunana. Kas pangarigan, no ti panawen ti panaganup wenno panagkalap ket nairana iti tiempo a naiyeskediol met dagiti gimong ti kongregasion, aniat’ aramidenna? Wenno ipakita kadi dagiti panagsasaona a pagpampannakkelna ti laingna iti panaganup wenno panagkalapna? Anian a nagsayaat no ti nataengan a Kristiano, a no sagpaminsan, pilienna ti aganup wenno agkalap maikunana a sipapasnek: “Wen, Apo, sika ammom nga ayatenka [a nangnangruna ngem kadagitoy nga ar-aramid].”​—Juan 21:16.