Ipanangilasin ti Nasantuan nga Espiritu

AMMOYO kadin a ti nasantuan nga espiritu apektaranna ti biag ti tunggal maysa kadatayo? Ken nakitayon aya a daytat’ makaaramid ti dakkel a panagrang-ay iti biagyo? Mabalin a makakellaat daytoy kadakayo. Kinapudnona, mabalin a maisaludsodyo: ‘Asino wenno ania ti nasantuan nga espiritu?’

No kamengkayo ti maysa kadagiti simbaan ti Kakristianuan, mabalin a nangnangngeganyon ti maysa a klero a nangbuniag ti ubing “iti nagan ti Ama ken ti Anak ken ti Espiritu Santo.” (Mateo 28:19, The New English Bible) No maikalikagum nga isalaysayda ti nasantuan nga espiritu, kaaduan a klero nakadardarasda a sumungbat: ‘Ti espiritu santo isut’ maikatlo a persona ti Trinidad, nga iti amin a pamay-an kapada ti Dios nga Ama ken ni Apo Jesu-Kristo.’

Nupay kasta, daytoy a panangmatmat ket saan a naanamongan bayat dagiti umuna a sumagmamano a siglo ti Kadawyan a Panawentayo. Kas pangarigan: Idi 381 K.P.​—agarup tallo a siglo kalpasan ti ipapatay dagiti apostol ni Jesu-Kristo​—ni Gregorio ti Nazianzus nagsurat: “Dadduma ipatoda a [ti nasantuan nga espiritu] ket maysa a pannakabalin (energeia), dadduma maysa a parsua, dadduma isut’ Dios, dadduma dida maikeddeng no ania kadagitoy.”

Itatta, kaaduan a simbaan ti Kakristianuan ak-akseptarendat’ Trinitariano a panangmatmat iti nasantuan nga espiritu. Ngem isu aya daytat’ supsuportaran ti Biblia? Wenno daytat’ maysa laeng nga opinion a naibatay iti tradision? Iti aktualmente, di pulos sasawen ti Biblia ti nasantuan nga espiritu iti isu met laeng a pamay-an a panagsaona iti Dios wenno ken ni Jesus. Kas pangarigan, idiay Biblia, ti nasantuan nga espiritu awanan personal a nagan.

Maysa laeng kadi a di nasken a detalye dayta? Saan, dagiti nagan importanteda idiay Biblia. Impaganetget ti Dios ti kinapateg ti mismo a naganna idi a kinunana: “Siak ni Jehova. Dayta ti naganko; ket ti dayagko diakto ited iti sabali, ket diak met ited ti dayawko kadagiti kinitikitan a ladladawan.” (Isaias 42:8) Ti pateg ti nagan ni Jesu-Kristo naipaganetget sakbay ti pannakaiyanakna idi nga imbaga ti anghel ken Maria: “Ket panaganamto ti Jesus.” (Lucas 1:31) No dagiti nagan ti Ama ken ti Anak nakapatpategda, apay ngarud a ti nasantuan nga espiritu awan personal a naganna? Pudno unay, daytoy laengen a detalye ti rebbeng a mamagpanunot iti tao no ti espiritu pudno a kapatasnat’ Ama ken ti Anak.

Ti Kasuratan ken ti Nasantuan nga Espiritu

Iti Hebreo a Kasuratan, wenno ti “Daan a Tulag,” addada panangtukoy iti “nasantuan nga espiritu” ken ti “espirituk [ti Dios].” (Salmo 51:11; Joel 2:28, 29) Mabasatayo a ti nasantuan nga espiritu mabalin a punnuenna ti maysa a tao, umay kenkuana, ken mangsalukob kenkuana. (Exodo 31:3; Oc-ocom 3:10; 6:34) Dadduma a nasantuan nga espiritu ti Dios mabalin nga alaen manipud maysa a persona ket maited iti sabali. (Numeros 11:17, 25) Ti nasantuan nga espiritu mabalin nga agtignay iti sabali, a mamagbalin kenkuana a makaaramid kadagiti ar-aramid a nalablabes ngem iti tao.​—Oc-ocom 14:6; 1 Samuel 10:6.

Aniat’ nainkalintegan a maipato manipud kadagita a sasao? Nalawag a ti nasantuan nga espiritu saan a maysa a persona. Kasano a ti paset ti maysa a persona maala manipud maysa nga indibidual sa maited iti sabali? Mainayon pay, awan ebidensia nga idi adda ditoy daga ni Jesus, minatmatan dagiti matalek a Judio ti nasantuan nga espiritu kas maysa a persona a katupag ti Ama. Nalawag a saanda a dinaydayaw ti nasantuan nga espiritu. Imbes ketdi, ti panagdayawda naiturong laeng ken Jehova, Daydiay inawagan a mismo ni Jesus nga “Amak” ken “Diosko.”​—Juan 20:17.

Kas ti makunkuna a Daan a Tulag, ti paset ti Biblia a maaw-awagan Kristiano a Griego a Kasuratan, wenno “Baro a Tulag,” kunana a ti nasantuan nga espiritu mabalinna a ‘punnuen’ ti maysa a persona wenno ‘maadda’ kenkuana. (Aramid 2:4; Lucas 2:25-27) Ti nasantuan nga espiritu ‘naited,’ ‘naiparukpok,’ ken ‘naiwaras.’ (Lucas 11:13; Aramid 10:45; Hebreo 2:4) Idi Pentecostes 33 K.P., dagiti adalan immawatdat’ “paset” ti espiritu ti Dios. (Aramid 2:17) Sasawen met ti Kasuratan ti bautismo iti nasantuan nga espiritu ken pannakapulot iti dayta.​—Mateo 3:11; Aramid 1:5; 10:38.

Dagita a sasao ti Biblia paneknekanna a ti nasantuan nga espiritu saan a persona. Daytoy a konklusion mapatalgedan no makitatayo a ti nasantuan nga espiritu nailista a kadua dagiti dadduma nga impersonal a bambanag. Kas pangarigan, ti Biblia kunana a ni Esteban “napno ti pammati ken ti nasantuan nga espiritu.” (Aramid 6:5) Ken ni apostol Pablo inrekomendarna ti bagina kas ministro ti Dios “a buyogen ti kinadalus, ti pannakaammo, ti nabayag a panagitured, ti kinamanagayat, ti nasantuan nga espiritu, ti ayat nga awan panaginsisingpetna.”​—2 Corinto 6:4-6.

Pudno, no maminsan ti Biblia pagbalinenna a persona ti nasantuan nga espiritu. Kas pangarigan, kuna ni Isaias a dadduma kadagiti rebelde ‘pinaladingitda ti nasantuan nga espiritu ti Dios.’ (Isaias 63:10) Kuna ni Pablo a daytat’ mabalin a ‘pagleddaangen.’ (Efeso 4:30) Ken sumagmamano pay a kasuratan kunada a ti nasantuan nga espiritu makaisuro, makaiwanwan, makapagsao, ken mangpaneknek. (Juan 14:26; 16:13, 14; 1 Juan 5:7, 8) Ngem ti Biblia pagbalinenna met a persona ti dadduma kadagiti di sibibiag a bambanag, kas ti kinasirib, ipapatay, ken basol. (Proverbio 1:20; Roma 5:17, 21) Daytoy ti aktualmente a nalawag a pamay-an no maminsan a panangiyebkas ti Kasuratan kadagiti bambanag.

Itatta, sasawentayo met ti Biblia iti umas-asping a pamay-an no kunkunaentayo a daytat’ mangibagbaga ti maysa a banag wenno mangisursuro ti maysa a doktrina. Iti panangusar kadagita a sasao, ditay kayat a sawen a ti Biblia ket maysa a persona, di ngamin? Kasta met a di kayat a sawen ti Biblia a ti nasantuan nga espiritu ket maysa a persona no daytat’ agus-usar kadagiti pumada a sasao.

Ngarud, ania, ti nasantuan nga espiritu? Daytat’ saan a persona. Imbes ketdi, daytat’ mismo nga aktibo a puersa ti Dios, nga us-usarenna a pangaramid ti pagayatanna. (Genesis 1:2) Ngem kasano a dagiti biagtayo ket ap-apektaran ti nasantuan nga espiritu? Ken kasanotay nga ad-adda a magunggonaan a personal iti ar-aramidna?